Βιοκαύσιμο

Μια ζωντανή ελπίδα προστασίας του περιβάλλοντος και του θηραματικού πλούτου

Το βιοκαύσιμο αποτελεί σήμερα την πιο ελπιδοφόρα εναλλακτική μορφή ενέργειας με πολλά και άμεσα οφέλη όπως είναι η αντικατάσταση των προβληματικών καλλιεργειών από την οποία θα ωφεληθούν τόσο η αγροτική παραγωγή όσο και οι πληθυσμοί θηραματικών και μη σποροφάγων πτηνών.

Το 1895 ο Dr Rudolf Diesel ανακάλυψε τη μηχανή εσωτερικής καύσης, ικανή να λειτουργεί με μια ποικιλία καυσίμων, μεταξύ των οποίων και διάφορα φυτικά έλαια. Στην πραγματικότητα, όταν ο Diesel παρουσίασε τη μηχανή του στην Παγκόσμια Έκθεση του Παρισιού, το 1900, τη λειτούργησε με λάδι από φιστίκια. Στη συνέχεια η μηχανή αυτή δέχθηκε τροποποιήσεις έτσι ώστε να λειτουργεί με καύσιμο που προέρχεται από το πετρέλαιο, λόγω του ότι ήταν το φθηνότερο διαθέσιμο, για εκείνη την εποχή, καύσιμο.
Σήμερα οι μηχανές εσωτερικής καύσης συνεχίζουν να είναι ικανές να λειτουργούν με βιοκαύσιμο, το οποίο μπορεί να προέρχεται από μια ποικιλία ανανεώσιμων πηγών, όπως το λάδι της σόγιας, το ηλιέλαιο, το βαμβακέλαιο και το λάδι από ζωικά λίπη. Τα έλαια αυτά μπορούν να προέρχονται απευθείας από τις καλλιέργειες ή ακόμη και από την ανακύκλωση χρησιμοποιημένων λιπών και ελαίων, όπως αυτά που έχουν χρησιμοποιηθεί στο μαγείρεμα.

Καίω και σογιέλαιο!

Το βιοκαύσιμο χρησιμοποιείται είτε στην καθαρή του μορφή, γνωστό ως «καθαρό βιοκαύσιμο» ή Β100, είτε σε ανάμειξη με το κοινό καύσιμο των παραγώγων του πετρελαίου, με πιο γνωστή τη μορφή Β20 στην οποία το 20% είναι βιοκαύσιμο και το 80% κοινό καύσιμο από πετρέλαιο, δημιουργώντας ένα μείγμα καυσίμου.
Το βιοκαύσιμο που κυκλοφορεί σε πολλές χώρες στην αγορά και ιδιαίτερα στις Η.Π.Α., παράγεται από οποιοδήποτε λίπος ή φυτικό έλαιο όπως το σογιέλαιο, μέσω χημικής διεργασίας κατά την οποία διαχωρίζεται η γλυκερίνη από το λίπος και τα έλαια. Από τη διαδικασία αυτή προκύπτουν δύο προϊόντα, ο μεθυλικός εστέρας, που είναι η χημική ονομασία του βιοκαύσιμου και η γλυκερίνη, η οποία και αυτή είναι ένα υποπροϊόν χρήσιμο στη βιομηχανία των σαπουνιών, καλλυντικών κ.ά.
Είναι απαραίτητο να γίνει η διευκρίνιση πως το βιοκαύσιμο είναι διαφορετικό από τα κοινά φυτικά έλαια που χρησιμοποιούνται στο μαγείρεμα. Παράγεται από ειδικές βιομηχανίες που διασφαλίζουν την πιστοποιημένη και σωστή απόδοση που απαιτούν οι κινητήρες στους οποίους θα χρησιμοποιηθεί.

Το καύσιμο του μέλλοντος

Η βιομηχανία του βιοκαύσιμου είναι ένας κλάδος που συνεχώς επεκτείνεται. Ενδεικτικό είναι ότι στις Η.Π.Α. το 1996 υπήρχαν μόνο δύο εταιρείες που παρήγαγαν βιοκαύσιμο, ενώ τρία χρόνια αργότερα ο αριθμός είχε ανέλθει στις δεκατρείς. Επιπρόσθετα δύο μεγάλες εταιρείες κατασκευής οχημάτων ξεκίνησαν τις επενδύσεις σ’ αυτόν τον τομέα. Για να ενθαρρύνουν τη χρήση του βιοκαύσιμου, οι μεγαλύτεροι κατασκευαστές μηχανών έχουν προβεί σε διαβεβαιώσεις προς τους πελάτες τους ότι η χρήση βιοκαύσιμου Β20 στα μηχανήματά τους δεν θα απειλήσει την ισχύ της εγγύησής τους.
Η απόδοση του βιοκαύσιμου είναι παρόμοια με αυτή του κοινού καύσιμου, τόσο στην ισχύ του κινητήρα όσο και στην αυτονομία του, ενώ λειτουργεί παράλληλα ως υψηλής ποιότητας λιπαντικό και μπορεί να αυξήσει τη διάρκεια ζωής του, ιδιαίτερα σε μηχανήματα βαρέως τύπου, ενώ η συντήρηση του κινητήρα είναι παρόμοια με αυτή που απαιτείται όταν λειτουργεί με πετρέλαιο.

Οικολογικό και βιοδιασπώμενο

Σε κάθε περίπτωση, τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της χρήσης του βιοκαύσιμου είναι αυτά που έχουν να κάνουν με θέματα ρύπανσης και επιβάρυνσης του περιβάλλοντος. Κρίνεται ότι το βιοκαύσιμο είναι απολύτως βιοδιασπώμενο σε μικρό χρονικό διάστημα, γεγονός που το κάνει πολύ ασφαλές σε περιπτώσεις διαρροής του ή ατυχημάτων και επίσης αποδίδει πολύ μικρότερες εκπομπές βλαβερών καυσαερίων σε σύγκριση με αυτές του πετρελαίου. Στην πράξη, το βιοκαύσιμο αποικοδομείται στο περιβάλλον τέσσερεις φορές γρηγορότερα από το πετρέλαιο και δεν είναι ιδιαίτερα διαλυτό στο νερό. Θεωρητικά είναι λιγότερο τοξικό από το μαγειρικό αλάτι και βιοδιασπάται πιο γρήγορα απ’ ότι η ζάχαρη! Από οικονομικής πλευράς, σημαντικό πλεονέκτημα που ωθεί στη χρήση του αποτελεί, εκτός των άλλων, και η απεξάρτηση της οικονομίας της χώρας που το παράγει από τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες.

Ωφελεί σοβαρά την υγεία

Το βιοκαύσιμο είναι το μοναδικό εναλλακτικό καύσιμο που έχει επιτυχώς δοκιμαστεί και εγκριθεί στις περισσότερες χώρες για θέματα που αφορούν την υγεία των κατοίκων. Η χρήση του σε συμβατικές πετρελαιομηχανές συμβάλλει σε σημαντική μείωση των άκαυστων υδρογονανθράκων, του μονοξειδίου του άνθρακα και των αιωρούμενων σωματιδίων, συγκρινόμενο με τις εκπομπές των ίδιων μηχανών που λειτουργούν με πετρέλαιο. Επιπλέον, οι εκπομπές των οξειδίων του θείου, που είναι τα βασικά συστατικά της όξινης βροχής, μιας από τις σημαντικότερες αιτίες καταστροφής των δασών σε ατμοσφαιρικά επιβαρημένες χώρες του δυτικού κόσμου, είναι πολύ μικρότερες από ότι κατά την καύση των πετρελαιοειδών.

Θετικά τα συμπεράσματα των ερευνών

Το όφελος της χρήσης του βιοκαύσιμου στο περιβάλλον έχει αποδειχθεί επανειλημμένα σε δοκιμές που έχουν πραγματοποιηθεί στις Η.Π.Α. κατά τις οποίες βρέθηκε ότι με τη χρήση του μειώθηκαν κατά 78% οι εκπομπές του καθαρού διοξειδίου του άνθρακα, σε σχέση με αυτές που παράγονται από την καύση του πετρελαίου, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στη μείωση του «φαινομένου του θερμοκηπίου». Αποδείχθηκε επίσης ότι υπάρχουν μικρότερες εκπομπές καρκινογόνων ουσιών έως 75%, ενώ άλλα επιβλαβή αέρια μειώνονται έως το επίπεδο της ελάχιστης ανίχνευσης.

Ελάχιστες μετατροπές, μεγάλη βελτίωση

Το βιοκαύσιμο από άποψη κόστους δεν αποδεικνύεται ακριβότερο από άλλα εναλλακτικά καύσιμα, κυρίως λόγω των ελάχιστων αλλαγών και μετατροπών που απαιτεί ο κινητήρας του οχήματος. Αυτό σημαίνει ότι ιδιαίτερα οι μεγάλοι στόλοι οχημάτων των εταιρειών ή των μέσων μαζικής μεταφοράς δεν απαιτούν αλλαγή κινητήρα, ούτε απαιτείται αντικατάσταση των αποθεμάτων ανταλλακτικών που είναι εφοδιασμένες αυτές οι εταιρείες ή το κράτος. Η μόνη πραγματική αλλαγή που θα υπάρξει σταδιακά θα είναι αυτή της ποιότητας του αέρα που αναπνέουμε!

Στροφή προς νέες καλλιέργειες

Ένα άλλο σημαντικό όφελος που μπορεί να προκύψει από την επέκταση της χρήσης του βιοκαύσιμου είναι αυτό της εναλλακτικής χρήσης γης με τις καλλιέργειες που θα παράγουν τους απαραίτητους σπόρους απ’ όπου θα εξάγονται τα συγκεκριμένα έλαια. Με δεδομένο ότι οι τιμές των αγροτικών προϊόντων φθίνουν για τους παραγωγούς, ενώ αντίθετα οι τιμές του πετρελαίου αγγίζουν τιμές ρεκόρ, είναι προφανές ότι μπορούν πολλά πράγματα να επιτευχθούν χρησιμοποιώντας και αξιοποιώντας τη δυνατότητα που μας δίνει το βιοκαύσιμο. Λόγω του ότι το βιοκαύσιμο μπορεί να παραχθεί χρησιμοποιώντας την υπάρχουσα βιομηχανική υποδομή και να χρησιμοποιείται από τα συμβατικά μηχανήματα, δίνεται μια ευκαιρία για άμεση αντιμετώπιση ενός προβλήματος που τις τελευταίες δεκαετίες εμφανίζεται να απειλεί την οικονομία και την ανάπτυξη των κρατών όλου του αναπτυσσόμενου και ανεπτυγμένου κόσμου.

Ίδια απόδοση

Πέρα από τους καλλιεργούμενους σπόρους, με αυτόν της σόγιας ως τον πλέον αποδοτικό, σημαντικές ποσότητες βιοκαύσιμου μπορούν να παραχθούν ακόμη και από την επεξεργασία των χρησιμοποιημένων μαγειρικών ελαίων τα οποία συλλέγονται από μεγάλες επιχειρήσεις παραγωγής τροφίμων. Η απόδοση σε καύσιμο αυτής της πρώτης ύλης έχει αποδειχθεί ότι δεν υστερεί σε τίποτα σε σχέση με το βιοκαύσιμο που παράγεται απευθείας από τα ελαιοπαραγωγά φυτά. Το σημαντικό επιπλέον όφελος αυτού του τρόπου παραγωγής βιοκαύσιμου είναι ότι ανακουφίζεται το περιβάλλον από τη ρυπογόνο πηγή των χρησιμοποιημένων μαγειρικών ελαίων.

Συνετή διαχείριση

Το γεγονός ότι δεν μπορούμε να προβλέψουμε το μέλλον δεν σημαίνει κατά ανάγκη ότι δεν πρέπει να σκεπτόμαστε για αυτό. Τα καύσιμα που χρησιμοποιούμε σήμερα σε τόσο μεγάλη έκταση είναι γνωστό ότι είναι πεπερασμένα και τα αποθέματά τους έχουν σχεδόν γνωστή χρονική διάρκεια. Από την άλλη πλευρά, η εξάρτηση της καθημερινής ζωής μας από πηγές ενέργειας αυξάνεται με γεωμετρικό ρυθμό και συνεχώς νέες χώρες αναπτύσσονται και εντάσσονται στις ενεργειοβόρες χώρες. Για το λόγο αυτό, η στροφή μιας χώρας σε άλλες πηγές ενέργειας κρίνεται τόσο απαραίτητη όσο και η ανάπτυξη της οικονομίας της, με τη θεώρηση πλέον πως η οικονομία κάθε χώρας δεν έχει να κάνει μόνο με τα χρήματα αλλά με τη συνετή χρήση των πηγών ενέργειας που διαθέτει.

Πηγές:
–    Environmental Protection Agency. United States.
–    National Biodiesel Board. USA.