Τα αποδημητικά

Γνωρίστε τις συνήθειές τους

Το φαινόμενο της αποδημίας
Τα αποδημητικά είναι ένας εξαίρετος δείκτης για τη συνολική υγιή κατάσταση του οικοσυστήματος. Όταν αυτά μειώνονται, όλοι πρέπει να ανησυχούν.
Τα μεταναστευτικά πουλιά αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα σήμερα, λόγω της απώλειας ή της συρρίκνωσης των βιοτόπων τους, κυρίως εξαιτίας ανθρωπίνων κατασκευών ή ενεργειών. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει προσπάθειες από επιστήμονες για να κατανοηθεί το πώς και το γιατί τα πτηνά μεταναστεύουν σε τεράστιες αποστάσεις (μέχρι 30.000 χιλιόμετρα), τι είναι αυτό που δίνει την έναρξη της μετανάστευσης και πώς καταφέρνουν να φτάσουν εκεί που χρειάζεται, όταν πρέπει;

Η μετανάστευση τούς δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν κάθε διαθέσιμη έκταση γης, για να καλύψουν τις ανάγκες τους. Τα είδη των τροπικών περιοχών, π.χ. ορτύκι, τρυγόνι, κ.λ.π., για την εξασφάλιση καλύτερων συνθηκών κατά την περίοδο της αναπαραγωγής και ανάπτυξης των νεοσσών, μετακινούνται την άνοιξη σε βορειότερες εύκρατες περιοχές της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης και επιστρέφουν το φθινόπωρο.
Είναι εξοπλισμένα με δυνατότητες που τους επιτρέπουν να μεταναστεύουν γρήγορα, σε τεράστιες αποστάσεις και σε αρκετά μεγάλο ύψος από την επιφάνεια της θάλασσας (μέχρι 10.500 μέτρα). Οι μεταναστεύσεις λαμβάνουν χώρα σε διαδρόμους που έχουν ευθυτενή συνήθως μορφή και συνδέουν τις περιοχές αναπαραγωγής με αυτές που ξεχειμωνιάζουν.

Τρυγόνι

Είναι ίσως η πιο αβέβαιη αναζήτηση θηράματος για τους Έλληνες κυνηγούς. Εξαιρετικά ευαίσθητο στις μεταβολές του καιρού, αλλά και απολύτως εξαρτημένο από την ύπαρξη τροφής και νερού στις περιοχές που συγκεντρώνεται πριν την μετανάστευση, δεν διστάζει να μετακινηθεί σε αποστάσεις πολλών χιλιομέτρων ξαφνικά, κάνοντας τον εντοπισμό και το κυνήγι του μια συνεχή αναζήτηση.
Τις πρώτες μέρες της περιόδου, το κυνήγι του τρυγονιού γίνεται κυρίως στους χώρους βοσκής των πουλιών, με προτίμηση τα ώριμα ηλιοτρόπια ή τις στεριές που ευτυχώς υπάρχουν ακόμα, τουλάχιστον στη βόρεια Ελλάδα. Οι καταλληλότεροι και πιο δημοφιλείς προορισμοί βρίσκονται στους νομούς Έβρου, Σερρών, Φλώρινας, Κοζάνης και Κιλκίς, οι οποίοι συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο αριθμό των κυνηγών. Από τα τέλη του Αυγούστου και μετά, το κυνήγι γίνεται στα περάσματα, με τη Δυτική Ελλάδα και τα νησιά του Ιουνίου να υποδέχονται, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, το μεγαλύτερο όγκο των πουλιών. Το τρυγόνι θα είχε ίσως πολύ μεγαλύτερη θηραματική αξία για τον Έλληνα κυνηγό αν η κυνηγετική περίοδος άρχιζε μερικές εβδομάδες νωρίτερα.

Φάσσα

Η φάσσα, παρ’ ότι είναι το δεύτερο σε πληθυσμό θήραμα που επισκέπτεται τη χώρα μας μετά την τσίχλα, παρουσιάζει έναν από τους χαμηλότερους δείκτες κάρπωσης σε σχέση με τα υπόλοιπα θηρεύσιμα είδη. Πολλοί είναι αυτοί που θα τις συναντήσουν περιστασιακά, είτε στα πρώτα μπασίματα κάθε χρόνου είτε αργότερα τυχαία σε κάποια κυνηγετική τους εξόρμηση. Ο πρώτος σύμμαχος για κάθε κυνηγό είναι ο χρόνος, χρειάζεται αρκετό ώστε να εντοπίσει τα πουλιά και να γνωρίσει τις καθημερινές τους συνήθειες. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει η βοήθεια κάποιου ντόπιου κυνηγού, δεν είναι λίγες οι φορές που μπορεί να περάσουν ακόμα και δύο με τρεις μέρες για να πέσει η πρώτη τουφεκιά.

Η φάσσα, όπως και κάθε άλλο θήραμα, έχει τις καθημερινές της συνήθειες. Κάθε πρωί, μετά τις 8, τα πουλιά σηκώνονται από την κούρνια τους για να κινηθούν στους χώρους διατροφής, ανάλογα με την εποχή, το μεσημέρι, μετά τις 2, θα κινηθούν σε περιοχή με νερό, και μετά τις 3, θα κινηθούν για να επιλέξουν το μέρος όπου θα κουρνιάσουν. Τα καλύτερα σημεία για να περιμένει κάποιος τις φάσσες είναι οι ενδιάμεσες διαδρομές και ο χώρος του νερού, με μοναδική εξαίρεση την κούρνια και τα σημεία κοντά σε αυτή, αν θέλει να ξαναδεί τα πουλιά και την επόμενη μέρα και να μην πάει χαμένος ο κόπος των προηγούμενων ημερών.