Ειδικότερα, τον περασμένο Φεβρουάριο, η Ολομέλεια της Βουλής τροποποίησε το άρθρο 5(γ) του περί Πυροβόλων και Μη Πυροβόλων Όπλων Νόμο του 2004, περιλαμβάνοντας στις προϋποθέσεις που ο αρχηγός της Αστυνομίας έχει εξουσία να μην εκδίδει άδεια απόκτησης και κατοχής κυνηγετικού όπλου και την περίπτωση που ο αιτητής «δεν έχει νόμιμα απαλλαγεί από την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων ή δεν έχει τύχει αναβολής εκπλήρωσής τους, δυνάμει των διατάξεων του περί Εθνικής Φρουράς Νόμου, για λόγους ψυχικής υγείας». Δέον να σημειωθεί ότι η νομοθεσία δίνει την εξουσία στον αρχηγό Αστυνομίας να πάει χρόνια πίσω και να αφαιρέσει άδειες κατοχής κυνηγετικών όπλων. Η αποτελεσματικότητα του εν λόγω μέτρου θα εξαρτηθεί από τη σωστή εφαρμογή του από πλευράς Αστυνομίας σε συνεργασία με το ΓΕΕΦ.
Αισθητή μείωση
Κατακόρυφη μείωση του αριθμού των νεοσυλλέκτων που επικαλούνται ψυχικά νοσήματα προκειμένου να αποφύγουν τη στρατιωτική θητεία καταγράφεται την τελευταία πενταετία. Γεγονός που αποδίδεται στη μείωση της στρατιωτικής θητείας στους 14 μήνες, αλλά και στις νομοθετικές ρυθμίσεις που προωθήθηκαν με σκοπό την εφαρμογή μέτρων που αποτρέπουν τους επιτήδειους να φυγοστρατούν, προφασιζόμενοι ψυχικά νοσήματα. Ακόμη και όσοι στρατεύσιμοι κρίθηκαν στο παρελθόν ως ακατάλληλοι για στράτευση και έλαβαν προσωρινό απολυτήριο, καλούνται για επανεξέταση της σωματικής ικανότητάς τους. Όπως μας λέχθηκε αρμοδίως, τα τελευταία δύο χρόνια υπήρξαν δεκάδες περιπτώσεις εθνοφρουρών που κρίθηκαν εκ των υστέρων ικανοί για στράτευση και κλήθηκαν να υπηρετήσουν. Ειδικά στην κατηγορία των αθλητών, το ποσοστό των νεοσυλλέκτων που επικαλείται πλέον ψυχικά νοσήματα περιορίστηκε αισθητά. Σ’ αυτό συνέβαλαν, αφενός, οι απαγορευτικές πρόνοιες της νομοθεσίας που τέθηκαν σε εφαρμογή με την κατάταξη της 2019 ΕΣΣΟ και τους στερούν το δελτίο υγείας και αφετέρου, η αύξηση των υπηρεσιακών – διευκολύνσεων που παρέχονται στους εθνοφρουρούς αθλητές. Τονίζεται ότι χωρίς το απαιτούμενο δελτίο υγείας οι εν λόγω αθλητές δεν μπορούν να αγωνίζονται σε επίσημους αγώνες.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τα επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Άμυνας, στην κατάταξη της 2015 ΕΣΣΟ οι νεοσύλλεκτοι που έλαβαν αναβολή από την υποχρέωση στράτευσης επικαλούμενοι ψυχικά νοσήματα ανέρχονταν στο 7,4% των καταταγέντων. Στην κατάταξη της 2016 ΕΣΣΟ, το ποσοστό των νεοσυλλέκτων που έτυχαν αναβολής επικαλούμενοι ψυχικά νοσήματα μειώθηκε στο 6,2% των καταταγέντων, στην κατάταξη της 2017 ΕΣΣΟ το ποσοστό των νεοσυλλέκτων περιορίστηκε στο 5,7% και στην κατάταξη της 2018 ΕΣΣΟ στο 5,6%. Το ποσοστό των αναβολών για ψυχικά νοσήματα μειώθηκε ακόμη περισσότερο στην κατάταξη της 2019 ΕΣΣΟ και της 2020 ΕΣΣΟ και περιορίστηκε στο 3,5%. Περί τα τέλη του μήνα το Υπουργείο Άμυνας θα έχει στη διάθεσή του και τα σχετικά στατιστικά στοιχεία που αφορούν την 2021 ΕΣΣΟ.
Η Επιτροπή Εξέτασης
Στο πλαίσιο των προσπαθειών που καταβάλλονται για την πάταξη της φυγοστρατίας θεσμοθετήθηκε μια νέα υγειονομική επιτροπή για την εξέταση ή επανεξέταση των εθνοφρουρών και των εφέδρων που επικαλούνται ψυχικά νοσήματα, καθώς και αδυναμία προσαρμογής στο στρατιωτικό περιβάλλον. Πρόκειται για την Επιτροπή Εξέτασης Ψυχικής Ικανότητας η οποία περνά από κόσκινο τους κληρωτούς και τους εφέδρους που επικαλούνται ψυχικά νοσήματα προκειμένου να εξασφαλίσουν αναβολή ή και απαλλαγή από την Ε.Φ. Πλέον, δεν υιοθετείται η γνωμάτευση ενός και μόνο ψυχίατρου, όπως γινόταν στο παρελθόν. Η υπό αναφορά Επιτροπή είναι τριμελής, περιλαμβανομένου του προέδρου της, και αποτελείται από τρεις ψυχιάτρους του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, οι οποίοι ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Άμυνας. Επί τούτου σημειώνεται ότι, επί θητείας του κ. Κώστα Παπακώστα στο Υπουργείο Άμυνας και με γενικό διευθυντή τον κ. Πέτρο Καρεκλά, ασκούνταν έντονες πιέσεις προς τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο προκειμένου να ελεχθούν συγκεκριμένοι ιδιώτες ψυχολόγοι – ψυχίατροι, οι οποίοι φέρονταν να μοίραζαν τρελόχαρτα σε νεοσύλλεκτους έναντι αδράς αμοιβής.