Αιμιλιανός Πέμας

Συναντήσαμε το “διακοσμητή” όπλων της Ελλάδας

Ελάφια, αγριόχοιρους, κυνηγόσκυλα, σκηνές κυνηγίου ή άλλοτε πολύπλοκα σχέδια και γράμματα, είναι μερικά από τα σχέδια που ζητούν πολλοί οπλόφιλοι από τον κ. Αιμιλιανό Πέμα, ίσως το μοναδικό “διακοσμητή” όπλων και μαχαιριών στην Ελλάδα.

Δευτέρα, 1η Μαρτίου, το ραντεβού με τον κ. Πέμα έχει οριστεί στις 10 το πρωί στο εργαστήριό του, Ιπποκράτους 64 στο κέντρο της Αθήνας. Μην περιμένετε να συναντήσετε κάποιο υπόγειο εργαστήριο με μία λάμπα φθορίου να φωτίζει τον πάγκο εργασίας και ρινίσματα σιδήρου διάσπαρτα στο δάπεδο. Η κανονική εργασία του κ. Αιμιλιανού Πέμα είναι χρυσοχόος. Όπως μας εξηγεί, το σκάλισμα στα όπλα είναι μία παλιά τέχνη, που άρχισε στην Ευρώπη και είχε πάντα πιστούς οπαδούς. Σήμερα, οι λάτρεις των σκαλιστών όπλων βρίσκονται στην Αμερική, στην Αγγλία, στη Γαλλία και στην Ισπανία. Τα μεγάλα εργοστάσια κατασκευής όπλων και οι μικρές βιοτεχνίες έχουν πάντα μία ατελείωτη σειρά από παραγγελίες για σκαλιστά όπλα. Στο εξωτερικό είναι πολύ συνηθισμένο τα όπλα να βρίσκονται σε περίοπτη θέση όπως και οι ζωγραφικοί πίνακες ή οποιοδήποτε άλλο έργο τέχνης. Και τούτο, διότι το σκάλισμα στα όπλα ανήκει στις καλές τέχνες.

Από χρυσοχόος… χαράκτης όπλων

Αφορμή να ξεκινήσει ο κ. Πέμας να σκαλίζει όπλα, ήταν ο πολύ γνωστός οπλουργός Ιωάννης Πουλάκης (διατηρεί οπλουργείο ακριβώς απέναντι), που του έδειξε το 2007 ένα σκαλισμένο κοντάκι με την τεχνική του οξέος. «Για μένα αυτή η τεχνική δεν είναι σωστή. Με τον τρόπο αυτό, τα όπλα μπορούν να διακοσμηθούν σε πολύ σύντομο χρόνο, αλλά το αποτέλεσμα δεν είναι ποτέ τόσο καθαρό και ξεκομμένο, όπως στα σχέδια της χαρακτικής. Μιλήσαμε και του είπα ότι εγώ μπορώ να κάνω κάποιο χειροποίητο σκάλισμα. Εξεπλάγη λέγοντάς μου ότι κανείς στην Ελλάδα δεν ασχολείται με τα χειροποίητα σκαλίσματα σε όπλα. Έκατσα λοιπόν και του σκάλισα ένα μαχαίρι. Ενθουσιάστηκε και από τότε ξεκινήσαμε τη συνεργασία».

Ο κ. Πέμας, αυτές τις ημέρες διακοσμεί ένα δίκαννο και όπως μας εξηγεί, μπορεί να σκαλίσει ό,τι επιθυμεί ο πελάτης από ένα απλό όνομα μέχρι μια σύνθετη παράσταση. Άλλωστε, δεν είναι λίγοι αυτοί που θέλουν να κρύψουν με το σκάλισμα διάφορα μέρη του όπλου, που τους φαίνονται ακαλαίσθητα όπως οι βίδες και οι ενώσεις.
«Οφείλω να ξεκαθαρίσω στον οπλόφιλο που θα μου εμπιστευθεί το όπλο του, εάν το σχέδιο που έχει διαλέξει θα δείχνει όμορφο ή θα «χάνει» όταν ολοκληρωθεί η εργασία. Έχει αποδειχθεί ότι όσοι με έχουν αφήσει να κάνω μία παράσταση από μόνος μου, έχουν στο τέλος ευχαριστηθεί πολύ με το αποτέλεσμα».

Οι ιδιαιτερότητες

Αναμφίβολα, η “διακόσμηση” του όπλου με κάποια παράσταση αποτελεί μια επίπονη εργασία, καθώς το κύριο γνώρισμά της είναι η γλυπτική. Ο τεχνίτης «κόβει» το σκάλισμά του πάνω στο σκληρό μέταλλο, με αιχμηρά εργαλεία. «Τα κοντάκια των όπλων που είναι κατασκευασμένα από ξύλο μπορούν να σκαλιστούν. Ωστόσο, το σκάλισμα θα αποδώσει καλύτερα σε αυτά που είναι περασμένα με λάδι και όχι με μπογιά. Όσον αφορά στα μεταλλικά μέρη, επίσης μπορώ να σκαλίσω οτιδήποτε κατόπιν συνεννόησης με τον οπλουργό, ο οποίος θα μου εξηγήσει εάν το μέταλλο είναι μαλακό ή σκληρό. Η πλειοψηφία των όπλων που κυκλοφορούν στην ελληνική αγορά δεν έχουν πολύ μεγάλη σκληρότητα, οπότε μπορούν να “δουλευτούν” με μεγαλύτερη ευκολία χωρίς να μειωθεί η ασφάλειά τους και κατά συνέπεια η απόδοσή τους στο κυνήγι. Όσον αφορά σε κάποια όπλα τα οποία έχουν αλουμινένια μέρη και είναι βαμμένα με ηλεκτροστατικές βαφές, είναι κρίμα να σκαλιστούν γιατί θα χαλάσουν και θα πρέπει να ξαναβαφτούν με την ίδια μέθοδο και βαφή, διαδικασία που είναι οικονομικά ασύμφορη. Οπότε τα τμήματα από αλουμίνιο δεν τα πειράζω και τα όποια σκαλίσματα θέλει ο πελάτης, τα κάνω στα υπόλοιπα τμήματα του όπλου». 

Το κόστος

Το σκάλισμα μπορεί να είναι κάτι πολύ απλό, όπως ένα μονόγραμμα ή ένα μικρό σχέδιο. Κάτι τέτοιο έχει φυσικά, την οικονομική του επιβάρυνση. Μία παραγγελία πιο πολύπλοκη με σκαλίσματα, αυτομάτως ανεβάζει την τιμή, καθώς και οι εργατοώρες πολλαπλασιάζονται. Ό ίδιος επιφυλάχτηκε να μας δώσει οικονομικά μεγέθη καθώς όπως μας ξεκαθάρισε… «η δική μου φιλοσοφία είναι εκ των προτέρων να κάνω μία συζήτηση με τον πελάτη να δούμε τι σχέδιο θέλει και εν συνεχεία, το κοστολογώ στο σύνολό του. Είναι το καλύτερο, έτσι δεν ρίχνεις ούτε τον πελάτη. Πάντως, για μια παράσταση που θα καλύπτει όλο το κοντάκι, θα χρειαστώ περίπου δύο εβδομάδες».

Ο κ. Πέμας δεν δίστασε να μας εκμυστηρευθεί την πικρία του, για το γεγονός ότι δεν έχει μέχρι σήμερα δεν συναντήσει χαράκτες που να ασχολούνται με τα όπλα, τη στιγμή που στο εξωτερικό υπάρχουν πάρα πολλές σχολές και εκπληκτικοί καλλιτέχνες πλήρως.
“Στην Ελλάδα δεν βρήκα ανταπόκριση αλλά πιστεύω ότι ισχύει το ρητό «η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της». Οποιοδήποτε ξένο φυλλάδιο ή βιβλίο με σκαλίσματα ανοίξετε, θα δείτε μέσα παραστάσεις από αρχαία Ελλάδα, από αρχαία κυνήγια. Όλα τα θέματα είναι αρχαία ελληνικά. Λυπάμαι που τα κάνουν οι ξένοι και όχι εμείς».

Αιμιλιανός Πέμας
Ιπποκράτους 64 Αθήνα
2103639261