Το νησί των Αντικυθήρων, λόγω της γεωγραφικής του θέσης, στην απόληξη της Βαλκανικής χερσονήσου, προσελκύει κάθε χρόνο μεγάλο αριθμό μεταναστευτικών πουλιών που μετακινούνται κάθε άνοιξη και φθινόπωρο μεταξύ Ευρώπης και Αφρικής, καθιστώντας το νησί μία από τις σημαντικότερες μεταναστευτικές στενωπούς της Ελλάδας.
Η συγκέντρωση τόσο μεγάλων πληθυσμών πουλιών σε ένα τόσο μικρό νησί προσφέρει ιδανικές συνθήκες για τη συστηματική μελέτη τους, γι’ αυτό και στο νησί λειτουργεί από την Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία ο Ορνιθολογικός Σταθμός Αντικυθήρων, ένας από τους σημαντικότερους Ορνιθολογικούς Σταθμούς στην ανατολική Μεσόγειο.
Από φέτος το φθινόπωρο, στον Ορνιθολογικό Σταθμό Αντικυθήρων λειτουργεί ένας πλήρως λειτουργικός αυτοματοποιημένος σταθμός τηλεμετρίας! Πρόκειται για τον πρώτο σταθμό τέτοιου τύπου που λειτουργεί στη Βαλκανική Χερσόνησο, στην υπηρεσία των μεταναστευτικών πουλιών.
Ο σταθμός αυτός θα επιτρέψει στους ερευνητές να μετρήσουν τη διάρκεια στάθμευσης των μεταναστευτικών πουλιών στο νησί, ώστε στη συνέχεια να προσφέρουν νέα δεδομένα στην κατανόηση της συμπεριφοράς και της φυσιολογίας των μεταναστευτικών πουλιών που σταθμεύουν στα Αντικύθηρα, αφού έχουν ήδη διασχίσει τα μεγάλα οικολογικά φράγματα της ερήμου Σαχάρας και της Μεσογείου.
Ο σταθμός τηλεμετρίας θα ενταχθεί σύντομα στο σύστημα Motus, ένα παγκόσμιο δίκτυο ερευνητών που χρησιμοποιούν ραδιοπομπούς ώστε να παρακολουθούν τις μετακινήσεις χιλιάδων μεταναστευτικών πουλιών. Παρόλο που η παρακολούθηση των μικρών σε μέγεθος πουλιών μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολη, τόσο από τεχνική όσο και από οικονομική άποψη, η πρόοδος στην τεχνολογία ραδιοπαρακολούθησης μας επέτρεψε να χρησιμοποιήσουμε πομπούς βάρους μόλις μισού γραμμαρίου (0,45gr) και ως εκ τούτου να είμαστε σε θέση να παρακολουθούμε ακόμη και τους πιο μικροσκοπικούς φτερωτούς μετανάστες!
Η εγκατάσταση του σταθμού έγινε στο πλαίσιο του ερευνητικού Προγράμματος «ROUTES» που υποστηρίζεται από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας. Η υλοποίηση του Προγράμματος γίνεται από το Τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων σε συνεργασία με την Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία.