Αυτοκίνητο και τρέιλερ είναι ένας συνδυασμός που απαιτεί προσοχή. Όλα τα αυτοκίνητα μπορούν να ρυμουλκήσουν τρέιλερ. Δεν ισχύει όμως και ότι όλα ρυμουλκούν τα πάντα… Οι ιδιαιτερότητες της μεταφοράς δεν αφορούν μόνον τους οδηγικούς χειρισμούς, αλλά και τη φόρτωση του ρυμουλκούμενου.
Η ικανότητα ρυμούλκησης κάθε αυτοκινήτου, δηλαδή η δύναμη έλξης του, έχει άμεση σχέση με την ιπποδύναμή του αλλά όχι μόνο με αυτή. Άλλη ικανότητα έχει ένα προσθιοκίνητο αυτοκίνητο, άλλη ένα τετρακίνητο, ένα στέσιον ή μία Σιτροέν με υδροπνευματική ανάρτηση και μικρούς προβόλους. Στο βιβλίο του κατασκευαστή κάθε μοντέλου αναφέρεται η οριακή ικανότητα ρυμούλκησης που μεταφράζεται σε κιλά. Βάσει αυτού του δεδομένου θα σας δοθεί και η αντίστοιχη άδεια ρυμούλκησης. Συνήθως ο κατασκευαστής αναφέρει δύο όρια ρυμούλκησης. Το πρώτο αφορά τα τρέιλερ δίχως φρένα και το δεύτερο –και μεγαλύτερο νούμερο– τρέιλερ με φρένα.
Χορήγηση αδείας
Ένα μέσο αυτοκίνητο 1.400 κ.εκ. με συνδυασμό στα φρένα δίσκων εμπρός, ταμπούρα πίσω, και απόδοση κινητήρα από 65-80 ίππους, συνήθως μπορεί να τραβήξει 400-500 κιλά (χωρίς φρένα) και 800-900 κιλά, αν το τρέιλερ έχει δικά του φρένα. Όπως αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, το βασικότερο πρόβλημα, αν το φορτίο που θα ρυμουλκήσετε είναι μεγαλύτερο από το όριο του κατασκευαστή, είναι η αδυναμία πέδησης κι όχι αυτή καθαυτή η έλξη. Γιατί για να βγείτε στο δρόμο σέρνοντας πίσω σας εξαρτώμενο όχημα χρειάζεται κάποια άδεια (το αυτοκίνητο, όχι ο οδηγός). H άδεια αυτή εκδίδεται από το Υπουργείο Μεταφορών με την προσκόμιση της άδειας και του βιβλίου του αυτοκινήτου, των παραστατικών του τρέιλερ, αίτησης και του απαραίτητου παράβολου. Τα παραστατικά του τρέιλερ είναι το αποδεικτικό της αγοράς του (τιμολόγιο ή Δ.Λ.Π.) και η βεβαίωση του μηχανολόγου που το επιθεώρησε και το ενέκρινε. Και τα δύο τα δίνει σε εσάς αυτός που θα σας πουλήσει το τρέιλερ, αν είναι καινούριο. Στην περίπτωση αγοράς μεταχειρισμένου, το πωλητήριο πρέπει απαραίτητα να συνοδεύει η άδεια ρυμούλκησης του προηγούμενου ιδιοκτήτη. Αλλιώς πρέπει να βρείτε μηχανολόγο να σας δώσει νέα γραπτή έγκριση ή να το περάσετε από το Υπουργείο για επιθεώρηση.
Ιδιαίτερη σημασία στα φώτα
Πρέπει εδώ να πούμε ότι κάθε άδεια ρυμούλκησης που εκδίδει το Υπουργείο Μεταφορών ισχύει μόνον για το συγκεκριμένο ζευγάρι, αυτοκίνητο-τρέιλερ. Αν αλλάξετε ένα από τα δύο, χρειάζεται νέα άδεια ρυμούλκησης (και τα τρέιλερ έχουν Serial Number). Αυτά όλα, πολλές φορές τα ελέγχουν οι τροχονόμοι όταν σταματούν για έλεγχο αυτοκίνητα με τρέιλερ και δεν αρκούνται απλά στην επίδειξη της άδειας ρυμούλκησης. Αν κάτι δεν πάει καλά, αν δηλαδή δεν έχετε καθόλου άδεια ή τα στοιχεία αυτοκινήτου-ρυμούλκας δεν ταιριάζουν, θα πληρώσετε πρόστιμο. Για κάτι ακόμη που μπορεί να σας ελέγξουν είναι αν τα φώτα του τρέιλερ λειτουργούν σωστά και υπάρχει πινακίδα με τον αριθμό του αυτοκινήτου και στην πλάτη του τρέιλερ. Όσον αφορά τα φώτα, δώστε ιδιαίτερη σημασία, όχι τόσο για το φόβο του ελέγχου αλλά για την οδική ασφάλεια.
Υπεύθυνοι για την ασφάλειά σας
Αυτά σχετικά με το τυπικό O.K. της διακίνησης του τρέιλερ στο δρόμο πίσω από το αυτοκίνητο. Κανένας όμως δεν θα σας ελέγξει για το πόσο έχετε φροντίσει ώστε η κίνηση του εξάτροχου συνόλου να είναι ασφαλής για σας και για τους συνεπιβάτες σας. Αυτό πρέπει να το κάνετε εσείς, γιατί αν κάτι πάει στραβά, η κατάσταση πιθανόν να αποβεί πολύ πιο δυσάρεστη από μια ζημιά.
Προσοχή στο φόρτωμα
Η ρύθμιση του κέντρου βάρους αποτελεί βασικό στοιχείο για ασφαλή οδήγηση. Στο ταξίδι, το τρέιλερ με πλήρες το φορτίο του πρέπει να έχει βάρος στη χούφτα του κοτσαδόρου, από 30 έως 50 κιλά το πολύ.
Κατά τη διάρκεια της ρυμούλκησης, στο σημείο της σύνδεσης, εκτός από τη δύναμη της έλξης, εξασκούνται και δυνάμεις κάθετες. Αν το τρέιλερ είναι ελαφρύ μπροστά, σε κάθε ανοδική τάση, καλείται μόνον η γλώσσα της χούφτας να εμποδίσει το ξεκοτσάρισμα. Φανταστείτε τι μπορεί να συμβεί αν αυτή η τάση ξεπεράσει την αντοχή της. Αλλά και στη σθεναρή αντίστασή της, οι συνεχείς ανοδικές δυνάμεις, μειώνουν την πρόσφυση των πίσω
τροχών του αυτοκινήτου πάνω στο οδόστρωμα, με τα γνωστά επακόλουθα.
Αν συμβαίνει το αντίθετο, δηλαδή έχουμε υπερβολικό βάρος στον κοτσαδόρο, πέραν του ότι θα δυσκολευόμαστε να μετακινήσουμε με τα χέρια το τρέιλερ με το φορτίο του, το όλο σύστημα της σύνδεσης και ρυμούλκησης επιβαρύνεται τόσο, όσο δεν υπολογίσθηκε για να αντέχει, αφού ο ρόλος του κοτσαδόρου δεν είναι τόσο να σηκώνει φορτία, αλλά να έλκει.
Επιπλέον επηρεάζεται η συμπεριφορά του πίσω μέρους του αυτοκινήτου (καταπόνηση αναρτήσεων) και ο κεντρικός άξονας του τρέιλερ τραβάει περισσότερο ζόρι, ιδίως όταν οι ρόδες πέφτουν σε λακκούβες.
Στο δρόμο
Καταλαβαίνετε ότι η συμπεριφορά του αυτοκινήτου, όταν ρυμουλκεί δεύτερο όχημα, δεν είναι ίδια όπως όταν κινείται μόνο του. Δεν αναφερόμαστε μόνον στις μειωμένες επιδόσεις. Αυτές έτσι κι αλλιώς πρέπει να είναι χαμηλές για λόγους ασφαλείας. Εκείνα που στην ουσία απασχολούν αυτούς που ρυμουλκούν με το αυτοκίνητό τους, είναι η ικανότητα πέδησης και η κίνηση όπισθεν.
Κίνηση όπισθεν
Στην κίνηση όπισθεν με τρέιλερ τα πράγματα αν και δεν είναι δύσκολα, είναι τουλάχιστον διαφορετικά και χρειάζεται κάποια εξάσκηση. H αλλαγή κατεύθυνσης απαιτεί ανάποδους χειρισμούς του τιμονιού. Δηλαδή για να πάει το τρέιλερ αριστερά, το τιμόνι πρέπει να στρίψει δεξιά και αντίστροφα.
Μια πρακτικά εύκολη λύση αυτής της αντίθετης κίνησης είναι ο οδηγός να κρατά το τιμόνι από κάτω, οπότε το αριστερά και δεξιά αντιστρέφεται και οι χειρισμοί ανταποκρίνονται στην κατεύθυνση που θέλουμε να ακολουθήσει το ρυμουλκούμενο. Πάντως δεν είναι τόσο δύσκολο όσο τουλάχιστον θα σας φανεί στην αρχή. Έως ότου αποκτήσετε την αίσθηση της αλλαγής κατεύθυνσης του τρέιλερ στην κίνηση προς τα πίσω, σε σχέση με την κατεύθυνση των τροχών του αυτοκινήτου, κάντε όλες τις κινήσεις πάρα πολύ αργά, ή ακινητοποιώντας τελείως το όχημα. Πρώτα σκεφτείτε τι θέλετε να κάνετε, στρίψτε στη συνέχεια τους τροχούς όσο νομίζετε ότι χρειάζεται και ξεκινήστε. Να θυμάστε: ακόμη και οι νταλικέρηδες έγιναν, δεν γεννήθηκαν. Εκεί που δεν μπορούμε να σας συμβουλέψουμε πραγματικά είναι το τι θα κάνετε αν χρειαστεί να βάλετε τον συνδυασμό των δύο οχημάτων μέσα σε οχηματαγωγό πλοίο. Εδώ ισχύει το «όπως σας φωτίσει ο θεός».
Πέδηση
Μεγαλύτερη σημασία όμως στην οδική συμπεριφορά του αυτοκινήτου–τρέιλερ έχει η πέδηση. Για την κίνηση προς τα πίσω μπορεί να ταλαιπωρηθείτε μέχρι να τα καταφέρετε, αν όμως το κινούμενο σύνολο στην κανονική του πορεία δεν σταματήσει όταν χρειαστεί, τότε η διασκέδαση θα γίνει θλίψη. Γίνεται αντιληπτό ότι όταν το αυτοκίνητο ρυμουλκεί, δεν έχει την ίδια ικανότητα επιβράδυνσης και ακινητοποίησης. Γι’ αυτό, πριν παρουσιαστεί η έκτακτη ανάγκη, μάθετε καλά πώς αντιδρούν τα φρένα, μην υπερβαίνετε ποτέ τα όρια ταχύτητας, αυξήστε όμως ταυτόχρονα την απόσταση από το προπορευόμενο όχημα. Σε καμία περίπτωση, ακόμη κι αν ο δρόμος εμπρός σας είναι απολύτως καθαρός από άλλα οχήματα, μην υπερβαίνετε σε ταχύτητα τα 80 χλμ./ώρα. Αν πάλι αποφασίσετε να εξοπλίσετε το τρέιλερ με φρένα, θα πρέπει να έχετε κατά νου ότι μπορείτε να βασίζεστε σε αυτά, όσο τουλάχιστον λειτουργούν. Κι αυτό γιατί τα φρένα στα τρέιλερ που μεταφέρουν σκάφη είναι πολύ ευαίσθητα. Κάθε φορά που βάζετε και βγάζετε τη βάρκα από το νερό, οι τροχοί μπαίνουν αναγκαστικά στη θάλασσα και το αλάτι μπορεί να τα αχρηστέψει γρήγορα, όσο γλυκό νερό κι αν τους ρίχνετε κάποιες φορές. Για να είναι πάντοτε σε λειτουργία, πρέπει να λύνονται πολύ συχνά και να καθαρίζονται με σχολαστικότητα.
Στις στροφές…
Ένα τρίτο σημείο προσοχής στην οδήγηση με τρέιλερ είναι οι στροφές.
Το ρυμουλκούμενο που ακολουθεί το όχημα που το σέρνει και αλλάζει κατεύθυνση, δεν πατά πάντα στα ίχνη των προπορευόμενων τροχών. Υπάρχει μια κλίση προς το εσωτερικό της στροφής που αυξάνεται από δύο παράγοντες:
A. Το πόσο κλειστή είναι η στροφή.
B. Το πόσο μεγάλο είναι το μεταξόνιο του τρέιλερ.
Όσο πιο κλειστή είναι η στροφή, τόσο ο εσωτερικός τροχός του τρέιλερ διαγράφει τόξο μικρότερο από το αντίστοιχο του πίσω τροχού του αυτοκινήτου. Όσο πιο μακρύ είναι το μεταξόνιο τόσο στη στροφή ο εσωτερικός τροχός θα απομακρυνθεί εσωτερικά από το ίχνος των πίσω τροχών του αυτοκινήτου.
Έτσι λοιπόν, όσο μακραίνει το μεταξόνιο του τρέιλερ, έχουμε καλύτερη στήριξη του φορτίου πάνω του, αλλά χρειάζεται προσοχή στις στροφές.
Βασικός βοηθός σε αυτό είναι οι καθρέφτες του αυτοκινήτου, ώστε να ελέγχετε οπτικά συγχρόνως όλο το ύψος του ρυμουλκούμενου, τους τροχούς και το κύτος του σκάφους, το οποίο και αυτό συνήθως υπερβαίνει το πλάτος του αυτοκινήτου.
Έχετε, δε, υπόψη σας ότι το μέγιστο πλάτος που μπορείτε να ρυμουλκείτε είναι 2,5 μέτρα.
Πού επιτρέπεται η στάθμευση
Η στάθμευση ενός τρέιλερ απαγορεύεται στους δρόμους, πάνω από 24 ώρες, σύμφωνα με τον Κ.Ο.Κ., καθώς εγκυμονεί κινδύνους μολύνσεως. Διαθέσιμοι είναι όμως ειδικοί χώροι στάθμευσης οι οποίοι μπορούν να φιλοξενήσουν το σκάφος σας κατά τους χειμερινούς μήνες.
Προτιμήστε έναν φυλασσόμενο κλειστό χώρο, καθώς εκτός των όποιων πλεονεκτημάτων στον τομέα της ασφάλειας, παρέχει μεγαλύτερη προστασία από τα καιρικά φαινόμενα, στα οποία η πλειονότητα των σκαφών και ιδιαίτερα τα φουσκωτά, παρουσιάζουν… ευαισθησίες.
Ασφαλιστήριο συμβόλαιο
Για να έχετε τις προβλεπόμενες καλύψεις από την ασφαλιστική σας εταιρεία, θα πρέπει στο ασφαλιστήριο συμβόλαιο να αναφέρεται ειδική κάλυψη για ρυμούλκηση τρέιλερ, η οποία συνεπάγεται και την καταβολή του προβλεπόμενου για την κατηγορία του ρυμουλκούμενου οχήματος ποσού.
Όσο περισσότερους άξονες έχει το ρυμουλκούμενο όχημα, τόσο μεγαλύτερο είναι το ασφάλιστρο.
Η ασφαλιστική σας εταιρεία, σε περίπτωση που προκαλέσετε ατύχημα με το ρυμουλκούμενό σας, είναι υποχρεωμένη να αποζημιώσει τους παθόντες τρίτους, έστω κι αν δεν έχετε ασφαλιστική κάλυψη για τη ρυμούλκηση.
Είναι βέβαιο, όμως, σ’ αυτήν την περίπτωση, ότι η εταιρεία θα στραφεί εναντίον σας και θα υποχρεωθείτε να την αποζημιώσετε για ό,τι κατέβαλε στον παθόντα τρίτο, με τους νόμιμους τόκους.
Αν στο ασφαλιστήριο συμβόλαιο αναφέρεται συγκεκριμένο ρυμουλκούμενο, η ασφαλιστική κάλυψη ισχύει μόνο γι’ αυτό και όχι για άλλο ρυμουλκούμενο. Για την κάλυψη της αστικής ευθύνης, στο ασφαλιστήριο αναφέρεται μόνο ο αριθμός των αξόνων του ρυμουλκουμένου χωρίς άλλη εξειδίκευση στην περιγραφή του.
Προσοχή! Για να ισχύσει η ασφαλιστική κάλυψη για το ρυμουλκό αυτοκίνητο θα πρέπει να έχει προηγηθεί ιδιαίτερη συμφωνία με την ασφαλιστική εταιρεία! Αυτό προβλέπεται από την Υπουργική Απόφαση (Κ4/585/1978 ΑΥΕ) που ορίζει τον αποκλεισμό της ευθύνης της ασφαλιστικής εταιρείας από τις ζημιές που προκαλούνται όταν το όχημα ωθείται ή ρυμουλκεί άλλο όχημα.
Αυτό σημαίνει ότι όταν ρυμουλκείτε το τρέιλερ, χωρίς ιδιαίτερη ασφαλιστική κάλυψη, αποκλείεται η ευθύνη της ασφαλιστικής εταιρείας, ακόμη και αν η ζημιά έγινε από το ρυμουλκό αυτοκίνητο και δεν είχε καμιά συμμετοχή στην πρόκληση της ζημίας το ρυμουλκούμενο.
