Για πρώτη φορά, οι επιστήμονες υπολόγισαν πόσο διοξείδιο του άνθρακα, που συμβάλλει αποφασιστικά στην υπερθέρμανση του πλανήτη, απελευθερώνεται στους ωκεανούς από το ψάρεμα με τράτες βυθού, όπου οι τράτες σέρνουν τεράστια δίχτυα στον βυθό της θάλασσας προκειμένου να πιάσουν γαρίδες, μπακαλιάρους και άλλα ψάρια.
Το αποτέλεσμα προκάλεσε έκπληξη: όσο διοξείδιο του άνθρακα απελευθερώνει στον αέρα η παγκόσμια αεροπορική βιομηχανία.
Αν και τα ευρήματα της νέας, πρωτοποριακής έρευνας που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στο περιοδικό Nature είναι προκαταρκτικά, αυτή η διαπίστωση ήταν αναπάντεχη. Όπως σημειώνει η εφημερίδα New York Times, η μελέτη προσφέρει ουσιαστικά έναν χάρτη για το πώς οι κυβερνήσεις μπορούν να αντιμετωπίσουν τις συνδεόμενες κρίσεις της κλιματικής αλλαγής και της μείωσης της πανίδας στις θάλασσες.
Είχε προηγηθεί μία παρόμοια πρόσφατη έρευνα που εστίαζε στην προστασία εδαφών, ενώ και οι δύο έχουν στόχο να δώσουν στοιχεία που θα βοηθήσουν στο να επιτευχθεί μία παγκόσμια συμφωνία για τη βιοποικιλότητα στη διάσκεψη κορυφής για την κλιματική αλλαγή που θα πραγματοποιηθεί φέτος το φθινόπωρο στο Κουνμίνγκ της Κίνας.
Τριπλό όφελος από την προστασία των ωκεανών
Η προστασία στρατηγικών ζωνών των ωκεανών από την αλιεία και τις γεωτρήσεις δεν θα βοηθήσει απλώς στη διάσωση απειλούμενων ειδών και στην αποθήκευση τεράστιων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα, αλλά θα αυξήσει συνολικά την ποσότητα των αλιευμάτων.
Στην έρευνα συμμετείχαν 26 βιολόγοι, περιβαλλοντολόγοι και οικονομολόγοι, που σημειώνουν ότι η απόφαση προστασίας μεγαλύτερου μέρους των θαλάσσιων υδάτων του πλανήτη θα έχει τριπλό όφελος, καθώς θα ενισχύσει τη βιοποικιλότητα, την αλιεία και την αποθήκευση άνθρακα.
Προκειμένου να ενισχυθεί μόνο η αλιεία, σύμφωνα με την έρευνα, το 28% των ωκεανών θα πρέπει να βρίσκεται υπό προστασία, καθώς οι περιοχές όπου απαγορεύεται το ψάρεμα λειτουργούν ως “φυτώρια”, όπου αναπτύσσονται οι πληθυσμοί των θαλάσσιων ζώων ώστε να διασκορπιστούν στη συνέχεια πέρα από τις προστατευόμενες περιοχές.
Αυτή την στιγμή, βρίσκεται υπό προστασία μόνο το 7% των ωκεανών, με μόνο 3% σε καθεστώς υψηλής προστασίας. Οι πληθυσμοί καρχαριών και σαλαχιών έχουν μειωθεί τόσο δραματικά που οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι απομένει πολύ λίγος χρόνος για να σωθούν. Τα αλιεύματα μειώνονται καθώς οι ωκεανοί θερμαίνονται.
Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα
Τα ευρήματα σχετικά με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από τις τράτες βυθού ωστόσο, ενισχύουν ακόμη περισσότερο την ανάγκη προστασίας. Κάθε χρόνο, διαπίστωσε η έρευνα, οι τράτες βυθού απελευθερώνουν τεράστιες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα που έχει αποθηκευτεί στον βυθό της θάλασσας και θα παρέμενε εκεί για δεκάδες χιλιάδες χρόνια αν δεν το απελευθέρωναν τα δίχτυα.
Ο άνθρακας που απελευθερώνεται από τον βυθό κάνει πιο όξινο το νερό, απειλώντας τη θαλάσσια ζωή, ενώ μειώνει και την ικανότητα των ωκεανών να απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Οι παγκόσμιοι πρωταθλητές στην αλιεία με τράτες βυθού είναι η Κίνα, η Ρωσία, η Ιταλία, η Μεγάλη Βρετανία και η Δανία, και οι επιστήμονες συγκρίνουν την πρακτική αυτή με την αποψίλωση των δασών.
Τι πρέπει να γίνει
Οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι τα όποια μέτρα προστασίας θα πρέπει να συνδυαστούν με την κατεπείγουσα μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα σε άλλες πηγές ενέργειας.
Τα ευρήματα της μελέτης ενισχύουν την παγκόσμια πρωτοβουλία για την προστασία τουλάχιστον του 30% των εδαφών και ωκεανών του πλανήτη έως το 2030. Όπως ακριβώς όμως συμβαίνει και με τα εδάφη, έτσι και με τους ωκεανούς, τα στρατηγικά σημεία που χρειάζονται προστασία δεν είναι ομοιόμορφα κατανεμημένα μεταξύ των κρατών. Οι διαπραγματεύσεις στη διάσκεψη κορυφής για την κλιματική αλλαγή αναμένεται να είναι δύσκολες.
Πηγή: www.iefimerida.gr
