Εννέα νεκροί Σπιζαετοί από ηλεκτροπληξία ή πρόσκρουση σε καλώδια μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος στην Κύπρο, από το 2018 μέχρι σήμερα.
Στις 11/1/2024 ένας Σπιζαετός (το μοναδικό είδος αετού που φωλιάζει στην Κύπρο) βρέθηκε νεκρός κάτω από καλώδια μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος σε περιοχή της κοινότητας Παλαιχωρίου. Μετά από κτηνιατρικές εξετάσεις που έγιναν διαφάνηκε ότι ο σπιζαετός είχε κατάγματα και σε συνδυασμό με το σημείο όπου βρέθηκε νεκρός φαίνεται ότι η αιτία θανάτου του είναι η πρόσκρουση του σε καλώδια μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος.
Επίσης, στις 23/11/2023 το απόγευμα πολίτης ενημέρωσε την Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας για την ύπαρξη νεκρού αρπακτικού πτηνού δίπλα από πάσσαλο γραμμής μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος στην κοινότητα Γιόλου της Επαρχίας Πάφου. Μέλη της Υπηρεσίας μας μετέβησαν στην περιοχή όπου και εντόπισαν νεκρό ένα νεαρό Σπιζαετό. Από τα στοιχεία που έχουν περισυλλέγει αλλά και από τα δεδομένα της περιοχής φαίνεται ότι, για ακόμη μια φορά η αιτία θανάτου ενός αρπακτικού πτηνού είναι η ηλεκτροπληξία. Φαίνεται ότι το συγκεκριμένο πουλί απεβίωσε μετά που προσγειώθηκε στο συγκεκριμένο είδος υποδομής του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος το οποίο από τα μέχρι στιγμής δεδομένα και τις πληροφορίες που συλλέγονται καθημερινά αποτελεί ΠΑΓΙΔΑ ΘΑΝΑΤΟΥ για μεγάλα αρπακτικά αλλά και άλλου είδους άγρια πτηνά.
Ενδεικτικά σημειώνεται ότι, από το 2018 που άρχισε το πρόγραμμα LIFE Bonelli East Med στο οποίο εταίρος είναι και η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας, καταγράφηκαν 9 θάνατοι Σπιζαετών των οποίων ο θάνατος τους σχετίζεται με το δίκτυο ηλεκτροδότησης (προσκρούσεις και ηλεκτροπληξίες). Από αυτά τα 9 πτηνά τα 5 σκοτώθηκαν λόγω ηλεκτροπληξίας και τα άλλα 4 λόγω πρόσκρουσης. Είναι επίσης σημαντικό να αναφερθεί ότι από τους 5 Σπιζαετούς που σκοτώθηκαν λόγω ηλεκτροπληξίας, οι 3 φαίνεται να σκοτώθηκαν στο συγκεκριμένο τύπο υποδομής που φαίνεται στις φωτογραφίες. Ακόμα στη συγκεκριμένη υποδομή σκοτώθηκε και ένας Γύπας στις 19/4/2022 επίσης στην επαρχία Πάφου, ενώ στις 9/11/2023 εντοπίστηκε νεκρή μια Αετοβαρβακίνα κάτω από ίδιο τύπο υποδομής.
Το δίκτυο ηλεκτροδότησης αποτελεί τη μεγαλύτερη αιτία θνησιμότητας μεγάλων αρπακτικών σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες και σε πολλές από αυτές λαμβάνονται διάφορα μέτρα για αποφυγή του φαινομένου και μείωση του αριθμού θανάτων.
Καταληκτικά επισημαίνεται ότι είναι πλέον ξεκάθαρο ότι οι συγκεκριμένες υποδομές, οι οποίες είναι διάσπαρτες στην κυπριακή ύπαιθρο, αποτελούν παγίδες θανάτου για όλα τα είδη αγρίων πτηνών και η λήψη μέτρων αποτελεί επιτακτική ανάγκη.
Τέλος, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι, σύμφωνα με τον περί Προστασίας και Διαχείρισης Αγρίων Πτηνών και Θηραμάτων Νόμο, ο Σπιζαετός περιλαμβάνεται στα είδη υπό απειλή και με σκοπό την προστασία, διατήρηση και αειφόρο διαχείριση τους, στην εν λόγω νομοθεσία προβλέπεται η δυνατότητα κήρυξης Ζωνών Ειδικής Προστασίας καθώς και η προστασία περιοχών που εμπίπτουν σε περιοχές του βιολογικού τους κύκλου που τυχόν υποβάθμιση ή καταστροφή τους θα επηρεάσουν αρνητικά τους πληθυσμούς των υπό απειλή ειδών.
Το Πρόγραμμα LIFE Bonelli East Med υλοποιείται από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας, την Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία, την Υπηρεσία Θήρας & Πανίδας της Κύπρου, το Τμήμα Δασών Κύπρου και την Εταιρεία Περιβαλλοντικών Συμβούλων NCC ΕΠΕ σε 22 περιοχές Natura 2000 στην Ελλάδα και την Κύπρο, για την περίοδο 2018-2024, με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου του LIFE Programme της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη χρηματοδότηση του Πράσινου Ταμείου και τη συγχρηματοδότηση του Ιδρύματος Α.Γ. Λεβέντη.
