Σίγουρα δεν χρειάζεται να είναι κάποιος οικονομολόγος για να γνωρίζει ότι δεν πρέπει να καταναλώνει περισσότερα απ’ όσα παράγει γιατί στο τέλος θα πνιγεί στα χρέη
Την τρέχουσα χρονική περίοδο, κάθε φορά που προσπαθώ να γράψω δυο γραμμές στο περιοδικό “Κυνηγός & Φύση” που εργάζομαι, μου είναι εξαιρετικά δύσκολο ν’ αποφύγω κάθε σχολιασμό για την οικτρή πραγματικότητα όσον αφορά τη φτώχια και το αβέβαιο μέλλον που βιώνουμε όλοι. Και σαν να μην φτάνει η κατάθλιψη που προκαλεί στους πολίτες η ανασφάλεια για επιβίωση, το σήμερα και το αύριο των παιδιών μας, κάποιοι προσπαθούν να μας γεμίσουν και με τύψεις, λέγοντας ότι εμείς φταίμε για όλα. Ότι είμαστε τα μαύρα πρόβατα. Ε, δεν είναι έτσι.
Η αλήθεια είναι ότι η βαθύτερη κρίση των μεταπολεμικών χρόνων, η οποία άρχισε από την αμερικανική αγορά στεγαστικών δανείων και κλιμακώθηκε με την κατάρρευση της Lehman Brothers, είχε εξ αρχής στο επίκεντρο τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Είναι γεγονός ότι τα τελευταία 30 χρόνια η διόγκωση του έχει πάρει αφύσικες διαστάσεις σε βάρος της πραγματικής παραγωγής, έτσι που μόνο η διαβόητη αγορά παραγώγων να έχει σήμερα πολλαπλάσιο όγκο από το πραγματικό παγκόσμιο ΑΕΠ. Μη γελιόμαστε, κάποιοι βρήκαν τρόπο να θησαυρίσουν στήνοντας φούσκες. Όμως, το κυριότερο όλων, είναι η οργιαστική διαστολή της πίστης μέσω των πιστωτικών καρτών, των στεγαστικών και των καταναλωτικών δανείων. Αυτός φαίνεται ότι ήταν ο τρόπος που επινόησε το σύστημα για να επιτύχει υψηλά επίπεδα κατανάλωσης, σε πείσμα της καθήλωσης των πραγματικών μισθών.
Για να ξέρουμε και τι λέμε, ας θυμηθούμε:
πριν από 35 χρόνια όταν το βασικό μεροκάματο ήταν περίπου 170 δραχμές, τότε με ένα δεκάρικο, δηλαδή ξοδεύοντας το 6% του μεροκάματου, έτρωγες δυο σουβλάκια με πίτα έπινες ένα φραπεδάκι στην καφετέρια και αγόραζες κι ένα πακετάκι τσιγάρα. Σήμερα, αν καταφέρεις σε κάποια λαϊκή συνοικία να αγοράσεις τα ίδια προϊόντα μ’ ένα δεκάρικο σε ευρώ, θα έχεις ξοδέψει το 33% του μεροκάματου εφόσον αυτό κυμαίνεται γύρω στα 30 ευρώ.
Χάθηκε το μέτρο
Επί σειρά ετών η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πρόσφερε πάμφθηνο χρήμα στις ελληνικές, ισπανικές, πορτογαλικές κτλ τράπεζες, για να το διοχετεύουν αυτές στους καταναλωτές και να μπορούν αυτοί να αγοράζουν τα γερμανικά, γαλλικά κοκ προϊόντα, διευρύνοντας τα εμπορικά τους ελλείμματα σε ένα φαύλο κύκλο παραγωγικής παρακμής και υπερχρέωσης. Σίγουρα δεν χρειάζεται να είναι κάποιος οικονομολόγος για να γνωρίζει ότι δεν πρέπει να καταναλώνει περισσότερα απ’ όσα παράγει γιατί στο τέλος θα πνιγεί στα χρέη. Έλα μου όμως που ο πολίτης χρειάζεται παιδεία και προστασία από την πολιτεία για να κρατήσει το ισοζύγιο. Από τη μια, το σύγχρονο Marketing και οι τεχνικές επικοινωνίας του γνώρισαν το life style, από την άλλη πιστώθηκε με δανεικά για να το βιώσει χωρίς κανένας να εξετάζει σοβαρά το αν το εισόδημα και η παραγωγικότητά του, του το επιτρέπουν. Τα αποτελέσματα αυτής της ασυδοσίας είναι γνωστά.
Ξέρω, θα πείτε, τι σχέση έχουν όλα αυτά με το κυνήγι; Όλα σχετίζονται με την οικονομία. Για να γευτούμε την αγαπημένη μας δραστηριότητα πρέπει να ξοδέψουμε κι όταν τα χρήματα δεν φτάνουν κάποιοι επιλέγουν να περιορίσουν αυτά που θα διέθεταν. Αποτέλεσμα, μειωμένη δραστηριότητα. Πάντως θα μου επιτρέψετε να σας μεταφέρω την άποψη ενός φίλου ο οποίος στο διάβα της ζωής του πέρασε πολλές και μεγάλες δυσκολίες, μου έλεγε λοιπόν, «οι μοναδικές στιγμές που ξέφευγα από τα προβλήματα ήταν εκείνες που βρισκόμουν στο κυνήγι, αν δεν υπήρχε αυτό ως διέξοδος θα είχα τρελαθεί…».
Το κυνήγι είναι μια σχέση όπως όλες. Θέλει να το αισθάνεσαι, να συμμετέχεις κάνοντας την υπέρβαση, να δίνεις και να παίρνεις. Διαφορετικά, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος, όταν θα το χρειαστείς αυτό να μην είναι εκεί.
