Με τη συναρπαστική πόλη των καταρρακτών έχουμε ασχοληθεί σε παλαιότερα ταξιδιωτικά μας άρθρα. Σήμερα, ωστόσο, θα σας προτείνουμε πέντε θαυμάσιες χειμερινές εκδρομές που πραγματοποιούνται με αφετηρία την Εδεσσα και θα σας μυήσουν στον θαυμάσιο φυσικό ορεινό κόσμο του μεθοριακού νομού.
Λίμνη Αγρα
Πάνω στη διαδρομή που συνδέει την Εδεσσα με τη Φλώρινα και την Κοζάνη, θα συναντήσουμε τη λιλιπούτεια λίμνη Αγρα (απέχει 6 χλμ. από την Εδεσσα), που είναι ένα από τα πλέον σημαντικά, μικρά υγροτοπικά οικοσυστήματα της Βόρειας Ελλάδας. Η λίμνη σχηματίστηκε το 1950 όταν η ΔΕΗ ύψωσε μικρό φράγμα και έφραξε τη φυσική ροή του ποταμού Εδεσσαίου με αποτέλεσμα να πλημμυρίσει το έλος που προϋπήρχε εδώ. Η λίμνη Αγρα (ή λίμνη Αγρα-Βρυττών-Νησίου) έχει υπαχθεί στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000. Οπωσδήποτε πριν ξεκινήσετε οποιαδήποτε περιπλάνηση γύρω από τη λίμνη, θα πρέπει να σταματήσετε για ενημέρωση στο Κέντρο Πληροφόρησης.
Λίμνη Βεγορίτιδα
Φτάνοντας στην πολίχνη της Αρνισσας, που βρίσκεται πάνω στη διαδρομή για Καϊμακτσαλάν, θα δείτε την απλωτή γαλάζια επιφάνεια της Βεγορίτιδας λίμνης να καταλαμβάνει μια μεγάλη έκταση. Στην αρχαία Αρνισσα, τμήματα της οποίας αποκάλυψε η αρχαιολογική σκαπάνη, κάνει αναφορά ο Θουκυδίδης. Πριν από αρκετά χρόνια η Βεγορίτιδα ήταν η μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδας, όμως η έκτασή της συρρικνώθηκε λόγω υπεράντλησης των υδάτων από τη ΔΕΗ, αλλά και έπειτα από παρατεταμένες περιόδους ξηρασίας. Παρ’ όλα αυτά παραμένει ένας σημαντικός υδροβιότοπος και εντάσσεται στη ζώνη προστασίας του προγράμματος «Natura 2000».
Ανάβαση στο Καϊμακτσαλάν
Από την Αρνισσα αρχίζει η ανάβαση στο όρος Καϊμακτσαλάν και στο χιονοδρομικό κέντρο. Από τα χωριά της περιοχής ο Παλιός Αγιος Αθανάσιος, που βρίσκεται σε ύψος 1.350 μέτρων, αποτελεί δημοφιλή χειμερινό προορισμό με πολλές επιλογές στη διαμονή και στο φαγητό. Ανάλογες υποδομές θα βρείτε και στα γειτονικά χωριά Παναγίτσα και Ζέρβη. Συνεχίζοντας την ανάβασή μας θα φτάσουμε στις εγκαταστάσεις του δημοφιλούς χιονοδρομικού κέντρου σε υψόμετρο 2.050-2.480. Εδώ λειτουργούν εστιατόριο, καφετέρια, snow bar, ενώ υπάρχουν καταστήματα ενοικιάσεως εξοπλισμού, σχολή σκι, γραφείο τουριστικών πληροφοριών, Σταθμός Α’ Βοηθειών και χώρος στάθμευσης. Με κάποιο από τα ειδικά οχήματα που πραγματοποιούν σύντομες περιηγήσεις στην αχανή χιονισμένη έκταση των κορυφών του βουνού, θα προσεγγίσετε τη μικρή εκκλησία του Προφήτη Ηλία που χτίστηκε το 1924 σε υψόμετρο 2.524, από τα υπολείμματα πολεμικού υλικού, στη μνήμη των Γερμανών και Γιουγκοσλάβων στρατιωτών που σκοτώθηκαν στις σφοδρές μάχες του 1916. Πραγματικά πρόκειται για ένα ιδιαίτερο ιστορικό αξιοθέατο που δεν θα πρέπει να το χάσετε.
Λουτρά Πόζαρ και Λουτράκι
Αφήνοντας πίσω την πόλη των καταρρακτών, θα τραβήξουμε βόρεια προς τα χωριά Κερασιές, Σαρακηνοί, θα διασχίσουμε υπέροχα τοπία με χαμηλούς λοφοσχηματισμούς και εύκολα θα φτάσουμε στο μεθοριακό χωριό Λουτράκι Αλμωπίας (35 χλμ. από Εδεσσα), όπου υπάρχουν αρκετοί ξενώνες και ενδιαφέρουσες επιλογές για φαγητό και καφέ. Μόλις 2,5 χιλιόμετρα από το Λουτράκι με πρόσβαση και από το χωριό Ορμα, θα βρεθούμε στη θέση Λουτρά Λουτρακίου (Πόζαρ) που βρίσκονται στην απαρχή του εντυπωσιακού φαραγγιού. Εδώ θα δείτε τις κτιριακές και μάλλον παραμελημένες εγκαταστάσεις, την ανοιχτή πισίνα με το ζεστό ιαματικό νερό και τους διάφορους χώρους αναψυχής.
Η εντυπωσιακή αυτή τοποθεσία, από όπου πηγάζουν τα ζεστά ιαματικά νερά σε θερμοκρασία 37 βαθμών Κελσίου, είναι γνωστή από τα πανάρχαια χρόνια. Βέβαια τα Σαββατοκύριακα παρατηρείται κοσμοσυρροή και η αναμονή για να απολαύσετε ένα ζεστό, ιαματικό μπάνιο είναι αρκετά μεγάλη. Περπατώντας το διαμορφωμένο, φαρδύ μονοπάτι παράλληλα με την κοίτη του ποταμού Τοπλίτσα ή Θερμοπόταμου, θα επισκεφθείτε το μικρό σπήλαιο και θα απολαύσετε τους σκαλωτούς καταρράκτες.
Ορμα, Χιονοδρομικό Κέντρο
Αν δεν έχει προηγηθεί έντονη χιονόπτωση και οι τοπικές αρχές σάς ενημερώσουν ότι ο δρόμος παραμένει ανοιχτός, αξίζει να ακολουθήσετε την «αιρετική» ανάβαση στο Καϊμακτσαλάν και στο Χιονοδρομικό του Κέντρο που ξεκινά από το χωριό Κερασιές. Ο δρόμος είναι ασφάλτινος αλλά φιδογυρνά με αρκετές στροφές καθώς διασχίζει το «Μαύρο Δάσος». Ομως αν σας αρέσουν οι όχι και τόσο πολυσύχναστες διαδρομές και τα σιωπηλά, πυκνόφυτα χειμερινά δάση, πραγματικά θα απολαύσετε αυτά τα 32 χιλιόμετρα έντονης ανάβασης μέχρι το Χιονοδρομικό Κέντρο καθώς το «Μαύρο Δάσος» θεωρείται ένα από το ομορφότερα δασικά οικοσυστήματα της Β. Ελλάδας.
Οδική διαδρομή στα μεθοριακά χωριά
Ξεφεύγοντας από τα γνωστά ταξιδιωτικά μονοπάτια θα σας προτείνουμε μια θαυμάσια οδική διαδρομή που «τρέχει» παράλληλα με τη μεθόριο και, καθώς εγκλωβίζεται ανάμεσα στα άγνωστα, μεγάλα βουνά Πίνοβο και Τζέννα, μας αποκαλύπτει θαυμάσια χειμερινά τοπία και ξεχασμένα χωριά. Ξεκινώντας από την Αριδαία (25 χλμ. βόρεια της Εδεσσας), θα τραβήξετε ανατολικά προς Εξαπλάτανο, τη γενέτειρα του Μενέλαου Λουντέμη, Λυκόστομο, Προμάχους και το Ανω Γαρέφι. Στη συνέχεια, ο δρόμος γλιστρά πλάι στα σύνορα, περνά από το χωριό Φούστανη, μας οδηγεί στο Αετοχώρι για να καταλήξει στο κεφαλοχώρι του Αρχάγγελου. Λίγο πριν από τον Αρχάγγελο, στην άκρη δασωμένου υψώματος διακρίνεται η ιστορική Μονή Αρχάγγελου Μιχαήλ ή Οσιανης (υψόμ. 700) που ιδρύθηκε τον 12ο αιώνα, όταν αυτοκράτορας στο Βυζάντιο ήταν ο Ανδρόνικος ο Α’ ο Κομνηνός. Από τον Αρχάγγελο ο δρόμος συνεχίζει προς τα χωριά του Νομού Κιλκίς. Στην πορεία σας μπορείτε να επισκεφθείτε τους φημισμένους καταρράκτες Κούπα – Σκρα (θα δείτε ταμπέλες στην κεντρική διαδρομή). Επίσης από τον Αρχάγγελο μια θαυμάσια αλλά άκρως ορεινή διαδρομή (13 χλμ.) θα σας οδηγήσει στο βλάχικο χωριό Λιβάδια και από εκεί στην Καστανερή και τη Γουμένισσα.
