Καταπράσινα σημεία για πικνίκ μέσα στα έλατα, οργανωμένο ορειβατικό καταφύγιο και πιο ψηλά στην κορυφή πανοραμική θεά στα βουνά της Στερεάς Ελλάδας και της βόρειας Πελοποννήσου και στην ακτογραμμή του Κορινθιακού κόλπου, θα δει όποιος κινήσει για τον Κιθαιρώνα!
Στα “συν” προσθέτουμε την κοντινή απόσταση από την Αθήνα (σχεδόν 55 χιλιόμετρα- διαδρομή χωρίς διόδια) και τον ιδανικό συνδυασμό βουνού και θάλασσας για μία βόλτα “εκτός των τειχών”, χειμώνα και καλοκαίρι.
Ο Κιθαιρώνας, στα δυτικά σύνορα της Αττικής με τη Βοιωτία, είναι ένα βουνό σχεδόν άγνωστο σε όσους δεν κάνουν οργανωμένη πεζοπορία, δεν είναι κυνηγοί και… δεν μαζεύουν χόρτα. Μοιάζει, γεωλογικά τουλάχιστον, με το «πληγωμένο» βουνό των Αθηναίων, την Πάρνηθα και παρότι έχει «χτυπηθεί» κι αυτός από πυρκαγιές και ανθρώπινες παρεμβάσεις, οι πλαγιές του είναι πευκόφυτες, σκιερές και σε μεγαλύτερο υψόμετρο σκεπασμένες με έλατα.
Ενας στενός ασφαλτοστρωμένος δρόμος ανηφορίζει τις πλαγιές του Κιθαιρώνα μέχρι την κορυφή, όπου αποκαλύπτεται ένα πανόραμα των βουνών της Στερεάς Ελλάδας, της Βόρειας Πελοποννήσου και της ακτογραμμής του Κορινθιακού!
Πώς να πάτε
Από την εθνική Οδό Αθηνών-Κορίνθου προς Ελευσίνα ακολουθούμε την έξοδο για Μάνδρα και Θήβα, λίγο πριν τα πρώτα διόδια. Στο φανάρι της ανισόπεδης διασταύρωσης στρίβουμε δεξιά στην Παλιά Εθνική Οδό προς Θήβα. Περνάμε την Μάνδρα και συνεχίζουμε σε ημιορεινή διαδρομή για περίπου 50 χλμ μέχρι τα Βίλια(υπάρχει ταμπέλα). Στρίβουμε αριστερά προς Βίλια και στην έξοδο του χωριού ακολουθούμε ταμπέλες προς το Πόρτο Γερμενό και προς Κιθαιρώνα. Όσοι έρχονται από την υπόλοιπη Ελλάδα, από την Εθνική Οδό Αθηνών – Λαμίας ακολουθούν την έξοδο προς Θήβα κι από κει για Ερυθρές και συνέχεια Βίλια.
Τα Βίλια βρίσκονται στα πόδια του Κιθαιρώνα. Είναι μια ήσυχη ημιορεινή κωμόπολη με περιποιημένα σπίτια, όμορφη πλατεία με ταβέρνες και καφενεδάκια. Το χωριό έχει παράδοση στα τυροκομικά προϊόντα και τα ντόπια κρέατα. Επίσης υπάρχουν αξιόλογες βυζαντινές εκκλησιές, όπως ο ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος του 1893 με την αρχιτεκτονική σφραγίδα του Τσίλερ, των Παμμεγίστων Ταξιαρχών του 1637 στην πλατεία του χωριού, ο ναός του Αγίου Αθανασίου του 12ου αιώνα, στο κέντρο των Βιλίων.
Βγαίνοντας από τα Βίλια, μόλις 1,5 χλμ. έξω από το χωριό, υπάρχει η ταμπέλα προς Κιθαιρώνα. Ενας στενός ασφαλτόδρομος ανηφορίζει την πλαγιά ενώ ένας καινούργιος οικισμός, ο Αγιος Νεκτάριος των Βιλίων, ξεπροβάλλει αριστερά μέσα στο πευκοδάσος. Μετά από λίγα χιλιόμετρα οδήγησης, σε υψόμετρο 1.090 μ. κι αφού τα πεύκα έχουν πλέον δώσει τη θέση τους στα έλατα, φτάνουμε στη θέση Πέταλο και στο καταφύγιο “Βαγγέλης Τσακός”του Ελληνικού Ορειβατικού Συλλόγου Ελευσίνας. Ενα σύγχρονο ορειβατικό καταφύγιο με πλακόστρωτη βεράντα, ωραία θέα και μεγάλο χώρο για πιν-νικ. Από εδώ περνάει και το εθνικό ορειβατικό μονοπάτι 22 με καλή σήμανση.
Στην κορυφή με αυτοκίνητο
Από το ορειβατικό καταφύγιο ο ασφαλτόδρομος συνεχίζει προς την κορυφή του βουνού.
Ενα μικρό ξωκλήσι αφιερωμένο στην Παναγία τη Θεραπεύτρια και μία σιδερένια μπάρα που έχει ξεμείνει ανοιχτή, σηματοδοτούν το πέρασμα στην κορυφή του Κιθαιρώνα.
Ο ασφαλτόδρομος ανηφορίζει για λίγο ακόμη, πολύ στενός (ουσιαστικά χωρά μόνο ένα όχημα) με ήπιες στροφές, μέχρι τις ερειπωμένες στρατιωτικές εγκαταστάσεις και τις κεραίες στην κορυφή, σε υψόμετρο 1.400 μέτρων.
Στο ψηλότερο σημείο του Κιθαιρώνα στη θέση Προφήτης Ηλίας σε υψόμετρο1.409μ. θα δείτε τις κεραίες ενώ διακρίνονται σε απόσταση αναπνοής οι ανεμογεννήτριες και τα αιολικά πάρκα στις απογυμνωμένες πλέον βουνοκορφές της Βοιωτίας.
Η ανάβαση αξίζει μόνο και μόνο για την εντυπωσιακή θέα στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Στο νότο, διακρίνονται τα νησάκια Αλκιονίδες, οι ακτές του Κορινθιακού κόλπου, οι βορινές ακτές της Πελοποννήσου και τα βουνά Ζήρεια, Χελμός και λίγο πιο δυτικά το Παναχαϊκό που υψώνονται σαν τείχη. Στα βόρεια, τα όρη της Βοιωτίας με τις ανεμογεννήτριες, ο Παρνασσός κι ο Ελικώνας, ο Θηβαϊκός κάμπος και τα χωριά του που σβήνουν στην αχλή του νοτιά. Ανατολικά, η γη της Αττικοβοιωτίας.
Οι πυρκαγιές του 2009–2010 έκαψαν ένα μέρος του Κιθαιρώνα και το 2011 ακολούθησαν διανοίξεις δρόμων για την κατασκευή αιολικού πάρκου και την τοποθέτηση ανεμογεννητριών. Οι συγκεκριμένες παρεμβάσεις προκάλεσαν την έντονη αντίδραση των Δήμων Θήβας και Μάνδρας, όμως τα δασαρχεία της Θήβας και του Αιγάλεω, προχώρησαν σε αδειοδοτήσεις κι έτσι κόπηκαν έλατα και άλλα δέντρα για να προχωρήσουν οι εργασίες.
Το φυσικό τοπίο της κορυφής του Κιθαιρώνα υποβαθμίζεται δραματικά και από τα τσιμεντένια υπολείμματα της πρώην στρατιωτικής εγκατάστασης. ‘Ηταν μονάδα της Πολεμικής Αεροπορίας, που στο παρελθόν χρησιμοποιούνταν από το ΝΑΤΟ και πέρασε στην ιδιοκτησία του ελληνικού υπουργείου Εθνικής Άμυνας, το οποίο όμως δεν έχει κάνει απολύτως τίποτα, εδώ και δεκαετίες, για την αποκατάσταση του χώρου.
Για τον Κιθαιρώνα μονοπάτι πήρα…
Πάντως, τα μονοπάτια του Κιθαιρώνα είναι σε πολύ καλή κατάσταση με εξαιρετική σήμανση χάρη στον Ορειβατικό Σύλλογο Ελευσίνα που διοργανώνει πολύ συχνά πεζοπορικές εξορμήσεις και διαμονή στο καταφύγιο για να γνωρίσουν όλο και περισσότεροι το βουνό και τη φύση.
Πεζοπορική διαδρομή: Βίλια–καταφύγιο “Β. Τσακός”–κορυφή 1.358μ. (περίπου 5 ώρες με επιστροφή). Το μονοπάτι είναι αρκετά ευδιάκριτο, αλλά σε κάποια σημεία κόβεται από δασικούς δρόμους. Η ανάβαση αν και δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολη απαιτεί κατάλληλα παπούτσια.
Βρείτε το δρόμο σας (σύμφωνα με τις οδηγίες του Ορειβατικού Συλλόγου Ελευσίνας): Το μονοπάτι ξεκινά στην τοποθεσία «Βρύση της Τσιάς». Ονομασία γνωστή στους ντόπιους για τον διαμορφωμένο χώρο αναψυχής με πέτρινη βρύση που βρίσκεται έξω από τα Βίλια (σχεδόν 1 χλμ) δεξιά στο δρόμο προς Πόρτο Γερμενό και Κιθαιρώνα. Υπάρχουν ορειβατικά σημάδια από σπρέι στην τσιμεντένια δεξαμενή. Το μονοπάτι σε σχεδόν 2 ώρες οδηγεί στο καταφύγιο. Η διαδρομή ξεκινά ανηφορική δίπλα από το ξερό ρέμα. Ακολουθούμε τους στύλους (μονοπάτι 22) που έχει τοποθετήσει ο ορειβατικός σύλλογος Ελευσίνας και φτάνουμε σε άλλη μία δεξαμενή. Από εδώ το μονοπάτι γίνεται δρόμος και είμαστε στα πρώτα έλατα. Σύντομα θα δούμε στα αριστερά μας ένα παλιό εγκαταλελειμμένο μαντρί. Αφήνουμε τον δρόμο και ανηφορίζουμε αριστερά σε μονοπάτι με χαμηλή βλάστηση.
Προσέχουμε να μην χάσουμε τα σήματα και συνεχίζουμε μέχρι που συναντάμε ακόμη έναν δρόμο. Τον διασχίζουμε, περνάμε απέναντι και σε λίγα μέτρα ξανασυναντάμε άλλον έναν. Εδώ πάμε για λίγο δεξιά και βρίσκουμε το μονοπάτι στα αριστερά μας. Υπάρχουν σημάδια με σπρέι που μας καθοδηγούν. Μπαίνουμε στο μονοπάτι το οποίο είναι πλατύ και εμφανέστατο και το ακολουθούμε μέχρι που φτάνουμε σε διάσελο. Έπειτα συνεχίζουμε αριστερά σχεδόν στην ίδια κατεύθυνση με το προηγούμενο μονοπάτι. Από εδώ μπορούμε να δούμε τον Παρνασσό και την Δίρφυ. Κερδίζουμε ύψος φτάνοντας στο ορειβατικό καταφύγιο “Β. Τσακός” και στον ασφαλτοστρωμένο δρόμο που έρχεται από το χωριό. Από το καταφύγιο για να φτάσουμε στην κορυφή 1.358μ. ανεβαίνουμε την ανηφορική πλαγιά με τα έλατα που βρίσκεται απέναντι. Σύντομα τα δέντρα αραιώνουν η κλίση γίνεται πιο ήπια και βλέπουμε το τσιμεντένιο κολωνάκι. Για να επιστρέψουμε ακολουθούμε την ίδια διαδρομή.
Πληροφορίες ΕΟΣ Ελευσίνας. Καταφύγιο “Βαγγέλης Τσακός” τηλ: + 30 210 554 5430 – Καταφύγιο κορυφής τηλ: + 30 210 554 5430
Κι από το βουνό στη θάλασσα
Σε κοντινή απόσταση από τα Βίλια (17 χλμ.) βρίσκεται το Πόρτο Γερμενό, ένας πευκόφυτος παραθαλάσσιος οικισμός με όμορφη παραλία (λευκό βότσαλο) και ψαροταβέρνες πάνω στο κύμα για φρέσκο ψάρι από το καϊκι. Λίγο πριν την είσοδο του οικισμού διακρίνονται αριστερά τα τείχη από το αρχαίο κάστρο των Αιγοσθένων(4ος-3ος αιώνας π.Χ.) Βατός χωματόδρομος φτάνει μέχρι το ερειπωμένο φρούριο.
Να πάτε!