Πριν από ένα χρόνο, στις 20 Φεβρουαρίου 2020, καταγράφηκε το πρώτο κρούσμα κορωνοϊού στην Ιταλία και την Ευρώπη. Ένα χρόνο μετά ο κόσμος δεν έχει συνέλθει.
Ένα νοσοκομείο με τη χαρακτηριστική πρόσοψη με τούβλα από τη δεκατία του ’40 στην ήρεμη κωμόπολη Κοντόνια της Λομβαρδίας. Εκεί γράφτηκε τον Φεβρουάριο του 2020 η πρώτη σελίδα της πανδημίας του κορωνοϊού επί ιταλικού και κατ’ επέκταση ευρωπαϊκού εδάφους. Στο Κοντόνιο καταγράφηκε το πρώτο κρούσμα κορωνοϊού σε ασθενή που δεν είχε έρθει σε επαφή με ανθρώπους από την Κίνα. Η γιατρός που εφημέρευε στις 20 Φεβρουαρίου στο νοσοκομείο της μικρής πόλης αποφάσισε να κάνει στον ασθενή Ματία Μ. ένα μη εγκεκριμένο τότε τεστ για τον κορωνοϊό. Λίγες ώρες αργότερα το τεστ βγήκε θετικό. Το Κοντόνιο ήταν έτσι η πρώτη περιοχή στην Ευρώπη που κηρύχθηκε «κόκκινη ζώνη», έπειτα ήρθε το πρώτο λοκντάουν. Ήταν μόνο η αρχή. Οι μήνες που ακολούθησαν ήταν εφιαλτικοί για την Ιταλία.
Η γιατρός Λάουρα Ρισεβούτι, που είχε εφημερία στις 20 Φεβρουαρίου 2020, θυμάται ακόμη τον ασθενή εκείνο που ήρθε στο νοσοκομείο με σοβαρά συμπτώματα. «Το πρωί της 20ης Φεβρουαρίου ξεκίνησα την εφημερία μου με μια ματιά στο κρεβάτι του Ματία Μ. Βρήκα έναν ασθενή με έντονα συμπτώματα, βαριά δύσπνοια, υψηλό πυρετό και βήχα. Αμέσως του αύξησα την πρόσληψη οξυγόνου», αναφέρει η Ιταλίδα γιατρός.
Το χρονικό του πρώτου κρούσματος
Τα συμπώματα του Ματία Μ. επιδεινώνονταν κι έτσι μπήκε αμέσως στην εντατική. Όλοι απορούσαν πώς ο 38χρονος αθλητής κόντευε να πεθάνει έχοντας συμπτώματα που έμοιαζαν με αυτά της γρίπης. Οι τυπικές εξετάσεις όμως δεν έδιναν σαφείς απαντήσεις. Στο τέλος έλειπε μόνο μια εξέταση: το τεστ κορωνοϊού. Δεν ήταν όμως τόσο απλό να γίνει. Σε εκείνη τη φάση, τεστ κορωνοϊού γινόταν μόνο σε όσους επέστρεφαν από την Κίνα και το ιατρικό πρωτόκολλο ήταν ιδιαίτερα αυστηρό. Έπρεπε έτσι να απευθυνθούν στο Μιλάνο.
Ο διευθυντής της Παθολογικής Κλινικής του ίδιου νοσοκομείου Αντρέα Φιλιππίν θυμάται τις δύσκολες εκείνες ώρες: «Στις εννιά το βράδυ μας τηλεφώνησαν από το αρμόδιο νοσοκομείο του Μιλάνου και μας ενημέρωσαν ότι πρόκειται για περιστατικό κορωνοϊού». Εκείνο το βράδυ άρχισε να διαλύεται ο μύθος ότι ο κορωνοϊός ήταν μόνο ζήτημα της Κίνας. Μάλιστα ο πρώτος ασθενής δεν είχε καμία απολύτως σχέση με την Κίνα. Αμέσως μετά ενημερώθηκαν οι τοπικές αρχές.
«Ο μόνος τρόπος να σωθούν ζωές»
Ο δήμαρχος του Κοντόνιο Φραντσέσκο Πασερίνι αναφέρει: «Στις 8 το πρωί υπέγραψα διάταγμα κηρύσσοντας την πόλη σε λοκντάουν. Ήταν ξεκάθαρο ότι κάτι δεν πήγαινε καλά επειδή πολύ γρήγορα δεν ήταν μόνο ένα το κρούσμα, αλλά περισσότεροι από δέκα οι ασθενείς. Νομίζω ότι οποιοσδήποτε δήμαρχος δεν θα έκανε ποτέ ένα τέτοιο βήμα, να κλείσει τα πάντα στην πόλη του. Αλλά εκείνη τη στιγμή φαινόταν ο μόνος τρόπος για να προστατέψω την κοινότητα και να σώσω ζωές.»
Ξαφνικά όλος ο κόσμος μιλούσε για το Κοντόνιο, τη Λομβαρδία και την Ιταλία. Στην πόλη των 16.000 κατοίκων οι μάσκες έγιναν αμέσως ανάρπαστες στα φαρμακεία. Τα νοσοκομεία και οι αρχές πολιτικής προστασίας ήταν σε επιφυλακή. Ο Ματία είχε μεταφερθεί στο μεταξύ στην Πάβια, όπου και κατάφερε να ξεπεράσει τον κορωνοϊό. Ωστόσο στη μονάδα εντατικής του νοσοκομείου στο Κοντόνιο 70 εργαζόμενοι βρέθηκαν το επόμενο διάστημα θετικοί στον κορωνοϊό. Και η γιατρός Λάουρα Ρισεβούτι, που έκανε την πρώτη διάγνωση, νόσησε λίγες μέρες αργότερα. Kι όπως λέει χαρακτηριστικά έναν χρόνο μετά: «Η πανδημία δεν έχει εξαφανιστεί ακόμη. Βρισκόμαστε στο δεύτερο κύμα και τώρα έχουμε το πρόσθετο πρόβλημα των μεταλλάξεων. Πρέπει να παραμείνουμε σε εγρήγορση, ακόμη και όταν όλοι πλέον θέλουν να χαλαρώσουν. Αλλά και εγώ η ίδια βιώσα πώς μπορεί να αλλάξει η ζωή σου από τη μια στιγμή στην άλλη».
Γεργκ Σάισελμπερ, Ρώμη (ΒR)
Επιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη