Βοσκοί στη Λαπωνία πασχίζουν να εντοπίσουν χιλιάδες ταράνδους που έχουν απομακρυνθεί από την περιοχή τους, επειδή ο πάγος έχει καλύψει την τροφή τους.
Κάποια ζώα έχουν ταξιδέψει ακόμη και 100 χιλιόμετρα νότια, αναζητώντας λειχήνες κάτω από το χιόνι. Οι βοσκοί αναγκάζονται να τους αναζητούν σε δάση στη βόρεια Φινλανδία και τη Σουηδία, χρησιμοποιώντας ακόμη και ελικόπτερα κάποιες φορές.
Το στρώμα του πάγου δημιουργείται όταν λιώνει το χιόνι ή μετά τη χιονόπτωση ακολουθεί βροχή και στη συνέχεια παγώνει όταν πέφτει η θερμοκρασία.
«Οι τάρανδοι δεν μπορούν να σκάψουν στον πάγο, επειδή είναι σκληρός, οπότε απομακρύνονται αναζητώντας έδαφος όπου υπάρχει μόνο χιόνι, το οποίο μπορούν να απομακρύνουν εύκολα και να φάνε τις λειχήνες που βρίσκονται από κάτω», εξηγεί ο Γιούκο Κούμπουλα, επιστήμονας του Ινστιτούτου Φυσικών Πόρων της Φινλανδίας.
Τα κοπάδια ταράνδων είναι το βασικό μέσο επιβίωσης για πολλά μέλη της φυλής των Σάμι στη Λαπωνία. «Είναι μια 24ωρη απασχόληση για εμάς, μέρα και νύχτα», δηλώνει ο Τόμας Σέβα, 62χρονος βοσκός στη βορειοανατολική Σουηδία.
«Οδηγούμε για ώρες για να εντοπίσουμε τους ταράνδους μας και να τους γυρίσουμε πίσω, αλλά είναι πολύ δύσκολο σε αυτές τις παγερές συνθήκες. Οπότε, χρησιμοποιούμε επίσης ελικόπτερα και αυτό είναι πολύ ασυνήθιστο, όπως και ακριβό», συμπληρώνει.
Ο Τόμας Σέβα λέει ότι περίπου 8.000 τάρανδοι από το δικό του και ένα γειτονικό χωριό ξεμάκρυναν τις τελευταίες ημέρες και πολλά από τα ζώα κάλυψαν ασυνήθιστα μεγάλες αποστάσεις. Σε μερικές περιπτώσεις ανακατεύτηκαν με άλλα κοπάδια. «Οπότε το να τους ξεχωρίσεις από τα κοπάδια άλλων και να τους γυρίσεις πίσω είναι μια τεράστια πρόκληση, είμαστε πραγματικά πιεσμένοι», προσθέτει.
Η Σουηδική Ένωση βοσκών ταράνδων αναφέρει ότι έχουν επηρεαστεί αρκετές περιοχές στα βορειοανατολικά της χώρας, ενώ το ίδιο πρόβλημα υπάρχει και στη Φινλανδία.
«Η μεγαλύτερη απόσταση που ξέρω ότι έχουν φτάσει οι τάρανδοί μας είναι περίπου 100 χιλιόμετρα από την περιφέρεια μας», δηλώνει ο Βίλι Κούρκι, 28χρονος βοσκός από την περιοχή Μουόνιο της Φινλανδίας. «Τάρανδοι από το κέντρο της περιφέρειας μετακινήθηκαν στα νότια και στη συνέχεια στα κεντρικά είδαμε νέους ταράνδους από τον βορρά», εξηγεί.
«Ο πιο αξιόπιστος τρόπος είναι να ψάχνεις ίχνη στο χιόνι. Αλλά ο αέρας, το βαθύ χιόνι και οι νέες χιονοπτώσεις το κάνουν δύσκολο αυτό», επισημαίνει η Άννα- Κάριν Σβένσον, της Σουηδικής Ένωσης Βοσκών ταράνδων.
Ο Βίλι Κούρκι δηλώνει ότι θα χρειαστεί ημέρες ή εβδομάδες για να βρει όλους τους ταράνδους που λείπουν και να τους γυρίσει πίσω. «Αυτό απαιτεί πολλή οδήγηση και όταν τα καύσιμα είναι ακριβά, το κόστος είναι μεγάλο», συμπληρώνει.
Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι τα τελευταία χρόνια εμφανίζονται συχνότερα τέτοια προβλήματα, με ταράνδους που δυσκολεύονται να βοσκήσουν στα χειμερινά βοσκοτόπια της Λαπωνίας.
«Μόλις πριν από δύο χρόνια υπήρχαν πολύ δύσκολες και σκληρές χειμερινές συνθήκες για τους ταράνδους και τους βοσκούς τους στις τρεις σκανδιναβικές χώρες», δηλώνει ο Γιούκο Κούμπουλα.
«Συνήθως παλιότερα τέτοιοι χειμώνες υπήρχαν μία φορά στα 30 χρόνια, αλλά φαίνεται ότι πιθανότατα γίνονται ολοένα πιο συχνοί, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής», συμπληρώνει.
Υπάρχει λόγος που τα ζώα κινούνται προς τα νότια, δηλώνει από την πλευρά του ο Μάτι Σάρκελα, της Φινλανδικής Ένωσης Βοσκών ταράνδων. «Καθώς η θερμοκρασία αρχίζει να ανεβαίνει μετά τα πρώτα χιόνια, οι τάρανδοι αυτές τις ημέρες σηκώνουν τη μύτη τους για να μυρίσουν από πού έρχεται ο ζεστός αέρας. Συνήθως αυτό είναι από τον νότο και οι τάρανδοι αρχίζουν να κινούνται προς τα εκεί», εξηγεί.
Στο μεταξύ, κάποιοι βοσκοί στη Λαπωνία έχουν αρχίσει να δίνουν περισσότερη τροφή στα ζώα τους, ελπίζοντας ότι αυτό θα λύσει το πρόβλημα.
«Είναι ζώα ελευθέρας βοσκής, οπότε συχνά προσπαθούν να βρουν μόνα τους την τροφή, αλλά γίνεται πιο συχνή η κάλυψη της χειμερινής βλάστησης με πάγο και για αυτό οι βοσκοί έχουν αρχίσει να τα ταΐζουν τον χειμώνα. Τους δίνουν σανό και άλλη συμπληρωματική τροφή κατά τη διάρκεια του χειμώνα, έτσι ώστε να μην χρειάζεται να περιπλανιούνται τα ζώα», δηλώνει ο καθηγητής Ουστέιν Χόλαντ.
Με πληροφορίες από BBC
