Το φθινόπωρο φέρνει μια γλυκιά μελαγχολία που ξεκινάει από το στομάχι και φτάνει μέχρι την καρδιά. Πώς «μυρίζει» όμως το φθινόπωρο; Και πώς ο εγκέφαλός μας τα αντιλαμβάνεται όλα αυτά;
Καθώς τα φύλλα πέφτουν δημιουργείται μια χαρακτηριστική μυρωδιά, η οποία σε μεγάλο βαθμό προέρχεται από το φυτικό υλικό που αποσυντίθεται. Τα σάκχαρα και οι υδατάνθρακες διασπώνται, εκπέμποντας οργανικές ενώσεις και άλλα αέρια, τα οποία μοσχοβολάνε.
Επιπλέον, το φθινόπωρο χαρακτηρίζεται από χαμηλότερες θερμοκρασίες και λιγότερη υγρασία. Αποτέλεσμα είναι ο αέρας να είναι πιο καθαρός ως αίσθηση και γι’ αυτό να τον μυρίζουμε κρυστάλλινο και κάπως «τραγανό». Όλες οι αισθήσεις μας ενεργοποιούνται.
Τα μηνύματα που παίρνει ο εγκέφαλος το φθινόπωρο
Που οφείλεται, όμως, το γεγονός ότι αισθανόμαστε και συναισθηματικά φορτισμένοι; Σκεφτείτε τη δύναμη της όσφρησης και, ίσως, λάβετε την απάντηση που ψάχνετε. Η όσφρηση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το συναίσθημα και τη μνήμη. Όταν εισπνέετε όλες τις μυρωδιές της φύσης, οι υποδοχείς στα ρουθούνια σας στέλνουν αμέσως μήνυμα στον εγκέφαλο και τον οσφρητικό βολβό.
Το μπροστινό αυτό μέρος του εγκεφάλου μεταφράζει όλες τις αισθητηριακές πληροφορίες και συνδέεται άμεσα με την αμυγδαλή. Με τη σειρά της η αμυγδαλή επεξεργάζεται τα συναισθήματα και τον ιππόκαμπο. Έτσι, δημιουργούνται οι αναμνήσεις. Ωστόσο, αν έχετε άσχημες αναμνήσεις από την εποχή, τότε το φθινόπωρο, ίσως, να σας δημιουργεί αρνητικά συναισθήματα.
Τι νοσταλγεί ο εγκέφαλος;
Ο συνδυασμός, λοιπόν, μυρωδιών, εικόνων και αναμνήσεων που εμπλέκονται με μελαγχολικά και γλυκά συναισθήματα δημιουργεί έντονα το αίσθημα της νοσταλγίας. Δεν είναι τυχαίο πως στην ψυχολογία, η σύνδεση της όσφρησης με τη μνήμη έχει αναφερθεί και ως «φαινόμενο Προυστ».
Το φαινόμενο μας πηγαίνει πίσω στον Μαρσέλ Προυστ και το μυθιστόρημά του «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο», όπου ο Γάλλος συγγραφέας περιέγραψε πώς η γεύση ενός κέικ μαντλέν βουτηγμένο σε τσάι έφερε πίσω ένα κύμα αναμνήσεων από την παιδική του ηλικία.
Και σε μια ανασκόπηση προηγούμενων μελετών σχετικά με το φαινόμενο Προυστ, διαπίστωσε ότι οι νοσταλγικές αναμνήσεις που προκαλούνται ειδικά από τη γεύση και την όσφρηση είναι από τις πιο ισχυρές. Μάλιστα, σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, αυτού του είδους η νοσταλγία τονώνει την αυτοεκτίμηση και την αισιοδοξία, ενώ μας φέρνει πιο κοντά και μας συνδέει πιο βαθιά με τους υπόλοιπους ανθρώπους, προσδίδοντας νόημα στη ζωή. Είναι αξιοσημείωτο ότι η νοσταλγία θα μπορούσε να βελτιώσει τη διάθεση και την απόλαυση για μερικούς ανθρώπους που αισθάνονται δυσαρεστημένοι.
Αρώματα που ηρεμούν το μυαλό
Ταυτόχρονα, αρκετές φθινοπωρινές μυρωδιές δημιουργούν ένα αίσθημα ηρεμίας και χαλάρωσης. Ανακαλέστε πώς μυρίζει η κανέλα, το μοσχοκάρυδο, η κολοκύθα και ο καπνός του ξύλου… Αυτόματα δεν νιώθετε να σας πλημμυρίζουν συναισθήματα ζεστασιάς;
Επιπλέον, ο εγκέφαλος στέλνει μήνυμα για απελευθέρωση ντοπαμίνης και σεροτονίνης, με αποτελέσμα να ανεβαίνει η διάθεση και να χαλαρώνετε πιο εύκολα. Δεν είναι τυχαίο, πως μέσα σε ένα φθινοπωρινό σκηνικό –έξω στη φύση ή στο σπίτι σας- νιώθετε να μειώνετε το στρες και το άγχος. Το σώμα γειώνεται και ειδοποιεί τον εγκέφαλο.
Εκμεταλλευτείτε τη γοητευτική και απολαυστική αυτή εποχή του φθινοπώρου για να κάνετε τη μετάβασή σας σε πτυχές της ζωής σας που σας απασχολούν. Δώστε στον εαυτό σας την ευκαιρία να κοιτάξει προς τα μέσα και να φροντίσει όσα έχουν μείνει παραμελημένα τον προηγούμενο καιρό.
Επιτρέψτε του την απόλαυση και την ευχαρίστηση με όλες τις αισθήσεις σας.
