Λόγω της εξυπνάδας και της εφευρετικότητάς τους, οι άνθρωποι εδώ και αιώνες περιγράφουν αυτά τα πτηνά ως ταραξίες, κλέφτες, ή σοφούς συμβούλους θεών στους μύθους και στις παραδόσεις. Άλλες φορές, η στερεοτυπική ματιά μας τα παρουσιάζει ως τρομαχτικά και υποχθόνια, συνδέοντας την εικόνα του με αυτή της σκοτεινής μάγισσας ή ενός απόκοσμου νεκροταφείου. Ήρθε, άραγε, η ώρα να κατανοήσουμε σε μεγαλύτερο βάθος αυτά τα τετραπέρατα πτηνά; Ας δούμε κάποια χαρακτηριστικά τους που ίσως δεν γνωρίζατε:
1. Έχουν ευρηματικούς τρόπους να βρίσκουν φαγητό
Στην αρχή της δεκαετίας του 1960, η Αγγλίδα πρωτευοντολόγος Jane Goodall, συγκλόνισε την υφήλιο με την ανακάλυψή της σχετικά με τα κλαδάκια που χρησιμοποιούν ως εργαλεία οι χιμπατζήδες για να πιάνουν τερμίτες. Αυτή η επιστημονική εξέλιξη ανέτρεψε τη θεώρηση που επικρατούσε μέχρι τότε, ότι δηλαδή οι άνθρωποι είναι το μόνο είδος που χρησιμοποιεί εργαλεία. Η χρήση εργαλείων απαιτεί ιδιαίτερες γνωστικές δεξιότητες, τις οποίες όμως σήμερα γνωρίζουμε ότι διαθέτουν και άλλα ζώα. Ένα από αυτά είναι το κοράκι, και ιδιαίτερα το κοράκι της Νέας Καληδονίας.
Το κοράκι αυτό χρησιμοποιεί, χωρίς να έχει χέρια, κλαδάκια ή άλλα μέρη φυτών για να πιάσει έντομα που βρίσκονται μέσα σε κοιλότητες. Μπορεί, ακόμα, να επεξεργαστεί υλικά που βρίσκει στη φύση, τεμαχίζοντάς ή λυγίζοντάς τα, και να κατασκευάσει με αυτά εργαλεία. Ακόμα και οι μαϊμούδες δυσκολεύονται με τη χρήση “μεταεργαλείων”, δηλαδή τη χρήση ενός εργαλείου σε συνδυασμό μ’ ένα άλλο, αλλά τα κοράκια μπορούν να χρησιμοποιήσουν ένα μικρό ξυλαράκι για να φτάσουν ένα μεγαλύτερο και να πιάσουν με αυτό την τροφή τους.
Στο μύθο του Αισώπου “Το διψασμένο κοράκι”, ένα διψασμένο κοράκι βρίσκει μια στάμνα με νερό, αλλά δεν μπορεί να το πιει λόγω της χαμηλής στάθμης του και του στενού λαιμού του σκεύους. Η λύση στην οποία καταλήγει το κοράκι, είναι το να ρίξει πετραδάκια μέσα στη στάμνα, ανεβάζοντας τη στάθμη του νερού αρκετά ώστε να φτάνει να το πιει.
Σε ένα επεισόδιο της εκπομπής “Inside the Animal Mind” του BBC, ένα κοράκι καταφέρνει να λύσει μια σπαζοκεφαλιά που αποτελείται από οχτώ βήματα. Επιπλέον, τα κοράκια μπορούν να σχεδιάσουν τι εργαλεία θα χρησιμοποιήσουν για να λύσουν ένα πρόβλημα, ακόμα κι όταν δεν έχουν μπροστά τους όλα τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν. Αυτό σημαίνει, σύμφωνα με τους ερευνητές, ότι έχουν την ικανότητα να “απεικονίσουν νοητικά τους στόχους και τους υπο-στόχους προβλημάτων με μεταεργαλεία”.
Διάφορα είδη κορακοειδών έχουν επιδείξει την ικανότητα να αναγνωρίζουν ανθρώπινα πρόσωπα. Για παράδειγμα, οι καρακάξες και τα κοράκια αναγνωρίζουν και “κρατούν μούτρα” στους ερευνητές εκείνους που έχουν πλησιάσει πολύ τις φωλιές τους στο παρελθόν. Οι ερευνητές ξεκίνησαν να φορούν μάσκες ανθρώπων των σπηλαίων όσο μελετούσαν τα πτηνά από κοντά, και αποδείχθηκε ότι τα κοράκια αντιμετώπιζαν επιθετικά οποιονδήποτε φορούσε τη μάσκα, άσχετα με το ποιος ήταν.
Το πιο τρομερό γεγονός, είναι ότι πολλά κοράκια συνέχισαν για χρόνια να “κρατούν” θυμό για όποιον φορούσε τη μάσκα, ακόμα κι αν τα ίδια δεν είχαν παραστεί στις αρχικές εμφανίσεις της. Το ποσοστό των πτηνών που έκαναν επίθεση στη μάσκα διπλασιάστηκε μέσα σε εφτά χρόνια, παρότι τα περισσότερα από αυτά δεν είχαν κάποια αρνητική εμπειρία με τη μάσκα. Αυτό ώθησε τους επιστήμονες να υποστηρίξουν ότι τα κοράκια επικοινωνούν μεταξύ τους και ανταλλάσσουν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με πιθανούς κινδύνους – στην πραγματικότητα, τα κουτσομπολιά ταξιδεύουν ταχύτατα μεταξύ των κορακιών.
Αν ένας άνθρωπος δεν πειράξει κάποιο κοράκι, υπάρχει περίπτωση να αναπτύξουν ακόμα και φιλικές σχέσεις μεταξύ τους, όπως συνέβη με το κορίτσι από το Σιατλ που έγινε διάσημο λόγω του κορακιού που της έφερνε δώρα.
5. Μιλούν με διαλέκτους
Όπως οι άνθρωποι, τα κοράκια μιλούν διαφορετικές διαλέκτους ανά περιοχή και ανά πληθυσμό. Σύμφωνα με τον ορνιθολόγο John M. Marzluff και τον συγγραφέα Tony Angell, οι ήχοι που παράγουν “ποικίλουν χωρικά, όπως οι ανθρώπινες διάλεκτοι διαφέρουν από κοιλάδα σε κοιλάδα”. Μάλιστα, τα κοράκια που εντάσσονται σε έναν καινούριο πληθυσμό, προσαρμόζουν τους ήχους που βγάζουν στη διάλεκτό που ομιλείται.
6. Ζευγαρώνουν για μια ζωή, και είναι μονογαμικά… σχεδόν
Τα κοράκια αφιερώνονται στην οικογένειά τους, και συνήθως κρατούν τον ίδιο σύντροφο για μια ζωή. Είναι “κοινωνικά μονογαμικά αλλά γενετικά… άτακτα”, καθώς διατηρούν την ίδια σύντροφο αλλά, σύμφωνα με γενετικές αναλύσεις, τα αρσενικά κοράκια ανατρέφουν μόνο το 80% των μικρών της οικογένειας. Επίσης, κάποια κοράκια ζουν “διπλή ζωή”, αφήνοντας τις οικογένειές τους για κάποιο διάστημα για να ζήσουν μαζί με άλλα σμήνη.
7. Τα νεαρά κοράκια μένουν στο σπίτι για λίγο, για να βοηθήσουν τους γονείς τους
Τα νεαρά κοράκια εξαρτώνται για κάποιους μήνες από τους γονείς τους, αλλά παραμένουν κοντά τους για λίγο καιρό ακόμα και αφού τελειώσει αυτή η περίοδος. Οι γονείς προστατεύουν τα παιδιά τους, δίνοντάς τους κάποια περιθώρια για ξενοιασιά και παιχνίδι, σε μια μορφή παρατεταμένης εφηβείας. Αυτό συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη των νοητικών τους ικανοτήτων.
Τελικά, κάποια νεαρά κοράκια θα φύγουν από τη φωλιά και θα γίνουν μέρος κάποιου μεγαλύτερου σμήνους, ενώ άλλα θα μείνουν πίσω και θα βοηθήσουν τους γονείς με την ανατροφή των νέων μωρών. Πιο συγκεκριμένα, στην Αμερική, υπάρχουν οικογένειες που αποτελούνται από 15+ άτομα, στις οποίες συνυπάρχουν και βοηθούν απόγονοι που γεννήθηκαν ακόμα και κατά τη διάρκεια 5 διαφορετικών ετών.
Με πληροφορίες από Tree Hugger