Με εξαίρεση, ίσως, τον Ψηλορείτη, τα περισσότερα βουνά της νησιωτικής Ελλάδας δεν είναι τόσο διάσημα όσο οι παραλίες της. Ωστόσο, τόσο ο «γίγαντας της Κρήτης», όσο και ο Αίνος, ο Κέρκης, ο Αττάβυρος και ο Ζας σαγηνεύουν από την αρχαιότητα με την άγρια ομορφιά και τα μοναδικά οικοσυστήματά τους, τους μύθους που τα συνοδεύουν και την εκπληκτική θέα τους στο απέραντο γαλάζιο.
Αυτή την περίοδο τα όρη των νησιών μάς επιφυλάσσουν ιδανικές θερμοκρασίες για πεζοπορίες, γνωριμία με σπάνια αγριολούλουδα και την επαφή με τη φύση που τόσο έχουμε ανάγκη. Κρήτη, Κεφαλονιά, Σάμος, Ρόδος και Νάξος μας καλούν να ανακαλύψουμε πέντε μνημεία φυσικής ομορφιάς που μπορούν να συνδυαστούν και με τις πρώτες βουτιές της χρονιάς, βγάζοντάς μας από το δίλημμα «βουνό ή θάλασσα».
Κεφαλονιά, Αίνος, 1.628 μέτρα
Ένας από τους λίγους Εθνικούς Δρυμούς που βρίσκονται σε ελληνικό νησί, ο Αίνος που ανήκει στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000 φημίζεται για το μοναδικό του οικοσύστημα και αποτελεί μέρος του Γεωπάρκου Ιθάκης-Κεφαλονιάς. Με υψόμετρο 1.628 μ., η πιο ψηλή κορυφή του Ιονίου που δεσπόζει στο νοτιοανατολικό τμήμα της Κεφαλονιάς, χαρακτηρίζεται από τα σπάνια μαύρα κεφαλληνιακά έλατα που του έχουν χαρίσει και το ενετικό προσωνύμιο Monte nero (Μαύρο όρος). Αυτό το άγριας ομορφιάς βουνό, όπου διαβιούν και τα περίφημα ελεύθερα άλογα του Αίνου, διαθέτει πέντε σηματοδοτημένες πεζοπορικές διαδρομές μέτριας δυσκολίας. Το μονοπάτι που ξεκινά από το Διγαλέτο, στους πρόποδες του βουνού, και καταλήγει μετά από περίπου 6.500 μ. στην κορυφή Μέγας Σωρός, περνά μέσα από το πυκνό ελατοδάσος και ανταμείβει τους πεζοπόρους με τη θέα όλου του Ιονίου (διακρίνονται ακόμη και τα όρη της Αιτωλοακαρνανίας, όταν ο ουρανός είναι καθαρός). Η συνολική διάρκεια της διαδρομής είναι περίπου 5 ώρες.
Κρήτη, Ψηλορείτης, 2.456 μέτρα
Με πέντε κορυφές που ξεπερνούν τα 2.000 μέτρα, η οροσειρά της Ίδης, δηλαδή ο γνωστός μας Ψηλορείτης, φιλοξενεί το Ιδαίο Άντρο, το σπήλαιο όπου σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία ανατράφηκε ο Δίας. Το ένατο ψηλότερο βουνό της Ελλάδας βρίσκεται στο κέντρο της Κρήτης. Τα φαράγγια, τα σπήλαια, τα δάση και τα χωριά του με τις άφθονες παραδόσεις είναι ιδανικά για εξερεύνηση. Η ανάβαση στο ιερό όρος των Μινωιτών δεν είναι εύκολη, αλλά η θέα όλου του νησιού —από τα Λευκά όρη μέχρι τη Χρυσή και από το Ηράκλειο μέχρι τη Γαύδο— είναι μια από τις πιο συγκινητικές εμπειρίες που έχει να προσφέρει η Κρήτη. Η πεζοπορία προς την κορυφή του Τίμιου Σταυρού σε υψόμετρο 2.456 μέτρων ακολουθεί το πέτρινο μονοπάτι που ξεκινά από τη Λάκκα του Μιγερού με θέα στο Κρητικό Πέλαγος και συνεχίζει στο ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4. Διαρκεί περίπου 6 ώρες και χρειάζεται κατάλληλο εξοπλισμό, καθώς οι θερμοκρασίες τις βραδινές ώρες, ακόμη και τους καλοκαιρινούς μήνες, πέφτουν και κάτω από το μηδέν. Άλλωστε, όπως λέει και μία από τις εκατοντάδες μαντινάδες που αναφέρονται στο βουνό, «στου Ψηλορείτη την κορφή το χιόνι δεν τελειώνει, ώσπου να λιώσει τα παλιό, καινούργιο το πλακώνει».
Σάμος, Κέρκης, 1.437 μέτρα
Το όρος Κέρκης αν και αρκετά βραχώδες, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω των πολλών πηγών και σπηλαίων που συναντώνται στις πλαγιές του.
Ένας τεράστιος βράχος, που φτάνει τα 1.437 μέτρα σε ύψος, καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της δυτικής πλευράς της Σάμου και προσφέρει πανοραμική θέα σε όλο το Αιγαίο, από τη Λέσβο μέχρι και τη Λέρο, όταν ο καιρός είναι καλός. Το όρος Κέρκης (ή Κερκετέας), αν και αρκετά βραχώδες, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω των πολλών πηγών και σπηλαίων που συναντώνται στις πλαγιές του, όπως η σπηλιά του Πυθαγόρα ή της Σαραντασκαλιώτισσας, η οποία φιλοξενεί και ένα μικρό εκκλησάκι αφιερωμένο στην Παναγία. Πέντε είναι τα μονοπάτια που οδηγούν στη Βίγλα, την κορυφή του Κέρκη, όπου βρίσκουν καταφύγιο πολλά απειλούμενα ζώα και φυτά. Η Βίγλα αποτελεί μέρος του δικτύου προστατευόμενων περιοχών Natura 2000. Όποιο μονοπάτι και να διαλέξει να περπατήσει κανείς για να φτάσει στην κορυφή, θα χρειαστεί να διανύσει περίπου 11 χιλιόμετρα.
Ρόδος, Αττάβυρος, 1.215 μέτρα
Ο Αττάβυρος εντυπωσιάζει και με το υπέροχο φως του, κάτω από το οποίο οι πεζοπόροι μπορούν να θαυμάσουν το ανάγλυφο της Ρόδου, τα κοντινά Δωδεκάνησα αλλά και τις ακτές της Τουρκίας.
Μια τελείως διαφορετική εικόνα της Ρόδου αποκτά κανείς αν αφήσει πίσω του τις κοσμικές παραλίες και κατευθυνθεί προς το πιο ψηλό βουνό του νησιού. Εκτός από τα ερείπια του ελληνιστικού ναού του Ατταβυρίου Διός, ο Αττάβυρος (ή Ατάβυρος) εντυπωσιάζει και με το υπέροχο φως του, κάτω από το οποίο οι πεζοπόροι που τολμούν να περπατήσουν από το χωριό του Άγιου Ισιδώρου ως την κορυφή του Αγίου Ιωάννη στα 1.215 μέτρα, μπορούν να θαυμάσουν το ανάγλυφο της Ρόδου, τα κοντινά Δωδεκάνησα αλλά και τις ακτές της Τουρκίας. Η ανάβαση διαρκεί 3,5-4 ώρες και δεν είναι ιδιαίτερα εύκολη, καθώς μόνο οι πρόποδες του βουνού καλύπτονται από δάσος. Το μεγαλύτερο μέρος του Αττάβυρου είναι απογυμνωμένο λόγω της υπερβόσκησης και ιδιαίτερα βραχώδες. Γι’ αυτό, ιδανική περίοδος για να κατακτήσετε την πιο ψηλή κορυφή των Δωδεκανήσων, αλλά και να εξερευνήσετε τα χωριά του Έμπωνα, των Σιάννων και του Μονολίθου, είναι η άνοιξη.
Νάξος, Ζας, 1.004 μέτρα
Tο όρος Ζας, με κορυφή στα 1.003 μέτρα, είναι το ψηλότερο σημείο των Κυκλάδων.
Άλλο ένα βουνό συνδεδεμένο με τον μύθο του Δία, το όρος Ζας, με κορυφή στα 1.003 μέτρα, είναι το ψηλότερο σημείο των Κυκλάδων και ένας από τους πιο δημοφιλείς πεζοπορικούς προορισμούς της Νάξου. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, στον Ζα (όπως αποκαλείται ο Δίας στην τοπική διάλεκτο) μεγάλωσε ο πατέρας των θεών, για να γλιτώσει από την οργή του Κρόνου.
Η ανάβαση προς την κορυφή ξεκινά συνήθως από το μεγαλύτερο χωριό του νησιού, το Φιλώτι, ή από το εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας, κοντά στο χωριό Δανακός, ακολουθώντας το ίδιο μονοπάτι που χρησιμοποιούνταν από την αρχαιότητα. Η διαδρομή περνά από την πηγή Αριών και το σπήλαιο του Ζα πριν καταλήξει στην κορυφή, από όπου το βλέμμα απλώνεται στις πράσινες πλαγιές της Νάξου και το γαλάζιο του Αιγαίου. Η κυκλική πεζοπορία από το Φιλώτι διαρκεί περίπου 5,5 ώρες.
