Το χρυσό τσακάλι είναι ένα ιδιαίτερο θηλαστικό που συναντάται στο νησί της Σάμου.
Αποτελεί έναν από τους ελάχιστους νησιωτικούς πληθυσμούς χρυσού τσακαλιού στην Ευρώπη που είναι γενετικά μοναδικός σε σχέση με όλους τους άλλους πληθυσμούς χρυσών τσακαλιών στα Βαλκάνια. Αποτελεί όμως και μία ξεχωριστή περίπτωση θηλαστικού που ζει ακόμα και στα όρια των οικισμών, χωρίς να γίνεται εύκολα αντιληπτό, ενώ συνυπάρχει αρμονικά με τον άνθρωπο. Δεν απειλούν τα οικόσιτα και τα σταβλισμένα παραγωγικά ζώα, εκτός από ελάχιστες περιπτώσεις όταν αυτά είναι βαριά τραυματισμένα.
Διατηρούν σημαντικό ρόλο για τα οικοσυστήματα της Σάμου και για τον άνθρωπο, ως “καθαριστές” αφού τρέφονται και με νεκρά ή πολύ άρρωστα ζώα. Είναι όμως παμφάγα και σύμφωνα με επιστημονική δημοσίευση του Ινστιτούτου Αρχιπέλαγος, τρέφονται κυρίως με καρπούς (ελιές, μούρα, σταφύλια), όπως επίσης με τρωκτικά και έντομα. Έτσι διασπείρουν σπόρους, ενώ επίσης περιορίζουν και τους πληθυσμούς αρουραίων και άλλων τρωκτικών. Με αυτό τον τρόπο συμβάλλουν στην προστασία της αγροτικής καλλιέργειας και στις φυσικές διεργασίες αναδάσωσης.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι το νησί της Σάμου είναι ένα από τα ελάχιστα νησιά όπου επιβιώνουν τα τσακάλια, αλλά και ένα από τα ελάχιστα νησιά που έχουν ιδιαίτερα γρήγορο ρυθμό φυσικής αναδάσωσης.
Αν και το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος επικεντρώνεται στην προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας, θεωρούμε την προστασία των χερσαίων νησιωτικών οικοσυστημάτων επίσης σημαντική, αλλά και αλληλένδετη με την προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Το χρυσό τσακάλι είναι το σημαντικότερο από τα χερσαία είδη που μελετάται εδώ και 14 χρόνια με στόχο την προστασία του. Χρησιμοποιώντας διάφορα οπτικοακουστικά μέσα, υλοποιούνται επιστημονικές έρευνες στους πληθυσμούς χρυσού τσακαλιού της Σάμου, μελετώντας τη συμπεριφορά, την κατανομή τους, καθώς και τους παράγοντες που τα απειλούν.
Σε στενή συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες, κοινός στόχος όλων μας είναι να συμβάλουμε στην ουσιαστική προστασία αυτού χαρισματικού θηλαστικού που είναι τόσο σπάνιο στα μικρά νησιωτικά οικοσυστήματα, αλλά τόσο ευεργετικό για τα οικοσυστήματα και τον άνθρωπο.
