Ένας από τους πιο βασικούς παράγοντες διατήρησης της κινητικότητας –γιατί άλλο χρειάζεται άλλωστε ένα τετρακίνητο όχημα; – είναι οι αναρτήσεις. Ή μάλλον καλύτερα το κατά πόσο αυτές μπορούν να ακολουθήσουν τις ανωμαλίες του εδάφους, διατηρώντας τους τροχούς σε επαφή με αυτό. Όσο απλό και αν ακούγεται, είναι η πεμπτουσία της σχεδίασης ενός οχήματος εκτός δρόμου.
Σε απλά λόγια, ένας τροχός που δεν ακουμπά στο έδαφος ή ακουμπά χαλαρά, δεν προσφέρει πρόσφυση ή προσφέρει λιγοστή, με αποτέλεσμα αυτός να σπινάρει και το αυτοκίνητο να ακινητοποιείται.
Άκαμπτοι άξονες
Η κλασική λύση ανάρτησης για εκτός δρόμου όχημα είναι οι άκαμπτοι άξονες. Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι η λύση αυτή έχει να κάνει μόνο με τη στιβαρότητα. Το γεγονός είναι ότι ουσιαστικά προσφέρει την μεγαλύτερη ελευθερία άρθρωσης, ιδίως αν συνδυάζεται με ελικοειδή ελατήρια. Μηχανολογικά ο άξονας μπορεί να παρομοιαστεί με ένα εικονικό ψαλίδι ιδίου μήκους, με φανερά τα πλεονεκτήματα σε σχέση με τα ανισομεγέθη ψαλίδια που έχουν σημαντικά μικρότερες διαστάσεις. Όσο καλά σχεδιασμένα και μεγάλα σε μήκος (βλέπε Hummer) κι αν είναι τα ψαλίδια, δε μπορούν να ανταγωνιστούν σε ελευθερία κίνησης τον άξονα. Γι’ αυτό άλλωστε και στα καθαρόαιμα εκτός δρόμου η λύση των ψαλιδιών εφαρμόζεται μόνο στον εμπρός άξονα. Το μειονέκτημα του άκαμπτου άξονα είναι το μεγάλο μη φερόμενο βάρος, που μειώνει την άνεση και έχει επιπτώσεις στην οδική συμπεριφορά, μιας και ο βαρύς άξονας «αναπηδά» πιο εύκολα στις ανωμαλίες.
Ανισομεγέθη ψαλίδια
Σήμερα βέβαια η τάση είναι να καταργηθούν οι άκαμπτοι άξονες και να αντικατασταθούν από συστήματα ανεξάρτητης ανάρτησης, που προσφέρουν καλύτερη οδική συμπεριφορά. Το ίδιο συνέβη πριν από μερικά χρόνια και με τα ελλειπτικά φύλλα σούστας, τα οποία υπερτερούσαν μέχρι κάποιο σημείο εκτός δρόμου, είχαν όμως πολλά μειονεκτήματα στην οδική συμπεριφορά.
Πλέον στα τετρακίνητα οχήματα, ακόμη και αυτά που σχεδιάζονται για σκληρή εκτός δρόμου χρήση, τα ψαλίδια είναι “must” στον μπροστινό άξονα, ενώ η χρήση των ανεξάρτητων αναρτήσεων επεκτείνεται και στον πίσω άξονα. Η Jeep, ένα από τα τελευταία προπύργια των άκαμπτων αξόνων, έβαλε ψαλίδια εμπρός στον νέο Cherokee, ενώ η Land Rover είχε …υποκύψει καιρό πριν με τις ανεξάρτητες αναρτήσεις του Freelander.
Το γεγονός είναι ότι οι σύγχρονες ανεξάρτητες αναρτήσεις έχουν ελευθερία κίνησης που θα ζήλευαν ακόμη και καθαρόαιμες κατασκευές πριν από 25 χρόνια.
