Εάν ένα σκάγι εισέλθει στον βολβό, το μάτι κινδυνεύει σοβαρά. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να λαμβάνουμε κάποια απαραίτητα μέτρα προφύλαξης, αλλά και να γνωρίζουμε τι πρέπει να πράξουμε ώστε τα αποτελέσματα ενός ενδεχόμενου τραυματισμού να μην αποβούν αναπόδραστα.
Πάει καιρός που αισθάνομαι την ανάγκη να επικοινωνήσω με τους συναδέλφους κυνηγούς και να τους πληροφορήσω, ως επαγγελματίας, για ορισμένους κινδύνους που διατρέχουν όταν υπηρετούν το θεσπέσιο πάθος τους. Στο παρόν άρθρο θα αναφερθούμε στο ενδοβόλβιο τραύμα, δηλαδή την είσοδο και παραμονή ή την είσοδο και έξοδο από άλλη πύλη σκαγιού ή σκαγιών στο μάτι.
Βαρύτατος τραυματισμός
O τραυματισμός του βολβού από χόνδρο (σκάγι), στην οφθαλμολογία θεωρείται βαρύτατος και αυτό γιατί:
1) Στην περίπτωση που το σκάγι περάσει τον κερατοειδή και δεν προχωρήσει βαθύτερα, παραμένει στο πρόσθιο ημιμόριο του οφθαλμού (η ελαφρότερη περίπτωση). Το υδατοειδές υγρό που χάνεται από τον τραυματισμό και ο τραυματισμός της ίριδας δύνανται να προκαλέσουν καταρράκτη, με τα γνωστά επακόλουθα της μείωσης της όρασης και της επιβεβλημένης εγχειρήσεως αργότερα.
2) Εάν το σκάγι περάσει τον φακό του κερατοειδούς και σταθεί μέσα στο υαλοειδές σώμα, τότε θα έχουμε άμεση θόλωση του φακού και είσοδο υαλοειδούς στον πρόσθιο θάλαμο, κατάσταση σοβαρότατη και δύσκολα αντιμετωπίσιμη, όπως θα εξηγήσουμε παρακάτω.
3) Εάν έχουμε είσοδο από άλλη πύλη εκτός περιοχής και παραμονή κερατοειδούς στο υαλοειδές, τότε η αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής χρειάζεται εντοπισμό, με ενδοβόλβιο προβολέα, του σκαγιού και αφαίρεση αυτού από άλλη πύλη με ειδικό εργαλείο, καθώς και συρραφή της πύλης εισόδου σκαγιού (εικ. 3-4).
4) Εάν έχουμε τραυματισμό από σκάγι που προκάλεσε πύλη εισόδου και εξόδου (διαμπερές τραύμα) το οποίο συνήθως συνοδεύεται από αιμορραγία στο υαλοειδές, τότε χρειάζεται συρραφή των τραυμάτων, αφαίρεση του αιμορραγικού υαλοειδούς και επικόλληση του τραυματισθέντος και επικολληθέντος αμφιβληστροειδούς (νευρικός χιτώνας με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον γύρω κόσμο μας).
Μέτρα προφύλαξης
α) Ένας πλήρης οφθαλμολογικός έλεγχος πριν ξεκινήσουμε με το τουφέκι και το σκύλο μας για τη νέα περίοδο. Να πάμε μόνοι μας στον ειδικό γιατρό για το συμφέρον μας και από καθήκον προς τον εαυτό μας και τον συνάνθρωπο μας, από φιλότιμο, και όχι γιατί η πολιτεία μάς το επιβάλλει δια παραβόλου.
β) Εάν η όρασή μας διορθώνεται με γυαλιά, φακούς επαφής ή επεμβάσεις, να προηγηθούν αυτές οι ενέργειες πριν ξεκινήσουμε.
γ) Εάν η κατάστασή μας επιβάλλει πλέον τη διακοπή του θεόπνευστου πάθους μας, να υπακούσουμε.
δ) Στην τελευταία περίπτωση, ας αρκεσθούμε στην ανάγνωση του περιοδικού μας, στην εκδρομή, στον μεζέ με τους φίλους, μακριά από το τιμημένο όπλο μας και τους πυροβολισμούς των άλλων.
Μέσα προφύλαξης
Ειδικά προστατευτικά γυαλιά, άθραυστα, στα οποία ο οπτικός μας θα προσαρμόσει τη διόρθωση, με κρύσταλλα που φοράμε όταν οδηγούμε.
Παράγοντες πρόληψης
α) Το βάδισμα πρέπει να είναι σταθερό, το δάκτυλο έξω από τη σκανδάλη όταν βαδίζουμε, το όπλο άδειο ή ασφαλισμένο όταν περνάμε εμπόδια (ας χάσουμε τη μπεκάτσα, την πέρδικα ή τον λαγό), το σώμα ξεκούραστο και όχι καταπονημένο από οδήγηση ή νυκτερινή ζωή.
β) Γνώση της γόμωσης και του τρόπου βολής, της συγκέντρωσης και διασποράς των σκαγιών καθώς και πλήρη διερεύνηση του πεδίου βολής, σε συνδυασμό με τη θέση του θηράματος (ποτέ πυροβολισμό πριν ελέγξουμε το πεδίο στο επίπεδο ανθρωπίνου ύψους, πάνω ή ανάμεσα σε φυσικά ή τεχνητά εμπόδια, π.χ. καλαμπόκια, κηπευτικά κ.ά.).
Αντιμετώπιση
Σε περίπτωση που συνέβη το ατύχημα επιβάλλεται ταχύτατη μεταφορά του τραυματία σε οφθαλμίατρο. Αυτός έχει χρέος να φροντίσει για την αντιμετώπιση της βλάβης ή για τη μεταφορά σε εξειδικευμένο κέντρο για την ταχεία εγχείρηση και αποκατάσταση. Υποχρέωση του κάθε ειδικού είναι να γνωρίζει πού υπάρχουν αυτά τα κέντρα, κρατικά και ιδιωτικά, να ενημερώσει δε τον τραυματία πού θα απευθυνθεί για να τη θεραπεία του. Κίνδυνοι κατά την αντιμετώπιση του σοβαρού τραυματισμού είναι κυρίως τρεις:
1) η αιμορραγία
2) η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς και η βλάβη της ωχρής κηλίδας (σημείο ευκρινούς όρασης)
3) η μόλυνση
Τελειώνοντας, θα αναφέρω πως σήμερα δεν χάνονται οι ελπίδες αν τυχόν εισέλθει κάποιο σκάγι στο μάτι, όσον αφορά στη λειτουργικότητα του οργάνου, λόγω της προόδου της επιστήμης, της τεχνικής και της τεχνολογίας.
χειρουργού οφθαλμίατρου
