Δεν είναι λίγες οι φορές που οι κυνηγοί, πηγαίνοντας να ασκήσουν την αγαπημένη τους δραστηριότητα, συναντούν ομίχλη. Η έλλειψη ορατότητας, όχι μόνο δυσχεραίνει την άσκηση της θήρας αλλά εγκυμονεί και σοβαρό κίνδυνο για τη ζωή τους ως επακόλουθο του αποπροσανατολισμού.
Η ομίχλη δημιουργείται από τη συμπύκνωση των υδρατμών στα χαμηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός τεράστιου αριθμού υδροσταγονιδίων. Τα σταγονίδια αυτά διαχέουν το φως σε όλες τις διευθύνσεις, με αποτέλεσμα τον περιορισμό της ορατότητας. Με άλλα λόγια, η ομίχλη είναι ένα σύννεφο, η βάση του οποίου ακουμπά στην επιφάνεια της γης. Οι μετεωρολογικοί σταθμοί αναφέρουν την παρουσία ομίχλης όταν η ορατότητα είναι μικρότερη από 1 Km.
Τύποι ομίχλης
Ανάλογα με τον τρόπο σχηματισμού της ομίχλης διακρίνονται οι παρακάτω τύποι αυτής:
1. Ομίχλη ακτινοβολίας
Ο τύπος αυτός της ομίχλης δημιουργείται κυρίως τις νύχτες πάνω από την ξηρά, κάτω από συνθήκες ανέφελου ουρανού, όταν λόγω της ψύξης της γης (λόγω ακτινοβολίας) ψύχεται και ο υπερκείμενος αέρας. Η σχετική υγρασία αρχίζει να ανεβαίνει και όταν φτάσει στο 100% οι υδρατμοί συμπυκνώνονται σε υδροσταγονίδια με αποτέλεσμα τη δημιουργία ομίχλης. Η νηνεμία ευνοεί τη δημιουργία ομίχλης, καθώς και την επικράτηση του φαινομένου για αρκετές ώρες πάνω από μια συγκεκριμένη περιοχή. Το ξημέρωμα, η ηλιακή ακτινοβολία που προσπίπτει στη γη αρχίζει να ζεσταίνει τον αέρα, με αποτέλεσμα τη σταδιακή εξάτμιση των υδροσταγονιδίων και τη διάλυση της ομίχλης. Ευνοϊκές περιοχές σχηματισμού της ομίχλης ακτινοβολίας είναι οι πεδινές εκτάσεις και οι κοιλάδες, καθώς και οι ελώδεις ή βαλτώδεις εκτάσεις.
2. Ομίχλη μεταφοράς
Η ομίχλη μεταφοράς σχηματίζεται στην περίπτωση που θερμές και υγρές αέριες μάζες κινούνται πάνω από ψυχρές επιφάνειες. Οι μάζες αυτές ψύχονται, οπότε ένα μέρος των υδρατμών που περιέχουν συμπυκνώνεται. Ομίχλες μεταφοράς σχηματίζονται πάνω από την ξηρά, συχνά κατά την ψυχρή περίοδο, όταν θαλάσσιες αέριες μάζες μεταφέρονται πάνω από ψυχρές ηπειρωτικές επιφάνειες. Πάνω από τις θάλασσες σχηματίζονται ομίχλες τέτοιου τύπου. Η ομίχλη μεταφοράς μπορεί να δημιουργηθεί οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και παρουσιάζει τη μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης σε σύγκριση με τις ομίχλες των άλλων τύπων.
3. Ομίχλη αναμίξεως
Οι ομίχλες ανάμιξης σχηματίζονται όταν κατά την ανάμιξη ψυχρών και θερμών αερίων μαζών, η θερμοκρασία γίνει μικρότερη από την αντίστοιχη του σημείου δρόσου. Είναι συχνές στις περιοχές συνάντησης ψυχρών και θερμών θαλάσσιων ρευμάτων.
4. Η μετωπική ομίχλη ή ομίχλη βροχής
Η ομίχλη αυτή σχηματίζεται στις μετωπικές διαταραχές, όταν εξατμίζονται οι σταγόνες βροχής που σχηματίζονται στη θερμή αέρια μάζα, καθώς διέρχονται μέσα από την υποκείμενη ψυχρή.
5. Η ομίχλη αναστροφής
Οι ομίχλες αυτές δημιουργούνται στην επάνω επιφάνεια επιφανειακού στρώματος υγρού αέρα, λόγω θερμοκρασιακής αναστροφής.
6. Η ομίχλη κλιτύος
Ο τύπος αυτός σχηματίζεται στην περίπτωση που υγρός σχετικά επιφανειακός αέρας κινείται ανοδικά στις πλαγιές ενός βουνού. Η ανοδική αυτή κίνηση του αέρα συνοδεύεται από εκτόνωση και ψύξη του αέρα. Αν η ανοδική κίνηση του αέρα συνεχίζεται, τότε αυτός γίνεται κορεσμένος και σχηματίζεται έτσι ομίχλη κλιτύος.
7. Η ομίχλη εξατμίσεως ή θαλάσσιος καπνός
Η ομίχλη αυτή σχηματίζεται κοντά στην επιφάνεια της θάλασσας, όταν η θερμοκρασία του αέρα είναι πολύ χαμηλή και υπάρχει μεγάλη θερμοκρασιακή διαφορά ανάμεσα στη θάλασσα και τον αέρα.
Μέσος αριθμός ημερών ομίχλης
Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι τόσο η ημερήσια όσο και η ετήσια πορεία της εμφάνισης του φαινομένου της ομίχλης, καθορίζονται ανάλογα με τις συνθήκες σχηματισμού και το γεωγραφικό παράγοντα. Η ετήσια πορεία του μέσου μηνιαίου αριθμού ημερών ομίχλης στην Ελλάδα παρουσιάζει γενικά ένα ελάχιστο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και ένα μέγιστο κατά τους χειμερινούς. Ο ετήσιος μέσος αριθμός ημερών ομίχλης κυμαίνεται από 0 (στις περιοχές της Κορίνθου, της Κω, της Σητείας, και της Ιεράπετρας) μέχρι 36 ημέρες (στην περιοχή των Σερρών). Το φαινόμενο της ομίχλης εμφανίζεται με μικρή συχνότητα στη νησιωτική και πεδινή χώρα. Γενικά, με την αύξηση του υψομέτρου και του γεωγραφικού πλάτους παρατηρείται αύξηση και στη συχνότητα εμφάνισης της ομίχλης.
Πώς δεν θα αποπροσανατολιστείτε
Η έλλειψη της ορατότητας, λόγω εμφάνισης της ομίχλης, μπορεί να πανικοβάλει τον κυνηγό, στην αποτυχημένη προσπάθειά του να βρει τη σωστή πορεία που πρέπει να ακολουθήσει. Ο κυνηγός, λοιπόν, θα πρέπει να είναι προετοιμασμένος και ψύχραιμος να αντιμετωπίσει την περίπτωση εμφάνισης ομίχλης. Λαμβάνοντας, δε, υπόψη ότι τόσο η κυνηγετική περίοδος όσο και οι κυνηγετικές περιοχές, οι οποίες κατά το πλείστον είναι ορεινές, συμπίπτουν με την περίοδο και την τοποθεσία, αντίστοιχα, συχνότερης εμφάνισης του φαινομένου της ομίχλης, ενισχύεται η άποψη ότι ο κυνηγός είναι φρόνιμο να είναι εφοδιασμένος με κατάλληλο εξοπλισμό για τον προσανατολισμό του. Μία πυξίδα, ένας αναλυτικός χάρτης της περιοχής, καθώς και ένα αλτίμετρο αποτελούν απαραίτητα εφόδια για την αποφυγή αποπροσανατολισμού.
Άκρως απαραίτητα όργανα
Η πυξίδα αποτελεί το βασικό όργανο πλοήγησης, η χρήση της οποίας θα συντελέσει στην εύρεση της σωστής πορείας επιστροφής. Θα πρέπει να θυμάται ο κυνηγός ότι η κόκκινη πλευρά της βελόνας δείχνει πάντα το βορρά.
Ένας λεπτομερής χάρτης δίνει επιπλέον βοήθεια στην εύρεση της σωστής πορείας. Οι χάρτες δίνουν σημαντικές πληροφορίες για το ανάγλυφο της περιοχής, τους δρόμους και τα μονοπάτια και βοηθούν έτσι το χρήση να κατανοήσει καλύτερα το μέρος και τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να κινηθεί.
Τέλος, το αλτίμετρο είναι το όργανο εκείνο που δείχνει το υψόμετρο στο οποίο βρίσκεται ο κυνηγός.
Ο συνδυασμός και των τριών παραπάνω οργάνων εξασφαλίζει μεγαλύτερη επιτυχία στην επιλογή της σωστής πορείας που θα πρέπει να ακολουθήσει ο κυνηγός, προκειμένου να φτάσει στον προορισμό του.
Ενημερωθείτε για τον καιρό
Είναι αυτονόητο, βέβαια, ότι πριν από κάθε κυνηγετική εξόρμηση, ο κυνηγός θα πρέπει να ενημερώνεται για τις καιρικές συνθήκες της περιοχής που πρόκειται να επισκεφτεί βλέποντας την πρόγνωση του καιρού από την τηλεόραση, αλλά και από διάφορες ηλεκτρονικές διευθύνσεις στο δικτυακό χώρο, όπως το forecasts.gr, meteo.gr κ.λπ.
Όταν οι πιθανότητες συνάντησης του φαινομένου είναι μεγάλες θα πρέπει ο κυνηγός με το που θα ξεκινήσει την πορεία του στο βουνό να τη σημειώνει στο χάρτη που έχει προμηθευτεί, έτσι ώστε σε περίπτωση ανάγκης να μπορεί να δει στο χάρτη που βρίσκεται και προς ποια πορεία θα πρέπει να κατευθυνθεί προκειμένου να γυρίσει πίσω.
Γίνετε παρατηρητικοί
Στην περίπτωση όμως εκείνη που πάτε «άοπλοι στον πόλεμο», η μόνη σωτηρία είναι να είστε παρατηρητικοί ώστε να μπορέσετε και με λίγη τύχη να μαντέψετε το δρόμο της επιστροφής. Παρατηρώντας έτσι τα μονοπάτια, τη σύνθεση του δάσους, χαρακτηριστικά σημεία της διαδρομής (π.χ. βράχινοι όγκοι, διασταυρώσεις κ.λπ.) μπορεί ο κυνηγός να «σημαδέψει» την πορεία που ακολουθεί ώστε σε παν ενδεχόμενο να δύναται να επιστρέψει.
Μην ξεχνάμε ποτέ, λοιπόν, ότι στην ανυπομονησία μας για κάτι που περιμένουμε αγωνιωδώς, όπως είναι και το κυνήγι, θα πρέπει να μεριμνούμε ώστε αυτό να γίνεται με ασφάλεια. Γνωρίζοντας, δε, τους κινδύνους, μπορούμε να προνοήσουμε έτσι ώστε και την αγαπημένη μας δραστηριότητα να ασκήσουμε και να διαφυλάξουμε την επιστροφή μας.
Δασολόγου Περιβαλλοντολόγου
