Είναι γενικά παραδεκτό ότι τα φρένα μπορούν να σταματήσουν το αυτοκίνητο μόνο στην άσφαλτο. Στο χωματόδρομο και περισσότερο εκτός δρόμου χρειάζονται άλλες τεχνικές για να περιορίσουμε την ταχύτητα και να σταματήσουμε. Το κατέβασμα ταχύτητας, η κίνηση με το πλάι και γενικά η εκμετάλλευση όλης της πρόσφυσης που μπορεί να προσφέρουν οι τροχοί όταν περιστρέφονται, ακόμη είναι “must” στο χώμα. Οι μπλοκαρισμένοι από το φρενάρισμα τροχοί είναι ότι χειρότερο, τόσο στη γρήγορη οδήγηση όσο και στις οριακές εκτός δρόμου καταστάσεις. Ένας μπλοκαρισμένος τροχός γλιστράει πολύ πιο εύκολα από έναν που περιστρέφεται κι αυτό είναι κάτι που δεν επιθυμούμε.
Στην εκτός δρόμου οδήγηση τα φρένα έχουν δύο στόχους. Πρώτον να φρενάρουν τον τροχό που σπινάρει και να μεταφέρουν περισσότερη ροπή σε αυτόν που έχει πρόσφυση. Δεύτερον, να περιορίσουν ή καλύτερα να ελέγξουν την ταχύτητα. Σε καμία περίπτωση δε φρενάρουμε πατώντας τον συμπλέκτη. Ο κινητήρας και η ροπή που μεταφέρει στους τροχούς είναι η μόνη διασφάλιση ότι αυτοί δε θα μπλοκάρουν ή θα μπλοκάρουν με τον προοδευτικότερο δυνατό τρόπο. Ο πιο αποδοτικός τρόπος φρεναρίσματος είναι με συνεχή πατήματα και αφήματα του φρένου, σχετικά ήρεμα όμως για να μη διαταράσσεται η ισορροπία του οχήματος.
Πως σταματάμε;
Ο τρόπος είναι ένας και μοναδικός: φρενάρουμε δυνατά μέχρι να σβήσει ο κινητήρας και αφήνουμε το πεντάλ του φρένου μόλις ακινητοποιηθεί το όχημα. Μόνο έτσι μπορούμε να αποφύγουμε το γλίστρημα με το πλάι που συνοδεύει ένα φρενάρισμα σε οριακές καταστάσεις. Εδώ αξίζει να σημειώσουμε ότι το ABS –τόσο χρήσιμο στην καθημερινή οδήγηση στην άσφαλτο- είναι ουσιαστικά άχρηστο σε αυτές τις συνθήκες. Τόσο, που τα σύγχρονα συστήματα όπως αυτό του Jeep Cherokee, απεμπλέκονται μόλις επιλεγούν οι κοντές σχέσεις. Γιατί; Απλά διότι στο χώμα, όπως και στο χιόνι, το φρενάρισμα επιτυγχάνεται από το «βουναλάκι» από χώμα που δημιουργείται εμπρός από τον τροχό που λειτουργεί σα σφήνα.
Το ABS αποτρέπει κάτι τέτοιο, αυξάνοντας την απόσταση φρεναρίσματος. Καλό είναι λοιπόν αν το αυτοκίνητό σας είναι εφοδιασμένο με ABS και έχετε βλέψεις εκτός δρόμου κίνησης, να απευθυνθείτε σε ένα ηλεκτρολόγο που θα τοποθετήσει ένα διακόπτη ο οποίος θα απενεργοποιεί το σύστημα κατ’ επιλογή. Δεν απαιτείται όμως το ίδιο με τα συστήματα που είναι σχεδιασμένα για το σκοπό αυτό, όπως το hill descent της Land Rover.
