Μεγαλύτερος ο κίνδυνος κατά την έναρξη
Είναι γνωστό ότι κατά τη νεκρά περίοδο, οι περισσότεροι κυνηγοί απέχουν από τη δραστηριότητα της εξόρμησης στο βουνό και κατά συνέπεια της άσκησης. Κατά την έναρξη, η απότομη επιστροφή στηνάσκηση εγκυμονεί κινδύνους για την άρθρωση του γόνατος, λόγω της καταπόνησης που υφίσταται, αλλά και λόγω ατυχημάτων (πτώσεις) που μπορεί να συμβούν στον κυνηγό.
Ας δούμε ποιες είναι αυτές οι κακώσεις που μπορούν να συμβούν κατά τη διάρκεια της ανάβασης στο βουνό, καταπονώντας την άρθρωση του γόνατος είτε από βίαιες κινήσεις είτε από πτώση που ενδεχόμενα μπορεί να συμβεί.
Το γόνατο υφίσταται καθημερινά τις πιο μεγάλες καταπονήσεις από όλες τις αρθρώσεις του σώματος, επειδή εκεί συνδέονται τα δύο μακρύτερα οστά του σκελετού, ο μηρός με την κνήμη, τα οποία λειτουργούν σαν μοχλοβραχίονες.
Οι σύνδεσμοι, πλάγιοι (έσω και έξω) και χιαστοί (πρόσθιος και οπίσθιος), ο θύλακος, οι μηνίσκοι (πρόσθιο κέρας – οπίσθιο κέρας), οι κόνδυλοι του μηριαίου και της κνήμης, οι μύες και οι τένοντες, αποτελούν τα στατικά και δυναμικά στοιχεία της άρθρωσης (εικ.1).
Αστάθειες και κακώσεις
Οι αστάθειες του γόνατος διακρίνονται σε:
1ον γραμμικές, ή ενός επιπέδου όταν η ρήξη του έσω ή έξω θυλακοσυνδεσμικού συστήματος συνοδεύεται από ρήξη του οπίσθιου χιαστού, οπότε το γόνατο ανοίγει όπως η πόρτα ενός σπιτιού κατά την προσαγωγή ή απαγωγή της κνήμης πάνω στο μηρό.
2ον στροφικές, όταν οι ρήξεις των πλαγίων στηρικτικών στοιχείων δεν συνοδεύονται από ρήξη του οπίσθιου χιαστού.
3ον συνδυασμένες όταν οι ρήξεις περιλαμβάνουν και τα δύο παραπάνω επίπεδα.
Η ρήξη του έσω πλαγίου συνδέσμου (έσω θυλακοσυνδεσμικού συστήματος) προκαλείται από βία που δρα στην εξωτερική πλευρά του γόνατος και οδηγεί σε απαγωγή της κνήμης σε σχέση με το μηρό (εικ.2).
Η ρήξη του έξω πλαγίου συνδέσμου (έξω θυλακοσυνδεσμικού συστήματος) προκαλείται από βία που δρα στην εσωτερική πλευρά του γόνατος και οδηγεί σε προσαγωγή της κνήμης σε σχέση με το μηρό. Οφείλεται σε πτώση πάνω σε βράχο ή σκληρή επιφάνεια με ελαφρά λυγισμένα τα γόνατα και απώλεια της ισορροπίας (Symeonidis 1996).
Η ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου επέρχεται όταν η βία ωθήσει το άνω άκρο της κνήμης προς τα εμπρός, σε σχέση με το μηρό. Οι ρήξεις του προσθίου χιαστού σε 50% των περιπτώσεων έχουν και ρήξη μηνίσκου. Η ρήξη του προσθίου χιαστού σημαίνει την αρχή του τέλους του γόνατος (Graham Appley 1996) (εικ.3).
Η ρήξη του οπίσθιου χιαστού συνδέσμου επέρχεται όταν η βία ωθήσει το άνω άκρο της κνήμης προς τα πίσω, σε σχέση με το μηρό. Προκαλείται κατά την πτώση από ύψος με στήριξη στο γόνατο που βρίσκεται σε κάμψη ή σε χτύπημα του άνω άκρου της κνήμης σε βράχο ή σε σκληρή επιφάνεια, όταν το γόνατο βρίσκεται σε κάμψη. Η συχνότητα σε σχέση με τη ρήξη του πρόσθιου χιαστού είναι 1: 10 (εικ.4).
Η ρήξη των μηνίσκων (έσω και έξω) του γόνατος προκαλούνται όταν το πόδι βρίσκεται σταθερά καθηλωμένο στο έδαφος με το γόνατο σε θέση ελαφράς κάμψης, ενώ ο μηρός μαζί με το υπόλοιπο σώμα στρέφεται βίαια προς τα έσω 
(ρήξη έσω μηνίσκου) ή προς τα έξω (ρήξη έξω μηνίσκου) πάνω στην κνήμη.
Ρήξη μηνίσκου
Ο κυνηγός μπορεί να δημιουργήσει ρήξη μηνίσκου, εκτός από τον τυπικό μηχανισμό κάκωσης, και με άτυπο μηχανισμό όπως απότομη έγερση από βαθύ κάθισμα ή από γονάτισμα (Turek 1995). Η συχνότητα της ρήξης του έσω μηνίσκου σε σχέση με τον έξω είναι αναλογία 2:1.
Τα είδη ρήξεων μηνίσκου είναι τα εξής (Symeonidis 1996) (εικ.5):
α) Ρήξη εν είδει λαβής κάδου (Bucket handl rupture) ή αλλιώς κάθετες επιμήκεις εντοπίζονται συνήθως στο οπίσθιο τμήμα του μηνίσκου.
β) Ρήξη εγκάρσια, από το έσω χείλος του μηνίσκου προς την περιφέρεια.
γ) Ρήξεις λοξές, από το έσω χείλος με κατεύθυνση λοξή προς τα εμπρός ή πίσω, που αφορούν όλο το πάχος του μηνίσκου. Ρήξη εν είδει ράμφους παπαγάλου (Parrot-beak-tear).
δ) Ρήξεις πτερυγοειδείς, οι οποίες αφορούν τμήμα του μηνίσκου, δεν είναι όμως κάθετες σε όλο το πάχος του μηνίσκου αλλά οριζόντιες.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, το γόνατο μετά από κάποια κάκωση ενδέχεται να παρουσιάσει οίδημα αίμαρθρο (αίμα μέσα στην άρθρωση) ή ύδραρθρο (υγρό μέσα στην άρθρωση), ανάλογα με τον τύπο της βλάβης που αναφέρθηκε παραπάνω.
Έτσι, λοιπόν, θα πρέπει ο κυνηγός να απευθυνθεί στον ορθοπαιδικό ώστε να εξασφαλίσει τη σωστή διάγνωση, την έγκαιρη αντιμετώπιση και την αποφυγή επιπλοκών με σκοπό σύντομα να επιστρέψει στην καθημερινή του απασχόληση και παράλληλα σε αυτό που τόσο αγαπά, στην εξόρμηση στο βουνό, τη φύση, αλλά και στη συνάντηση με το θήραμα.
Του Νεκτάριου Ι. Κορρέ,
Χειρ. Ορθοπαιδικός, Τραυματιολόγος, Επειγοντολόγος Επ.Β’
