Πόσες φορές δεν έχουμε βρεθεί μπροστά σε ένα ποτάμι που κόβει την πορεία μας;
Και πόσες φορές δεν έχουμε αναρωτηθεί ποιος είναι ο σωστός τρόποςγια να το περάσουμε με ασφάλεια;
Χρειάζεται ειδική εκπαίδευση για να γίνει κάποιος άνθρωπος του ποταμού και να αποτολμά διασχίσεις είτε με βάρκα είτε πεζός, κάποιο κομμάτι του. Επίσης, χρειάζεται εμπειρία και σύνεση.
Το μάτι του οδηγού θα ξεχωρίσει τα σημεία που είναι ασφαλή από τα σημεία που κρύβουν κινδύνους. Το ποτάμι είναι «ζωντανό», αλλάζει συνεχώς, μεταβάλλει την όχθη του, το βυθό του, τη ροή του και τη στάθμη του, ειδικά την τελευταία, πολύ γρήγορα. Αν είμαστε μόνοι μας καλό είναι να το αποφύγουμε ή να ψάξουμε για κάποιο εύκολο πέρασμα. Αν είμαστε ομάδα και αποδεδειγμένα το εύκολο πέρασμα είναι άφαντο, τότε προχωρούμε αναγκαστικά στη διάσχιση.
Μην εμπιστεύεστε πάντα αυτό που βλέπετε
Αρχικά, οι κλιματολογικές συνθήκες και η εποχή παίζουν πρωτεύοντα ρόλο. Το καλοκαίρι είναι πιο εύκολα τα πράγματα με τη θερμοκρασία, την ηλιοφάνεια, τη μειωμένη ροή και τη στάθμη σε χαμηλά επίπεδα. Με ένα μπαστούνι μπροστά μας και προς την κατεύθυνση του νερού (προς τα πάνω), ψάχνουμε για αλλαγές στο βάθος αλλά και στο ανάγλυφο του βυθού. Το βάρος μας, πέφτει μπροστά στο ραβδί, ενώ τα πόδια μας σχηματίζουν τη μεγαλύτερη δυνατή επιφάνεια για καλύτερη ισορροπία, καθώς κινούμαστε σαν τον κάβουρα, προς το πλάι και το κοντινότερο σημείο της όχθης.
Θυμόμαστε πάντα τον οπτικό έλεγχο του ποταμού που έχουμε κάνει.
Αποφεύγουμε:
* Τα στάσιμα κύματα που υποδεικνύουν άστατο βυθό, όπως και τα σημεία όπου η ροή του νερού είναι γρηγορότερη.
* Τα σημεία όπου το ποτάμι μαζεύει κλαδιά (κυρίως σε στροφές) αλλά και τα δέντρα που μπορεί να μας παγιδεύσουν. Τα βράχια συνήθως γλιστρούν, ενώ ο βυθός γύρω τους δημιουργεί τρύπες.
* Τις όχθες που είναι απότομες και θα μας δυσκολέψουν στην έξοδο.
* Τα σημεία που το ποτάμι είναι στενότερο αλλά και τις απότομες στροφές που δίνουν στο νερό μεγάλη ταχύτητα και δυσκολεύουν το πέρασμα.
Πέρασμα ομάδας με τη βοήθεια σχοινιού
Αν είμαστε ομάδα και έχουμε κάποιο εξοπλισμό τα πράγματα είναι λίγο πιο εύκολα αλλά χρειάζεται πάντα η καθοδήγηση ενός αρχηγού, ο οποίος κρίνεται από την εμπειρία του.
Πρώτο μέλημα, είναι να περάσει κάποιος ένα κομμάτι σχοινί ασφαλείας στην απέναντι όχθη και να το ασφαλίσει (δέσει) για να έχουμε ένα σταθερό σημείο που θα χρησιμοποιήσουν οι υπόλοιποι. Ας δούμε την τεχνική αυτή σε τρία στάδια.
Α. Δένουμε την άκρη του σχοινιού ασφαλείας σε ένα σταθερό σημείο. Ορίζουμε τον πιο έμπειρο και δυνατό της ομάδας (μετά τον αρχηγό), για να το περάσει απέναντι. Με ένα δεύτερο σχοινί που κρατάει κάποιος, ασφαλίζουμε τον άνθρωπο στο ποτάμι (με τη βοήθεια ενός μεταλλικού κλιπ – καραμπίνερ). Αφού γίνει η διάσχιση, δένουμε το σχοινί σε ένα σταθερό σημείο στην απέναντι όχθη, ώστε να έχουμε σταθερή τη βάση μας.
Β. Αυτό το σχοινί θα ακολουθούν κρατώντας το και οι υπόλοιποι που διασχίζουν το ποτάμι, έχοντας όμως επιπροσθέτως και το δεύτερο σχοινί-οδηγό στο χέρι προς την κατεύθυνση που φεύγει το νερό.
Ο τελευταίος της ομάδας θα περάσει τα σακίδια με τη βοήθεια του καραμπίνερ από το σχοινί ασφαλείας.
Γ. Αφού περάσουν και τα σακίδια, ο τελευταίος της ομάδας (συνήθως ο αρχηγός), λύνει το σχοινί από το σταθερό του σημείο, το δένει στη μέση του και με τη βοήθεια του ραβδιού περνάει το ποτάμι καθώς τον ασφαλίζουν – συγκρατούν και οι υπόλοιποι που έχουν ήδη περάσει.
Περιπτώσεις αναβολής της διάσχισης
Όλα τα παραπάνω αφορούν στις ιδανικές συνθήκες, στη σωστή εποχή και σε ένα ήρεμο σχετικά ποτάμι. Φυσικά όμως, υπάρχουν και οι αντίθετες περιπτώσεις όπου όλα συνηγορούν στην απόρριψη της ιδέας της διάσχισης.
Το κρύο αντιμετωπίζεται αν έχεις δεύτερη αλλαξιά ρούχα, ή αν περάσεις γρήγορα γυμνός με τα ρούχα μαζεμένα και στεγνά. Η ορμή του νερού αντιμετωπίζεται με σωστές κινήσεις και εύστοχη επιλογή σημείου διάσχισης. Η ασφάλεια επιτυγχάνεται όταν οι κινήσεις γίνουν με ψυχραιμία και μεθοδικότητα. Πολλές φορές όμως, ο συνδυασμός όλων των παραπάνω καθιστούν το εγχείρημα αδύνατο, οπότε η οπισθοχώρηση είναι επιβεβλημένη. Αυτό όμως έγκειται στην ωριμότητα του αρχηγού της ομάδας, ο οποίος θα πρέπει να αποφασίζει πάντα με γνώμονα την ασφάλεια.
Στεγανοποίηση του εξοπλισμού
Στην περίπτωση που αποφασίσουμε να κάνουμε τη διάσχιση, θα πρέπει να έχουμε κατά νου ότι, ο εξοπλισμός μας, οι προμήθειες και τα ρούχα μας, θα πρέπει να παραμείνουν στεγνά για να χρησιμοποιηθούν ίσως και άμεσα μετά τη διάσχιση.
Το σώμα μας πρέπει να παραμείνει στεγνό, ίσως χρειαστεί να ανάψουμε φωτιά και να ετοιμάσουμε γεύμα, ώστε να επανακτήσουμε τις δυνάμεις μας. Συνεπώς, η υγρασία ισοδυναμεί με … μπελάδες. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στη στεγανοποίηση του εξοπλισμού, ακολουθώντας τα εξής βήματα:
* Τοποθετούμε τα πάντα μέσα σε πλαστικές σακούλες.
* Τοποθετούμε τις σακούλες σε μία μεγάλη σακούλα (απορριμμάτων), εγκλωβίζοντας αρκετό αέρα για να μπορεί να επιπλέει αν χρειαστεί.
* Τοποθετούμε τις καλά κλεισμένες σακούλες στο σακίδιο, το οποίο με τη σειρά του το τοποθετούμε μέσα σε ένα αδιάβροχο ή στο εξωτερικό κάλυμμα της σκηνής και το τυλίγουμε σφιχτά προσέχοντας για τυχόν ανοίγματα. Στρίβουμε τις άκρες του καλύμματος και τις δένουμε για να βεβαιώσουμε ότι δε θα περάσει νερό στο εσωτερικό (και το σακίδιο).
* Τέλος για να έχουμε τη δυνατότητα εύκολης μεταφοράς της κατασκευής, την τυλίγουμε με έναν ιμάντα ή σχοινί, δημιουργώντας μία θηλιά που θα χρησιμοποιηθεί σαν χειρολαβή.
Το υγρό στοιχείο είναι ευχή και κατάρα στη μεγάλη πορεία. Το ποτάμι και η ασφαλής διάσχισή του, είναι από τους μεγαλύτερους κινδύνους, καθώς είναι απρόβλεπτο και ασταθές. Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται μεγάλη προσοχή και επαγρύπνηση για να μη γίνει κάποιος αντικείμενο σχολιασμού στις ειδήσεις και δυσμενές στατιστικό στις υπαίθριες δραστηριότητες.
Οδηγός βουνού