Το φαινόμενο των τραυματισμών στο κυνήγι δεν απασχολεί μόνο την Ελλάδα, αλλά παρατηρείται σε ολόκληρη την Ευρώπη, όπου διεξάγεται οργανωμένο κυνήγι αγριόχοιρου: στην Ισπανία, τη Γαλλία, την Ιταλία.
Η αιτία; το είδος των φυσιγγίων που χρησιμοποιούνται! Στο κυνήγι του αγριόχοιρου τα 12βολα, τα 15βολα σκοτώνουν σχεδόν ακαριαία! Έτσι – παραβλέποντας τον σημαντικό παράγοντα της ανθρώπινης αμέλειας – το είδος των φυσιγγίων που χρησιμοποιούνται για το κυνήγι του αγριόχοιρου είναι θανάσιμα επικίνδυνα. Το κυνήγι του τριχωτού θηράματος, πλην του λαγού, σχεδόν παγκοσμίως – όχι μόνο στην Ευρώπη – απαγορεύεται να γίνεται με άλλον τρόπο πλην του ραβδωτού όπλου.
Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στην Ευρώπη – και ίσως και στον κόσμο – που δεν επιτρέπεται, η χρήση του ραβδωτού κυνηγετικού όπλου!
Με αφορμή λοιπόν τα παραπάνω ο συνεργάτης μας Θεοφάνης Καραμπατζάκης, Δασολόγος, μοιράζεται τα παρακάτω:
Το ραβδωτό τυφέκιο θεωρείται το καταλληλότερο μέσο άσκησης της θήρας των μεγάλων θηραμάτων, τόσο από δεοντολογική όσο και από διαχειριστική άποψη. Το γιατί και πώς εξηγείται με λεπτομέρειες στο άρθρο που ακολουθεί. Μένει να δούμε πότε η Πολιτεία θα αντιμετωπίσει με νηφαλιότητα ένα θέμα που απασχολεί την πλειονότητα των κυνηγών και σχετίζεται με την ορθή διαχειριστική πολιτική.
Με το ραβδωτό ελαχιστοποιείται η πιθανότητα άσκοπων τραυματισμών, πράγμα ιδιαίτερα σύνηθες όταν κυνηγάμε με λειόκανο με χρήση σεβροτινών (δραμιών). Ιδιαίτερα ολέθρια αποτελέσματα έχουμε όταν τουφεκάμε με δράμια αγριόχοιρους μεγαλύτερους από το μέσο μέγεθος (καθαρού βάρους > 40 kg) σε αποστάσεις μεγαλύτερες των 30 m. Επίσης ολέθρια αποτελέσματα έχουμε όταν, συνηθισμένοι από τη σκοπευτική τακτική του λειόκαννου (βολές στο φτερό), σκοπεύουμε χονδρικά στο «μαύρο» θεωρώντας ότι η διασπορά θα πλήξει το θήραμα. Λάθος τραγικό.
Στον αγριόχοιρο αλλά και γενικότερα στο μεγάλο θήραμα, η σκόπευση πρέπει να είναι ακριβής με σκοπό να πληγεί το θήραμα από το διάφραγμα και μπροστά. Έτσι η βολή θα βλάψει οπωσδήποτε κάποιο ζωτικό όργανο και αν προσθέσουμε και το «υδραυλικό σοκ» από την κρούση της βολίδας (γεγονός που συμβαίνει μόνο με μονό βλήμα και όχι με σφαιρίδια), η καταβολή του θηράματος θα επέλθει ακαριαία (κεφάλι, λαιμός, καρδιά) ή σε λίγα λεπτά (πνευμόνι, συκώτι).
Ως προς τη δεοντολογία, λοιπόν, δεν χωράει αμφιβολία ότι το μεγάλο θήραμα πρέπει να κυνηγιέται με ραβδωτό ή αν κυνηγιέται με λειόκανο πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο μονόβολα.
Ως προς την κυνηγετική διαχείριση τώρα των μεγάλων θηραμάτων, σε καμιά χώρα του κόσμου όπου εφαρμόζεται κάποιο μοντέλο έστω στοιχειώδους κυνηγετικής διαχείρισης, τα μεγάλα θηράματα δεν θηρεύονται τυχαία, δηλαδή δεν τουφεκίζεται ό,τι πεταχτεί μπροστά στον κυνηγό. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, το κυνήγι των μεγάλων θηραμάτων γίνεται επιλεκτικά. Σε άρθρο μου στο προηγούμενο τεύχος εξήγησα πως δε νοείται κυνήγι ζαρκαδιού μη επιλεκτικό. Μη επιλεκτικό κυνήγι δε νοείται ούτε για το ελάφι, ούτε για τον αίγαγρο, ούτε για το αγριόγιδο, ούτε καν για τον αγριόχοιρο.
Όταν και όπου τα παραπάνω θηράματα δεν θηρεύονται επιλεκτικά, ποτέ οι πληθυσμοί τους δεν θα γίνουν μεγάλοι και εύρωστοι. Ακόμη και στον αγριόχοιρο που στη χώρα μας είναι θήραμα που κυνηγιέται ελεύθερα, αν οι κανόνες κυνηγιού υπαγόρευαν να μη θηρεύονται τα ώριμα θηλυκά (δηλ. τα ζώα που έχουν καθαρό βάρος > 40 kg), ο πληθυσμός του θα είχε μια εντυπωσιακά αυξητική τάση.
Δεν υπάρχει επιλεκτικό κυνήγι χωρίς ραβδωτό
Πώς, όμως, μπορεί να εφαρμοστεί το επιλεκτικό κυνήγι χωρίς τη χρήση ραβδωτού τυφεκίου; Δύσκολο έως αδύνατο. Προ λίγων ετών είχα την τύχη να ζήσω μια εξαιρετική κυνηγετική εμπειρία στην Ε.Κ.Π. των Γιούρων στις Β. Σποράδες. Θήραμα ο αίγαγρος των Γιούρων. Ήταν ένα πραγματικό σαφάρι, ατέλειωτες πορείες σε δύσβατο έδαφος, μεταφορά των θηραμάτων με την «πλάτη» και γενικά όλα αυτά που συνθέτουν ένα αθλητικό κυνήγι. Αλλά ενώ το κυνήγι στα Γιούρα είναι μέσο για την απαλλαγή του πληθυσμού του αιγάγρου από τον υβριδισμό και μάλιστα για κίνητρο οι μιγάδες χρεώνονται πιο φθηνά, το κυνήγι γίνεται με παγάνα και οι βολές των κυνηγών είναι κοντινές, αφού κυνηγούν με λειόκανα, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η όποια επιλογή.
Εδώ το κυνήγι θα έπρεπε να γίνεται με προσέγγιση: Ο κυνηγός συνοδευόμενος από τον δασικό υπάλληλο προσεγγίζει τα ζώα από ασφαλές σημείο και παρακολουθώντας με τα κιάλια επιλέγει ποιο από τα ζώα πρέπει να θηρεύσει. Τα κριτήρια καθορίζονται από τη διοίκηση, προκειμένου να επιτευχθεί ο διαχειριστικός σκοπός και γι’ αυτά ο κυνηγός έχει ενημερωθεί εμπεριστατωμένα από τον δασικό υπάλληλο. Στην περίπτωση των Γιούρων θα έπρεπε να θηρεύονται μόνο οι μιγάδες. Έπειτα σκοπεύει με χρήση διόπτρας από σχετικά μακρινή απόσταση το επιλεγμένο ζώο και το τουφεκάει, αφού έλαβε όλα τα σχετικά μέτρα ασφαλείας.
Στον αγριόχοιρο συμβαίνει κάτι ανάλογο. Όταν από το καρτέρι μας περνάει ένα κοπάδι, που πάντα αποτελείται από ενήλικες γουρούνες συνοδευόμενες από τα μικρά τους των δύο προηγουμένων αναπαραγωγικών περιόδων, πρέπει να εντοπίσουμε πρώτα–πρώτα την «αρχηγό» την οποία θα την αφήσουμε να περάσει ανενόχλητη. Έπειτα θα επιλέξουμε ένα γουρουνόπουλο και θα το τουφεκίσουμε όταν θα φτάσει στο σημείο που έχουμε προεπιλέξει για πεδίο βολής.
Ποτέ δεν πρέπει να σκεφτόμαστε πώς θα γίνει να χτυπήσουμε περισσότερα. Αν τα πράγματα έρθουν βολικά, θα ρίξουμε και σε δεύτερο και σε τρίτο, αλλά πάντα με προσοχή. Η βολή μας πρέπει να είναι ακριβής και ασφαλής.
Πρέπει να αντιληφθούμε όλοι ότι το κυνήγι του μεγάλου τριχωτού θηράματος έχει πολύ διαφορετική φιλοσοφία και κουλτούρα σ’ όλες τις πτυχές του, σε σχέση με το κυνήγι των άλλων θηραμάτων, που και εκείνα βέβαια έχουν τη δική τους κουλτούρα. Ο κυνηγός θηρευτής πρέπει να αισθάνεται περισσότερο συμμέτοχος στη διαχείριση του πληθυσμού του θηράματος και να αντιλαμβάνεται ότι κάθε βολή του έχει διαχειριστικό χαρακτήρα.
Επίσης ο κυνηγός, έχοντας υπόψη του τη μεγάλη ισχύ των πυροχαχικών που χρησιμοποιεί, πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός όταν τουφεκάει και να είναι σίγουρος για τον ασφαλή τερματισμό των βολών του. Πράγμα που δεν μπορεί να γίνει όταν τουφεκάει βιαστικά και στο «μαύρο».
Το μέγα θέμα της Παιδείας
Εύλογα, φίλοι αναγνώστες και συνάδελφοι, στο σημείο αυτό θα διερωτάστε: Καλά μας τα είπες παλικάρι μου, αλλά πώς μπορούν όλα αυτά να εφαρμοστούν στη χώρα μας; Θα επιτραπούν τα ραβδωτά και ο κάθε πικραμένος θα μπορεί να μπει σ’ ένα κατάστημα κυνηγετικών ειδών και να αγοράσει ένα ραβδωτό έτσι απλά; Όχι, βέβαια! Χρειάζεται προσεκτική νομοθετική ρύθμιση, κυρίως ως προς τις προϋποθέσεις απόκτησης.
Ο νόμος θα καθορίσει τις προϋποθέσεις απόκτησης ραβδωτού από κυνηγούς με στόχο να διασφαλίζεται η ασφαλής φύλαξη και η ασφαλής χρήση. Δύο παράμετροι πολύ σημαντικοί και για την πολιτεία και για την κοινωνία. Η ασφαλής φύλαξη μπορεί να οριοθετηθεί εισάγοντας στο νομικό πλαίσιο σαφείς όρους και προϋποθέσεις για το θέμα αυτό. Το πιο σωστό θα ήταν ο κάθε κυνηγός ή σκοπευτής, κάτοχος ραβδωτού όπλου, να είναι υποχρεωμένος να το αποθηκεύει σε μεταλλικό φοριαμό με μεντεσέδες και κλειδαριά ασφαλείας, ο οποίος θα στηρίζεται στον τοίχο με στριφώνια. Όσον αφορά δε την ασφαλή χρήση, η απάντηση είναι μία: ΠΑΙΔΕΙΑ.
Οι κυνηγετικές οργανώσεις υπό το συντονισμό της ΚΣΕ θα πρέπει πρωταρχικά να εκπαιδεύσουν «επιμελητές κυνηγετικής αγωγής μεγάλων θηράματων» (δύο από κάθε Κυνηγετικό Σύλλογο). Παράλληλα, πρέπει να καθοριστεί με σαφήνεια και να παραχθεί το εκπαιδευτικό υλικό (βιβλία, video, dvd, λοιπά εποπτικά μέσα), με ευθύνη της ΚΣΕ, το οποίο θα είναι κοινό και ενιαίο για όλη τη χώρα. Κάθε κυνηγετικός σύλλογος θα οργανώνει, μία φορά το χρόνο τουλάχιστον, σεμινάριο για κυνηγούς μεγάλου θηράματος, όπου οι εκπαιδευμένοι επιμελητές, χρησιμοποιώντας το εκπαιδευτικό υλικό που προανέφερα, θα διδάσκουν τις βασικές αρχές που πρέπει να γνωρίζει ο κυνηγός μεγάλων θηραμάτων συμπεριλαμβανομένων και των αρχών που διέπουν την ασφαλή χρήση ραβδωτών όπλων. Τα σεμινάρια αυτά θα έχουν δικαίωμα να τα παρακολουθήσουν κυνηγοί που τουλάχιστον τα τελευταία πέντε χρόνια θεωρούν την άδεια θήρας τους συνεχώς και αδιαλλείπτως.
Τελειώνοντας ο κυνηγός την παρακολούθηση του σεμιναρίου, που θα περιλαμβάνει τόσο θεωρητικά όσο και πρακτικά μαθήματα, θα δίνει εξετάσεις (γραπτές και προφορικές) σε επιτροπή αποτελούμενη από έναν εκπρόσωπο του Κ.Σ. (Επιμελητή κυνηγετικής αγωγής μεγάλων θηραμάτων), έναν δασικό υπάλληλο και έναν αστυνομικό υπάλληλο. Αφού περάσει τις εξετάσεις θα παίρνει το «Δίπλωμα κυνηγού μεγάλων θηραμάτων». Το δίπλωμα αυτό καθώς και η άδεια θήρας θα αποτελούν προϋποθέσεις για την έκδοση άδειας αγοράς ραβδωτού όπλου από τις αστυνομικές αρχές.
Σαφές και ξεκάθαρο νομοθετικό πλαίσιο
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να τονίσω ακόμη, ότι το νομοθετικό πλαίσιο πρέπει να ξεχωρίζει τα όπλα τα οποία προορίζονται για κυνήγι ή σκοποβολή και τα κατέχουν ενεργοί κυνηγοί ή σκοπευτές, απ’ αυτά που πιθανόν να κατέχουν πολίτες ως κειμήλια και τα οποία μπορεί να είναι και παλαιά στρατιωτικά όπλα. Επίσης, ως κειμήλια θα πρέπει να χαρακτηρίζονται όπλα ραβδωτά ή λειόκαννα τα οποία μένουν σε κυνηγούς ή στους κληρονόμους τους, όταν αυτοί πάψουν να ασκούν το κυνήγι ή αποβιώσουν.
Για την αποφυγή κινήτρων για απώλειες πυρομαχικών από τον στρατό ή τα σώματα ασφαλείας, θα πρέπει ίσως τα ραβδωτά όπλα που προορίζονται για πολιτική χρήση (κυνήγι – σκοποβολή) να απαγορεύεται να φέρουν θαλάμη που δέχεται πυρομαχικά των τύπων (διαμέτρημα Χ μήκος κάλυκα) που χρησιμοποιεί ο στρατός μας και τα σώματα ασφαλείας. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να εξαιρεθούν από την πολιτική χρήση τα πυρομαχικά 308’’WIN (7,62Χ51 ΝΑΤΟ) και 223REM (5,56X45 NATO).
Ταυτόχρονα με τη νομοθετική ρύθμιση για την κατοχή και χρήση ραβδωτών όπλων από πολίτες, που αφορά το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης, πρέπει να γίνουν και μια σειρά ρυθμίσεις για την άσκηση της θήρας με ραβδωτό που αφορούν το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Το κυνήγι φτερωτών θηραμάτων με ραβδωτό τυφέκιο ούτως η άλλως δεν επιτρέπεται (ΚΥΑ 414985/1985, άρθρο 4). Για τα θηλαστικά μεγαλύτερου του μεγέθους της αλεπούς (μη συμπεριλαμβανομένης) να απαγορεύεται η χρήση σφαιριδίων (σκαγιών ή σεβροτινών). Πρέπει να απαγορεύεται επίσης η κυνηγετική χρήση των σκαγιών διαμέτρου μεγαλύτερης των 4,6 mm ή 0,18΄΄ (ΒΒ).
Κλείνοντας θα ήθελα να σημειώσω ότι πέρα από την πολύ μεγάλη κυνηγετική αξία που έχει η χρήση του ραβδωτού, τόσο δεοντολογική – ποιοτική, όσο και διαχειριστική, είναι εμφανές ότι με την απελευθέρωση της αγοράς του (κατοχής του), υπό προϋποθέσεις πάντα, θα προκύψει σοβαρό όφελος για την εθνική οικονομία από έμμεσους και άμεσους φόρους, από την τόνωση της αγοράς των κυνηγετικών ειδών (όπλα και παρελκόμενα), από την προώθηση των πωλήσεων του ραβδωτού της ΕΒΟ στην εσωτερική αγορά και μια σειρά άλλων συντελεστών που δεν είναι του παρόντος.
Διαβάστε επίσης: