Του Σπύρου Δέδε, Εκπαιδευτή – εκτροφέα Αγγλικών Σέττερ
Τι σημαίνει επιθετικότητα στους κυνηγετικούς σκύλους; Τι είναι αυτό που την προκαλεί; Ποιες φυλές παρουσιάζουν “συμπτώματα”; Πώς αντιμετωπίζεται;
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που αναφέρονται σε προβλήματα επιθετικότητας των σκύλων προς τους ιδιοκτήτες και όχι μόνο. Το φαινόμενο παρατηρείται πιο συχνά σε σκύλους που ασκούν καθήκοντα φρούρησης ή σωματοφυλακής, καθώς και συντροφιάς, χωρίς όμως να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν «κρούσματα» και σε κυνηγετικούς σκύλους.
Ό,τι και να συμβαίνει, είναι πολύ άσχημο να προσπαθείς να συμβιώσεις και να συμπορευτείς με επιθετικό σκύλο, τόσο που εν τέλει σε αποθαρρύνει και σε καταρρακώνει.
Λόγοι εμφάνισης επιθετικής συμπεριφοράς
Γιατί, όμως, ένας σκύλος μπορεί να γίνει επιθετικός προς τα μέλη μιας οικογένειας; Σίγουρα μια σταδιακά χτισμένη κυριαρχικότητα λόγω λάθους, στον τρόπο ανατροφής του κουταβιού, σε συνδυασμό με ένα ισχυρό ψυχικό δυναμικό που διαθέτει το κουτάβι και παράλληλες υποχωρήσεις σε θέματα διεκδίκησης από την πλευρά των ιδιοκτητών, οδηγούν σε επιθετικές αντιδράσεις από το σκύλο.
Σπανιότερα, η ανυπαρξία ψυχικής ισορροπίας σε συνδυασμό με ανεξέλεγκτες εγκεφαλικά νευρικές αντιδράσεις του σκύλου, προϊόν συνήθως λανθασμένης γονιδιακής ζεύξης, αποφέρει το ίδιο αποτέλεσμα.
Τέλος, αθέλητα βίαιοι επηρεασμοί του προσωπικού κύκλου ασφαλείας ενός ισορροπημένου σκύλου, αυτόβουλα επηρεάζουν και εμφανίζουν την αμυντική του προδιάθεση με το ίδιο αποτέλεσμα.
Στους κυνηγετικούς σκύλους η επιθετικότητα εμφανίζεται με την παρακάτω σειρά, χωρίς όμως αυτό να αποτελεί κανόνα:
- Σκύλοι ιχνηλάτες-δίωξης. Η αγελαία συμβίωση αυτών των σκύλων, καθώς και ο ρεαλιστικός τρόπος κυνηγίου (καταδίωξη, σκότωμα του θηράματος) τονίζουν ιδιαίτερα την αυτοπεποίθησή τους και ανεβάζουν υπέρμετρα το ψυχικό τους δυναμικό, κάνοντάς τους διεκδικητές του μεγαλύτερου ποσοστού των «θέλω» τους.
- Κυνηγετικοί σκύλοι γερμανικής καταγωγής με καθήκοντα γενικού κυνηγίου (Κούρτσχααρ-Ντράτχααρ). Ισχύει ό,τι και για τους ιχνηλάτες-δίωξης με έμφαση στο δυναμικό χαρακτήρα, τη σωματική τους ρώμη, καθώς και στο τρόπο που πλάστηκαν για να κυνηγούν.
- Σκύλοι φέρμας αγγλικής και ηπειρωτικής προέλευσης. Σπάνια παρατηρείται επιθετικότητα και συνήθως προέρχεται από ανασφάλεια που προκαλεί ο ασταθής προσωπικός κύκλος των ζώων αυτών, λόγω έλλειψης ισορροπίας στο χαρακτήρα τους.
- Σκύλοι επαναφοράς. Σχεδόν ανύπαρκτες οι εκδηλώσεις επιθετικής συμπεριφοράς από αυτά τα ζώα με εξαίρεση τα Κόκερ Σπάνιελ, όπου η ανθρώπινη ματαιοδοξία τα οδήγησε σε συμπεριφορές που αρμόζουν περισσότερο σε ζώα προστασίας παρά σε κυνηγετικούς σκύλους.
Αντιστρέφοντας ρόλους
Θυμάμαι κάποτε ένα αρσενικό Ντράτχααρ σχεδόν 15 μηνών, ρωμαλέο και πολύ όμορφο, με ισχυρό χαρακτήρα που κατά τη διαδικασία της εκπαίδευσής του συμπεριφερόταν περήφανα αλλά και δεκτικά, εκτός από το μάθημα της επαναφοράς. Η διάθεσή του να συλλάβει και να επαναφέρει το θήραμα σε μένα ήταν μεγάλη και δεν υπήρχε ούτε μέτρο απόκλισης κατά την επιστροφή του. Καθόταν μπροστά μου σε θέση «κάτσε-μείνε», με το θήραμα στο στόμα και τα μάτια του καρφωμένα πάνω μου με προκαλούσαν να «τολμήσω να του το πάρω», ψάχνοντας την αφορμή για να μου αποδείξει πόσο δυνατός ήταν.
Στην αρχή οι μάχες ήταν πολύ επώδυνες τόσο για μένα όσο και γι’ αυτόν και δεν μπορούσε να λυθεί το πρόβλημα στο σημείο εκείνο που αυτός το αναδείκνυε. Έπρεπε, λοιπόν, να γυρίσω πίσω και να εφαρμόσω μια μακρόχρονη διαδικασία αντίστροφης ιεραρχίας που σταδιακά έφερε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Μετά από σχεδόν τρεις μήνες με τον ιδιοκτήτη του μπόρεσε να αναστρέψει τα δεδομένα που του είχα θέσει χρίζοντάς τον και πάλι αρχηγό.