Ως λειόκαννο όπλο μάγκνουμ χαρακτηρίζεται οποιοδήποτε όπλο διαθέτει: α) θαλάμες κατάλληλες για την υποδοχή μάγκνουμ πυρομαχικών, β) δοκιμασία πιέσεων στην κάννη ή στις κάννες του, ικανή να βάλλει πυρομαχικά μάγκνουμ και γ) θεωρητικά πάντα, ενισχυμένη βάση (μπάσκουλα) που θα μπορεί να αντέξει στην καταπόνηση από συστηματική μακρόχρονη χρήση αντίστοιχων πυρομαχικών.
Ας εξετάσουμε λοιπόν τις παραμέτρους αυτές μία προς μία. Όσον αφορά τις θαλάμες, είναι αυτονόητο ότι δεν μπορεί κανένα όπλο να χαρακτηριστεί ως μάγκνουμ, πολύ περισσότερο να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια για μάγκνουμ γομώσεις, αν δεν διαθέτει θαλάμες με μήκος ίσο με το ύψος του κάλυκα που προορίζεται για μάγκνουμ γομώσεις. Έτσι, για τα διαμετρήματα που συναντάμε μάγκνουμ εκδοχές, το 12, το 20 και το 36 (410), για να αναφερθώ στα πλέον δημοφιλή, είναι υποχρεωτικό οι θαλάμες να διαθέτουν μήκος 76 χιλιοστών για το διαμέτρημα 12 και 20 και μήκος 72 ή 76 χιλιοστών για το διαμέτρημα 36 (410). Οι δοκιμασίες μάξιμουμ πιέσεων (Pmax) πρέπει και στις τρεις αυτές περιπτώσεις να βρίσκονται τουλάχιστον στα επίπεδα των 1.200 bar. Εδώ είναι καλό να γίνει μία διευκρίνιση. Ένα όπλο μάγκνουμ, τουλάχιστον για το διαμέτρημα 12, δεν διαθέτει κατά κανόνα μεγαλύτερη δοκιμασία πιέσεων από ένα όπλο απλό (με θαλάμη 70 χιλιοστών) που έχει δοκιμαστεί στα 1.200 bar. Είναι, λοιπόν, τελείως εσφαλμένη η αντίληψη ότι τα μάγκνουμ όπλα είναι εξ ορισμού δοκιμασμένα σε ψηλότερες μάξιμουμ πιέσεις από οποιοδήποτε όπλο μη μάγκνουμ.
Η αντοχή της μπάσκουλας
Είναι γεγονός ότι τα περισσότερα σύγχρονα μάγκνουμ αυτογεμή, έχουν τη δυνατότητα να ανταποκριθούν άψογα, σε επίπεδο αντοχών, στη χρήση μάγκνουμ γομώσεων. Αυτό ισχύει τόσο για τα ελάχιστα αυτογεμή που διαθέτουν ακόμα στις μέρες μας ατσάλινη βάση, όσο και για την πλειοψηφία των αυτογεμών που διαθέτουν βάσεις από κράματα αλουμινίου. Όμως, το σημαντικότερο στοιχείο για τη μακροζωία ενός όπλου δεν είναι η αντοχή του στη χρήση ενός πυρομαχικού. Το στοιχείο αυτό είναι σημαντικό μόνο για την ασφάλεια και την αρτιμέλεια του χρήστη. Η σταδιακή καταπόνηση έχει δικούς της κανόνες αντοχής και δικά της όρια ανοχών. Η συστηματική λοιπόν χρήση μάγκνουμ πυρομαχικών μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι καταδικάζει οποιοδήποτε αυτογεμές και πολλά από τα μάγκνουμ αλληλεπίθετα και πλαγιόκαννα δίκαννα της αγοράς σε μία ουσιαστική, σημαντική βράχυνση του χρόνου ζωής τους. Αυτά για να διαχωρίσουμε την ασφάλεια από τη σταδιακή καταπόνηση. Ακόμα παραπέρα, πρέπει να αναφερθεί ότι η καταπόνηση ενός όπλου δεν σχετίζεται μόνο με τις μάξιμουμ πιέσεις που αναπτύσσουν τα πυρομαχικά του. Οι μάξιμουμ πιέσεις ασφαλώς έχουν πρωτεύοντα ρόλο στο ζήτημα της καταπόνησης, αλλά έναν επίσης σημαντικό ρόλο έχει ο χρόνος για τον οποίο οι πιέσεις αυτές θα αναπτυχθούν. Στις σύγχρονες πυρίτιδες που προορίζονται για μάγκνουμ γομώσεις, όπως είναι η Α0, η JK3, η M92 S και η TECNA, οι τέσσερις αυτές κλασικές πυρίτιδες μάγκνουμ γομώσεων, η τεχνολογία έχει επιτύχει τη συγκράτηση των πιέσεων σε απόλυτα ελεγχόμενα επίπεδα με επιμήκυνση του χρόνου εφαρμογής τους. Είναι αυτές που απλά αναφέρουμε ως «υπέρ-προοδευτικές» πυρίτιδες. Ωστόσο, η καταπόνηση του όπλου από την παρατεταμένη άσκηση των πιέσεων κατά τη βολή είναι σημαντική. Τα αποτελέσματά της απαντούν τόσο στην κάννη του όπλου όσο και, κυρίως, στη βάση του. Για να είμαστε απόλυτα ακριβείς, το σημείο που δέχεται τη μεγαλύτερη καταπόνηση είναι τα σημεία εφαρμογής-συγκράτησης της κάννης ή των καννών του όπλου στη μπάσκουλα.
Όπλα μάγκνουμ και βάρος
Ένα από τα βασικά στοιχεία αρμονίας στο λειόκαννο όπλο, είναι το βάρος του όπλου σε συνδυασμό με το βάρος γόμωσης σε σκάγια που αυτό καλείται να προωθήσει. Εκείνη η παμπάλαια συνταγή που προσδιορίζει το βάρος του όπλου πολλαπλασιάζοντας το βάρος γόμωσης των φυσιγγίων του με το μαγικό αριθμό 96, μπορεί να αποτελούσε μια ακρότητα, προϊόν της τελειομανίας των Άγγλων οπλόφιλων και οπλοκατασκευαστών, σε καμία περίπτωση όμως δεν επαληθεύτηκαν οι όποιες απόπειρες έγιναν όλα αυτά τα χρόνια να ξεφύγουμε σημαντικά από την αναλογία αυτή. Αυτή είναι και η αντίθεσή μου σ’ εκείνες τις εκδόσεις αυτογεμών όπλων, που προσφέρονται στο ίδιο περίπου βάρος είτε με απλή είτε με μάγκνουμ κάννη. Όποιος λοιπόν επιλέγει την κατοχή ενός μάγκνουμ όπλου, πρέπει να αποδέχεται και την ανάλογη αύξηση του βάρους του, όχι σαν ποινή μιας λαθεμένης επιλογής, αλλά σαν αναγκαίο κακό στο βωμό της αρμονίας και της απόκτησης ενός ισορροπημένου «εργαλείου». Το βάρος του όπλου, είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο που δεν θα μπορούσε να αναλυθεί στο άρθρο αυτό. Το μόνο που μπορεί να ειπωθεί εδώ είναι ότι η ανατροπή της ισορροπίας μεταξύ βάρους γόμωσης και βάρους όπλου, δεν έχει σαν μοναδικό της μειονέκτημα την αύξηση του λακτίσματος για το χρήστη του όπλου, όπως πολλοί νομίζουν.
Όπλα μάγκνουμ και… μάγκνουμ μόδα
Οι περισσότεροι πιστεύουν ότι τα μάγκνουμ όπλα είναι ένα «τεχνολογικό επίτευγμα» των τελευταίων ετών. Στη λαθεμένη αυτή άποψη έχει συμβάλει σημαντικά η παρουσία παλιών όπλων με θαλάμες 2,5 ιντσών (63,5 χιλιοστών). Στην πραγματικότητα το μικρό μήκος θαλάμης ήταν επιλογή των οπλοκατασκευαστών του παλιού καιρού και της πελατείας τους, και όχι προϊόν αδυναμίας των όπλων της περιόδου εκείνης να αντέξουν βαρύτερες γομώσεις. Όμως, είναι γεγονός ότι η αποστροφή των βετεράνων κυνηγών στα μάγκνουμ όπλα και στα πυρομαχικά τους, έχει κάνει εξαιρετικά σπάνια στις μέρες μας τα παλιά μάγκνουμ όπλα. Σε καμία περίπτωση όμως δεν αποτελούν ανακάλυψη των τελευταίων ετών. Θα διακινδύνευα την άποψη ότι η μόδα των μάγκνουμ όπλων, σύμφυτη με την αμερικανική κουλτούρα, βασίζεται κατά κύριο λόγο στην άγνοια του κυνηγετικού όπλου και είναι προϊόν της άκρατης εμπορευματοποίησής του και της μαζικής κατανάλωσής του. Αρκούν βασικές γνώσεις γύρω από τη βλητική του λειόκαννου όπλου, για να διαπιστώσει κανείς ότι η διάδοση των μάγκνουμ όπλων υπαγορεύθηκε από τα οικονομικά συμφέροντα των μεγάλων οπλοβιομηχανιών, που ήθελαν να εξακολουθήσουν να διαθέτουν όπλα μεγάλου βεληνεκούς στην γκάμα τους, μειώνοντας παράλληλα την κοστοβόρα γι’ αυτούς διάδοση των μεγάλων διαμετρημάτων. Έτσι, στις μέρες μας έχει εξαφανιστεί το διαμέτρημα 4 και 8, ενώ έχει σημαντικά συρρικνωθεί το διαμέτρημα 10, διαμετρήματα που στην εποχή τους μπορούσαν να παρέχουν βαριές γομώσεις, αυξημένου βεληνεκούς, με εξαιρετικά αρμονική και ισορροπημένη λειτουργία. Την ανυπαρξία οποιασδήποτε σοβαρής αιτιολόγησης, για τη διάδοση των μάγκνουμ όπλων στην Αμερική, τη διαπιστώνει κανείς από τη μεγάλη ζήτηση που παρουσιάζουν μικρά διαμετρήματα σε μάγκνουμ έκδοση, όπως είναι τα μάγκνουμ εικοσάρια που κατακλύζουν τις ΗΠΑ με συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση.
Απλά φυσίγγια σε μάγκνουμ θαλάμες
Ολοκληρώνοντας την προσέγγισή μας στα μάγκνουμ όπλα και πριν ασχοληθούμε με τα φυσίγγια μάγκνουμ, καλό είναι να απαντηθεί ένα ερώτημα πολλών κυνηγών γύρω από τις κατανομές που δίνει ένα απλό φυσίγγι σε μία μάγκνουμ θαλάμη. Είναι γεγονός ότι στο παρελθόν πολλοί έχουν ισχυριστεί ότι οι κατανομές που δίνει ένα απλό φυσίγγι σε μάγκνουμ θαλάμη, παρουσιάζουν σημαντική έκπτωση στην ποιότητά τους. Άλλοι πάλι έχουν ισχυριστεί ότι η ποιότητα των κατανομών ελάχιστα επηρεάζεται από το μήκος της θαλάμης. Ποια είναι η αλήθεια; Στις μέρες μας έχει πειραματικά αποδειχθεί ότι στο εξαιρετικά μικρό κενό που μεσολαβεί ανάμεσα στο τελείωμα του ανοιχτού κάλυκα και στο σημείο που αρχίζει ο κώνος συναρμογής από τη θαλάμη στην κάννη, στις μάγκνουμ κάννες, λαμβάνουν χώρα μη ομαλά φαινόμενα απότομης «εκτόνωσης» της δέσμης των σκαγιών αλλά και των αερίων της έκρηξης (από κάποιο σημείο και μετά) που έχουν ως αποτέλεσμα την εξαιρετική συμπίεση των σκαγιών κατά την είσοδό τους στον κώνο συναρμογής και τη συνακόλουθη παραμόρφωσή τους. Η παραμόρφωση αυτή συμβάλλει στην υποβάθμιση της ποιότητας της κατανομής της τουφεκιάς. Ωστόσο, μία ολοκληρωμένη εικόνα αυτού του φαινομένου μπορούμε να έχουμε μόνον όταν η διαφορά του ύψους του κάλυκα από το μήκος της θαλάμης είναι μεγαλύτερη των επτά ως οκτώ χιλιοστών. Σε κάθε άλλη περίπτωση, τα φαινόμενα αυτά επιδρούν σε αμελητέο βαθμό και δεν συντελούν στη συγκρότηση ουσιαστικού μειονεκτήματος για το όπλο. Συμπερασματικά, λοιπόν, μπορούμε να πούμε ότι ενώ η χρήση κανονικών φυσιγγίων με ύψος κάλυκα 70 χιλιοστών δεν παρουσιάζει σημαντικά μειονεκτήματα αν βληθούν από κάννες με θαλάμη 76 χιλιοστών, υπάρχουν σοβαρά μειονεκτήματα όταν αυτό συμβεί με κάλυκες των 65 χιλιοστών στις ίδιες θαλάμες ή, πολύ περισσότερο, αν δοκιμάσουμε να χρησιμοποιήσουμε φυσίγγια με κάλυκα 70 χιλιοστών σε όπλα που διαθέτουν θαλάμη σούπερ μάγκνουμ (θαλάμη 3,5 ιντσών, δηλαδή περίπου 89 χιλιοστών). Σ’ αυτήν την τελευταία περίπτωση τα βλητικά φαινόμενα που παρατηρούνται είναι τόσο έντονα που έχουν οδηγήσει πολλούς βλητικούς της γειτονικής Ιταλίας να απαγορεύουν ρητά στα άρθρα τους και στα συγγράμματά τους έναν τέτοιο συνδυασμό.
