Εκπόνηση ΕΠΜ και ΣΔ για τις περιοχές Natura 2000 των Περιφερειών Δυτικής Ελλάδας και Ιονίων Νήσων

Ομάδα περιοχών Natura Περιφερειακών Ενοτήτων Κέρκυρας, Κεφαλονιάς, Ιθάκης, Λευκάδας και Ζακύνθου
Σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.4685/2020 ορίζονται στην μελέτη οι παρακάτω ζώνες:
• Ζώνη απόλυτης προστασίας της φύσης (ΖΑΠΦ),
• Ζώνης προστασίας της φύσης (ΖΠΦ),
• Ζώνης διατήρησης οικοτόπων και ειδών (ΖΔΟΕ) και
• Ζώνης βιώσιμης διαχείρισης φυσικών πόρων (ΖΒΔΦΠ),
καθώς και περιφερειακές ζώνες (ΠΦ).
Στις παραπάνω ζώνες μόνο στις ΖΑΠΦ απαγορεύεται εξ ορισμού η άσκηση της δραστηριότητας της θήρας, ενώ στις υπόλοιπες η θήρα κατατάσσεται στην Κατηγορία 24 «Αγροτικές εκμεταλλεύσεις εγκαταστάσεις και δραστηριότητες, με εξειδίκευση ανά υποκατηγορίες ανάλογα με τη Ζώνη (υποκατηγορίες 24.1 έως 24.13)», στην υποκατηγορία 24.11 και ορίζεται ως εν δυνάμει επιτρεπόμενη δραστηριότητα (ΠΔ 59/2018).

Κέρκυρα
Η σΠΠΒ (σύνθετες Περιοχές Προστασίας της Βιοποικιλότητας) Κέρκυρας περιλαμβάνει τη θαλάσσια ζώνη των ανατολικών ακτών της Κέρκυρας από Κανόνι έως Μεσόγγι, την περιοχή της λιμνοθάλασσας Κορισσίων στο νοτιοδυτικό άκρο του νησιού, την αλυκή Λευκίμμης στη χερσόνησο στο ανατολικό άκρο του αντίστοιχου κόλπου, καθώς και τη λιμνοθάλασσα Αντινιώτη και τον ποταμό Φόνισσας στο βόρειο άκρο του νησιού.
Προτεινόμενες ζώνες και χρήσεις σΠΠΒ Κέρκυρας
Κωδικός Ζώνης Προστατευόμενης Περιοχής /Περιγραφή Ζώνης
ΖΑΠΦ-01 Βόρειο τμήμα της Αλυκής από το κανάλι
ΖΑΠΦ-02 Τμήμα της αμμώδους παραλίας Δυτικά της Λιμνοθάλασσας Κορισίων, που καταλαμβάνει στο μεγαλύτερο μέρος της τ.ο προτεραιότητας. Λόχμες των παραλιών με άρκευθους (Juniperus spp.) και σε μικρότερη δάσος Πρίνου και κινούμενες θίνες της ακτογραμμής με Ammophila arenaria (λευκές θίνες)
ΖΠΦ-01 Καλαμώνες, ευρύτερη περιοχή Λιμνοθάλασσας Αντινιώτη / Υγρότοποι
ΖΠΦ-02 Δάση ελιάς και χαρουπιάς στην ευρύτερη περιοχή Λιμνοθάλασσας Αντινιώτη
ΖΠΦ-03 Λιμνοθάλασσα Αντινιώτη
ΖΠΦ-04 Εγκαταλελειμμένες καλλιέργειες στην ευρύτερη περιοχή της Λιμνοθάλασσας Αντινιώτη
ΖΠΦ-05 Ακτή Κολύμβησης Αλμυρός
ΖΠΦ-06 Μόνιμα αρδευόμενη γη μεικτή στην ευρύτερη περιοχή της Λιμνοθάλασσας Αντινιώτη
ΖΠΦ-07 Βραχώδεις ακτές μεταξύ των ακτών κολύμβησης
ΖΠΦ-08 Ποταμός Φόνισσα
ΖΠΦ-09 Περιμετρική Ζώνη Λιμνοθάλασσας Κορισσίων (Κέρκυρας)
ΖΠΦ-10 Νησίδες
ΖΠΦ-11 Λιμνοθάλασσα Αλυκή Λευκίμμης
ΖΠΦ-12 Λιμνοθάλασσα Κορισσίων (Κέρκυρας)
ΖΠΦ-13 Αμμοθίνες, στο Β. Τμήμα της Ακτής Κολύμβησης Ίσσος
ΖΠΦ-14 Βραχώδεις ακτές στο ΒΔ τμήμα της Λιμνοθάλασσας Κορισίων
ΖΠΦ-15 Ακτή κολύμβησης Ίσσος
ΖΠΦ-16 Δασικές εκτάσεις Νότια της Λιμνοθάλασσας
ΖΠΦ-17 Δασικές εκτάσεις Βόρεια της Ακτής Κολύμβησης Ίσσος
ΖΠΦ-18 Ακτή κολύμβησης Χαλικούνα
ΖΠΦ-19 Λιμνοθάλασσα Χαλικιόπουλου
ΖΔΟΕ-01 Ακτή Κολύμβησης Περίθεια – Άγιος Σπυρίδωνας
ΖΔΟΕ-02 H περιοχή βόρειο ανατολικά της λιμνοθάλασσας και του επαρχιακού δρόμου
ΖΔΟΕ-03 Θαλάσσια περιοχή GR2230003
ΖΔΟΕ-04 θαλάσσια έκταση περιοχής GR2230005
ΖΔΟΕ-05 Περιοχή Βόρεια της Λιμνοθάλασσας Κορισίων
ΖΔΟΕ-06 Ευρύτερη περιοχή ποταμού Φόνισσα
ΖΔΟΕ-07 Δίαυλος Λιμνοθάλασσας
ΖΔΟΕ-08 Μόλος στην περιοχή GR2230003
ΖΒΔΦΠ-01 H περιοχή ΝΑ και ΒΔ της λιμνοθάλασσας και του επαρχιακού δρόμου
ΠΖ-01 Περιφερειακή ζώνη στη θαλάσσια έκταση της Λίμνης Αντινιώτη
ΠΖ-02 Περιφερειακή ζώνη στη θαλάσσια έκταση της Λιμνοθάλασσας Κορισσίων

Διαπόντια Νησιά
Η σΠΠΒ περιλαμβάνει το σύμπλεγμα των Διαπόντιων Νήσων που βρίσκονται στο βορειοδυτικό άκρο της Ελλάδας, το οποίο αποτελείται από τρία κύρια (κατοικημένα) νησιά (Οθωνοί, Ερεικούσα και Μαθράκι) και πέντε μικρότερα ακατοίκητα βραχώδη νησάκια (με κυριότερα τα Διάκοπο, Διάπλο, Τραχειά και Πλατειά), καθώς και τη θαλάσσια έκταση τα περιβάλλει.
Προτεινόμενες ζώνες Κωδικός Ζώνης Προστατευόμενης Περιοχής
Περιγραφή Ζώνης
ΖΑΠΦ-01 Οι νησίδες Τραχεία, Πλατεία, Διάπλο, Διάκοπο και η θαλάσσια έκταση 300μ περιμετρικά αυτών
ΖΑΠΦ-02 Νησίδες, δυτικά της Ερεικούσσας
ΖΠΦ-01 Τμήμα Οθωνών και Ερεικούσσας
ΖΠΦ-02 Θαλάσσια ζώνη περιμετρική ζώνη ΖΑΠΦ -01
ΖΔΟΕ-01 Θαλάσσια έκταση σΠΠΒ Διαπόντιων Νήσων θαλάσσια έκταση περιοχής GR2230010
ΖΒΔΦΠ-01 Μαθράκι
ΠΖ-01 Περιφερειακή ζώνη GR2230008

Παξοί και Αντίπαξοι
Στην περιοχή περιλαμβάνονται οι νήσοι Παξοί και Αντίπαξοι και η θαλάσσια έκταση που τις περιβάλλει και οριοθετεί την αντίστοιχη περιοχή Natura.
Κωδικός Ζώνης Προστατευόμενης Περιοχής Περιγραφή Ζώνης
ΖΠΦ-01 Κατακόρυφα βράχια με Centaurea paxorum στις ΒΑ ακτές Παξών
ΖΠΦ-02 Κατακόρυφα βράχια με Centaurea paxorum στις ΝΔ ακτές Παξών
ΖΠΦ-03 Κατακόρυφα βράχια με Centaurea paxorum στις ΝΔ ακτές Παξών
ΖΠΦ-04 Κατακόρυφα βράχια με Centaurea paxorum στις ΒΔ ακτές Αντίπαξων
ΖΔΟΕ-01 Θαλάσσια έκταση περιοχής GR2230004
ΖΒΔΦΠ-01 Λοιπή χερσαία έκταση Παξών – Αντίπαξων
ΠΖ-01 Περιφερειακή ζώνη Παξών – Αντίπαξων

Άποψη Ε΄ΚΟΗ
Έπειτα από προσεκτικό διάβασμα της μελέτης, διαπιστώσαμε ότι η κατηγορία 24.11 (θήρα) δεν περιλαμβάνεται σε καμία από τις παραπάνω ζώνες ως επιτρεπόμενη-προτεινόμενη δραστηριότητα. Δηλαδή η θήρα απαγορεύεται σε όλες τις περιοχές natura των υπό μελέτη περιοχών, δηλαδή σε όλες τις περιοχές που αποτυπώνονται με κάποιο χρωματισμό στον χάρτη.
Διαπιστώσαμε συνεπώς πως, η μελετητική ομάδα της ΕΠΜ, αυθαίρετα και ετσιθελικά αποφάσισε ότι η θήρα δεν αποτελεί συμβατή δραστηριότητα στις περιοχές natura, κάτι που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις Ευρωπαϊκές Κατευθύνσεις και Οδηγίες.
Έτσι λοιπόν έχουμε πλήρη απαγόρευση κυνηγιού στις χερσαίες περιοχές των Παξών-Αντίπαξων, των Διαπόντιων Νησιών και σε τμήμα της έκτασης της Κέρκυρας. Η μελετητική ομάδα αποφάσισε συνεπώς να προτείνει το κλείσιμο του Κυνηγετικού Συλλόγου Παξών και την απόλυση του τοπικού Θηροφύλακα, ώστε να ικανοποιηθεί η ιδεοληψία μιας μικρής, ευτυχώς, ομάδας οικολογούντων που επιθυμούν την κατάργηση της συνταγματικά κατοχυρωμένης δραστηριότητας της θήρας.
Η άποψη δε της μελετητικής ομάδας, που διατυπώθηκαν στην ημερίδα διαβούλευσης στις 02-02-2023, ότι οι περιοχές natura αποτελούν μόνο ένα μικρό ποσοστό του νησιού της Κέρκυρας, οπότε δεν έγινε και κάτι που απαγορεύουμε το κυνήγι!!!!!, αποτελεί ατράνταχτο παράδειγμα ότι δεν έχουν επιχειρήματα και επιστημονικά δεδομένα που να αποδεικνύουν την ανάγκη του χωρικού περιορισμού της άσκησης της θήρας, δηλαδή η πρόταση της απαγόρευσης αποτελεί «όραμα» των μελετητών!!!!!! Είναι αξιοσημείωτο ότι στην αιτιολόγηση της απόφασης των μελετητών για τον ορισμό της ζώνης της ΖΑΠΦ Αλυκής Λευκίμης, στηρίχτηκαν στο ότι η περιοχή αποτελεί «κρίσιμο ενδιαίτημα στάθμευσης και τροφοληψίας της Λεπτομύτας Numenius tenuirostris» (σελ 18, Κεφάλαιο 4), δηλαδή στην πιθανή παρουσία ενός είδους για το οποίο η τελευταία επιβεβαιωμένη παρουσία του στον Ελλαδικό χώρο ήταν το 1999 και η τελευταία του στην Ευρώπη το 2001 (Ουγγαρία).
Για την ιστορία αναφέρουμε ότι, για την Κέρκυρα, προτείνεται απαγόρευση επιπλέον 15.000 στρεμμάτων περίπου να προστεθούν στα 30.750 περίπου στρέμματα που απαγορεύεται σήμερα η θήρα, άρα μιλάμε για αύξηση 50%. Σε όλα τα παραπάνω θα πρέπει να συνυπολογιστεί ότι βάση της κείμενης Νομοθεσίας, η θήρα απαγορεύεται πλησίον αρχαιολογικών χώρων, οικισμών, μεμονωμένων κατοικιών και δραστηριοτήτων.
Γενικός Σχολιασμός
Οι Περιβαλλοντικές Μελέτες, σύμφωνα με Νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, πρέπει να παραθέτουν πληροφορίες ηλεγμένης αξιοπιστίας και επιστημονικά ορθές, από τις οποίες, με λογικές επαγωγές, προκύπτουν τα συμπεράσματά τους.
Το είδος και τα χαρακτηριστικά των πληροφοριών αυτών, για τις ΕΠΜ προσδιορίστηκε αρχικά στις διατάξεις της ΚΥΑ 69269/5387/1990 και στη συνέχεια στις διατάξεις του Ν. 4685/2020.
Οι διατάξεις αυτές ορίζουν ότι οι πληροφορίες αυτές πρέπει να είναι αξιόπιστα επιστημονικά δεδομένα, τα οποία αφορούν στην υπό εξέταση περιοχή και τεκμηριώνουν τα χαρακτηριστικά των τύπων των φυσικών οικότοπων της, οι οποίοι περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ (φυσικό ή ημιφυσικό των εκτάσεων τους, σύνθεση της βλάστησης ή των γεωμορφολογικών τους χαρακτηριστικών, πληθυσμιακά μεγέθη των φυτών και των ζώων τους που αναφέρονται στο Παράρτημα ΙΙ της ίδιας οδηγίας).
Επίσης προβλέπεται να περιλαμβάνουν πληθυσμιακά μεγέθη για τα πτηνά τους που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας 2009/147/ΕΚ, καθώς και μεγέθη που αφορούν στην ύπαρξη στην υπό εξέταση περιοχή της απαραίτητης έκτασης και ποικιλίας τύπων φυσικών οικότοπων που απαιτούνται για την μακροχρόνια διατήρηση των πτηνών αυτών.
Τα πορίσματα των ΕΠΜ απαιτείται να προσδιορίζουν και τις χρήσεις γης που προβλέπει ο Ν. 4685/2020 και να τεκμηριώνουν ότι οι χρήσεις αυτές εξασφαλίζουν την επίτευξη της Ικανοποιητικής Κατάστασης Διατήρησης των τύπων φυσικών οικότοπων, των φυτών και των ζώων τους από κοινού με την απρόσκοπτη οικονομική ανάπτυξη και τη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος που επηρεάζεται.
Σύμφωνα με το Ν. 3937/2010 η επίτευξη της Ικανοποιητικής Κατάστασης Διατήρησης των τύπων φυσικών οικότοπων απαιτεί: Η περιοχή της φυσικής κατανομής του και οι εκτάσεις τους να μένουν σταθερές ή αυξάνονται, ενώ η δομή και οι ειδικές λειτουργίες που απαιτούνται για τη μακροπρόθεσμη διατήρηση τους να υφίστανται και είναι δυνατόν να συνεχίσουν να υφίστανται κατά το προβλεπτό μέλλον. Για τα χαρακτηριστικά φυτά και τα ζώα τους απαιτεί: τα δεδομένα της δυναμικής των πληθυσμών τους να καταδεικνύουν τη συνέχιση της ύπαρξης τους, σε μακροπρόθεσμη βάση, ως ζωτικό συστατικό στοιχείο των τύπων φυσικών οικότοπων στους οποίους ανήκουν, το γεωγραφικό εύρος κατανομής τους να μην παρουσιάζει μείωση, ούτε να υπάρχει κίνδυνος να μειωθεί στο άμεσο μέλλον, και να υπάρχουν και να συνεχίσουν να υπάρχουν και στο μέλλον επαρκείς εκτάσεις τύπων φυσικών οικότοπων (habitat/ενδιαιτήματα) ώστε οι πληθυσμοί τους να διατηρηθούν μακροπρόθεσμα.
Από τα κείμενα της ΕΠΜ, δεν προκύπτει η αξιόπιστη τεκμηρίωση με επιστημονικά δεδομένα της κατάστασης του περιβάλλοντος στις υπό εξέταση περιοχές. Αμφισβητείται ακόμα ότι τα πορίσματά τους μπορούν να συμβάλλουν στην προστασία της βιοποικιλότητας (επίτευξης Ικανοποιητικής Κατάστασης Διατήρησης των προστατευτέων τύπων φυσικών οικότοπων των φυτών και των ζώων τους αφορά στο σύνολο των εκτάσεων του δικτύου Natura 2000 που εξετάζουν).
Γενική διαπίστωση για το ατεκμηρίωτο της εν λόγω ΕΠΜ, είναι η απαράδεκτη έλλειψη πληθυσμιακών και δημογραφικών δεδομένων ιδιαίτερα για τα ζώα (αριθμός ατόμων, κατανομές, αρσενικών – θηλυκών, ηλικιακές κλάσεις κ.λπ.). Συνεπώς Δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά δεδομένα που να αποδεικνύουν την ανάγκη για τόσο μεγάλες σε έκταση απαγορεύσεις για την θήρα, και συνεπώς αποτελεί καθαρή ιδεοληψία και αντικυνηγετικό μένος από την πλευρά των μελετητών. Η ΕΠΜ αντί να προσδιορίσει μικρές και συγκεκριμένες εκτάσεις τα χαρακτηριστικά των οποίων επιτρέπουν τη διατήρηση των ειδών ενδιαφέροντος, χωρίς να δημιουργούν προβλήματα στην κοινωνία, προτείνει την προστασία μεγάλων εκτάσεων, με όρους που μόνο προβλήματα δημιουργούν.
Πιθανή δε απαγόρευση στις περιοχές αυτές θα έχει ως αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των ελεύθερων κυνηγοτόπων και κατά συνέπεια την υπέρμετρη συγκέντρωση κυνηγών στις υπόλοιπες, όπου επιτρέπεται ένα μέρος του για το κυνήγι, ασκώντας σημαντικά μεγαλύτερη πίεση στα θηράματα από τη μια και εγκυμονώντας κινδύνους εμφάνισης κυνηγετικών ατυχημάτων από την άλλη, υποβαθμίζοντας την ποιότητα αναψυχής του ίδιου του κυνηγιού και της κυνηγετικής δραστηριότητας εν γένει.
Με βάση τα παραπάνω διαμαρτυρόμαστε έντονα για τις απαγορεύσεις και τις προτάσεις της ΕΠΜ που αφορούν τη θήρα, το οποίο θεωρούμε πρόχειρο και κακογραμμένο, χωρίς τεκμηρίωση και με σαφή πρόθεση να βλάψει τη θήρα και την κυνηγετική οικογένεια. Με δεδομένο το γεγονός πως δεν παρουσιάζεται η απαιτούμενη τεκμηρίωση για τις νέες απαγορεύσεις θήρας που προβλέπονται στην Ε.Π.Μ., Ζητούμε από τη μελετητική ομάδα να αφαιρέσει τους νέους περιορισμούς για τη θήρα από το τελικό κείμενο που θα παραδοθεί στο Υπουργείο, να διατηρηθεί το σημερινό καθεστώς σε ότι αφορά το κυνήγι και να υπάρχει ουσιαστική συμμετοχή στις αποφάσεις για την θήρα των κυνηγετικών οργανώσεων.