Το κυνήγι αναφέρεται όλο και περισσότερο ως αιτία απώλειας ειδών και υποβάθμισης των ενδιαιτημάτων. Αυτή η υπόθεση προέρχεται από την τελευταία έκθεση της Ε.Ε. για την κατάσταση της φύσης, όπου τα δεδομένα παρουσιάζονται με παραπλανητικό τρόπο και τα γραφήματα περιλαμβάνουν τίτλους και φωτογραφίες κυνηγών.
Ευτυχώς, τα δεδομένα των πηγών για την έκθεση της ΕΕ είναι εύκολα προσβάσιμα. Όταν κοιτάζουμε πιο προσεκτικά τα γραφήματα εμφανίζεται μια πολύ διαφορετική ιστορία. Το κυνήγι αντιπροσωπεύει μόνο το 0,66% όλων των πιέσεων υψηλού επιπέδου που αναφέρθηκαν. Με άλλα λόγια, τα κράτη μέλη ανέφεραν το κυνήγι ως υψηλή πίεση για είδη και ενδιαιτήματα σε λιγότερο από το 1% των περιπτώσεων.
Το μερίδιο του κυνηγιού σε σχέση με όλες τις πιέσεις που αναφέρουν τα κράτη μέλη ποικίλλει ανάλογα με τα επιλεγμένα στοιχεία. Οι ακόλουθες κατηγορίες είναι πολύ αποκαλυπτικές:
Το κυνήγι ως πίεση στους οικοτόπους: Αναφέρθηκε 0,05% των πιέσεων για τους οικοτόπους.
Από συνολικά 5.596 εκθέσεις σχετικά με υψηλές πιέσεις στους οικοτόπους, υπάρχουν μόνο 3 αναφορές από τα κράτη μέλη για περιπτώσεις πίεσης οικοτόπων από το κυνήγι.
Κυνήγι ως πίεση σε είδη εκτός από τα πουλιά: 0, 17% των πιέσεων που αναφέρονται για είδη εκτός από τα πουλιά.
Ο κατάλογος των ειδών για τα οποία το κυνήγι αναφέρεται ως υψηλού επιπέδου πίεση αποκαλύπτει ορισμένες αμφισβητήσιμες καταστάσεις, για παράδειγμα, ο σολομός του Ατλαντικού ( Salmo salar ) και ο μεσογειακός αστακός ( Scyllarides latus ) είναι μεταξύ των 12 ειδών εκτός από τα πουλιά για τα οποία “το κυνήγι” αναφέρεται ως υψηλού επιπέδου πίεση.
Κυνήγι ως πίεση στα πουλιά: 2,58% των πιέσεων που αναφέρονται για τα πουλιά.
Ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους τα μέσα ενημέρωσης στοχοποίησαν το κυνήγι είναι επειδή τα γραφήματα που χρησιμοποίησαν οι οργανισμοί της ΕΕ στην τελευταία έκθεση State of Nature, δείχνουν την εικόνα του κυνηγού στο πλαίσιο υψηλών πιέσεων στη φύση.
Στα δεδομένα που συλλέγονται από τα κράτη μέλη, οι πιέσεις και οι απειλές στη φύση διαρθρώνονται σε δύο ιεραρχικά επίπεδα. Η γεωργία, η δασοκομία ή η κλιματική αλλαγή βρίσκονται στο πρώτο επίπεδο, αλλά το κυνήγι είναι μία από τις πολλές υποκατηγορίες που βρίσκονται στους τομείς εκμετάλλευσης των ειδών.
Αν και δεν είναι απολύτως σαφές πώς επιτυγχάνεται το ποσοστό του 18% που σχετίζεται με την «παράνομη θανάτωση και το κυνήγι», τα στοιχεία δείχνουν ότι για τα πουλιά, το κυνήγι αντιπροσωπεύει μόνο το 2,58% συνολικά.
Υπάρχουν δύο προβλήματα με τις γραφικές παραστάσεις. Πρώτον, όλοι μπορεί να καταλάβουν ότι οι πιέσεις από την παράνομη δολοφονία και το κυνήγι (18% που αναφέρονται στο παραπάνω γράφημα) είναι πολύ υψηλότερες από π.χ. τα ποσοστά σε μια υποκατηγορία δεν πρέπει να εμφανίζονται παράλληλα με τα ποσοστά των κύριων κατηγοριών. Δεύτερον, η ομαδοποίηση κυνηγιού και παράνομης θανάτωσης δεν είναι αποδεκτή. Το κυνήγι είναι η νόμιμη επιδίωξη της θήρευσης, ενώ η παράνομη δολοφονία πρέπει να θεωρείται χωριστά ως εγκληματική δραστηριότητα για την οποία απαιτείται μηδενική ανοχή.
Η έκθεση State of Nature αναφέρει σωστά ότι το κυνήγι είναι η δεύτερη συχνά αναφερόμενη πίεση μετά από παράνομη θανάτωση των διαχειμαζόμενων και μεταναστευτικών πτηνών στην ΕΕ, αλλά λαμβάνοντας υπόψη όλες τις πιέσεις στα διαχειμαζόμενα και μεταναστευτικά πτηνά, το κυνήγι αντιπροσωπεύει μόνο το 6,67%.
Ποια είδη πουλιών αφορούν;
Υπάρχει ένας κατάλογος 86 ειδών για τα οποία το κυνήγι αναφέρθηκε ως υψηλή πίεση. Τα είδη που αναφέρθηκαν συχνότερα ήταν είδη σε κατάσταση ασφαλούς πληθυσμού και αυξανόμενες ή σταθερές τάσεις, με τη Σταχτόχηνα (Anser anser) να βρίσκεται στην κορυφή αυτής της λίστας ακολουθούμενο από τον Κορμοράνο (Phalacrocorax carbo sinensis).
Ωστόσο, είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι αυτό έρχεται σε άμεση αντίφαση με τις κατευθυντήριες γραμμές της ΕΚ σχετικά με την υποβολή εκθέσεων, όπου τα κράτη μέλη έλαβαν εντολή να μην αναφέρουν υψηλές πιέσεις για είδη που εμφανίζουν ασφαλή κατάσταση πληθυσμού και αυξανόμενες ή σταθερές τάσεις. Εάν είχε ακολουθηθεί αυτή η συμβουλή, το αποτέλεσμα θα ήταν σαφώς διαφορετικό, μειώνοντας το σχετικό μερίδιο του κυνηγιού.
Γιατί είναι αυτό πρόβλημα;
Η καλή πολιτική διατήρησης πρέπει να βασίζεται σε στοιχεία. Η έκθεση για την κατάσταση της φύσης είναι ένα σημαντικό ορόσημο που παρέχει πληθώρα πληροφοριών που πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την εφαρμογή των οδηγιών για τα πτηνά και τους οικοτόπους, καθώς και τη νέα στρατηγική για τη βιοποικιλότητα. Αυτές οι πληροφορίες πρέπει να χρησιμοποιούνται αμερόληπτα χωρίς να καταλήγουμε σε συμπεράσματα ή να προωθούμε πολιτικές ατζέντες.
Δυστυχώς, τέτοιες παρεξηγήσεις έχουν ήδη υιοθετηθεί από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και χρησιμοποιούνται σε συνεχείς διαλόγους. Εάν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής λένε ότι το κυνήγι αποτελεί απειλή για τη βιοποικιλότητα, είναι κατανοητό ότι ενδέχεται να ενεργήσουν για να το περιορίσουν. Ένα πρωταρχικό παράδειγμα είναι οι τρέχουσες προτάσεις της Ε.Κ. για «αυστηρά προστατευόμενες περιοχές», οι οποίες έχουν προκαλέσει αντίδραση πολλών ενδιαφερομένων και ευρωβουλευτών.
Απαντώντας στην ασαφή εικόνα που αναπαράχθηκε, ο Γενικός Γραμματέας του FACE, Δρ David Scallan δήλωσε: «Είμαστε στην ευχάριστη θέση να διευκρινίσουμε την κατάσταση μετά από ανακριβείς δημοσιεύσεις και ελπίζουμε ότι θα ακολουθήσουν πιο ισορροπημένες αναφορές. Είναι σημαντικό να εξετάσουμε βαθύτερα τα δεδομένα πριν αναπτυχθούν πολιτικές και αυτό ισχύει και για τους οργανισμούς της Ε.Ε. Η διατήρηση λειτουργεί όταν οι άνθρωποι την υποστηρίζουν, οπότε ας επικεντρωθούμε στη συνεργασία με βασικούς ενδιαφερόμενους που έχουν τη δυνατότητα να διατηρήσουν τη φύση στο έδαφος».