Ενώ κάποτε υπήρχε σε ευρύτερες περιοχές στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία, ο τελευταίος αυτόχθονος πληθυσμός του Μαυρολαίμου Φασιανού ( Phasianus colchicus colchicus ), τώρα παραμένει στην Ελλάδα, στο Δέλτα του ποταμού Νέστου. Αυτός ο πληθυσμός δεν έχει επηρεαστεί γενετικά από απελευθερωμένους φασιανούς και, κατά συνέπεια, απαγορεύεται η θήρα του στην περιοχή. Οι μειώσεις πιστεύεται ότι ξεκίνησαν από τη δεκαετία του 1960 λόγω απώλειας οικοτόπω, μέχρι πριν από είκοσι χρόνια, όταν ο πληθυσμός υπολογιζόταν σε 120 πουλιά και κατά την περίοδο 2003-2012, ο πληθυσμός υπολογιζόταν σε 100 – 250 πτηνά.
Παρά την απαγόρευση του κυνηγιού που χρονολογείται από το 1923, η διάσωση αυτού του πληθυσμού από την εξαφάνιση είναι μια από τις αποστολές της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Μακεδονίας & Θράκης (ΚΟΜΑΘ) εδώ και πολλά χρόνια. Σε αυτό το πλαίσιο, δημιούργησαν μια 6ετή συνεργασία το 2016 με την World Pheasant Association (WPA) που εδρεύει στο Ηνωμένο Βασίλειο και το Game & Wildlife Conservation Trust (GWCT). Το έργο στόχευε στην αύξηση και σταθεροποίηση του πληθυσμού στο Δέλτα του Νέστου, μέσω της αυξημένης ευαισθητοποίησης του κοινού, της καλύτερης κατανόησης των κυνηγών και της διαχείρισης των οικοτόπων. Χάρη στη σκληρή δουλειά τους, φαίνεται τώρα ότι κατάφεραν να σταθεροποιήσουν τον πληθυσμό σε περίπου 250 άτομα.
Συνάφεια πολιτικής
Οδηγία για τα πτηνά: Η οδηγία για τα πτηνά αποσκοπεί στην προστασία των ειδών άγριων πτηνών που συναντώνται φυσικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την οδηγία, τα κράτη μέλη καλούνται να διατηρήσουν τους πληθυσμούς αυτών των πτηνών. Δεδομένου ότι η απώλεια και η υποβάθμιση των οικοτόπων αποτελούν τις πιο σοβαρές απειλές για τη διατήρηση των πτηνών, η οδηγία δίνει επομένως μεγάλη έμφαση στη διατήρηση των οικοτόπων από τα κράτη μέλη.
Σχέδιο αποκατάστασης της φύσης: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υποβάλει πρόταση για νομικά δεσμευτικούς στόχους της ΕΕ για την αποκατάσταση της φύσης το 2022. Η αποκατάσταση των οικοσυστημάτων της ΕΕ θα συμβάλει στην αύξηση της βιοποικιλότητας, στον μετριασμό και στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και στην πρόληψη και μείωση των επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών.
Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα για το 2030 – Η στρατηγική απαιτεί περισσότερες κοινοτικές δράσεις με επικεφαλής πολίτες, επιχειρήσεις ή κοινωνικούς εταίρους για την προστασία και την αποκατάσταση της φύσης της Ευρώπης. Αυτό το έργο καταδεικνύει τον ουσιαστικό ρόλο των κυνηγών στην εφαρμογή των διαφόρων κανονισμών της ΕΕ για τη φύση και τη βασική συμβολή στους στόχους τους.
Πράγματι, επειδή ο κύριος μοχλός της μείωσης του πληθυσμού του είδους είναι η απώλεια οικοτόπων, σε μεγάλο βαθμό λόγω της εντατικοποίησης της γεωργίας, η ΚΟΜΑΘ δραστηριοποιήθηκε επιτόπου για τη βελτίωση της ποιότητας των οικοτόπων. Το μεγαλύτερο μέρος της εργασίας επικεντρώνεται στη βελτίωση των δασικών εκτάσεων, καθώς η γεωργία είναι εκτεταμένη και μικρής κλίμακας στην περιοχή, με ένα μωσαϊκό από καλλιέργειες που ταιριάζει στους Μαυρολαιμούς Φασιανούς.
Εκτός από την απώλεια οικοτόπων, διάφορες πιέσεις επηρεάζουν αυτόν τον πληθυσμό, συμπεριλαμβανομένης των αρπακτικών που βρίσκονται στο Δέλτα, όπως η αγριόγατα ( Felis silvestris ), η οξιά ( Martes foina ) και το Χρυσό Τσακάλι ( Canis aureus ). Τα αρπακτικά και τα πρόβατα θεωρούνται επίσης ως απειλή. Επιπλέον, Αγριογούρουνα ( Sus scrofa), οι κορφοί και οι γλάροι προηγούνται επίσης των φωλιών των φασιανών (Παραλικίδης 2005). Για να γνωρίζουμε καλύτερα σχετικά με τη θήρευση του πληθυσμού, τοποθετήθηκαν κάμερες σε ψεύτικες φωλιές και το βίντεο αποκάλυψε ότι καμία από τις φωλιές δεν επιβίωσε 25 ημέρες και ότι οι κύριοι θηρευτές των αυγών και των νεοσσών είναι η αγριόγατα, ο αγριόχοιρος και το χρυσό τσακάλι. Η διαχείριση αυτών των αρπακτικών στην περιοχή παραμένει μια κρίσιμη πρόκληση για τη διατήρηση του πληθυσμού των Φασιανών.
Καθώς τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι ο μεγαλύτερος περιοριστικός παράγοντας για την αύξηση του πληθυσμού είναι η θήρευση, η μεγαλύτερη απειλή για τη μακροπρόθεσμη επιβίωση του υποείδους μπορεί να καταλήξει να είναι η απροθυμία των υπευθύνων χάραξης πολιτικής να χορηγήσουν άδειες για τον έλεγχο των αρπακτικών.
Τον Ιούλιο του 2022, το Ελληνικό Υπουργείο Περιβάλλοντος έδωσε στην ΣΤ΄ ΚΟΜΑΘ επίσημη άδεια για τη συνέχιση της μελέτης του Μαυρολαίμιου Φασιανού και της θήρας του στην περιοχή του Νέστου και σε άλλες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας καθώς το επόμενο βήμα θα ήταν η προσπάθεια οικοδόμησης ανθεκτικότητας. στον πληθυσμό με την ίδρυση αποικιών σε άλλες κατάλληλες περιοχές, εφόσον το επιτρέπει το μέγεθος του πληθυσμού.
Καθώς η πληθυσμιακή κατάρρευση θα μπορούσε να σημαίνει την εξαφάνιση του τελευταίου αυτού πληθυσμού Φασιανού στην Ευρώπη, η μακρόχρονη και αφοσιωμένη εργασία που επιτελεί η Κυνηγετική Ομοσπονδία Μακεδονίας & Θράκης (ΚΟΜΑΘ), η οποία είναι μέλος της Κυνηγετικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας, είναι υψίστης σημασίας και έχει ήδη αποφέρει εξαιρετικά αποτελέσματα για τη διατήρηση του είδους.
Το Μανιφέστο Βιοποικιλότητας FACE δείχνει πώς οι κυνηγοί ωφελούν τη διατήρηση της φύσης σε όλη την Ευρώπη. Είναι μια σημαντική βάση δεδομένων με περισσότερα από 470 έργα διατήρησης που σχετίζονται με το κυνήγι. Τώρα έχουμε ισχυρά στοιχεία που δείχνουν πώς οι κυνηγοί εφαρμόζουν με επιτυχία τη στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα για το 2030 και συμβάλλουν καθοριστικά στην αποκατάσταση των οικοτόπων, τις προστατευόμενες περιοχές, την παρακολούθηση των ειδών και πολλά άλλα.
