Ο κυνηγός, ο συντηρητής και ο δημοσιογράφος Jens Ulrik Høgh μοιράζεται την αλήθεια για τον τουριστικό τουρισμό και τις πτυχές διατήρησης της βιοποικιλότητας. Οι περισσότεροι άνθρωποι θα συμφωνήσουν ότι η καταπίεση του αφρικανικού λαού κατά τη διάρκεια της αποικιοκρατίας είναι ένα πολύ θλιβερό και σκοτεινό κεφάλαιο στην ευρωπαϊκή ιστορία.
Εκείνη την εποχή, η ευρέως διαδεδομένη ιδέα ότι οι Αφρικανοί ήταν ένα είδος υπο-ανθρώπινων άγριων όντων που δεν μπορούσαν να φροντίσουν τον εαυτό τους έθεσαν τα θεμέλια για την εκμετάλλευση και την ασεβή μεταχείριση του ιθαγενούς πληθυσμού. Έχει περάσει πάνω από μισός αιώνας από τη στιγμή που οι αποικιακές δυνάμεις κατέλαβαν την ήπειρο, αφήνοντας τις περισσότερες πρώην αποικίες σε έναν χαοτικό αγώνα για εξουσία μεταξύ των τοπικών πολέμαρχων.
Σήμερα η Αφρική εξακολουθεί να είναι η φτωχότερη ήπειρος στον πλανήτη και πολύ μακριά από την ανάπτυξη, αλλά υπάρχει σίγουρα πρόοδος στα περισσότερα μέρη. Δυστυχώς, ο δυτικός πολιτισμός και οι πολιτικοί δεν κάνουν πολλά για να στηρίξουν τα εύθραυστα νέα αφρικανικά έθνη στο ταξίδι τους προς ένα καλύτερο μέλλον. Ένα καλό παράδειγμα αυτού είναι ο ξεδιάντροπος τρόπος που ο δυτικός κόσμος παρεμβαίνει στην διαχείριση της φύσης στην Αφρική.
Τα κράτη της Νότιας Αφρικής, όπως η Ναμίμπια, η Νότια Αφρική και η Ζιμπάμπουε, κατάφεραν να αναπτύξουν μια πολύ αποτελεσματική μέθοδο διατήρησης της φύσης μέσα σε λίγες δεκαετίες. Τα αποτελέσματα μιλούν από μόνα τους. Η Νότια Αφρική είναι ένα από τα ελάχιστα μέρη στον κόσμο που έχουν δει μια σταθερή αύξηση του πληθυσμού μεγάλων άγριων ζώων τον τελευταίο καιρό. Υπάρχει ένας πολύ απλός λόγος για αυτό.
Αυτές οι χώρες έχουν καταστήσει τα άγρια ζώα πολύτιμα για τους ιδιοκτήτες γης και τις τοπικές κοινότητες – που είναι το καλύτερο κίνητρο για τη διατήρηση της φύσης – μέσω της χρήσης της άγριας ζωής σε συνδυασμό με τον οικοτουρισμό και τον ρυθμιζόμενο κυνηγετικό τουρισμό. Ο κυνηγετικός τουρισμός είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικός όταν μετράται σε πληθυσμιακά μεγέθη και περιοχές προστατευόμενων οικοτόπων. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο βιώσιμος κυνηγετικός τουρισμός απαιτεί μεγάλους πληθυσμούς αναπαραγωγής λόγω της κατανάλωσης μεμονωμένων ζώων.
Κατά τη διάρκεια των χρόνων του κυνηγετικού τουρισμού, οι πληθυσμοί της άγριας ζωής έχουν αυξηθεί λόγω της ζήτησης για περισσότερο κυνήγι. Οι πληθυσμοί μεγάλων άγριων θηλαστικών σε ιδιωτικές κυνηγετικές περιοχές στη Νότια Αφρική αυξήθηκαν από περίπου μισό εκατομμύριο σε περισσότερα από 16 εκατομμύρια ζώα τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες. Πολλά είδη έχουν σωθεί από το χείλος της εξαφάνισης λόγω του αφρικανικού κυνηγετικού τουρισμού. Ένα πολύ γνωστό παράδειγμα αυτού είναι ο λευκός ρινόκερος, αλλά υπάρχουν πολλά άλλα λιγότερο εικονικά είδη στη λίστα, όπως το μαύρο wildebeest, το νότιο roan andbontebok.
Στη Νότια Αφρική μια περιοχή, περίπου διπλάσια από τη Σκωτία, έχει ανασυγκροτηθεί ειδικά για το σκοπό του κυνηγετικού τουρισμού. Περισσότερα από τα μισά άγρια θηλαστικά στη χώρα ζουν τώρα σε ιδιωτική γη που χρηματοδοτείται από το κυνήγι. Η ποσότητα του άγριου κρέατος που παράγεται για τοπική κατανάλωση είναι γιγαντιαία και ο αριθμός των τοπικών θέσεων εργασίας είναι πολύ μεγαλύτερος από ό,τι θα ήταν στην παραδοσιακή γεωργία στις ίδιες περιοχές.
Είναι μια τεράστια επιτυχία και το γεγονός ότι αυτή η λύση είναι 100% αφρικανική και υποστηρίζεται πλήρως από τις τοπικές αρχές δεν κάνει το όλο θέμα λιγότερο εντυπωσιακό.
Παρ ‘όλα αυτά, υπάρχει ένα πρόβλημα. Οι πελάτες της κυνηγετικής τουριστικής βιομηχανίας – οι κυνηγοί ή οι “κυνηγοί τροπαίων”, όπως τους αρέσκονται να τους αποκαλούν αντι-κυνηγούς – είναι εξαιρετικά δημοφιλείς και εγείρουν έντονα και μίσους συναισθήματα στα κοινωνικά μέσα. Κρίνοντας από τα σχόλια στις πολυάριθμες εκδηλώσεις, η δυσαρέσκεια κατά του κυνηγιού οφείλεται κυρίως στο ότι υποτίθεται ότι οι κυνηγοί κυνηγούν από μια κακή και διεστραμμένη επιθυμία να «σκοτώσουν για διασκέδαση». Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι αυτοί οι αντι-κυνηγοί βρίσκουν το “κυνήγι τροπαίων” βαθιά ανήθικο και δεν φαίνεται να απογερεύεται σύντομα.
Το γεγονός ότι οι περισσότεροι κυνηγοί είναι δυτικοί καυκάσιοι άνδρες δεν κάνει τίποτα για να άρει την διάθεση του διαδικτύου… Είναι βέβαια απολύτως νόμιμο να μη θέλουν το κυνήγι και οι κυνηγοί. Δεν είναι εναντίον του νόμου να νομιμοποιείται σε σχέση με τις επιλογές του τρόπου ζωής των άλλων ανθρώπων και όλοι μπορούν να σκέφτονται ό,τι θέλουν για το κυνήγι και τους κυνηγούς. Οι κυνηγοί δεν μπορούν να απαιτήσουν από τον υπόλοιπο κόσμο να κατανοήσουν και να σεβαστούν τις ενέργειές τους. Ωστόσο, αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι είναι τα χρήματα του κυνηγού και η προθυμία του να τα ξοδέψει είναι το οικονομικό υπόβαθρο του αφρικανικού μοντέλου προστασίας της φύσης που βασίζεται στο κυνήγι.
Κανένας κυνηγός = κανένα χρήμα = καμία προστασία της φύσης στην κυνηγετική γη – που είναι το μεγαλύτερο μέρος της γης που προορίζεται για τη φύση. Η οργή για τους «κυνηγούς τροπαίων» και τα αντιληπτά κακά τους μοτίβα είναι παρόλα αυτά τόσο δυνατά ώστε αρκετοί δυτικοί πολιτικοί, αεροπορικές εταιρίες, ναυτιλιακές εταιρείες κ.λπ. αισθάνονται όλο και περισσότερο εμπνευσμένες για να κερδίσουν φθηνά σημεία δημοτικότητας ακολουθώντας το ρεύμα και κάνουν ό,τι μπορούν για τελειώσει ο κυνηγετικός τουρισμός.
Επιτίθενται με πολλούς διαφορετικούς τρόπους – για παράδειγμα με την πρόταση νομοθεσίας που θα περιορίζει ή θα απαγορεύει την εισαγωγή νόμιμων κυνηγετικών τροπαίων. Οι επιχειρήσεις εμφανίζουν συνήθως την ηθική τους οργή αρνούμενη τη μεταφορά τροπαίων. Αυτό που προφανώς προσπαθούν να κάνουν είναι να πνίξουν τον κυνηγετικό τουρισμό με τεχνικούς εμπορικούς φραγμούς. Δυστυχώς, αυτές οι ενέργειες εναντίον του κυνηγετικού τουρισμού πραγματοποιούνται χωρίς παροχή συμβουλών στα επηρεαζόμενα αφρικανικά έθνη και οι επιτιθέμενοι δεν προσφέρουν καμία μορφή αποζημίωσης ή πρακτικές εναλλακτικές λύσεις στις τρέχουσες μεθόδους διατήρησης της φύσης.
Οι συνέπειες μιας θεωρητικής στάσης για τον τουριστικό τουρισμό είναι σαφείς. Εάν δεν υπάρχει πλέον ένα βιώσιμο εισόδημα από τη διαχείριση της φύσης και της άγριας ζωής, τα επόμενα βήματα είναι προφανή. Εκατομμύρια μεγάλα άγρια ζώα θα πεθάνουν όταν οι αναπαλαιωμένες περιοχές που κατοικούν τώρα γίνονται εκ νέου ζωοτεχνικές εκμεταλλεύσεις. Δεκάδες χιλιάδες Αφρικανοί θα χάσουν τη δουλειά τους. Εκατομμύρια επιπλέον ζώα εκτροφής θα αυξηθούν για να γεμίσουν το κενό στην παροχή κρέατος που αφήνει η βιομηχανία κυνηγιού.
Ωστόσο, αυτό δεν έχει σημασία για τους αντι-κυνηγούς που είναι σαφώς πολύ πιο σημαντικό να τιμωρήσουν τους κυνηγούς για τα “χαμηλά ηθικά τους πρότυπα” παρά να εκτιμήσουν τα τεράστια αποτελέσματα της διατήρησης της φύσης που έχει επιτύχει αυτό το μοντέλο. Δεν έχουν απολύτως κανένα σεβασμό για το γεγονός ότι οι Αφρικανοί έχουν εκμεταλλευτεί την ισχύ του κυνηγετικού τουρισμού για να επιτύχουν πολύ πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα για τη διατήρηση της φύσης από οποιαδήποτε ευρωπαϊκή χώρα. Ο σεβασμός των δικαιωμάτων των Αφρικανών είναι σαφώς λιγότερο σημαντικός από ότι οι πολίτες πρέπει να αισθάνονται προσβεβλημένοι όταν ένας κυνηγός τροπαίων σκοτώνει ένα λιοντάρι ή μια καμηλοπάρδαλη με ένα χαριτωμένο όνομα.
Όποτε μια κυνηγετική τρομοκρατία κυνηγάει στα κοινωνικά μέσα ενημέρωσης, οι δυτικοί πολιτικοί και μεγάλοι εταιρικοί λαϊκιστές μάχονται σχεδόν αμοιβαία για να βρουν νέους τεχνικούς εμπορικούς φραγμούς με σκοπό να περιορίσουν τις δυνατότητες των αφρικανικών ανθρώπων να διαχειριστούν τους δικούς τους φυσικούς πόρους όπως θέλουν. Είναι ντροπή. Όχι μόνο επειδή η απρόκλητη παρέμβαση συμβαίνει παρά τους σωρούς της επιστημονικής τεκμηρίωσης του γεγονότος ότι λειτουργεί το αφρικανικό κυνήγι σύστημα προστασίας της φύσης, αλλά και επειδή – στην πραγματικότητα ειδικά επειδή – καταδεικνύει με σαφήνεια πώς οι αρχαίες ρατσιστικές ιδέες για την ανικανότητα των αφρικανών να διαχειρίζονται τις δικές τους υποθέσεις, παραμονεύουν συνεχώς ακριβώς κάτω από την γυαλισμένη και πολιτικά ορθή επιφάνεια.
Η ανόητη απόπειρα δυτικών πολιτικών και εταιρικών ηγετών να θέσουν τέρμα στον κυνηγετικό τουρισμό στην Αφρική δεν είναι μόνο μια εγωιστική και συναισθηματική ηθική σταυροφορία για να τιμωρήσουν τους κυνηγούς-τουρίστες για τα «κακά ηθικά τους πρότυπα». Είναι επίσης μια πολιτική διαδικασία, η οποία καταστρέφει ένα από τα πλέον επιτυχημένα συστήματα διατήρησης της φύσης στον κόσμο σήμερα. Αργά αγνοεί την αξία της επιστήμης ως θεμέλιο της σύγχρονης διατήρησης της φύσης. Καταστρέφει την αφρικανική τεχνογνωσία. Ανατρέπει το κυριαρχικό δικαίωμα των αφρικανικών εθνών να διαχειρίζονται τους δικούς τους πόρους. Πρόκειται για μια σκληρή νεο-αποικιοκρατία του χειρότερου είδους.
Επιμέλεια: Σοφία Κακαβούλη
