Η χαρά μου, ως οπλόφιλος κυνηγός, είναι όταν ο Ντίνος Παπατσαρούχας, έχοντας πάντα όρεξη να λύσει κάθε μας απορία, μπαίνει στα χωράφια του, στα μυστικά και τη γνώση της δουλειάς του και τα μοιράζεται μαζί μας χωρίς κανένα ενδοιασμό.
Η αφορμή μιας αναζήτησης
Ήταν σε ένα τέτοιο γεύμα που του εξέθεσα μια παρατήρησή μου για ένα όπλο που μου γεννούσε απορίες. Επρόκειτο για ένα ποιοτικό αλληλεπίθετο, το οποίο, έχοντας βάρος περίπου 3100gr κλωτσούσε ελάχιστα και ευθύγραμμα, χωρίς αναπήδηση στομίου δηλαδή, ακόμη και με βαριές γομώσεις και έδινε την εντύπωση μικρότερου λακτίσματος, ακόμη και από το σκοπευτικό μου όπλο που ζύγιζε 3450gr!
Είχα παρατηρήσει πως το όπλο αυτό διέθετε πολύ ρηχές πατούρες για να υποδέχεται το χείλος του κάλυκα και ουσιαστικά, «έσφιγγε» τα φυσίγγια πιέζοντάς τα μέσα στις θαλάμες του όταν έκλεινε. Για να κατανοήσετε απόλυτα πόσο ρηχές πατούρες έχει αυτό το όπλο, σας λέω πως, με ορισμένα ψεύτικα φυσίγγια εκτόνωσης (snap caps), το όπλο δεν κλείνει!
Θεώρησα λοιπόν ότι, εξαιτίας αυτής της ιδιομορφίας και του καλού του ζυγίσματος, το όπλο αυτό λάκτιζε τόσο γλυκά και απολαυστικά κάθε φορά, με κάθε γόμωση και σε κάθε καιρό, έχοντας μάλιστα κοκάλινο τελείωμα στο κοντάκι και όχι κάποιο ειδικό απορροφητικό πέλμα ή μειωτήρα ανάκρουσης στο πίσω μέρος.
Είπα την άποψή μου στον Ήφαιστο και αυτός απλώς κούνησε το κεφάλι του.
Η… σπίθα!
Σε κάθε συζήτηση, η κάθε ενδιαφέρουσα τοποθέτηση, λειτουργεί στη σκέψη μου σαν ένα κλειδί που ανοίγει πόρτες. Και κάθε πόρτα που μου ανοίγει, αποκαλύπτει τις απαντήσεις που ψάχνω, καθώς και ένα σωρό άλλες πόρτες! Που περιμένουν κι αυτές με τη σειρά τους, στο πίσω μέρος του μυαλού μου, την κατάλληλη κουβέντα ή το ερέθισμα, το οποίο, λειτουργώντας σαν ένα ακόμη κλειδί, θα τις ανοίξει κι αυτές -όχι όλες- αποκαλύπτοντάς μου αλήθειες και ψέματα σε μια ατελείωτη αναζήτηση γνώσης και εμπειρίας σε ό,τι με ενδιαφέρει.
«Και τι συμπεραίνεις για την ανάκρουση σε ζευγάρια χειροποίητων όπλων που, ενώ είναι κατασκευασμένα από τον ίδιο αρχιμάστορα, με τα ίδια υλικά και με απίστευτη τέχνη ώστε να είναι απολύτως όμοια σε όλα τους -διαστάσεις, βάρος, ζύγισμα, λειτουργία, κλπ.- καμιά φορά το ένα από τα δύο όπλα κλωτσάει ομαλά και το άλλο σαν μουλάρι;», συνέχισε ο κ. Ντίνος, λέγοντάς μου τελικά πως ο ίδιος, ενώ δεν αμφισβητεί πως όλα τα παραπάνω συμβάλλουν στην ομαλή συμπεριφορά του όπλου κατά τον πυροβολισμό, ως οπλοκατασκευαστής που έχει επιμεληθεί την κατασκευή χειροποίητου ζεύγους πλαγιόκαννων όπλων στο παρελθόν, είναι πλέον πεπεισμένος πως την κυριότερη ευθύνη για το λάκτισμα τη φέρει το ξύλο του κοντακίου, αναλύοντάς μου εκτενώς την ανεπαίσθητη κάμψη του στον πυροβολισμό.
Αυτή του η τοποθέτηση στο θέμα, λειτούργησε αργότερα στη σκέψη μου σαν σπίθα, φωτίζοντας τις λεπτομέρειες που έλλειπαν για να κατανοήσω την περίεργη πολλές φορές συμπεριφορά των όπλων.
Επαλήθευση και… ακόμα περισσότερες πόρτες!
Θυμήθηκα τα λόγια του καλού μου φίλου αρκετά αργότερα όταν απέκτησα ένα φτηνό αλλά αρκετά καλό, παλιό γιαπωνέζικο μονόκαννο σε cal. 12, το οποίο, παρά το μικρό του βάρος και κοντάκι από «ρίζα σανιδιάς», παρουσίαζε ιδιαίτερα χαμηλή ανάκρουση, ακόμη και με βαριές γομώσεις, κλωτσώντας γλυκά και ευθύγραμμα, χωρίς να απομακρύνεται από το στόχο κατά τον πυροβολισμό. Μου προκάλεσε μεγάλη έκπληξη αυτό το όπλο όταν, εξετάζοντάς το, διαπίστωσα πως η πατούρα της θαλάμης του ήταν ιδιαίτερα βαθειά, τόσο πολύ, που θα μπορούσα ίσως να ισχυριστώ πως το φυσίγγιο κουνιόταν ολόκληρο μέσα στη θαλάμη με το όπλο κλειστό!
Ίσως λοιπόν η υπόθεση του κ. Ντίνου να ήταν σωστή αφού, όπως έχει πολλές φορές ειπωθεί από τους ειδικούς, το κοντάκι του όπλου, με τζαβέτα ή όχι, κάμπτεται κατά τον πυροβολισμό, είτε προς τα πάνω είτε προς τα κάτω ή και καθόλου, ανάλογα με τη διεύθυνση των «νερών» του και αναλόγως, είτε αποσβένει το λάκτισμα ή το μεταφέρει ακέραιο. Μεγάλο ρόλο επίσης, παίζει το σχήμα και το πάχος της λαβής και σε ό,τι αφορά στην ένταση του λακτίσματος, σημασία έχει και η σωστή έδραση του κοντακίου (pitch) στον ώμο του χρήστη.
Είναι γνωστή άλλωστε η εμμονή της μεγάλης εταιρείας κατασκευής πανάκριβων χειροποίητων όπλων, της Αγγλικής Boss, να τοποθετεί στα όπλα της κοντάκια με συγκεκριμένη διεύθυνση των «νερών» τους και προφανώς, παρόμοια μεταξύ τους πυκνότητα, ισχυριζόμενη πως αυτού του τύπου τα κοντάκια, συμπεριφέρονται καλύτερα στον πυροβολισμό, μειώνοντας το κλώτσημα σημαντικά.
Ένα… μουλάρι στον ώμο μου!
Κάποια στιγμή εντόπισα ένα μεταχειρισμένο αλληλεπίθετο γνωστής εταιρείας, με βάρος στα 3 κιλά περίπου και παραδόξως, ιδιαίτερα καλό ζύγισμα για την κατηγορία του. (Περισσότερα για το ζύγισμα του κυνηγετικού όπλου, σε προηγούμενο άρθρο μου και έπεται συνέχεια).
Λόγω των ανοιχτών συσφίγξεών του, το πήρα να το δοκιμάσω στο σκοπευτήριο, στο πεδίο του Σκητ. Το όπλο κλωτσούσε πολύ, τρανταζόταν ολόκληρο στον ώμο μου σαν μουλάρι που το τσίμπησε σφήκα στα καπούλια. Επιπλέον, αναπηδούσε άσχημα προς τα πάνω και με δυσκόλευε πολύ στους διπλούς δίσκους. Είχε ένα απότομο κλώτσημα ακόμα και με τα πιο μαλακά σκοπευτικά φυσίγγια! Όσο για χρήση κυνηγετικών γομώσεων με περισσότερα σκάγια, το κλώτσημά του με κάποια από αυτά ήταν επιεικώς οδυνηρό. Η έκφραση των φίλων που το δοκίμασαν επίσης, τα έλεγε όλα, και στο πρόσωπό τους μπορούσε να διακρίνει κανείς μια… ξινίλα!
Η τιμή του όπλου ήταν ιδιαίτερα χαμηλή και αποφάσισα να το κρατήσω χωρίς δεύτερη σκέψη. Όχι λόγω των χρημάτων αλλά γιατί αυτή η ιδιαίτερα χαμηλή τιμή για το συγκεκριμένο όπλο -το οποίο είχαν απορρίψει πολλοί επίδοξοι αγοραστές πριν από μένα λόγω του λακτίσματος- μου επέτρεπε να επέμβω σε μια προσπάθεια βελτίωσης του προβλήματος, χωρίς να θρηνώ το αντίτιμο απόκτησής του σε περίπτωση αποτυχίας.
Ομολογώ πως το πρώτο που σκέφτηκα ήταν η τοποθέτηση αντικραδασμικού μηχανισμού, τον οποίο θα αγόραζα από το εξωτερικό.
Η σπίθα όμως που λέγαμε παραπάνω, φώτισε το μυαλό μου και σε μια στιγμή, για μία μόνο εμπνευσμένη στιγμή, λόγια, σκέψεις, ιδέες, πατέντες, επιπτώσεις, προβλήματα, πέρασαν όλα από το μυαλό μου! Η βελτίωση του όπλου δε θα μου κόστιζε τίποτα! Ίσως μόνο λίγο κόπο, αν και για μένα, η ενασχόληση με τη βελτίωση των όπλων δε συνεπάγεται με κόπο παρά μόνο με ευχαρίστηση.
Η ιδέα ήταν απλή. Εάν αφαιρούσα υλικό (ξύλο δηλαδή), στο κρίσιμο σημείο της λαβής του όπλου, στο οποίο θα έπρεπε να κάμπτεται το κοντάκι έτσι ώστε να απορροφά τον κραδασμό της τουφεκιάς, τι θα γινόταν άραγε; Εννοείται πως η αφαίρεση αυτή θα ήταν η ελάχιστη έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ή αντοχή του κοντακίου στην κάμψη, χωρίς τον κίνδυνο ραγισμάτων ή σπασίματος.
Μια κυρτή ράσπα ξύλου και μερικές προσεκτικές κινήσεις, μεταμόρφωσαν κυριολεκτικά τη συμπεριφορά του όπλου στη στιγμή. Την έκπληξή μου ακολούθησε η επιβεβαίωση ενός φίλου που γνώριζε το πρόβλημα και είχε νιώσει κι αυτός το αρχικό κλώτσημα αυτού του όπλου στον ώμο του. Ήταν απίστευτο.
Εκτός από την αίσθηση της έντασης του λακτίσματος η οποία είχε μειωθεί, το σημαντικότερο ήταν πως είχε εξαλειφθεί σχεδόν η αναπήδηση στομίου (flip up), κάτι το οποίο οφείλεται και στη σωστή έδραση (pitch) του κοντακίου στον ώμο μου.
Η επιτυχία του εγχειρήματος, έπεισε το φίλο μου τον Γιάννη να μου εμπιστευτεί το ολοκαίνουργιο σκοπευτικό του όπλο για μια ανάλογη επέμβαση. Τρόμαξα! Επέμενε όμως πολύ και αυτό που διαπιστώσαμε μετά από την επέμβαση και σε αυτό το όπλο- παρ’ ότι το συγκεκριμένο δεν κλωτσούσε ιδιαίτερα στην αρχή- ήταν ότι βελτιώθηκε ακόμη περισσότερο και παρουσιάζει πλέον μηδενική αναπήδηση στομίου, οπισθοχωρώντας εντελώς ευθύγραμμα στον πυροβολισμό με ένα απολαυστικό, γλυκό σπρώξιμο στον ώμο, παρ’ ότι φέρει ακόμη το εργοστασιακό του πέλμα. Μαγεία!
Μην το…προσπαθήσετε στο σπίτι!
Με όλα τα παραπάνω, δεν διεκδικώ την… ανακάλυψη της Αμερικής, ούτε βέβαια προτρέπω τον καθένα να πιάσει τις λίμες και τα γυαλόχαρτα, καταστρέφοντας το όπλο του για πλάκα. Το αντίθετο μάλιστα!
Ομολογώ πως δίσταζα να δημοσιεύσω ένα τέτοιο άρθρο.
Καταθέτω απλώς την εμπειρία μου και σημειώνω πως, ούτε μηχανήματα μέτρησης της ανάκρουσης των όπλων διαθέτω, ούτε λέω πως η βελτίωση αυτή μπορεί να επιτευχθεί σε όλα τα όπλα. Αυτό δα μου έλειπε, να θεωρηθώ υπεύθυνος για την κάθε λογής αποτυχημένη επέμβαση στο οποιοδήποτε όπλο, φτηνό ή ακριβό.
Πρόκειται όμως για μια εμπειρία που μου προκάλεσε μεγάλη έκπληξη και έδωσε τροφή για σκέψη και έρευνα, διάλογο και… άρθρο!
Θεωρώ πως, εάν μια τέτοια μικροεπέμβαση μπορεί να βελτιώνει τα όπλα μας, χαρίζοντας απόλαυση στους σκοπευτές και κυνηγούς, τότε, αυτό το άρθρο έχει θέση στη βιβλιοθήκη σας. Αν πάλι, τα γραφόμενά μου αποτελέσουν αφορμή για περαιτέρω έρευνα από τους ειδικούς του χώρου, τότε πάλι έχω πετύχει τον στόχο μου.
Σε κάθε περίπτωση πάντως και με την άδειά σας φυσικά, θα ήθελα το παρόν κείμενο να εκληφθεί ως μια αγνή προσπάθεια στην κατεύθυνση της έρευνας γύρω από τη συμπεριφορά των όπλων και την επιδίωξη της απόλαυσης της χρήσης τους στο κυνήγι και το σκοπευτήριο. Αυτό μόνο.
προπονητού σκοποβολής
