Του Franco Zyrini
Υπάρχουν πολλοί κυνόφιλοι που αισθάνονται εκλεπτυσμένοι ειδήμονες, νομίζοντας ότι είναι σε θέση να εκτιμήσουν έναν σκύλο πάρα πολύ γρήγορα, μόνο επειδή τρέχει με σωστό τρόπο έχοντας ψηλά το κεφάλι και με σωστή ουρά. Όμως…
Το πιο σπουδαίο πράγμα είναι ότι υπάρχουν πολλά άτομα που λένε ότι γράφουν μόνο τις αλήθειες, εκδίδοντας δικές τους… συνταγές προς δική τους δόξα και ικανοποίηση. Έτσι κι εγώ, ικανοποιούμαι από τις χιλιάδες αμφιβολίες μου, ώστε να καταπιάνομαι με την πρακτική πλευρά του ζητήματος με μεγαλύτερο μεράκι, καθώς και από τις γνώσεις που μπόρεσα να αποκομίσω από τους λίγους μα καλούς δασκάλους μου, αλλά και από τα πολλά σκυλιά μου. Η φιλοσοφία μου: Το να τρως, είναι μια ευχαρίστηση. Η μοναδική μου σκέψη είναι: όταν αυτός που τρώει, το κάνει μόνο για να γεμίσει το στομάχι του, τότε μου έρχεται να κλάψω. Η μητέρα μου απασχολούνταν όλο το πρωί για να φτιάξει ένα καλό φαγητό και το καταλαβαίναμε γιατί μοσχομύριζε όλο το σπίτι. Με ένα πιάτο λαζάνια ή βραστά τορτελίνια με ζουμί από καπόνι, ένα κοτόπουλο του κυνηγού ή κοτολέτες ψημένες δεν ήταν δυνατόν εγώ και ο πατέρας μου να μη λέγαμε τα καλύτερα λόγια προς ευχαρίστηση της αγαπημένης μας μαγείρισσας. Και ευχαριστώ τη γυναίκα μου, γιατί μπόρεσε να διατηρήσει αυτού του είδους τις απολαύσεις, κάνοντάς μας να τις ξεχωρίσουμε από τις άλλες. Υπάρχουν λοιπόν άτομα χωρίς κουλτούρα που έχουν το κουράγιο, αλλά και την αλαζονεία, να αισθάνονται εκλεπτυσμένοι, όταν τρώνε μια μπριζόλα ψητή ή μια γλώσσα (ψάρι) βραστή, που σημαίνει: ένα κομμάτι κρέας φρυγανισμένο στη σχάρα ή ένα ψάρι μαγειρεμένο στο νερό. Ίσως να μην φταίνε αυτοί, αλλά ούτε φυσικά κι εγώ. Τι σχέση έχουν όλα αυτά με τα Πόιντερ; Θα σας το πω αμέσως παρακάτω.
Παρεξηγήσεις γύρω από το Πόιντερ
Εδώ και λίγο καιρό γι’ αυτό το θέμα δεν ακούω τίποτε άλλο παρά λόγια άγνοιας, μιλούν με υπερβολές για την ταχύτητα, τον καλπασμό, το κράτημα του κεφαλιού και τις αθλητικές παρουσιάσεις. Άλλο τίποτα δεν ξέρουν να πουν. Δεν μπορεί φαίνεται να περάσει από το μυαλό τους ότι για να «βλέπεις» γενικά ένα πράγμα, αρκεί να μην είσαι τυφλός. Ακόμη δεν είναι απαραίτητο να καταλαβαίνεις από σκύλους, από κυνήγι, από θήραμα έχοντας μόνο κάποιες γνώσεις για τη φυσιολογία των ζώων. Όπως επίσης δεν είναι ικανός ο φίλος, ο Ερμανδός, να αποκτήσει έναν καλό σκύλο, εκτός από αυτόν τον μπάσταρδο αλεπουδιάρη, λέγοντας ότι του αρέσει το κυνήγι μόνο και μόνο επειδή τρώει τα θηράματα που του χαρίζω. Δεν περνά από το μυαλό αυτών των «ειδημόνων» ότι για να ακούσουν μια κραυγή, αρκεί να μην είναι κουφοί, όπως για να τους αρέσει μια μελωδία, αρκεί να καταλαβαίνουν από μουσική έχοντας συγχρόνως και κάποια μουσική παιδεία. Αλλά για να την επεξεργαστούν, καλύτερα είναι να μαθητεύσουν στο Ωδείο ή να έχουν παίξει σε κάποια ορχήστρα. Αυτή η μόδα της εποχής δεν με εκπλήσσει. Δεν με εκπλήσσει αυτός που δεν ξέρει να εκτιμήσει ένα μαγειρεμένο κοτόπουλο του κυνηγού, διότι είναι προφανές ότι δεν ξέρει τίποτα άλλο να φάει παρά μόνο κρέας ψημένο στη σχάρα. Με απασχολεί όμως το γεγονός ότι αυτός δεν είχε κάποιον που να ξέρει να του μαγειρεύει και να του σερβίρει το κοτόπουλο του κυνηγού. Δεν μου φαίνεται ότι είναι ανάγκη να εξηγήσω όλα αυτά τα παραπάνω σε σχέση με την κυνοφιλία. Νομίζω ότι καταλαβαίνετε.
Το Πόιντερ είναι ένα Μπρακ
Το Πόιντερ είναι ένας σκύλος φέρμας. Σκύλος γρήγορος, δυνατός και νευρώδης, που έχει ως μεγάλο του προτέρημα την ποιότητα της όσφρησής του, την απληστία, τη διορατικότητα, την ικανότητα της ισχυρής θέλησης να ψάξει για το θήραμα, την ενστικτώδη ικανότητα να επεξεργάζεται τον αέρα και το έδαφος, καθώς και την έκδηλη συνήθεια να αντιλαμβάνεται σε βάθος την εκπαίδευση. Είναι πολύ ανόητο και περιοριστικό να εκτιμά κανείς μόνο την ταχύτητα της κίνησης και την ακτίνα της έρευνας, έχοντας μόνο αυτόν τον λόγο ως σημείο αναφοράς για την κρίση του. Υπάρχουν πολλά ακόμη στοιχεία για την αξιολόγηση αυτού του διορατικού σκύλου, που φέρει επάξια τον χαρακτηρισμό «ο κύριος του αέρα». Θα ήθελα να αναφέρω –με αποστροφή– μια έννοια από την οποία νομίζω ότι έχει χαθεί κάθε αίσθηση. Το Πόιντερ είναι ένας σκύλος κυνηγιού φτιαγμένος για να υπηρετεί ένα τουφέκι. Δεν θα έχει πια νόημα να υπάρχει, όταν θα φθάσει η μέρα κατά την οποία δεν θα είναι σε θέση να υπηρετήσει το τουφέκι ή δεν θα υπάρχουν τουφέκια για να τα χρησιμοποιούμε. Οι αγώνες και οι εκθέσεις έχουν περιορισθεί ως μέσο για να διατηρηθεί η φυλή: για να υποδειχθούν άξιοι αναπαραγωγοί σκύλοι κυνηγίου. Υπάρχουν αγώνες πρακτικού κυνηγίου, κλασικοί και αγώνες μεγάλης έρευνας. Στους αγώνες του πρακτικού κυνηγίου η κύρια παράμετρος κρίσης είναι η απόδοση. Πρώτα απ’ όλα είναι αυτό που ο σκύλος ξέρει να κάνει με τη μεγαλύτερη χρησιμότητα αυτή τη μέρα, σε αυτό το θήραμα, σε αυτό το έδαφος. Ας σταματήσουμε να πιστεύουμε ότι ένα Πόιντερ δεν μπορεί να συμπεριφερθεί με τον ίδιο τρόπο και απόδοση σε οποιοδήποτε θήραμα ή τερέν και να λέμε «έξω» –a la porte– αν και δεν είναι επαρκές. Ας σταματήσουμε να απορρίπτουμε ή να υποβαθμίζουμε αυτά τα Πόιντερ που προσαρμόζονται σύμφωνα με τις απαιτήσεις μας και προσαρμοζόμενα σε αυτές μπορεί να έδειξαν ότι δεν είναι πραγματικά Πόιντερ ή ότι είναι ανεπαρκή. Και φτάνει, σας παρακαλώ, με αυτή την τετριμμένη υπόθεση περί σκύλου που κάνει μόνο για ανοιχτές πεδιάδες και δεν μπορεί να πάει σε πετρώδη εδάφη ή σε πυκνά. Μόνο αυτός που δεν γνωρίζει τη φυλή, δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει ένα Πόιντερ που συμπεριφέρεται με αυτόν τον τρόπο, δηλαδή προσαρμόζοντας λειτουργικότητα και έρευνα στις απαιτούμενες συνθήκες αέρα, θηράματος και εδάφους. Όπως επίσης δεν είναι δυνατόν να εκτιμήσει ένα Πόιντερ αυτός που δεν κυνήγησε ποτέ αυτό το θήραμα, σε αυτό το έδαφος, με αυτόν τον σκύλο.
Οι κλασικοί αγώνες: Διατήρηση του στυλ της φυλής
Οι αγώνες της μεγάλης έρευνας υποδεικνύουν σκύλους που αποτελούν εξαίρεση. Είναι κυνηγοί πεδινής πέρδικας κι έχουν τεράστια προσόντα σε τέτοιο βαθμό ώστε πραγματοποιούν την έρευνά τους με πολύ μεγάλες ταχύτητες, τις οποίες επιβάλλει το επίπεδο του αγώνα. Διατηρούν επαφή με τον κυναγωγό τους, έχουν αυτοκυριαρχία και δείχνουν ότι προσαρμόστηκαν στην εκπαίδευση με άμεσες συμπεριφορές, απαραίτητες γι’ αυτόν το μεγάλο σκύλο. Όταν όλα αυτά τα προσόντα που του είναι χρήσιμα και απαραίτητα, τα παρουσιάζει με τέλειο τρόπο μέσα στο τερέν, τότε θέτει στο φως τις αναντίρρητες ποιότητές του, αυτές που συμβάλλουν στη διατήρηση και βελτίωση της φυλής. Καμιά δεν παρουσιάζεται από μόνη της, παρά μόνο στο βαθμό που αυτός την έχει ανάγκη. Στυλ και απόδοση: Χιλιάδες συμβουλές έχουν δοθεί γι’ αυτά τα δύο αναπόσπαστα προσόντα. Το στυλ χρησιμεύει για κάποια απόδοση ή δεν χρησιμεύει για κανένα σκοπό. Το στυλ μόνο του δε σημαίνει τίποτα: είναι ένα “flatus vocis” (φωνή χωρίς ήχο) που οι κυνόφιλοι των παλαιότερων χρόνων το πρόβαλαν με άλλες λέξεις και τρόπους. Το στυλ, γέννημα της κατασκευής και του χαρακτήρα, είναι η όψη και το πρόσωπο της απόδοσης. Αν δεν συνυπάρχει με απόδοση, τότε δεν πρέπει να μιλάμε για στυλ. Δεν πρέπει βεβαίως ποτέ να το παραβλέπουμε. Αν είστε κουφοί στις συμβουλές για το πώς πρέπει να είναι το στυλ αυτής της φυλής, τότε δεν πρέπει να έχετε στα χέρια σας αυτή τη φυλή, οπότε και ο σκύλος αυτός δεν πρέπει να αποτελεί σκύλο αυτής της φυλής.
Χαρακτήρας + κατασκευή + απόδοση = στυλ
Οι κυνηγετικές φυλές (και όχι μόνο αυτές) είναι δημιουργημένες με σκοπό «να προσφέρουν κάποια υπηρεσία». Δια μέσου της επιλογής των σκύλων με κατασκευή και χαρακτήρα δημιουργούνται επίλεκτοι σκύλοι γι’ αυτόν το σκοπό. Η πραγματική έννοια της φυλής συνεπάγεται τις έννοιες του στυλ και της απόδοσης. Και η κλάση; Έχω ακούσει πολλές φορές να χρησιμοποιούν αυτόν τον όρο ασυνάρτητα και καταχρηστικά, ίσως για να μη φθάσουν στην ανάγκη να διευκρινίσουν τη σημασία και την έννοιά του. Το λεξικό δίνει τον εξής ορισμό: «Είναι το σύνολο των προσόντων και των χαρακτηριστικών που δημιουργούν στον υψηλότερο βαθμό την τελειότητα η οποία επιτυγχάνεται σε μια επαγγελματική ή αθλητική δραστηριότητα».
Οι εκθέσεις είναι πολύ χρήσιμες για να ελεγχθεί η αναφορά στον τύπο και στη σωστή κατασκευή αυτών των σκύλων που είναι προορισμένοι για μια τυπική εργασία. Η έννοια της ομορφιάς στην κυνοτεχνία δεν δέχεται ασάφειες ή διφορούμενες απόψεις και δεν έχει να κάνει με τίποτε άλλο παρά μόνο με αισθητικούς χαρακτήρες. Οι εκθέσεις δεν πρέπει να σταματήσουν γιατί είναι χρήσιμες για τη φυλή. Αλλά θα γίνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό καταστρεπτικές την ημέρα εκείνη κατά την οποία θα εμφανισθούν ηλίθιες και ανόητες παρελάσεις από άχρηστες και αδέξιες «κούκλες». Αν αυτό δεν συμβεί, τότε θα είναι μία ευκαιρία να εμπιστευθούμε τις κρίσεις σε γνώστες της δουλειάς ή, ακόμα καλύτερα, σε γνώστες της εργασίας για την οποία αυτός ο σκύλος έχει προορισθεί, αρκεί φυσικά όχι μόνο να γνωρίζουν με ακρίβεια τον τύπο, αλλά να αξιολογούν κατασκευές και μοντέλα τέτοια ώστε να επέλθει το τέλος αυτών των αναπαραγωγών που είναι αντάξιοι να φέρουν το όνομα της φυλής στην οποία ανήκουν. Οι όμιλοι που έχουν ευθύνη και ειδικότητα στα Πόιντερ, για να εκπληρώσουν την πολιτική που ακολουθούν, πρέπει να κάνουν τη μεγαλύτερη δυνατή προσπάθεια και να εγγυηθούν για την προπαρασκευή των κριτών των αγώνων και των εκθετών. Αυτό που σας εύχομαι είναι το Πόιντερ να μη συμβάλει στο να χαθούν τα τουφέκια. Η δουλειά στο πραγματικό κυνήγι αναδεικνύει στη διάρκεια του χρόνου την πραγματική ποιότητα και είναι η πιο αυθεντική δοκιμή για την αξία και το κύρος αυτής της ξεχωριστής φυλής. Είναι πολύ ανόητο και περιοριστικό να εκτιμά κανείς μόνο την ταχύτητα της κίνησης και την απόσταση, έχοντας μόνο αυτόν το λόγο ως σημείο αναφοράς για την κρίση του. Η δουλειά στο πραγματικό κυνήγι είναι η πιο αυθεντική δοκιμή για την αξία και το κύρος αυτής της όντως επίλεκτης φυλής.
