Οι περισσότεροι κυνηγοί συνηθίζουν να θεωρούν πρόβλημα την παρουσία υψηλού ψύχους στο κυνήγι. Θεωρούν ότι εκεί δοκιμάζονται ακόμη και τα καλύτερα πυρομαχικά και συχνά… αποδεικνύονται κατώτερα των περιστάσεων.
Στην πραγματικότητα είναι πολύ μεγαλύτερο το πρόβλημα τη θερινή περίοδο της έναρξης του κυνηγίου. Και αυτό γιατί στο ψύχος υπάρχουν σίγουρες «συνταγές» για την αντιμετώπισή του. Αντίθετα στην αυξημένη ζέστη του καλοκαιριού οδηγείται ο κυνηγός στις όποιες επιλογές του με ποσοστά επιτυχίας και με ελπίδες να επιβεβαιωθούν οι υποθέσεις του, χωρίς όμως απόλυτη βεβαιότητα. Και αυτό γιατί η παράμετρος της υγρασίας είναι μία μεταβλητή που δημιουργεί συχνά εκπλήξεις στη θερινή περίοδο. Ιδιαίτερα αν οι πρώτες μας εξορμήσεις συνδυάζονται με νοτιάδες.
Επηρεάζονται τα φυσίγγια από τον καιρό;
Τα παλιά χρόνια ήταν δεδομένο ότι οι άκαπνες πυρίτιδες μερικής ζελατινοποίησης επηρεαζόντουσαν έντονα από τις μεταβολές της υγρασίας και της θερμοκρασίας. Η πλήρης ζελατινοποίηση των άκαπνων πυρίτιδων και η πλαστικοποίηση των κόκκων τους με κατάλληλα «βερνίκια», μείωσαν σημαντικά αυτό το φαινόμενο. Φτάσαμε έτσι στο άλλο άκρο, να θεωρούμε ότι οι καιρικές μεταβολές δεν επηρεάζουν καθόλου τα σύγχρονα φυσίγγια. Σ’ αυτή την άποψη συνηγορούσε και η σταδιακή εξομοίωση (σε επίπεδο χαρακτηριστικών βέβαια και όχι σε επίπεδο χημικής σύνθεσης) των σύγχρονων μονοβασικών και διβασικών πυρίτιδων.
Θυμάμαι ακόμη και τον εαυτό μου να επιχειρηματολογεί σε άρθρα προ δεκαπενταετίας ισχυριζόμενος ότι «από την Αλάσκα μέχρι την Αίγυπτο οι σκοπευτές χρησιμοποιούν τα ίδια ακριβώς φυσίγγια στις μεγάλες διεθνείς συναντήσεις». Όλοι τότε αυτά γράφαμε, γιατί αυτά συνέβαιναν. Εδώ και χρόνια όμως οι μεγάλες εταιρείες που σπονσονάρουν διάσημους αθλητές, μελετούν διεξοδικά το υψόμετρο και τις αναμενόμενες υγροθερμικές συνθήκες που θα πραγματοποιηθεί κάποιος σημαντικός αγώνας, πριν ετοιμάσουν φυσίγγια για τους αθλητές τους. Και αν βέβαια αυτό συμβαίνει στα σκοπευτικά αθλήματα, πόσο μάλλον στο κυνήγι. Γιατί βέβαια είναι γνωστό ότι η θερμοκρασία, πέρα από τους παράγοντες της εσωτερικής και εξωτερικής βλητικής, επηρεάζει σημαντικά την ίδια την αντοχή των θηραμάτων στα τραύματα. Και αυτή είναι μία παράμετρος που είναι πολύ, μα πάρα πολύ δύσκολο να κωδικοποιηθεί και να είναι μετρήσιμη.
Στην πράξη
Έχει τύχει στους περισσότερους, ιδιαίτερα στους εραστές των θερινών τρυγονιών, να ανακαλύπτουν ένα φυσίγγι που τους ενθουσιάζει σε κάποια εξόρμηση και στην επόμενη εξόρμηση να τους απογοητεύει. Προσωπικά μου έχει τύχει να κυνηγάω καταηλιού σε λιόσπορα, μέρα που είχε 43 βαθμούς υπό σκιάν, εκτός Ελλάδος, και να ανακαλύπτω ότι τα μόνα φυσίγγια που αποδεικνύονταν «αξιόμαχα» ήταν κάποια εισαγόμενα φυσίγγια τύπου sporting. Και την επόμενη χρονιά σε παρεμφερή συνθήκες (τουλάχιστον έτσι νόμιζα) να καταφεύγει όλη η παρέα μου στο δανεισμό φυσιγγίων από κάποιον της παρέας που κυνηγούσε τα τρυγόνια με διβασική πυρίτιδα και 34 (!) γραμμάρια σκάγια, γιατί είχαμε απογοητευτεί από τα δικά μας πυρομαχικά.
«Ελαφριά» και «βαριά» φυσίγγια
Στο χώρο της βλητικής του λειόκαννου υπάρχουν αριθμοί, παράμετροι και δεδομένα. Αντίθετα στο χώρο της κυνηγετικής φιλολογίας οι όροι που χρησιμοποιούμε φορτίζονται με υποκειμενικότητα που συχνά οδηγεί σε λάθος συμπεράσματα και παρανοήσεις. Οι περισσότεροι για παράδειγμα όταν αναφέρονται σε ένα «ελαφρύ» φυσίγγι, υπονοούν ένα φυσίγγι με μικρό βάρος γόμωσης σε σκάγια, εν συγκρίσει φυσικά με το διαμέτρημά του. Όταν όμως αναφερόμαστε στις θερινές γομώσεις, ως «ελαφρύ» χαρακτηρίζεται το φυσίγγι εκείνο που διαθέτει ελάχιστα μικρότερη δόση πυρίτιδας από την «ιδανική αναλογία» πυρίτιδας και σκαγιών μιας γόμωσης. Με αυτή την έννοια λοιπόν, μπορούμε να έχουμε ένα «ελαφρύ» φυσίγγι με 34 γραμμάρια γόμωσης σε σκάγια και αντίστοιχα ένα «βαρύ» φυσίγγι με 28 γραμμάρια σκάγια. Σε πρακτικό επίπεδο (αν και αυτού του είδους η διατύπωση είναι ιδιαίτερα απλοϊκή και εμπεριέχει τον κίνδυνο παρανοήσεων) θα λέγαμε ότι αυτό που χρειαζόμαστε τις πολύ ζεστές μέρες, είναι ένα κάπως «αργό» φυσίγγι και όχι ένα φυσίγγι γενικά και αόριστα ελαφρύ. Γιατί βέβαια ένα πράγμα που πάση θυσία θέλουμε να αποφύγουμε, είναι τα διαμπερή τραύματα.
Οι εταιρείες και οι ιδιογομωτές
Είναι προφανές ότι οποιαδήποτε μεγάλη εταιρεία φυσιγγίων, έχει την άνεση και τη δυνατότητα να κατασκευάσει ένα καλό θερινό φυσίγγι. Δεν το ρισκάρει όμως εύκολα για τον απλούστατο λόγο ότι αν το φυσίγγι αυτό δεν πουληθεί άμεσα, θα παραμείνει στα ράφια του οπλοπωλείου και θα πουληθεί αργότερα, τη χειμερινή περίοδο, απογοητεύοντας ενδεχομένως τους τσιχλάδες που θα το αγοράσουν και εκθέτοντας την εταιρεία. Και εδώ ακριβώς είναι που οι ιδιογομωτές διαθέτουν ένα σαφές προβάδισμα έναντι των υπολοίπων κυνηγών. Γιατί απλούστατα καταρρίπτεται στη συγκεκριμένη περίπτωση η θεωρία που πρεσβεύει ότι «όταν υπάρχουν τόσο μεγάλες και σοβαρές εταιρείες φυσιγγίων, με πρόσβαση σε βλητικούς σταθμούς κλπ, δεν έχει νόημα να καταφεύγει κανείς σε ιδιογομώσεις».
Οι μάλλινες τάπες
Πολλοί κυνηγοί επιλέγουν στην έναρξη της κυνηγετικής περιόδου φυσίγγια με υποκατάστατα μάλλινης τάπας. Επιδιώκουν με αυτό τον τρόπο μειωμένο λάκτισμα τις ζεστές μέρες, διόρθωση σκοπευτικού σφάλματος που δεν είναι σπάνιο στις συνθήκες της θερινής ταλαιπωρίας και κάποιοι που κυνηγάνε με παλιά δίκαννα και μείωση πιέσεων. Είναι λάθος!
Στις μέρες μα
ς έχουν σχεδόν εκλείψει οι ποιοτικές μάλλινες λιπασμένες τάπες του παρελθόντος. Στην πλειοψηφία τους έχουν αντικατασταθεί από τάπες κετσέ ή χαρτοπολτού, που διαθέτουν μειωμένη εμφρακτική ικανότητα και προάγουν τη διαφυγή αερίων. Οι κατασκευαστές φυσιγγίων από τη μεριά τους, ακυρώνουν σημαντικό μέρος των χαρακτηριστικών της μαλλινόταπας, προσπαθώντας να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα. Τοποθετούν λοιπόν κάτω από την τάπα έναν πλαστικό δίσκο, ίδιο με το κάτω μέρος (τη φούστα) του συγκεντρωτήρα. Παράλληλα κάποιοι από αυτούς εξακολουθούν να εφαρμόζουν μία συνταγή γόμωσης με μάλλινη τάπα, που διαθέτει κάπως αυξημένη ποσότητα πυρίτιδας. Το αποτέλεσμα είναι ένα αρκετά δυνατό φυσίγγι που συνδυάζει τα περισσότερα μειονεκτήματα της τάπας και εξίσου πολλά μειονεκτήματα του συγκεντρωτήρα. Επειδή ξέρω ότι αυτό ακούγεται κάπως αιρετικό και ακραίο, θα παρότρυνα τον αναγνώστη στην πρώτη ευκαιρία πρόσβασης σε βλητικό σταθμό, να μετρήσει και να δοκιμάσει κάποια από τα φυσίγγια της αγοράς που γεμίζονται με τάπα. Θα διαπιστώσει ότι πολλά από αυτά (ασφαλώς όχι όλα) έχουν τα χαρακτηριστικά που προανέφερα.
Χρήσιμες, αλλά όχι πανάκεια, οι δοκιμές
Πολλοί κυνηγοί που έχουν πρόσβαση σε σκοπευτήρια, αρέσκονταν τα παλιότερα χρόνια να δοκιμάζουν τα φυσίγγια τους σε συνθήκες ζέστης, πριν την έναρξη. Και λέω τα παλιότερα χρόνια γιατί σήμερα, οι ανάγκες μειωμένης ηχορύπανσης περιορίζουν τα επιτρεπόμενα βάρη γόμωσης που θα βληθούν σε κάποιο σκοπευτήριο. Οι δοκιμές αυτές, παρότι κάποιες φορές αποδεικνύονται χρήσιμες και ενδεικτικές των όσων θα συμβούν στον κυνηγότοπο, δεν είναι ποτέ απόλυτες και σίγουρες. Γιατί απλούστατα στις δοκιμές αυτές απουσιάζει ο παράγοντας «θήραμα» και η συμπεριφορά του. Και επιπλέον, οι βαθμοί θερμοκρασίας δεν αποτελούν από μόνοι τους κριτήριο συνθηκών μιας κυνηγετικής ημέρας.
