Ψάχνοντας τις προάλλες στο διαδίκτυο, ανακάλυψα τυχαία ένα βίντεο στο οποίο κάποιος αποφάσισε να μετατρέψει το μαθηματικό “π” (π=3.14…….) σε μουσικό κομμάτι, αντιστοιχώντας κάθε νούμερο σε μία νότα. Το αποτέλεσμα, αν μη τι άλλο, είναι εντυπωσιακό αφού η εκτέλεση στα πλήκτρα του πιάνου έχει έντονα τα στοιχεία της μουσικότητας και της μελωδικότητας!. Αν, λοιπόν, κάθε κίνηση του ανθρώπινου σώματος μπορεί να αναλυθεί με μαθηματικό τρόπο τότε δε θα πρέπει να εκπλαγούμε αν κάποιος μας αποκαλύψει πόσο στενά συνδέονται η κίνηση με τη μουσική. Μάλιστα, αν εφαρμόσουμε αυτήν τη σχέση στο τρέξιμο το αποτέλεσμα που θα προκύψει με βεβαιότητα είναι πως το τρέξιμο είναι μουσική!
Η μουσική είναι για μένα το πιο κατάλληλο μέσο “ενεργοποίησης”, στο τρέξιμο μα και σε άλλες δραστηριότητες της ζωής μου. Είναι ο καφές που χρειάζομαι για να ξεκινήσει η μέρα μου καλά! Θυμάμαι πολύ χαρακτηριστικά τον εαυτό μου, πριν χρόνια, να διαβάζει μαθηματικά κατεύθυνσης για τις πανελλήνιες εξετάσεις ακούγοντας ξένη ροκ. Ακόμη και αυτήν τη στιγμή που σας γράφω ακούω το “Happy-Pharrell Williams”. Πώς όμως βοηθάει ακριβώς η μουσική στην άσκηση; Αν και ο σκοπός μου, για το παρόν άρθρο, δεν είναι αυτός θα σας πω με λίγα λόγια τι μας συμβαίνει όταν ασκούμαστε ακούγοντας μουσική.
Στην προηγούμενη παράγραφο έγραψα ότι η μουσική μπορεί να μας ενεργοποιεί, να μας χαλαρώνει, να μας δίνει ρυθμό μέσα από το τέμπο της αλλά και να αποσπά, με θετικό τρόπο, την προσοχή μας από ερεθίσματα κόπωσης και εξάντλησης απασχολώντας το μυαλό κι αφήνοντας το σώμα να συνεχίζει την εκτέλεση της άσκησης. Οι σημαντικότερες ιδιότητές της, μέσα από τη δική μου εμπειρία, είναι οι δύο τελευταίες που ανέφερα με αυτήν που μας δίνει ρυθμό μέσα από το τέμπο του κομματιού να παίζει πρωταρχικό ρόλο στην προπόνηση με μουσική. Παρόλο που δεν έχω ιδιαίτερη μουσική παιδεία, θα σας εξηγήσω όσα γνωρίζω και ο ίδιος. Το τέμπο, λοιπόν, ενός μουσικού κομματιού μετριέται σε “bpm” (beats per minute – χτύποι ανά λεπτό). Από εκεί κι έπειτα υπάρχει μια βασική μέθοδος για να μετράτε το τέμπο κάθε τραγουδιού η οποία έχει ως εξής:
– 5 δευτερόλεπτα και πολλαπλασιάζουμε με 12
– 10 δευτερόλεπτα και πολλαπλασιάζουμε με 6
– 15 δευτερόλεπτα και πολλαπλασιάζουμε με 4
– 20 δευτερόλεπτα και πολλαπλασιάζουμε με 3.
Μετράμε δηλαδή τους χτύπους σε 5 δευτερόλεπτα και πολλαπλασιάζουμε με 12 ώστε να προκύψουν οι χτύποι στο λεπτό. Γίνεται εύκολα αντιληπτό πως όσο περισσότερη ώρα μετράμε τόσο μεγαλύτερη ακρίβεια έχουμε στο αποτέλεσμά μας. Πού θα χρειαστεί, όμως, να εφαρμόσουμε την πληροφορία που αποκτήσαμε βρίσκοντας τα bpm του μουσικού κομματιού; Στην ποδηλασία υπάρχει μια ορολογία που λέγεται “cadence” και αναφέρεται στις στροφές περιστροφής των πεταλιών ανά λεπτό. Με τον ίδιο τρόπο μπορούμε να υπολογίσουμε τη δυναμική τρεξίματος, ή το ρυθμό βηματισμού μας σε κάθε λεπτό. Ευτυχώς για εμάς όλα τα σύγχρονα GPS-ρολόγια μας απαλλάσσουν από αυτούς τους υπολογισμούς δίνοντάς μας ακριβείς μετρήσεις.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο, έχοντας κοινό παρανομαστή το χρόνο, και συγκεκριμένα το λεπτό, μπορεί κάποιος να ρυθμίζει το κάθε βήμα του ώστε να αντιστοιχεί σε ένα μουσικό χτύπο. Συνεπάγεται, άρα, πως τραγούδια με εύρος ρυθμού bpm από 120 – 160 μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε προπονήσεις μέτριας έντασης ενώ από 160 και πάνω σε υψηλής έντασης. Όσα περιέγραψα παραπάνω προκύπτουν από δικά μου βιώματα και τις περισσότερες φορές ο διαχωρισμός των μουσικών κομματιών γίνεται αποκλειστικά από τα συναισθήματα που μου δημιουργούνται εκείνη τη στιγμή. Με άλλα λόγια, ένα τραγούδι με bpm από 120 – 160 μπορεί να με “ενεργοποιήσει” ώστε να αυξάνω διαρκώς το ρυθμό βηματισμού μου. Με μια γρήγορη ματιά στο διαδίκτυο, μπορεί, όποιος επιθυμεί, να βρει αναλυτικά τους τρόπους που επιδρά η μουσική στην άσκηση και στον αθλητισμό και να μάθει περισσότερα για το θέμα αυτό.
Θεωρώντας ότι μόνο θετικά αποτελέσματα μπορεί να έχει η άσκηση σε συνδυασμό με το άκουσμα μουσικής…
Καλή ακρόαση!
Θεοχάρης Λεζπουρίδης
