Ο τοπικισμός και οι ξενοφοβικές αντιλήψεις αποτελούν μεγάλη πληγή για την κυνηγετική οικογένεια και γίνονται πολλές φορές η αιτία για αψιμαχίες, έριδες, ακόμα και παραβατικές συμπεριφορές,που όμως -μην το ξεχνάμε- δεν συνάδουν με το ήθος του κυνηγού.
Όταν ο άνθρωπος αυτοαναγορεύεται ως “ο κυρίαρχος” στον τόπο του, τότε η συμπεριφορά του δεν διαφέρει εκείνης των αγελαίων ζώων. Αυτά προσπαθούν πάση θυσία να διασφαλίσουν την κυριαρχία τους επί συγκεκριμένου τόπου, με οριοθετήσεις μυρωδιάς, με αψιμαχίες, πολλές φορές με άγριες μάχες και άλλοτε το κατορθώνουν ή εκτοπίζονται από τους ανταγωνιστές τους. Τούτη, λοιπόν, η ζωική συμπεριφορά απαντά και σε ορισμένους εξ ημών των κυνηγών, οι οποίοι έχουν ταυτίσει το Εγώ τους με μια συγκεκριμένη περιοχή κυνηγίου. Όταν βλέπουν “ξένους” να έρχονται στον τόπο τους (λες και η ύπαιθρος είναι ιδιοκτησία τους) τότε γίνονται θηρία και προσπαθούν με κάθε τρόπο να τους εκδιώξουν. Πότε υβρίζοντας, πότε προκαλώντας ζημιές σε αυτοκίνητα, πότε λέγοντας ότι η συγκεκριμένη περιοχή είναι νεκρή από θηράματα, πότε (άκουσον, άκουσον!) τοποθετώντας φόλες κ.ο.κ. Όντως αυτή η συμπεριφορά είναι θηριώδης εφόσον είναι σχεδόν αδύνατο να συνυπάρξουν, για παράδειγμα, δύο κυρίαρχα λιοντάρια αρσενικά στην ίδια περιοχή. Το ένα θα εκδιώξει το άλλο με κάθε τρόπο. Παρακάτω αναφέρομαι σε δύο περιστατικά.
Γιατί ήρθατε εδώ;
Είχαμε πάει για ορτύκια και εκεί που θέλαμε να πάμε ήταν άλλος συνάδελφος. Αφήνουμε το αυτοκίνητο σε μια απόσταση πάνω από τριακόσια μέτρα και πριν ακόμα κατεβάσουμε τα σκυλιά τον βλέπουμε να κατευθύνεται δυτικά, ενώ εμείς λέγαμε να πάμε ανατολικά, έχοντας απόσταση ασφαλείας μεταξύ μας. Μόλις μας αντιλαμβάνεται, αρχίζει να κουνάει τα χέρια, να φωνάζει και να κατευθύνεται προς το μέρος μας. Ενώ πλησίαζε ωρυόμενος, τον ακούμε, ακόμη σε μεγάλη απόσταση, να λέει: “γιατί κυνηγάτε στον τόπο μου, δεν βλέπετε ότι εδώ κυνηγάω εγώ;”. Εμείς μείναμε με το στόμα ανοιχτό, διότι εκείνος ερχόταν μαινόμενος, για φασαρία. “Βρε αδερφέ”, του φωνάζω, “πες μας ποιος είναι ο τόπος σου να τον μάθουμε!”. Αμφιβάλλω αν άκουσε απ’ τα νεύρα του έστω και μία λέξη, όμως πλησιάζοντας φώναζε συνέχεια, “αφού με βλέπετε ότι είμαι εδώ γιατί ήρθατε κι εσείς;”. “Εμείς δεν ερχόμαστε στο μέρος σου”, του φωνάζει ο φίλος μου, “πάμε αντίθετα από σένα”. Ασφαλώς δεν άκουσε τίποτα μέσα στον εκνευρισμό του και με γρήγορο βήμα όλο και πλησίαζε. Εμείς τον περιμέναμε να δούμε τουλάχιστον ποιος είναι αυτός που έχει οριοθετήσει την περιοχή του και δεν ανέχεται συναδέλφους έστω και σε μεγάλη απόσταση.
Ποια παιδεία;
“Βρε Δημήτρη”, μου λέει ο φίλος μου, “αυτός δεν είναι ο Γ.;”. “Αυτός είναι”, βεβαιώνω, καθώς πράγματι τον αναγνώρισα. “Ειλικρινά δεν περίμενα τέτοια συμπεριφορά από τον Γ. Είναι όντως απαράδεκτος”. Όταν έφτασε κοντά και μας αναγνώρισε, είπε: “βρε παιδιά εσείς είστε, τι κάνετε, βρήκατε τίποτα, εγώ πάντως όχι”. “Καλά”, του λέει ο φίλος μου, “τι συμπεριφορά είναι αυτή; Μόνο που δεν σε ακούσαμε να μας βρίζεις κιόλας! Κι εγώ σε είχα σε μεγάλη εκτίμηση…”. “Έλα, βρε, σας γνώρισα και είπα να σας κάνω πλάκα”, ήταν η απάντησή του, προσπαθώντας να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα. “Να, κι εγώ εκεί ήθελα να κυνηγήσω αλλά μου πιάσανε άλλοι το μέρος, γι’ αυτό είχα και νεύρα”. Δεν δόθηκε συνέχεια στη συζήτηση κι εμείς κατευθυνθήκαμε αλλού, αφήνοντάς τον να κυνηγήσει στον “τόπο” του! Αν από τέτοιους συναδέλφους (ο εν λόγω κύριος δεν είναι αφανής κυνηγός, αλλά πολύ γνωστός) εισπράττεις αυτού του είδους τη συμπεριφορά, τότε είναι αλήθεια ότι στο θέμα της κυνηγετικής παιδείας είμαστε ακόμα πίσω.
“Δεν τα αφήνω στους ξένους!”
Μου λέει ένας άλλος συνάδελφος: «ξέρω μερικά κοπαδάκια τρυγόνια τα οποία “παίζουν” στο ρέμα. Αύριο θα πάρω και το όπλο, καλά πλησιάζουν κιόλας». «Μα, του κάνω, το κυνήγι θέλει τρεις μέρες ακόμη για να αρχίσει». «Και τι έγινε;», μου απαντά, «σιγά μην αφήσω να έρθουν οι ξένοι να μου τα χτυπήσουν! Εγώ αυτά τα βλέπω κάθε μέρα και θα αφήσω άλλους να μου τα πάρουν; Δεν είσαι καλά! Αυτά γίνονταν πριν την ίδρυση της ομοσπονδιακής θηροφυλακής». Το χωράφι του ήταν στην άκρη στο ρέμα και επειδή τα έβλεπε συνέχεια μπήκε στον πειρασμό.
Αλαζονεία και εγωισμός
Ο τοπικισμός, λοιπόν, δεν είναι μια έννοια που αφορά μόνο κάποιους κυνηγούς που ζουν στην επαρχία και κυνηγούν εκεί, χωρίς να επιθυμούν τους “ξένους” στα μέρη τους, μα πολύ περισσότερο αφορά όλους εκείνους οι οποίοι δεν ανέχονται συναδέλφους πλησίον τους -εννοείται πάντα σε απόσταση ασφαλείας. Η ρίζα του τοπικισμού είναι ο εγωισμός. Όσο μεγαλύτερη ιδέα έχει για τον εαυτό του ο συνάδελφος, δηλαδή ότι αυτός είναι ο ικανότερος κυνηγός, τόσο δεν θα ανέχεται άλλους συναδέλφους πλησίον. Όμως γιατί αυτή η αλαζονική συμπεριφορά τη στιγμή που τα θηράματα δεν είναι ιδιοκτησία κανενός και ανήκουν σε κείνον που θα τα χτυπήσει; Η απάντηση δεν φαίνεται να είναι άλλη: κυνηγώντας μόνος του διασώζει το γόητρό του. Ακόμα και στην περίπτωση που δεν βρει τίποτε, ένας ενδεχόμενος… πολλαπλασιασμός ή μια πρόσθεση του “γεμίζουν” την τσάντα κι έτσι μπορεί να καυχιέται, τουλάχιστον στους άλλους! Όταν κυνηγούν όμως και άλλοι δίπλα του -πάντα είναι ευνόητη η απόσταση ασφαλείας- και τύχει να βρίσκουν εκείνοι κι όχι αυτός, τότε μάλλον συμβαίνει το αντίστροφο: χάνει την αυτοεκτίμησή του, ο εγωισμός του τον ενοχλεί αφάνταστα σκεπτόμενος είναι δυνατόν εσύ να μη βρίσκεις και να βρίσκουν οι άλλοι, κι έτσι χωρίς να μπορεί να καυχηθεί για τη δεινότητά του πλέον, όχι μόνο στους άλλους μα κυρίως στον εαυτό του, είναι υποχρεωμένος να αποδεχθεί ότι δεν είναι ο ικανότερος όλων, όπως νομίζει. Απλούστερα πρέπει να αποδεχθεί την ήττα του, ό,τι χειρότερο γι’ αυτόν.
Φραγμός στις τοπικιστικές αντιλήψεις
Αντί όμως μέσα από όλη αυτή την κατάσταση να συνειδητοποιήσει ότι στα θηράματα και στις περιοχές κυνηγίου έχουν δικαίωμα όλοι οι συνάδελφοί του, ντόπιοι και μη, εν τούτοις θεωρεί τον εαυτό του ως τον κυρίαρχο σε συγκεκριμένη ή σε όποια άλλη περιοχή βρίσκεται και οι τοπικιστικές του αντιλήψεις θα πρέπει να γίνονται σεβαστές από όλους τους άλλους. Ο ίδιος όμως ουδέποτε σέβεται το δικαίωμα του καθενός να κυνηγά ελεύθερα σε όποιες επιτρεπόμενες περιοχές επιθυμεί. Τέλος, ο τοπικισμός, με τη στενότερη ή ευρύτερη έννοιά του, αποτελεί μια πληγή στην κυνηγετική οικογένεια και η δεοντολογία μάς προτρέπει στην επούλωσή της με το να μη συναναστρεφόμαστε όσους διακατέχονται από τοπικιστικές αντιλήψεις, να χαιρόμαστε τη δραστηριότητά μας και όχι να δυσφορούμε ή να αψιμαχούμε με την εμφάνιση συναδέλφων. Η κυνηγετική μας παιδεία απαιτεί την απομάκρυνση ή εξάλειψη τέτοιων απαράδεκτων ιδεών και αλλοπρόσαλων συμπεριφορών και η συνείδησή μας ας αποτελεί το φράγμα πάνω στο οποίο θα προσκρούουν αυτές οι αντικυνηγετικές απόψεις, παύοντας τη διαιώνισή τους.
