Του Άλκη Τσάφου
Το κυνήγι του αγριόχοιρου είναι ένα «τεχνικό» κυνήγι το οποίο απαιτεί πολλές γνώσεις επάνω στον τόπο και στην διαμόρφωση του εδάφους της περιοχής και δεν συγχωρεί άγνοια του βιότοπου, των δρόμων και των περασμάτων. Έτσι, η κάθε παρέα έχει και τον «δικό της» τόπο που κυνηγά και που γνωρίζει κάθε σπιθαμή του χώματος, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν προστριβές και παρεξηγήσεις
Η επαρχία Τριφυλίας βρίσκεται στην δυτική πλευρά της Μεσσηνίας και εκτός από ατελείωτους ελαιώνες στα πεδινά, την γη της την καλύπτουν και μικροί ορεινοί όγκοι δύσβατοι και απρόσιτοι. Από κυνηγετικής πλευράς, τα θηράματα τα οποία μπορεί κάποιος να κυνηγήσει είναι λαγός, λίγες μπεκάτσες στα ορεινά και στις ποταμιές, λίγες φάσες στα ψηλά και πολλές τσίχλες χαμηλά στους ελαιώνες και στις ποταμιές.
Ειδικά για το κυνήγι της τσίχλας την εποχή του Γενάρη-Φλεβάρη, η περιοχή δεν αφήνει κανέναν κυνηγό παραπονεμένο.
Ιδιαίτερα δε, αν κάποιος αντέχει το πολύ περπάτημα μέσα στους ελαιώνες και στους λόγγους, θα βρει πολλά θηράματα και αυτό το μαρτυρούν οι πολλές ντόπιες παρέες που έχουν ειδικευτεί σε αυτό το κυνήγι.
Το θήραμα όμως, που όποιον κυνηγό της Ελλάδος και να ρωτήσεις για το μέρος αυτό το ξέρει και που υπάρχει σε αφθονία στην Τριφυλία… είναι ο αγριόχοιρος.
Από την μια ο βιότοπος ο οποίος προσφέρει τέλεια κάλυψη και από την άλλη η αφθονία τροφής, έχουν διαμορφώσει την περιοχή ως το ιδανικό «σπίτι» του αγριόχοιρου. Φτάνει όμως αυτό για να υπάρξει ευδοκίμηση ενός θηράματος;
Φυσικά και όχι, διότι αν δεν υπάρχει έλεγχος της περιοχής για αποκλεισμό της λαθροθηρίας, η κατάσταση μπορεί να ξεφύγει και αυτό λογικά θα είναι επιζήμιο και για το θήραμα αλλά και για τον κυνηγό.
Σε αυτό το θέμα ο Κυνηγετικός Σύλλογος της Κυπαρισσίας με τον πρόεδρο του Νίκο Κατσαρελά και με την βοήθεια των θηροφυλάκων της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Πελοποννήσου, δουλεύουν ακατάπαυστα και συντονισμένα καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου ώστε να υπάρχει περιορισμός στα κρούσματα λαθροθηρίας για όλα τα θηράματα και ιδιαίτερα για τον λαγό και τον αγριόχοιρο.
Μια «συμφωνία κυρίων» στο κυνήγι των κάπρων
Ένα άλλο, ας το πούμε επίτευγμα, το οποίο εμένα, ως μη κυνηγό αγριόχοιρου μου έχει κάνει εντύπωση, είναι η άτυπη «συμφωνία κυρίων» που πλανάται στην περιοχή και έχει να κάνει με τον τόπο κυνηγίου της κάθε παρέας.
Ως γνωστόν το κυνήγι του αγριόχοιρου είναι ένα «τεχνικό» κυνήγι το οποίο απαιτεί πολλές γνώσεις επάνω στον τόπο και στην διαμόρφωση του εδάφους της περιοχής και δεν συγχωρεί άγνοια του βιότοπου, των δρόμων και των περασμάτων. Έτσι, η κάθε παρέα έχει και τον «δικό της» τόπο που κυνηγά και που γνωρίζει κάθε σπιθαμή του χώματος, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν προστριβές και παρεξηγήσεις.
Η απαραίτητη γνώση του τόπου από τους ντόπιους κυνηγούς είναι και ο λόγος που αρκετοί κυνηγοί από διάφορα μέρη της Ελλάδος ενώ είναι καλά οργανωμένοι και αποτελούνται από σοβαρά άτομα, δεν καταφέρνουν να έχουν πολλές επιτυχίες στους κυνηγότοπους της Τριφυλίας.
Κατεβαίνοντας τα βουνά της Τσακώνας και στρίβοντας δεξιά προς Κυπαρισσία, ένα από τα πρώτα χωριά που συναντούμε εισερχόμενοι στην επαρχία της Τριφυλίας είναι το χωριό Κοπανάκι. Εκεί βρίσκεται η «έδρα» μιας από τις καλύτερες παρέες της περιοχής, με «αρχηγό» της τον Κυριάκο Κυριακόπουλο.
Η γνωριμία με το Βασίλειο του Κυριάκου
Συνηθίζουμε, όταν διαβάζουμε πολλές από τις ιστορίες με περιγραφές κυνηγίων αγριόχοιρου, να συνδέουμε αυτό το κυνήγι με μοναχικές καλύβες ψηλά στα δύσβατα βουνά, με το χιόνι να έχει ασπρίσει τα πάντα έξω, με την καμινάδα να βγάζει πυκνό καπνό και με βλοσυρά πρόσωπα μέσα να τρων και να πίνουν περιμένοντας να βγουν για την αναζήτηση του κάπρου.
Δεν είναι πάντα όμως έτσι τα πράγματα. Πώς θα μπορούσε άλλωστε, όταν ο κυνηγότοπος με τους αγριόχοιρους απέχει από το σπίτι σου τρία λεπτά και όλη η ομάδα μαζεύεται για να αρχίσει το κυνήγι σε πολύ λίγο χρόνο.
Έτσι ακριβώς είναι και το «βασίλειο» όπως το αποκαλώ εγώ, του Κυριάκου.
Ο Κυριάκος, ένας υπέροχος, αεικίνητος άνθρωπος ο οποίος ζει για το κυνήγι, έχει διαμορφώσει τον χώρο του αποκλειστικά για το κυνήγι του αγριόχοιρου.
Τα σπιτάκια με τα σκυλιά, ο χώρος γδαρσίματος και καθαρισμού, ο χώρος τεμαχισμού με όλα τα κατάλληλα εργαλεία και ο χώρος αποθήκευσης με το ψυγείο, συνυπάρχουν αρμονικά με τον ειδικά διαμορφωμένο χώρο για την ανάπαυλα και το φαγοπότι όλων των μελών της παρέας μετά το κυνήγι. Από όλα αυτά και μόνο και χωρίς κάποιος να γνωρίζει τον Κυριάκο, καταλαβαίνει πως μιλάμε για έναν άνθρωπο με πολύ μεράκι γι’ αυτό που αγαπάει και που είναι το κυνήγι του αγριόχοιρου.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή και να αναλύσουμε ορισμένα πράγματα για να καταλάβουμε πώς κυνηγά στην περιοχή του Κοπανακίου η παρέα του Κυριάκου Κυριακόπουλου. Θα μπορούσα να αρχίσω να εξιστορώ άλλη μια κοινή ιστορία με κυνήγι αγριόχοιρου με αίσιο τέλος που θα κλείνει με κρασοκατάνυξη και ευχές. Δεν είναι μόνο αυτό όμως, σε αυτό το κυνήγι που μετράει.
Μια ιστορία δεν έχει πάντα αίσιο τέλος
Ο κάθε ένας μας έχει να διηγηθεί και από μια κυνηγετική ιστορία με κυνήγι αγριόχοιρου, όπου ο κάπρος κυνηγήθηκε και σταμπαρίστηκε από τα σκυλιά και το κατάλληλο καρτέρι έστειλε το βόλι με αίσιο τέλος. Υπάρχουν όμως πολλοί παράγοντες που πρέπει να συνυπάρξουν για να υπάρξει αυτό το αίσιο τέλος. Και πριν από το κυνήγι αλλά και μετά κατά την διάρκεια προετοιμασίας του επόμενου.
Οι άνθρωποι διαμορφώνουν τις καταστάσεις και το αυτοκίνητο που προξενεί ατύχημα το οδηγεί άνθρωπος. Στον κυνηγετικό κόσμο επικρατεί η άποψη πως το κυνήγι του αγριόχοιρου είναι από τα πιο επικίνδυνα κυνήγια και πως η κακιά η ώρα δεν αργεί να έρθει.
Σίγουρα αυτή η άποψη δεν είναι άδικη, διότι το αποδεικνύουν τα πάρα πολλά ατυχήματα που έχουν καταγραφεί σε αυτό το κυνήγι. Επικρατεί επίσης η άποψη πως οι κυνηγοί αγριόχοιρου είναι «κατσαπλιάδες», απολίτιστοι, αγενείς με τους άλλους κυνηγούς και ιδιοκτήτες με βακούφια της περιοχής στην οποία κυνηγούν. Της ίδιας άποψης ήμουν και εγώ καθώς, πριν αρκετά χρόνια και ψάχνοντας τρόπο να δοκιμάζω στην πράξη τα μαχαίρια τα οποία κατασκεύαζα, μου πρότεινε ο πρόεδρος του Κ.Σ. Κυπαρισσίας Νίκος Κατσαρελάς να ακολουθήσω σε ένα κυνήγι την παρέα τους.
Στο κυνήγι αυτό κάθισα στο καρτέρι παρέα με τον πρόεδρο και έτυχε να χτυπήσω τον κάπρο που βγήκε, τον οποίο αποτελείωσε ο πρόεδρος γιατί εμένα έτρεμαν τα πόδια μου. (Διάφορες φήμες που κυκλοφορούσαν τότε για έναν άρρωστο κάπρο της περιοχής που σερνόταν ανίκανος, είναι τελείως αβάσιμες).
Με το πέρας του κυνηγίου εκείνου, κάθισα και ανέλυσα για όλη την ημέρα το τι είχε γίνει. Τι είχα δει, τι είχα βιώσει μαζί με όλη την παρέα, τα θετικά και τα αρνητικά και αν τελικά θα ήθελα να ξαναζήσω μια τέτοια εμπειρία.
Ο απαράβατος νόμος του αρχηγού
Κατ’ αρχήν είδα μια παρέα πολύ δεμένη που όλοι γνωρίζονταν πολύ καλά και που κατά την διάρκεια του κυνηγίου ο λόγος του Κυριάκου ήταν «νόμος».
Ο Κυριάκος έχει τα σκυλιά, ο Κυριάκος αποφασίζει πού θα λύσει, ο Κυριάκος τοποθετεί τα καρτέρια, ο Κυριάκος μπαίνει στην στάμπα και στην παγάνα, ο Κυριάκος συντονίζει όλες τις κινήσεις. Όσο διαρκεί το κυνήγι παύει κάθε ενδιαφέρον προς καλαμπούρι και πείραγμα και όλοι είναι προσηλωμένοι στον χώρο ευθύνης τους και στις κινήσεις που έχουν εντολή να κάνουν.
Ο Κυριάκος δεν «σηκώνει» αντιρρήσεις και απροσεξίες και κάθε «στραβοπάτημα» κυνηγού ενέχει τον κίνδυνο αποβολής από την ομάδα.
Δεν ξέρω αν υπάρχει και άλλο μέλος της ομάδας το οποίο θα συμφωνήσει μαζί μου, όμως με το πέρας του κυνηγίου άσχετα αν έχει θηρευτεί αγριόχοιρος ή όχι, το πρόσωπο του Κυριάκου αποκτά μια απίστευτη ηρεμία, μια γαλήνη που δείχνει την μεγάλη αίσθηση ευθύνης που έχει αυτός ο άνθρωπος κατά την διάρκεια του κυνηγιού ώστε να υπάρχει πάντα αδιαπραγμάτευτα αίσιο τέλος. Αίσιο τέλος δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση κάπρος στα πόδια μας.
Σημαίνει πως περάσαμε όλοι καλά, πως κυνηγήσαμε σύμφωνα με τους κανόνες, πως διασκεδάσαμε τον χρόνο που πέρασε παρέα με καλούς φίλους και πως έστω και εάν ο αγριόχοιρος μας έφυγε αυτό δεν μας εμποδίζει στο να θεωρούμε τους εαυτούς μας τυχερούς που βρεθήκαμε όλοι μαζί στο βουνό. Άλλωστε η επόμενη ημέρα θα περιέχει μια νέα κυνηγετική εμπειρία καθώς οι αγριόχοιροι είναι εκεί.
Επιστροφή λοιπόν, με αγριόχοιρο ή χωρίς, στη «βάση» του Κυριάκου για να ξεκουραστούμε με τους υπέροχους μεζέδες της Βάσως, συζύγου του Κυριάκου, και με ωραίο κρασί από το κελάρι του. Λόγω του ότι δεν αφήνω καμιά στιγμή να πάει χαμένη όταν βρισκόμαστε μαζί, αρχίζω να «ξεψαχνίζω» τον Κυριάκο σε διάφορα θέματα επάνω στο κυνήγι του αγριόχοιρου, απαιτώντας τις γνώσεις και τις συμβουλές του.
Η προσβολή του «ανδρισμού» κρύβει κινδύνους
Το κυριότερο που μου είχε κάνει εντύπωση από τις πρώτες συζητήσεις μαζί του, ήταν η άποψη του για τα κυνηγετικά ατυχήματα. Κατά την άποψή του λοιπόν, τα ατυχήματα δεν οφείλονται στην απληστία θηράματος από τον κυνηγό ούτε στην άγνοια κανόνων κυνηγίου. Οφείλονται στην συμπεριφορά μεταξύ των μελών της ομάδος κατά την διάρκεια ενός αποτυχημένου, σε θήραμα, κυνηγίου. Όταν μετά το πέρας του αποτυχημένου κυνηγίου αρχίζουν τα μέλη της ομάδας μαζί με τον αρχηγό να κατηγορούν αυτόν που δεν κατάφερε να πετύχει τον αγριόχοιρο και μεταξύ αστείων και σοβαρών να προσπαθούν να μειώσουν τον κυνηγετικό «ανδρισμό» του, τότε σε επόμενο κυνήγι θα επιδράσει ο εγωισμός και αυτός θα πυροβολήσει ό,τι κινηθεί για να αποδείξει την αξία του.
Ας φανταστούμε τώρα πως αφού όλα τα μέλη μιας ομάδας έχουν στην κυνηγετική τους καριέρα αποτυχίες, πώς μπορεί να εξελιχθεί ένα κυνήγι αγριόχοιρου αποτελούμενο από πολλά άτομα διαφορετικής ψυχοσύνθεσης.
Ο αρχηγός της ομάδας είναι αυτός ο οποίος θα επιβάλει την σωστή συμπεριφορά μεταξύ των μελών και θα διαμορφώσει την χρονική διάρκεια κάθε κυνηγίου ώστε όλοι να περνούν καλά και να είναι ευγνώμονες για την διασκέδαση η οποία τους προσφέρεται.
Στα μέλη της παρέας περιλαμβάνονται και οι δυο γιοι του Κυριάκου, ο μεγαλύτερος παρά το νεαρό της ηλικίας του θεωρείται από την παρέα και είναι, έμπειρος κυνηγός. Πώς θα μπορούσε άλλωστε να γινόταν το αντίθετο αφού έχει ως δάσκαλο τον Κυριάκο. Ο μικρότερος γιος αφού δεν είναι στην νόμιμη ηλικία για όπλο, προς το παρόν ασχολείται με τις βοηθητικές εργασίες της παρέας, οι οποίες είναι πολύ σημαντικές όσο και αν φαίνονται άχαρες.
Πρόσεγμα των σκυλιών, τάισμα, μεταφορά από τα σκυλόκουτα και ακολουθεί τον πατέρα του σε κάθε βήμα μέχρι να έρθει η ώρα να βγάλει και αυτός την πρώτη του άδεια και να συμμετέχει πιο ενεργά στο κυνήγι.
Η μαγική ρουτίνα σε κάνει και ξεχνάς
Σε μια καλή κυνηγετικά ημέρα, με θήραμα στο τέλος της, η διαδικασία πλέον είναι πολύ γνωστή σε όλους. Μεταφορά του θηράματος στο σπίτι, καθαρισμός του θηράματος στον οποίο βοηθούν σχεδόν όλοι και μετά ξεκούραση γύρω από το τραπέζι με πολύ καλή κουβέντα, πειράγματα και πολύ ζεστή ατμόσφαιρα η οποία σε κάνει να ξεχνάς τα όποια σου προβλήματα με τρόπο μαγικό που μόνο οι κυνηγοί καταλαβαίνουν.
Τα «πειραχτήρια» της παρέας παίρνουν «φωτιά» και ο χρόνος κυλά σαν νερό αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά πως στο κυνήγι του αγριόχοιρου δεν χωρούν ωράρια και διαβεβαιώσεις για επιστροφή του καθ’ ενός μας στην βάση του.
Κλείνοντας την μικρή αυτή αναφορά στην κυνηγετική παρέα του Κυριάκου Κυριακόπουλου, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλα τα μέλη της παρέας για την φιλοξενία που μου παρέχουν κάθε φορά και που εκτός από υπέροχες κυνηγετικές στιγμές απολαμβάνω την συντροφιά υπέροχων ανθρώπων-κυνηγών του τόπου μου.
