Μπροστά σε πιέσεις κυνηγετικών συνόλων, η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας αποφάσισε να αναθεωρήσει προηγούμενη απόφαση της και να προχωρήσει στην έκδοση αναθεωρημένου διατάγματος, ώστε να επιτρέπεται η άσκηση και εκπαίδευση των κυνηγετικών σκύλων από τις αρχές Μαρτίου μέχρι τα μέσα Ιουλίου, καθ’ όλη δηλαδή την περίοδο φωλεοποίησης και αναπαραγωγής της πτηνοπανίδας και του θηράματος, ακόμη και εντός προστατευόμενων περιοχών του Δικτύου Natura 2000.
Σημειώνεται ότι, με βάση το διάταγμα που τέθηκε σε ισχύ τον περασμένο Ιανουάριο, δεν επιτρεπόταν η άσκηση και εκπαίδευση κυνηγετικών σκύλων κατά τους μήνες Μάρτιο, Απρίλιο, Μάιο και Ιούνιο σε καμία περιοχή, πόσο μάλλον σε προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura 2000.
Ωστόσο, στις 7/3/2025 δημοσιεύτηκαν στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας δύο διατάγματα που επιτρέπουν σε άτομα που έχουν εν ισχύ άδεια κυνηγίου και έχουν πληρώσει το τέλος άσκησης σκύλων (€20), να ασκούν μέχρι και τέσσερεις κυνηγετικούς σκύλους στις περιοχές και περιόδους που καθορίζονται, από την ανατολή μέχρι τη δύση του ηλίου.
Όπως αναφέρεται στα δύο διατάγματα, η εκπαίδευση και άσκηση κυνηγετικών σκύλων επιτρέπεται από τις 7/3/2025 μέχρι τις 14/7/2025 σε συνολικά 33 περιοχές ανά το παγκύπριο, εκ των οποίων έξι στην επαρχία Λευκωσίας, πέντε στην επαρχία Λεμεσού, τέσσερις στην επαρχία Λάρνακας, εννιά στην επαρχία Πάφου και εννιά στην επαρχία Αμμοχώστου.
Από τις συνολικά 33 περιοχές εκπαίδευσης και άσκησης κυνηγετικών σκύλων ανά το παγκύπριο, οι 13 εμπίπτουν εντός του Δικτύου Natura 2000 και επηρεάζουν 16 προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura 2000, οι οποίες έχουν καθοριστεί είτε ως Ειδικές Ζώνες Διατήρησης (ΕΖΔ) για την προστασία των φυσικών οικοτόπων, καθώς και της άγριας χλωρίδας και πανίδας, είτε ως Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) για τη διατήρηση των άγριων πτηνών.
Οργανωμένα σύνολα και περιβαλλοντικές οργανώσεις εκφράζουν έντονες ανησυχίες και σοβαρές ενστάσεις για σοβαρή παράβαση των διατάξεων της κυπριακής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την προστασία των άγριων πτηνών, λόγω της επιτρεπόμενης άσκησης και εκπαίδευσης κυνηγετικών σκύλων εντός περιοχών του Δικτύου Natura 2000, κατά την περίοδο αναπαραγωγής των πτηνών.
Η κύρια ανησυχία αφορά τις περιοχές που έχουν καθοριστεί ως ΖΕΠ και ΕΖΔ, όπου η άσκηση και εκπαίδευση κυνηγετικών σκύλων μπορεί να επηρεάσει σημαντικά και αρνητικά τα προστατευόμενα είδη πτηνών και τα φυσικά τους ενδιαιτήματα. Ειδικότερα, οι περιοχές αυτές είναι σημαντικές για τη διατήρηση της πτηνοπανίδας και η περίοδος άσκησης και εκπαίδευσης των σκύλων (Μάρτιος-Ιούλιος) συμπίπτει με την περίοδο φωλεοποίησης και αναπαραγωγής των πουλιών.
Τονίζεται ότι τα διατάγματα που επιτρέπουν την άσκηση και εκπαίδευση κυνηγετικών σκύλων δεν έχουν υποβληθεί σε Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση, δηλαδή δέουσα εκτίμηση των επιπτώσεων της συγκεκριμένης δραστηριότητας στους στόχους διατήρησης των προστατευόμενων περιοχών του Δικτύου Natura 2000. Συνεπώς, φαίνεται να προκύπτει σοβαρή παράβαση του περιβαλλοντικού κεκτημένου της ΕΕ και της εναρμονιστικής νομοθεσίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία αφορά τόσο την Οδηγία 2009/147/ΕΚ για την διατήρηση των άγριων πτηνών, όσο και την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας χλωρίδας και πανίδας.
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το παράδειγμα της επιτρεπόμενης περιοχής άσκησης και εκπαίδευσης κυνηγετικών σκύλων στην αυστηρά προστατευόμενη παραλία της Τοξεύτρας, η οποία εμπίπτει εντός της ΕΖΔ Χερσόνησος Ακάμα και της ΖΕΠ Χερσόνησος Ακάμα, ενώ, παράλληλα, εμπίπτει εντός της Θαλάσσιας Προστατευόμενης Περιοχής (ΘΠΠ) Λάρα – Τοξεύτρα. Επισημαίνεται ότι η ΘΠΠ Λάρα – Τοξεύτρα αποτελεί την κύρια περιοχή ωοτοκίας των ειδών προτεραιότητας των θαλάσσιων χελωνών Chelonia mydas και Caretta caretta στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενώ, παράλληλα, αποτελεί τη μοναδική περιοχή σε ολόκληρη την Κύπρο που έχει κηρυχθεί ως Ειδικά Προστατευόμενη Περιοχή Μεσογειακής Σημασίας, στο πλαίσιο του Μεσογειακού Σχεδίου Δράσης του Προγράμματος Περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και ως Βιογενετικό Απόθεμα, στο πλαίσιο της Σύμβασης της Βέρνης για τη Διατήρηση της Ευρωπαϊκής Άγριας Ζωής και των Φυσικών Οικοτόπων.
Τονίζεται, επίσης, ότι η περίοδος φωλεοποίησης και αναπαραγωγής των ειδών προτεραιότητας των θαλάσσιων χελωνών διαρκεί από την 1η Μαΐου μέχρι την 31η Οκτωβρίου εκάστου έτους, ενώ η επιτρεπόμενη περίοδος άσκησης και εκπαίδευσης κυνηγετικών σκύλων καθορίζεται από τις 7/3/2025 μέχρι τις 14/7/2025. Η άσκηση και εκπαίδευση κυνηγετικών σκύλων συνιστά σαφή παράβαση τόσο των περί Αλιείας Κανονισμών του 1990, όσο και του περί Προστασίας και Διαχείρισης της Φύσης και της Άγριας Ζωής Νόμου του 2003.
Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει διαβιβάσει στις αρμόδιες Αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας Προειδοποιητική Επιστολή στις 27/11/2019 και Αιτιολογημένη Γνώμη στις 13/3/2024. Συνεπώς, η ισχύουσα διαδικασία παράβασης δύναται πλέον να παραπεμφθεί στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εάν διαπιστωθεί η μη συμμόρφωση της Κύπρου με τις διατάξεις του ενωσιακού δικαίου για τη διατήρηση της φύσης και την προστασία της βιοποικιλότητας.
ΠΗΓΗ
