Για όποιον αγαπάει τα όπλα, ο κόσμος του καλού χειροποίητου δίκαννου είναι μία μαγεία στην οποία μπορεί να περιπλανηθεί κάποιος μια ολόκληρη ζωή.
Σε αυτή τη μοναδική περιπλάνηση, ο επίδοξος συλλέκτης καθώς θα έρχεται σε επαφή με μοναδικά αριστουργήματα – προϊόντα των ανθρώπινων χεριών, θα αποκτήσει εξαιρετικές γνώσεις. Αν κάτι παραπάνω έχει ο κόσμος των όπλων είναι ότι, όσο οι απορίες μας μακραίνουν και χάνονται, αναζητώντας τις αφετηρίες τους και τις απαντήσεις τους στον προηγούμενο αιώνα, τόσο μεγαλύτερη είναι η μαγεία που τις περιβάλλει και η ικανοποίηση από τις ενδεχόμενες απαντήσεις τους.
Ωστόσο, αρχικά, θα ήταν λάθος να παρακάμψουμε το βασικό, επίμονο ερώτημα που εκφράζουν χιλιάδες κυνηγοί και μη όταν ακούν τις εξωφρενικές γι’ αυτούς τιμές που στοιχίζει ένα τέτοιο αντικείμενο. «Τι παραπάνω έχει δηλαδή αυτό το όπλο; Σκοτώνει καλύτερα; Είναι πιο όμορφο; Κι αν πάνε στο καρτέρι δύο σκοπευτές με ίσες ικανότητες και ο ένας διαθέτει ένα τέτοιο όπλο, θα είναι μεγάλη η διαφορά στα αποτελέσματα;».
Πιστεύω ακράδαντα ότι οι άνθρωποι που εκφράζουν τέτοιου είδους απορίες δεν θα αποκτήσουν ποτέ ένα τέτοιο όπλο, έχουν όμως κάθε δικαίωμα να γνωρίζουν, έστω και εντελώς ακαδημαϊκά, κάποια γενικά πράγματα γι’ αυτά τα αριστουργήματα. Η απόκτηση ενός καλού χειροποίητου όπλου προϋποθέτει μία αρκετά μεγάλη οικονομική άνεση, αλλά πάνω απ’ όλα καλή γνώση σε κάθε επίπεδο και αγάπη γι’ αυτό. Το πιθανότερο είναι ότι ένας ευκατάστατος με τις επιφανειακές γνώσεις, θα προτιμήσει κάποιο άλλο αντικείμενο στα ίδια χρήματα, π.χ. ένα καλό αυτοκίνητο. Ευτυχώς τα άξια χειροποίητα όπλα διαθέτουν λίγους θιασώτες και ακόμη λιγότερους πραγματικούς γνώστες, κι έτσι σπάνια περιλαμβάνονται στα σενάρια νεοπλουτίστικων επιδείξεων, αφού η κατοχή τους δεν παρέχει κοινωνική καταξίωση στο ευρύ κοινό.
Τι πληρώνει όμως κανείς αγοράζοντας ένα χειροποίητο εγγλέζικο δίκαννο που συχνά η τιμή του υπερβαίνει τις σαράντα χιλιάδες ευρώ;
Καταρχήν αγοράζει ένα όπλο που έχει κατασκευαστεί σε μεγάλο βαθμό με παραδοσιακές μεθόδους, από έμπειρους τεχνίτες, πολλοί από τους οποίους είναι εγγόνια ή δισέγγονα ανθρώπων που πριν πενήντα ή πριν εκατό χρόνια έκαναν την ίδια ακριβώς δουλειά. Διαθέτουν δηλαδή μία συσσωρευμένη εμπειρία και μία πρακτική γνώση αξιοθαύμαστη.
Δεύτερον, πληρώνει ένα όπλο κατασκευασμένο απολύτως στα μέτρα του, γεγονός που θα τον βοηθήσει σημαντικά στο να αυξήσει τις επιτυχίες του στο κυνήγι. Ο αντίλογος εδώ είναι ότι το ίδιο πράγμα μπορεί να το αποκτήσει κανείς με πολύ λιγότερα χρήματα αν επισκεφθεί έναν ταλαντούχο κατασκευαστή κοντακίων και του ζητήσει να φέρει το όπλο του στα μέτρα του. Επομένως, η απόκτηση ενός χειροποίητου όπλου δεν είναι μόνον αποτέλεσμα της επιδίωξης κάποιων καλύτερων αποτελεσμάτων στο κυνήγι.
Η πολύ καλύτερη εσωτερική λείανση στις κάννες ενός τέτοιου όπλου, η απόλυτη ακρίβεια στη μελέτη και στην κατασκευή τους και η σαφής βελτίωση στις κατανομές που θα δίνει το όπλο αυτό κατά τη βολή, επίσης δεν αποτελούν επαρκείς δικαιολογίες, αφού υπάρχουν σήμερα άριστες κάννες σε όπλα βιομηχανικής παραγωγής, ακόμα και εσωτερικά χρωμιωμένες, οι οποίες δίνουν εξαίρετα βλητικά αποτελέσματα εξαρτώμενα σε μεγάλο βαθμό κι από την ποιότητα των πυρομαχικών.
Είναι επένδυση;
Το πρόσχημα της επένδυσης δεν ευσταθεί σε καμία περίπτωση, αφού αγοράζοντας κανείς ένα όπλο κατασκευασμένο απόλυτα στα μέτρα του, έχει ήδη χάσει ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων του σε ενδεχόμενη μεταπώληση, γιατί βέβαια δεν μπορούμε να αναζητήσουμε για ένα τόσο ακριβό αντικείμενο έναν πελάτη που θα έχει ακριβώς την ίδια σωματική διάπλαση και την ίδια στάση σκόπευσης με εμάς.
Αναφερόμαστε πάντα στην αγορά ενός καινούριου όπλου και όχι στην αγορά κάποιου μεταχειρισμένου που και πολύ λιγότερα χρήματα απαιτεί και επένδυση σημαντική αποτελεί, αφού οι συλλέκτες χειροποίητων όπλων αυξάνονται καθημερινά στον πλανήτη, ενώ τα κομμάτια χειροποίητων όπλων που κυκλοφορούν, μειώνονται σταθερά κυρίως λόγω κακής συντήρησης.
Για να κατανοήσουμε την επιλογή εκείνου που δίνει μια μικρή περιουσία για την απόκτηση ενός όπλου, αρκεί να φέρουμε στο μυαλό μας τον καταναλωτή που προτιμά να αγοράσει έναν πανάκριβο αναπτήρα ο οποίος θα τον συνοδεύει για όλη την υπόλοιπη ζωή του ή εκείνον που παραγγέλνει ένα χειροποίητο σουγιαδάκι αξίας πεντακοσίων χιλιάδων δραχμών για τους ίδιους ακριβώς λόγους, αν βέβαια αυτό δεν γίνεται για λόγους επίδειξης.
Ένα ακριβό χειροποίητο όπλο, ανεξάρτητα από την εξωτερική του εμφάνιση, την ποιότητα του σκαλίσματος που ενδεχομένως θα έχει, το χρυσό ή επίχρυσο οβάλ στο κοντάκι που θα υποδεχθεί το μονόγραμμα του ιδιοκτήτη, τη φτηνή ή πανάκριβη θήκη του, παράγοντες που αντιπροσωπεύουν τελικά ελάχιστο μέρος της συνολικής του τιμής, έχει υποστεί σε όλες τις εφαρμογές του, την τελειότερη δυνατή λείανση. Η εξαιρετική ακρίβεια στις εφαρμογές του μηχανισμού του και η τέλεια λείανση των επιφανειών που έρχονται σε επαφή μεταξύ τους, έχει σαν αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση των τριβών και επομένως τη μείωση των φθορών σε επίπεδα σχεδόν μηδενικά.
Το γεγονός αυτό προσδίδει στο όπλο την ικανότητα να συνεχίσει να υπάρχει και να λειτουργεί κανονικά για πάρα πολλά χρόνια, με μοναδική προϋπόθεση την επιμελή συντήρησή του.
Κάποιοι Άγγλοι κατασκευαστές έδιναν στα όπλα τους εγγύηση οκτώ γενεών και υποστήριζαν με βάση τις ποιοτικές προδιαγραφές τους ότι, αν τα όπλα τους συντηρηθούν σωστά, είναι αδύνατον σ’ αυτό το διάστημα να παρουσιάσουν μη ανατάξιμη βλάβη ή σημαντικές φθορές.
Σήμερα είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ότι τα διακόσια ή διακόσια πενήντα χρόνια είναι μια ηλικία απόλυτα κατορθωτή για τη ζωή ενός όπλου πάντα με την προϋπόθεση της σωστής συντήρησης και κάποιων επιμέρους επισκευών που θα χρειαστούν κατά καιρούς στα πλαίσια της αναπαλαίωσής τους.
Αυτή λοιπόν η δυνατότητά του να σχεδιάσει κανείς επακριβώς το όπλο που θέλει, να το αποκτήσει στερούμενος ένα σημαντικό μέρος χρημάτων και να το κληροδοτήσει στους απογόνους του, είναι μία ανάγκη που πηγάζει από την ίδια την ανθρώπινη φύση και που στους γνώστες των καλών χειροποίητων όπλων μεταβάλλεται συχνά σε άλλοθι, προκειμένου να επιτρέψουν στον εαυτό τους να αποκτήσει ένα θαύμα κατασκευαστικής τελειότητας.
Αυτή η εξασφάλιση της «αθανασίας» του αντικειμένου, μαζί με την κατασκευαστική τελειότητα σε κάθε επίπεδο, είναι που ωθεί ακόμη κάποιους ανθρώπους να παραγγέλνουν πανάκριβα τέτοια όπλα σε εταιρείες της Αγγλίας, του Βελγίου, της Αυστρίας ή της Ιταλίας. Για να μπορέσει όμως να εκτιμήσει κανείς τα ποιοτικά χαρακτηριστικά ενός τέτοιου όπλου, χρειάζεται να τα γνωρίσει καλά τόσο στη θεωρία όσο και στην πράξη. Η ιστορία τους, οι τεχνικές κατασκευής τους και η μηδαμινή εξέλιξη τους τα τελευταία εκατόν είκοσι χρόνια, είναι στοιχεία που γνωρίζοντάς τα κανείς είναι πολύ εύκολο να αποζητήσει την κατοχή ή την επαφή ενός τέτοιου όπλου.
Κλείνοντας, θα πω, αν και τα περισσότερα αντικείμενα – προϊόντα της τεχνολογικής εξέλιξης έχουν σαν κοινή ιδιότητα τους τη φθορά, τα όπλα αυτά παρουσιάζουν συχνά σημαντική βελτίωση στην απόδοσή τους με την πάροδο του χρόνου και τη συνεχή χρήση. Την ιδιότητα αυτή την έχω μέχρι σήμερα εντοπίσει μόνο σε τρεις κατηγορίες αντικειμένων, στα έγχορδα μουσικά όργανα, στις καλής ποιότητας πίπες των καπνιστών και στα χειροποίητα λειόκαννα. Είναι κι αυτό ένα επιπλέον στοιχείο που θα αρκούσε ακόμη κι από μόνο του για να ποθήσει κανείς την απόκτηση ενός τέτοιου όπλου.
Αυτά σαν απάντηση στην απορία πολλών φίλων και συγκυνηγών σχετικά με την πραγματική αξία αυτών των όπλων.
Ζήτημα ανοχής
Είναι πια αποδεδειγμένο με μετρήσεις εξαιρετικής ακρίβειας ότι οι ανοχές στις εφαρμογές των χειροποίητων όπλων είναι κατά 50% μικρότερες από τις εφαρμογές που γίνονται σε αντίστοιχες κατασκευές με μηχανήματα τα οποία αποτελούν την τελευταία λέξη της τεχνολογίας. Εδώ αναφερόμαστε σε εφαρμογές επιφανειών ακανόνιστου σχήματος και όχι απόλυτα επίπεδες ή οβάλ. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι η χύτευση ακριβείας και η τεχνικές της δεν κατάφεραν να αλλοιώσουν ολοκληρωτικά τις παραδοσιακές μεθόδους συναρμογής και εφαρμογής στα ακριβά όπλα.