Τις τελευταίες ημέρες μια Μπεκάτσα βρέθηκε από μέλη του Κέντρου της “Δράσης για την άγρια ζωή” μετά από πρόσκρουση σε τζάμι, με ελαφρύ τραυματισμό στον κερατοειδή του ενός οφθαλμού. Με φαρμακευτική αγωγή και παρακολούθηση, συνήλθε και επανεντάχθηκε στη φύση μέσα σε λίγες ημέρες. Παράλληλα όμως, ένας μικροσκοπικός Χρυσοβασιλίσκος — ένα είδος που λόγω του μικρού μεγέθους του, πολλοί άνθρωποι όταν το βλέπουν για πρώτη φορά, θεωρούν ότι πρόκειται για νεοσσό και όχι για ενήλικο άτομο — προσέκρουσε επίσης σε παράθυρο και παρουσίασε έντονη κατάπτωση και νευρολογικά συμπτώματα. Παρά τις προσπάθειές του ανθρώπινου δυναμικού, δεν κατάφερε να επιβιώσει.
Παρόμοια περιστατικά δεν είναι τυχαία. Είναι μέρος ενός πολύ μεγαλύτερου προβλήματος που καταγράφεται πλέον και επιστημονικά και δεν αποτελούν την εξαίρεση. Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο The Wilson Journal of Ornithology και αναδημοσίευσε το National Geographic το 2024, οι συγκρούσεις με τζάμια προκαλούν 1,28 έως 3,46 δισεκατομμύρια θανάτους πτηνών ετησίως μόνο στις ΗΠΑ — αριθμός 350% μεγαλύτερος από τις παλαιότερες εκτιμήσεις. Επιπλέον στον The Guardian διαβάζουμε ότι το το 40% των πτηνών επιβιώνουν από συγκρούσεις με παράθυρα, λένε οι ερευνητές, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα ποσοστά θνησιμότητας είναι πολύ υψηλότερα από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως.
Γιατί τα πουλιά πέφτουν πάνω στα παράθυρα;
Το γυαλί αποτελεί για τα πτηνά έναν «τεράστιο, σιωπηλό κίνδυνο» για δύο βασικούς λόγους:
1. Αντανάκλαση
Πολλά παράθυρα αντανακλούν ουρανό ή βλάστηση. Για ένα πουλί που πετά σε ταχύτητα, αυτό φαίνεται σαν συνέχεια του φυσικού τοπίου — όχι σαν εμπόδιο.
2. Διαφάνεια
Τα πουλιά δεν αντιλαμβάνονται τη διαφάνεια όπως εμείς. Αν βλέπουν από την άλλη πλευρά φως ή φυτό, θεωρούν ότι μπορούν να περάσουν.
Στις πόλεις, το πρόβλημα εντείνεται από τον νυχτερινό φωτισμό, τις γυάλινες προσόψεις και την πυκνή δόμηση. Το φθινόπωρο, όταν μεγάλοι πληθυσμοί μικρόσωμων μεταναστευτικών ειδών διασχίζουν τις πόλεις μας, ο κίνδυνος γίνεται ακόμη μεγαλύτερος. Ένα μόνο χτύπημα μπορεί να αποδειχθεί μοιραίο, ακόμη κι αν το ζώο φαίνεται αρχικά να συνέρχεται.
Η Μπεκάτσα είχε την τύχη να επιστρέψει στη φύση. Ο Χρυσοβασιλίσκος όχι. Και κάθε τέτοια απώλεια μας υπενθυμίζει πόσο εύθραυστα είναι τα πλάσματα που μοιράζονται μαζί μας τον ίδιο χώρο — και πόσο σημαντικό είναι να κάνουμε το αστικό τοπίο πιο φιλικό προς αυτά, με απλά μέτρα όπως αυτοκόλλητα αποτροπής στα τζάμια, μείωση νυχτερινού φωτισμού και ενημέρωση του κοινού.
