Συνήθως τα μουσεία ζητούν από τις επισκέπτες να δώσουν σημασία στα εκθέματα. Το Μουσείο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν ζητά κάτι άλλο από τους επισκέπτες του. Να μπουν στο παραμύθι.
Το μουσείο θα ανοίξει στην πόλη Οντένσε της Δανίας, στη γενέτειρα του μεγάλου παραμυθά και έχει σαν στόχο να επιτρέψει στους αναγνώστες του να βιώσουν μέσα σε καταπράσινους κήπους, κρυψώνες και δαιδαλώδεις διαδρόμους τις πολυεπίπεδες ιστορίες του.
Τα περισσότερα μουσεία αφιερωμένα σε μια συγκεκριμένη ιστορική φιγούρα στοχεύουν να «διδάξουν» το κοινό σχετικά με αυτό το άτομο. Το H.C. Andersen House αποτελεί εξαίρεση σε αυτό τον κανόνα.
Ο δημιουργικός διευθυντής του μουσείου, Henrik Lübker, λέει ότι το μουσείο στο Όντενσε έχει σχεδιαστεί για να μην παρουσιάζει τη ζωή του Άντερσεν και τις κλασικές του ιστορίες όπως «Η Μικρή Γοργόνα» και «Τα Νέα Ρούχα του Αυτοκράτορα», αλλά για να δείξει την ευαισθησία ενός συγγραφέα παραμυθιών με απλά μαθήματα στο κοινό. «Δεν είναι ιστορικό μουσείο», λέει. “Είναι περισσότερο ένα υπαρξιακό μουσείο».
Οι Δανοί επιστράτευσαν τον Κένγκο Κούμα που τα δείγματα δουλειάς του παγκοσμίως σε ανοιχτούς χώρους θεωρούνται από τα πιο ευφάνταστα για να σχεδιάσει τους κήπους σε 5.600τ.μ. γης σε σχήματα γεμάτα καμπύλες και σπείρες.
Φράκτες με πράσινο που θυμίζουν τους κήπους- λαβύρινθους, ξύλινα κιόσκια, που κάνουν ρευστά τα σύνορα φύσης και αρχιτεκτονικής, και μια υπόγεια ράμπα που οδηγεί και αυτή σε έναν απροσδόκητο κήπο είναι τα χαρακτηριστικά του μουσείου.
Ο Κούμα έχει φτιάξει ένα περιβάλλον που τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται. Όλα όσα νομίζατε ότι ξέρετε θα θα βιώσετε από την αρχή, λένε οι άνθρωποι του μουσείου.
Η ιστορία του Άντερσεν μοιάζει και η ίδια με παραμύθι. Όπως και οι κυριότεροι ήρωες των παραμυθιών του είναι φτωχοί και αδικημένοι άνθρωποι, που όμως έχουν ασυνήθιστα ψυχικά χαρίσματα, ευγένεια, ταλέντο, μεγαλοψυχία. Tα έργα του χαρακτηρίζονται από δράση, χιούμορ και λεπτή σάτιρα. Η δημιουργία του Άντερσεν αποτελεί την κορυφή στις ρεαλιστικές τάσεις της δανικής φιλολογίας του 19ου αιώνα.
Διηγήματα, δράματα, αλλά προπάντων παραμύθια, όλα του τα έργα διαπνέονται από γλυκιά μελαγχολία, συγκίνηση και ειλικρίνεια. Ενώ μερικές από τις ιστορίες του έχουν προφανή ηθικά μαθήματα, πολλές είναι πιο ασαφείς ή ανατρεπτικές, ιδίως όσον αφορά τις σχέσεις μεταξύ των κοινωνικών τάξεων.
Ο Lübker λέει ότι τα εκθέματα στο μουσείο έχουν σχεδιαστεί για να προκαλέσουν τέτοιου είδους εμπλοκή κυρίως των νεαρών επισκεπτών με τις ιστορίες. Σε μια περιοχή αφιερωμένη στην «Μικρή Γοργόνα», οι επισκέπτες μπορούν να κοιτάξουν μια γυάλινη οροφή μέσα από μια πισίνα με νερό και να δουν ανθρώπους στον κήπο και τον ουρανό πάνω τους.
Ένα άλλο μέρος του μουσείου αναμένεται να αναδημιουργήσει τη δυσοίωνη ατμόσφαιρα του «The Shadow», ένα παραμύθι που έγραψε ο Άντερσεν το 1847, στο οποίο η κακή σκιά ενός καλού ανθρώπου τελικά τον αντικαθιστά και τον καταστρέφει.
Το μουσείο δε θέλει να δώσει ερμηνείες, θέλει να τις δημιουργήσουν οι επισκέπτες και να αισθάνονται κάτι που είναι βαθύτερο και πλουσιότερο από ό, τι είναι η ιστορία στη μνήμη τους.
Ο αρχιτέκτονας του μουσείου, Κένγκο Κούμα, λέει πάντα ότι η αρχιτεκτονική μοιάζει με τη μουσική. Αυτή την αρχή εφάρμοσε και στους κήπους του Άντερσεν. Είναι σαν μουσική ακολουθία, κινείσαι μέσα σε αυτή και βιώνεις την εμπειρία.
Τα σχέδια για το μουσείο ξεκίνησαν γύρω στο 2010, όταν το Οντένσε αποφάσισε να κλείσει έναν κεντρικό δρόμο που προηγουμένως χώριζε το κέντρο της πόλης και να συμπεριλάβει στον ίδιο χώρο το Μουσείο Hans Christian Andersen, το πολιτιστικό κέντρο Tinderbox για τα παιδιά, το κτίριο όπου γεννήθηκε ο Andersen και να τα περιβάλλει με τους κήπους.
Έτσι το ταξίδι που ξεκινά ένας επισκέπτης στη «χώρα του Άντερσεν», στην γενέτειρά του από το μουσείο του, περνά από τους κήπους και καταλήγει στο δωμάτιο που γεννήθηκε. Οι συγκινητικές εικόνες των παραμυθιών του θα ζωντανέψουν με κάθε τρόπο προκαλώντας αισθήματα ενσυναίσθησης, αυτό θέλουν οι υπεύθυνοι του μουσείου, και να κάνουν το κοινό περίεργο για την αθάνατη εσωτερική ζωή των χαρακτήρων του Άντερσεν.
