Του Ευάγγελου Χατζηνίκου – Δασολόγος MSc Βιοοικολόγος
Κυρίως εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, η παραγωγή των κρατικών εκτροφείων τα τελευταία χρόνια έχει μηδενιστεί. Οι κυνηγετικές οργανώσεις για να καλύψουν το κενό αυτό της παραγωγής πουλιών με στόχο τον εμπλουτισμό των βιοτόπων με θηράματα τεχνητής εκτροφής, δημιούργησαν και λειτουργούν μια σειρά από νόμιμα εκτροφεία που παράγουν μερικές χιλιάδες πουλιά, κυρίως νησιώτικες πέρδικες, εξαιρετικής ποιότητας.
Σε ότι αφορά τις απελευθερώσεις νησιώτικης πέρδικας θα πρέπει όμως να τηρούνται ορισμένες βασικές αρχές που υπαγορεύονται από την σχετική νομοθεσία και την επιστήμη:
- Η ηλικία των προς απελευθέρωση ατόμων πρέπει να είναι τουλάχιστον 6 με 9 εβδομάδων πριν την απελευθέρωση, προκειμένου να είναι ικανά να προσαρμοστούν σε συνθήκες φυσικού περιβάλλοντος.
- Οι νησιώτικες πέρδικες για 20 τουλάχιστον ημέρες πριν την απελευθέρωσή τους θα πρέπει να διακρατούνται σε πυρήνες προσαρμογής, γεγονός που συνδράμει στην εξοικείωσή τους με το φυσικό περιβάλλον. Οι συνθήκες διακράτησής τους στον πυρήνα, θα πρέπει να προσομοιάζουν πολύ με τους βιότοπους που θα απελευθερωθούν.
- O χρόνος της απελευθέρωσης εξαρτάται από το χρόνο και την ηλικία των πουλιών σε συνάρτηση με την ημερομηνία έγκρισης της Έκθεσης Εμπλουτισμού. Συγκεκριμένα αν τα πουλιά παραδοθούν σε ηλικία μεγαλύτερη των έξι εβδομάδων και υπάρχει το περιθώριο των είκοσι ημερών προσαρμογής τους, τότε ο εμπλουτισμός μπορεί να πραγματοποιηθεί μέχρι το τέλος του Αυγούστου (τουλάχιστον τριάντα ημέρες πριν την έναρξη της θηρευτικής περιόδου για το είδος). Αν η παράδοση από το εκτροφείο καθυστερήσει, τότε τα πουλιά θα πρέπει να κρατούνται όλο το χειμώνα στον κλωβό εξοικείωσης και να απελευθερώνονται στο τέλος του Χειμώνα ή νωρίς την Άνοιξη, πριν την έναρξη της αναπαραγωγικής περιόδου.
Σε κάθε περίπτωση σύμφωνα με την 98161/4136/29-9-2008 Απόφαση Υπ. Αγρ. Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΦΕΚ 637/Β/6.04.2009) περί εμπλουτισμού βιοτόπων με Θηράματα θα πρέπει: Ι) να συντάσσεται πρωτόκολλο απελευθέρωσης των ατόμων ανά προτεινόμενη Θέση, ΙΙ) να εξασφαλίζεται η ορθή διακίνηση των θηραμάτων από τα εκτροφεία όπως προβλέπεται από το Δ’ κεφάλαιο (διακίνηση θηραμάτων) και τέλος ΙΙΙ) να εξασφαλίζεται ο υγειονομικός και γενετικός έλεγχος των ατόμων που πρόκειται να απελευθερωθούν, όπως προβλέπεται από το Γ’ κεφάλαιο (υγειονομικός και γενετικός έλεγχος).
Οι νησιώτικες πέρδικες θα πρέπει να μεταφέρονται από τον πυρήνα στην περιοχή απελευθέρωσης με κλωβούς μεταφοράς οι οποίοι θα περιέχουν μέχρι 20 άτομα ανά κλωβό. Ο κλωβός θα πρέπει να τοποθετείται με την πλαϊνή πόρτα προς την ανωφέρεια, ώστε τα πουλιά μετά την έξοδό τους από τον κλωβό να αναγκαστούν να περπατήσουν “στον ανήφορο”. Σε αντίθετη περίπτωση (έξοδος προς τα κάτω) οι πέρδικες θα πετάξουν σχεδόν άμεσα.
Μετά την τοποθέτηση του κλωβού μεταφοράς, οι παρευρισκόμενοι στην περιοχή απελευθέρωσης θα πρέπει να απομακρυνθούν και η πλαϊνή πόρτα θα ανοιχτεί από ένα μόνο άτομο, το οποίο θα κινηθεί με ηρεμία και θα απομακρυνθεί επίσης σε απόσταση μεγαλύτερη των 60 μέτρων σε σημείο όπου θα προσφέρει θέαση στον κλωβό. Ενδέχεται σε αυτή τη φάση η αναμονή να ξεπεράσει τα 20 λεπτά μέχρι η πρώτη πέρδικα να εξέλθει του κλωβού. Στη συνέχεια θα ακολουθήσουν και οι υπόλοιπες. Μόνο όταν οι πέρδικες απομακρυνθούν από τον κλωβό, θα πραγματοποιηθεί η συλλογή του και η τελική απομάκρυνση των ανθρώπων από το σημείο. Έτσι τα απελευθερωμένα άτομα θα παραμείνουν ως “κοπάδι” και δεν θα χρειαστεί να ανασυγκροτηθούν, γεγονός που θα συμβεί σε αντίθετη περίπτωση που αυτές αναγκαστούν να πετάξουν. Με αυτόν τον τρόπο οι απελευθερώσεις θα έχουν μεγαλύτερη επιτυχία, καθώς τα απελευθερωμένα άτομα θα αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τους άρπαγες.
Φροντίζουμε στον χώρο της απελευθέρωσης να υπάρχει επάρκεια τροφής και οπωσδήποτε φυσική η τεχνητή παροχή νερού.
Για λόγους ουσίας και οικονομικούς καταβάλεται η μέγιστη προσπάθεια για την προμήθεια με σκοπό την απελευθέρωση «πρώιμων» παραγώγων από το εκτροφείο. Τα νεαρά πουλιά ηλικίας 6-9 εβδομάδων έχουν την δυνατότητα προσαρμογής του πεπτικού τους συστήματος (μήκος εντέρου) ώστε να μπορούν να μεταβολίσουν με επιτυχία την τροφή που θα λαμβάνουν από το φυσικό περιβάλλον. Τα πουλιά μεγαλύτερης ηλικίας δύσκολα μπορούν να προσαρμόσουν το πεπτικό τους σύστημα στην αλλαγή τροφής (από σιτηρέσιο που έτρωγαν στο εκτροφείο, σε φυσική τροφή που τρώνε μετά την απελευθέρωση). Το ίδιο ισχύει και για την ανάπτυξη του μυϊκού συστήματος που είναι καθοριστικό για την πτητική συμπεριφορά των πουλιών.
Συμπέρασμα:
Αν επιθυμούμε οι απελευθερώσεις να έχουν τη μέγιστη επιτυχία και ο κόπος και τα χρήματα των κυνηγών να “πιάνουν τόπο”, τότε κατ’ ελάχιστο θα πρέπει να τηρούμε τις ανωτέρω οδηγίες καθώς και τις προβλέψεις της ισχύουσας νομοθεσίας.