- Συμβουλές από την κτηνίατρο Άννα Μπαρδάνη
Όταν βρίσκουμε ένα τραυματισμένο ζώο, το πλησιάζουμε πάντα με προσοχή. Τις περισσότερες φορές είναι σε κατάσταση σοκ και έντονου πόνου. Ένα τέτοιο ζώο μπορεί να γίνει επιθετικό: να γρατζουνίσει ή να δαγκώσει από φόβο. Οπότε, είμαστε προσεκτικοί στους χειρισμούς μας. Αν είναι στη μέση του δρόμου, καλό είναι να προσπαθήσουμε να το μεταφέρουμε στην άκρη, για να προλάβουμε κάποιον επιπλέον τραυματισμό από διερχόμενο όχημα, αλλά και για να αποτρέψουμε τροχαίο ατύχημα.
Αν έχουμε κάποιο χοντρό ύφασμα, το χρησιμοποιούμε για να καλύψουμε, κυρίως, το κεφάλι του σκύλου, έτσι ώστε να μπορέσουμε να χειριστούμε το σώμα του.
Ένα μικρόσωμο ζώο μπορεί να μεταφερθεί μέσα σε χάρτινο κουτί, ή σε κλουβί μεταφοράς, εφόσον υπάρχει εύκαιρο.
Εάν πρόκειται για μεγαλόσωμο σκύλο, μπορούμε να τον τοποθετήσουμε πάνω σε μία πετσέτα, ή σε ένα σεντόνι, και να τα χρησιμοποιήσουμε σαν φορητό κρεβάτι (τύπου φορείου).
Καλό θα είναι, το ζώο να μεταφερθεί, το συντομότερο, στο πλησιέστερο κτηνιατρείο.
Επικοινωνούμε με τον οικείο δήμο ή με τη φιλοζωική που συνεργάζεται, μήπως μπορούν να μας βοηθήσουν στην εύρεση κάποιου συνεργαζόμενου, με αυτούς, γιατρό.
Αν υπάρχει υποψία κατάγματος, αποφεύγουμε τις έντονες και άνευ λόγου μετακινήσεις του ζώου.
Προσπαθούμε να μη στρεσάρουμε το ζώο, γιατί το στρες επιδεινώνει την ήδη άσχημη κατάσταση της υγείας του, και μπορεί να επιφέρει δύσπνοια, ή άλλους κινδύνους για τη ζωή του.
Προσπαθούμε να το κρατήσουμε ζεστό τους χειμερινούς μήνες, ενώ το καλοκαίρι δεν το αφήνουμε στον ήλιο για πολλή ώρα.
Περιποιούμαστε, τυχόν, εμφανείς πληγές με κάποιο αντισηπτικό, όπως, για παράδειγμα, οξυζενέ και μπεταντίν.
Σε περίπτωση έντονης αιμορραγίας ασκούμε πίεση με καθαρό πανί πάνω στην πληγή, για να μη χάσει άλλο αίμα.
Αν η κατάσταση του ζώου δεν είναι τόσο άσχημη, του προσφέρουμε νερό και φαγητό.
Η επίσκεψη στον κτηνίατρο επιβάλλεται. Το ζώο πρέπει να υποβληθεί σε όλες τις απαραίτητες εξετάσεις, για να γίνει σωστός έλεγχος της κατάστασης της υγείας του και παράλληλα να δοθούν οδηγίες για την ανάρρωσή του.
- Αγγέλικα Χέρρα, πτυχιούχος θετική εκπαιδεύτρια σκύλων: Πώς προσεγγίζουμε έναν σκύλο
Όταν βρεθούμε στη θέση να περισυλλέξουμε έναν τραυματισμένο σκύλο, το πρώτο μας μέλημα είναι η ασφαλής προσέγγιση και μεταφορά του ζώου στο κτηνιατρείο.
Προέχει η σωματική μας ακεραιότητα, έτσι ώστε να παρέχουμε βοήθεια στο ζώο.
Ο σκύλος που χρήζει περίθαλψης, ενδέχεται να έχει απρόβλεπτη έως και επιθετική συμπεριφορά λόγω του πόνου που βιώνει, ή του σοκ που έχει υποστεί.
Στην περίπτωση που έχουμε γνώσεις πρώτων βοηθειών σε ζώα, η κατάσταση είναι σαφώς πιο εύκολη, όμως πάντα οφείλουμε να σεβόμαστε και να λαμβάνουμε υπόψη τη συναισθηματική κατάσταση ενός ζώου.
Σε κάθε περίπτωση, έναν τραυματισμένο σκύλο, ακόμη κι αν είμαστε σε θέση να του προσφέρουμε τις πρώτες βοήθειες, είναι απαραίτητο, στη συνέχεια, να τον πάμε στον κτηνίατρο για ενδελεχή εξέταση.
Όσοι ασχολούνται με σίτιση/περίθαλψη αδέσποτων σκύλων, καλό θα είναι να έχουν στο αυτοκίνητο ή στη τσάντα τους κάποια βασικά εργαλεία, χρήσιμα σε έκτακτη ανάγκη.
Ενδεικτικά αναφέρω τα παρακάτω:
1. Λιχουδιές με αρκετά δελεαστική οσμή (ψαριού ή κρέατος), ή άλλου είδους φρέσκια τροφή, ή σε κονσέρβα – εκτός ξηρής τροφής
2. Μπολ και νερό
3. Σεντόνι, ή κουβέρτα, ή μεγάλη πετσέτα
4. Λουρί – οδηγό
5. Φαρδύ επίδεσμο, ή μακριές κάλτσες, για κατασκευή αυτοσχέδιου φίμωτρου
6. Αγχολυτικά συμπληρώματα σε μορφή σπρέι (τύπου Pet Remedy, Uk), ή άλλα αιθέρια έλαια με ηρεμιστικές ιδιότητες.
7. Χονδρά προστατευτικά γάντια
8. Κλουβί μεταφοράς (crate)
Αφού έχουμε εντοπίσει τον σκύλο που χρήζει περίθαλψης, προσπαθούμε σταδιακά να μειώσουμε την απόσταση μεταξύ μας.
Ιδανικό είναι, η προσέγγιση να γίνει αποκλειστικά από ένα άτομο, και το δεύτερο άτομο να βρίσκεται σε απόσταση.
Επίσης, ενημερώνουμε, όσο είναι εφικτό, τυχόν διερχόμενους να μην πλησιάσουν στο σημείο που επιχειρούμε, δημιουργώντας έτσι περιμετρικά έναν νοητό κύκλο προστασίας.
Κινούμαστε με αργές και ήρεμες κινήσεις, χαμηλώνουμε το σώμα μας, αλλά και το βλέμμα μας προς το έδαφος.
Κατά τη διάρκεια της προσέγγισης, φροντίζουμε να είμαστε συνεχώς μέσα στο οπτικό πεδίο του σκύλου, δίχως όμως να τον κοιτάζουμε επίμονα στα μάτια.
Αυτό θα αποτελούσε μεγάλη απειλή για το ήδη τραυματισμένο ζώο και, ενδεχομένως, θα το έτρεπε σε φυγή.
Πλησιάζουμε πλευρικά το ζώο (όχι κατά πρόσωπο) και αφήνουμε τη δελεαστική τροφή κοντά του, μιλώντας με ήρεμο και χαμηλό τόνο φωνής.
Επειδή δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε εάν το τραύμα προήλθε από ατύχημα ή από ανθρώπινο χέρι, δεν επιχειρούμε να χαϊδέψουμε απευθείας ένα τραυματισμένο σκύλο, ούτε εκτείνουμε τα χέρια μας προς το μέρος του. Και δεν σκύβουμε ποτέ πάνω από το κεφάλι του.
Εφόσον ο σκύλος δέχεται αυτό που του προσφέραμε και είναι σε θέση να μετακινηθεί μόνος του, τον δελεάζουμε με επιπλέον τροφή και τον καθοδηγούμε στην κατεύθυνση που επιθυμούμε.
Σε κάθε περίπτωση, περιμένουμε ο σκύλος να κάνει το πρώτο βήμα προς εμάς.
Σημείωση: σκύλος που δεν δέχεται να φάει, ενδεχομένως βρίσκεται σε σοκ.
Προσέχουμε πάντα, το πρόσωπό μας να βρίσκεται σε ασφαλή απόσταση από το στόμα του σκύλου, για κάθε ενδεχόμενο.
Σημείωση: ως θετική εκπαιδεύτρια σκύλων, δεν συνιστώ και δεν χρησιμοποιώ τη μέθοδο λουριού ή άλλου σχοινιού ως «θηλιά», σε καμία περίπτωση. Αποτελεί μη αποδεκτό μέσο θετικής εκπαίδευσης ενός σκύλου. Επομένως, η παραπάνω περιγραφή αφορά αποκλειστικά σε έκτακτη ανάγκη περισυλλογής/διάσωσης ενός σκύλου, όταν δεν υπάρχει άλλη λύση.
Στην περίπτωση που ο σκύλος αδυνατεί να μετακινηθεί μόνος, θα πρέπει, αφού περάσουμε το λουρί στο λαιμό του, να τον σηκώσουμε απαλά με μία κουβέρτα, φτιάχνοντας αυτοσχέδιο φορείο.
Εάν ο σκύλος είναι ήρεμος και συνεργάσιμος, μπορούμε να του δέσουμε προσωρινά το στόμα με ένα αυτοσχέδιο φίμωτρο, ώστε να μειώσουμε τη πιθανότητα δαγκώματος – στην περίπτωση που πονέσει κατά τη μεταφορά του.
Προσοχή: δεν χρησιμοποιούμε φίμωτρο, εάν ο σκύλος έχει τάση εμετού.
Εάν σε οποιοδήποτε από τα παραπάνω στάδια αντιληφθούμε νευρικότητα, φόβο, ή άγχος στο ζώο, σταματάμε την προσέγγιση και προσπαθούμε εκ νέου με πιο αργές κινήσεις.
Η διάσωση ενός σκύλου προϋποθέτει καλή γνώση της «γλώσσας σώματός» του και έγκαιρη αναγνώριση των σημάτων ηρεμίας που εκπέμπει σε απειλητικές καταστάσεις. Ενδεικτικά αναφέρω κάποια σήματα ηρεμίας, όπως:
1. αποστροφή της κεφαλής του σε αντίθετη κατεύθυνση από εμάς
2. νευρικό γλείψιμο του στόματος, χασμουρητό, ή τίναγμα του τριχώματος
3. βλέμμα κοιτάζει λοξά, αφήνοντας το μάτι του να μοιάζει με μισοφέγγαρο (half-moon eye/whale eye)
4. ανασήκωμα του ενός εκ των δύο μπροστινών ποδιών
5. άκαμπτη στάση σώματος, ή σφιχτά κλειστό στόμα».
Ορισμένες κτηνιατρικές κλινικές που εξυπηρετούν επείγοντα περιστατικά όλο το χρόνο σε Αττική και Θεσσαλονίκη
Αττική
1. Πλακεντία Κτηνιατρική Κλινική, Βοιωτίας 1 & Αλ. Παναγούλη 31 (περιοχή Μετρό Δουκίσσης Πλακεντίας), Αγ. Παρασκευή, 153 43, Αθήνα – Αττική, 210/608.23.08
2. Νοσοκομείο Ζώων Αθηνών Α.Ε. στο Πικέρμι, 21ο χλμ. Λεωφόρου Μαραθώνος, 190 09 Πικέρμι, 693.47.91016
3. Αττικό Νοσοκομείο Ζώων Α.Ε, 20ο χλμ Λ. Λαυρίου, 19002, Παιανία, Αττική, Τηλ: 210/664.0 552-553
4. Κτηνιατρικό Κέντρο Αγίου Στεφάνου, Λεωφ. Μαραθώνος 2, & Καρδίτσης 2, 145 65, Άγιος Στέφανος, τηλ.210/ 814.0100
5. Κτηνιατρική Κλινική Γέρακα, Ερμού 8, πλησίον της κεντρικής οδού Κλεισθένους (στο ύψος του αριθμού 235). Εξυπηρετεί επείγοντα περιστατικά κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας. Τηλ. 211/700.5677
6. Νοσοκομείο ζώων Άγιος Μόδεστος, Λ. Θησέως 35,| 146 71 Νέα Ερυθραία, τηλ. 210/813.4772. Δέχεται επείγοντα περιστατικά κατόπιν τηλεφωνικής επικοινωνίας.
Θεσσαλονίκη
1. Κτηνιατρική Κλινική Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Σταύρου Βουτυρά 11, τηλ. 231 099 4403
Η λειτουργία της Κλινικής για επείγοντα περιστατικά έχει ως εξής:
– Κατά τις εργάσιμες ημέρες από τις 14:00 έως και τις 09:00 της επόμενης ημέρας
– Κατά τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες όλο το 24ωρο
2. Κλινική Αγαθαγγελίδη, Ωραιοκάστρου 88, στην Σταυρούπολη, τηλ. 231 066 6318, 6936.119.191.
3. Άγιος Μόδεστος Κτηνιατρική Κλινική, Αεροδρομίου 59Α, Αμφιθέα, 570 13 Ωραιόκαστρο. Τηλ. 2310 68. 30. 98. Τα επείγοντα περιστατικά γίνονται δεκτά όλο το 24ωρο κατόπιν τηλεφωνικής ενημέρωσης.