Πρωί το χάραμα, ανεβασμένος ψηλά στα καραούλια, περιμένοντας το «λάλο», νιώθεις την άγρια ομορφιά της φύσης και σαν ακούσεις να τον «λένε», νιώθεις μιαν ανατριχίλα να σε πλημμυρίζει με μεγάλη ικανοποίηση. Εκεί, μακριά από τον πολιτισμό, μακριά από τα προβλήματα, ξεχνιέσαι.
Αυτή την ομορφιά μόνο οι κυνηγοί μπορούν να τη βιώσουν και γι’ αυτό ανυπομονούν να φτάσει η πολυπόθητη μέρα, ψάχνοντας σε πλαγιές, βουνοκορφές, λιβάδια, ρεματιές, γκρέμια, αναζητώντας τη μεγάλη στιγμή, τη στιγμή της λήθης, τη στιγμή της απόλαυσης.
Χρειάζεται πείρα
Στις αρχές της άνοιξης, η πέρδικα έχει ήδη ζευγαρώσει και τα κοπάδια έχουν μοιραστεί σε ζευγάρια, τα οποία καταλαμβάνουν το δικό τους χώρο, τον οριοθετούν, συχνά με καβγάδες. Όσοι κότσοι αν περισσέψουν, βρίσκονται μαζί και συνήθως μένουν ψηλά στα καραούλια. Τα ζευγάρια κατεβαίνουν χαμηλότερα και όπου υπάρχει λάκκα. Γύρω στα μέσα Ιουλίου, ανεβαίνουν στα καραούλια σαν κοπάδι πλέον, εκεί όπου συνήθως τις βρίσκουμε. Όταν εμείς νωρίτερα τις ψάχνουμε ψηλά, δεν θα βρούμε παρά μόνον τους κότσους που προανέφερα. Έτσι θα πρέπει να ξεκινάμε την έρευνα γύρω στις αρχές Αυγούστου, ανεβαίνοντας πρωί-πρωί στα βουνά κοντά στο γλυκοχάραμα. Θα στήνουμε και αφτί για να ακούσουμε το κελάηδισμα που χρειάζεται πείρα για να καταλάβεις αν θα είναι για να πετάξουν, ή για να μείνουν, ή για να ανηφορίσουν.
Έχουν αρχίσει να μην το «λένε»
Τελευταία δυστυχώς, αρχίζουν και αυτές να μην το «λένε» επειδή από την πολλή ενόχληση έχουν καταλάβει ότι προδίδουν τη θέση τους και μπορεί να νομίζεις ότι δεν υπάρχει τίποτα να ψάξεις για ίχνη στις σύρτες. Πρέπει πάντως να ψάξεις με πολλή επιμέλεια, γιατί και αυτές, αν επικρατεί «καλός» καιρός (όπως αναφέρουν την ξέρα-ανομβρία, τα τελευταία χρόνια οι όμορφες τηλεπαρουσιάστριες στα μετεωρολογικά δελτία), κατεβαίνουν την ημέρα χαμηλά στα κλειστά και αργά το βράδυ ανεβαίνουν μόνο για κούρνια ψηλά στα τσουμάρια ή σε καμιά σάρρα, για να έχουν καθαρό μέρος, όπου προστατεύονται από τους εχθρούς (αλεπού, κουνάβι κ.ά.). Μπορεί όμως να μείνουν και στον τόπο που κελαηδούν το πρωί, εσύ να τις ψάχνεις επειδή κελαηδούν κοντά σου και αυτές να έχουν χωθεί στις σχισμές των βράχων, με αποτέλεσμα να μην μπορείς να τις βρεις και τρελαίνεσαι! Πού πήγαν; Μπορεί επίσης να πηγαίνουν μπροστά σου με πολλή γρηγοράδα και τα σκυλιά, λόγω ξέρας, να μην τις πιάνουν.
Ψηλά στα καραούλια
Όμως, αν κατά τα τέλη του Σεπτέμβρη – Οκτώβρη και ακόμα καλύτερα τον Νοέμβριο (που δεν μας αφήνουν οι μπεκάτσες), όπου θα έχει επικρατήσει –κατά τις τηλεπαρουσιάστριες- άστατος καιρός, βροχές κλπ, τα πράγματα αλλάξουν, τότε όλα τα κοπάδια θα βρίσκονται ψηλά στα καραούλια, γιατί τρώνε χορτάρι, βλαστάρι. Όλη τη μέρα βρίσκονται εκεί ψηλά και μόνον αν τις ενοχλήσεις το πρωί θα πετάξουν χαμηλά, αλλά πριν το μεσημέρι θα είναι πάλι ψηλά. Το απόγευμα και να ενοχληθούν, εκεί θα γυροφέρνουν.
Για να μη βραχώνονται
Πριν ανέβουμε στα βουνά, πρέπει να βγάζουμε τα σκυλιά μας στα σκληρά εδάφη δύο τουλάχιστον φορές την εβδομάδα για διάστημα ενός μήνα. Νομίζω ότι χρειαζόμαστε σκυλιά μεγάλης έρευνας, (Πόιντερ-Σέττερ), χωρίς να αποκλείω και τις άλλες ράτσες, ελεγχόμενα, για να μην κουραζόμαστε τόσο πολύ κι εμείς με την έρευνα, σήμερα μάλιστα που η πέρδικα δεν υπάρχει σε αφθονία. Τα σκυλιά αυτά είναι ελαφριά και πατάνε μαλακά όχι όμως και να έχουμε μεγάλες απαιτήσεις. Σκληρά εδάφη εννοώ τα ξηρά, που έχουν και ρόκι, χαλκουδέρα κλπ. Κάπου – κάπου να τα οδηγούμε σε κανένα γκρέμι, όχι επικίνδυνο, να συνηθίσουν το ύψος και να μάθουν να μη βραχώνονται. Έτσι, θα γνωρίζουν τον κίνδυνο και θα αποφύγουν σε κάποιο σήκωμα να βουτήξουν στο κενό.
Μαζί και τα μικρά
Ενεργώντας με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να έχουμε μαζί μας και κάποια κουτάβια χρονιάρικα, που μαζί με τα μεγάλα θα μπουν στο πνεύμα του κυνηγού της πέρδικας και θα μάθουν να πατάνε το βουνό. Όμως οι έξοδοι θα πρέπει να είναι μικρής διάρκειας στην αρχή και σιγά-σιγά να αυξάνουμε το χρόνο. Ενεργώντας έτσι, θα αποφύγουμε το φάγωμα των πελμάτων που είναι μαλακά από την περίοδο της άνοιξης – καλοκαιριού και από το κυνήγι του ορτυκιού. Επίσης, το νερό θα προσπαθούμε να τους το αραιώνουμε σιγά-σιγά, αν και αυτά θα προσπαθούν να βρουν, συνηθισμένα από τον κάμπο (αυλάκια, σούδες, ποτάμια, κλπ). Έτσι θα μπορούν να αντέξουν στο βουνό όπου το νερό θα είναι λιγοστό ή ανύπαρκτο, έχοντας πάντα μαζί μας όμως, κάποιο παγούρι.
Δώστε ευκαιρίες στα σκυλιά
Μετά από αυτή την προετοιμασία, μπορούμε να ανέβουμε στα βουνά για να δώσουμε ευκαιρία στα σκυλιά μας να βρουν πέρδικες και να μπορούν να εργαστούν με ευχέρεια πάνω στην πέτρα. Τα πρωτόβγαλτα κουτάβια θα ξυπνήσουν, γιατί το σήκωμα της πέρδικας είναι θορυβώδες και ξυπνά το κυνηγετικό ένστικτο του σκύλου. Πρέπει όμως, όταν έχουμε νεαρά σκυλιά, να διαλέγουμε τα βουνά που δεν έχουν το αγκάθι (κολοστούπα – παλαμονίδα) ή τουλάχιστον να είναι αραιό, γιατί αυτό ξεγελάει τα σκυλιά να πατήσουν πάνω, όπως επίσης και ορισμένους συναδέλφους να κάτσουν (θα το θυμούνται ακόμα!). Από εκεί και η φράση «παλαμόδειραν τα σκυλιά μας». Με το συνεχές πάτημα αυτού του αγκαθιού, τα σκυλιά μας παθαίνουν ζημιά στα πόδια, μαζεύονται κοντά μας, συχνά σταματούν το κυνήγι. Ορισμένα φοβούνται, το θυμούνται και σε επόμενες εξόδους δεν κάνουν πέρα. Μπορεί δε να επιδράσει και στο μέλλον τους.
Απαραίτητη η προσαρμογή
Αναζητώντας τη φίλη μας, πρέπει να κάνουμε συχνά στάσεις, να μην «τσακίζουμε» τα σκυλιά μας, να τους δίνουμε την ευκαιρία μικρής ξεκούρασης και οξυγόνωσης του αίματος, γιατί εκεί ψηλά το οξυγόνο είναι αραιό και όπως εμείς «φουσκώνουμε», έτσι και τα σκυλιά μας. Απαραίτητο είναι να πηγαίνουμε μια-δυο μέρες νωρίτερα στον τόπο του κυνηγίου για να συνηθίζουμε, να εγκλιματιζόμαστε κυνηγοί και σκύλοι. Να ταΐζουμε τα σκυλιά μας το απόβραδο με καλή και ελαφριά τροφή, να τους βάζουμε άφθονο νερό να έχουν όλη τη νύχτα, για να ζητούν λιγότερο τη μέρα στο κυνήγι.
Κινδυνεύει από παντού
Αν αυτά που συνοπτικά ανέφερα τα προσέξουμε και τα εφαρμόσουμε, θα βγάλουμε κάποια μεγάλα περδικόσκυλα που ορισμένα θα έχουν ψυχάρα, μυαλό, φανταστικό ένστικτο για να διαλέγουν τον τόπο που θα βρουν κυνήγι, θα ξέρουν να πατάνε, θα κάνουν οικονομία δυνάμεων για να αντέξουν το πολύωρο σκληρό κυνήγι της πέρδικας. Τέτοια σκυλιά (ψυχάρες) είχα εγώ και έχω δει σε χέρια φίλων μου να κυνηγούν όλη μέρα, κάθε μέρα. Σήμερα, με τη συνεχή όχληση, την ανομβρία που έχει στερέψει τις πηγές, τη διάνοιξη δρόμων, στα βουνά εκρήξεις φουρνέλων, πυρκαγιές, ξύλευση, περιορισμός βοσκής αιγοπροβάτων, υπερπληθυσμός επιβλαβών (αλεπού, κουνάβι κ.ά.), απληστία ορισμένων, λαθροθηρία, βρόχια, παγίδες, καρτέρια στα νερά, φοβάμαι, τρέμω μη χάσουμε αυτή την πανέμορφη λεβέντισσα κυρά κι αρχόντισσα των βουνοπλαγιών και κορυφών της χώρας μας. Ελπίζω με αυτά τα λίγα που είπα, να βοηθήσω κάποιους νέους συναδέλφους, που θα ανέβουν φέτος στα βουνά μας.