Η απόλυτη κορυφή στα “Best Value For Money”.
Στα τόσα χρόνια που αρθρογραφώ σε κυνηγετικά έντυπα, απέφυγα συστηματικά να γράψω αφιερώματα σε όπλα παραγωγής που αντιπροσωπεύονται στη χώρα μας. Για προσωπικούς μου λόγους, περιορίστηκα σε μοντέλα όπλων που έχει σταματήσει η παραγωγή τους, ή σε μοντέλα ακριβών χειροποίητων όπλων που δεν μπορούν από τη φύση τους να αντιπροσωπευθούν και υποχρεούται ο εκάστοτε υποψήφιος αγοραστής τους, να επισκεφθεί την κατασκευάστρια εταιρία τους για να τα παραγγείλει.
Οι λόγοι αυτής της επιλογής μου δεν είναι του παρόντος. Είναι όμως για μένα ιδιαίτερα σοβαροί, αφού δεν άλλαξα τακτική τόσα χρόνια, παρόλο που κατηγορήθηκα για το βαρύτατο κατά την άποψή μου «αδίκημα» του ελιτισμού.
Στηρίζοντας το γνωστό τετράπτυχο
Σήμερα, είμαι υποχρεωμένος να κάνω μία εξαίρεση και να αναφερθώ σε ένα όπλο μαζικής παραγωγής, στο οποίο, ενώ ποτέ δεν έχω κάνει μέχρι τώρα κάποιο αφιέρωμα, έχω κατ’ επανάληψη αναφερθεί, ως το ιδανικό όπλο στη σχέση παρεχόμενης ποιότητας και τιμής. Αναφέρομαι στα ρωσικά δίκαννα της Baikal. Και θα εξηγήσω αυτή μου την «εξαίρεση».
Από την εποχή της Αναγέννησης που εδραιώθηκε το τετράπτυχο της σύγχρονης αστικής επιστήμης «παρατήρηση – υπόθεση – πείραμα – απόδειξη», οποιαδήποτε τεχνική ή επιστημονική αναφορά αποκτά αξία, όχι στην ανακοίνωσή της ως αποτέλεσμα, αλλά στην τεκμηρίωσή της.
Κάποιοι αναγνώστες συμφωνούν μαζί μου, ενώ κάποιοι άλλοι θεωρούν υπερβολική την αναγνώρισή μου προς αυτά τα όπλα. Και έχουν δίκιο, γιατί το να διατυπώνεις απόψεις του τύπου «το Baikal διαθέτει την καλύτερη σχέση ποιότητας και τιμής από όλα τα λειόκαννα του κόσμου» ή «αν το Baikal φτιαχνόταν από δυτικό εργοστάσιο θα ήταν ίσως πιο όμορφο, αλλά θα στοίχιζε ακριβώς τα δεκαπλάσια χρήματα», είναι ανώφελο χωρίς να τις τεκμηριώνεις.
Αποφάσισα λοιπόν να καταθέσω μέσα από αυτό το άρθρο σήμερα τις υποθέσεις, κάποια πειράματα που έγιναν στο παρελθόν και τα αντικειμενικά συμπεράσματα που προέκυψαν γύρω από τα ρωσικά Baikal. Έτσι, για να τεκμηριωθούν κάποιες απόψεις και να ακολουθήσουμε πιστά το τετράπτυχο «παρατήρηση – υπόθεση – πείραμα – απόδειξη».
Η παρατήρηση
Παρακολουθούμε συχνά στους κυνηγότοπους ρωσικά δίκαννα, ακόμα και εξώσφυρα, με πάνω από τρεις δεκαετίες συνεχούς χρήσης, να εισπράττουν την απεριόριστη εμπιστοσύνη και αγάπη των ιδιοκτητών τους. Παράλληλα, βλέπουμε στα οπλοπωλεία καινούργια σύγχρονα ρωσικά δίκαννα, πλαγιόκαννα ή αλληλεπίθετα, σε ιδιαίτερα προσιτή τιμή.
Οι υποθέσεις
Η πρώτη υπόθεση είναι, ότι η ποιότητα των όπλων αυτών έχει ξεπέσει πολύ στις μέρες μας, προκειμένου να διατηρηθεί σε τόσο χαμηλά επίπεδα η τιμή τους. Η δεύτερη υπόθεση είναι, να μην ισχύει αυτό και να αποτελούν στις μέρες μας τα όπλα αυτά εκπληκτική πρόταση αγοράς, ιδιαίτερα για τους «μη έχοντες», να παρουσιάζουν δηλαδή εξαιρετική σχέση ποιότητας και τιμής.
Προχωρώντας τις υποθέσεις μας, διαπιστώνουμε ότι ελάχιστα έχει βελτιωθεί διαμέσου των δεκαετιών, η πολύ μέτρια εμφάνιση αυτών των όπλων. Γιατί να έχει μεταβληθεί η ποιότητά τους προς το χειρότερο;
Εξετάζοντας παλιότερα και σύγχρονα Baikal στο αισθητικό κομμάτι εντοπίζουμε δύο βασικές αλλαγές.
Η πρώτη σχετίζεται με τα ξύλινα μέρη του όπλου. Τα κοντάκια και οι ξυστοί (πάπιες) που κατασκευαζόντουσαν από ξύλο οξιάς (με ό,τι τραγικό συνεπάγεται αυτό στη συνολική αισθητική του όπλου), κατασκευάζονται σήμερα στις πιο πολλές παρτίδες όπλων από καρυδιά.
Μην περιμένετε βέβαια καυκασιανές ρίζες. Κορμοί καρυδιάς, απλοί, σαφώς ανώτεροι αισθητικά βέβαια από την καλύτερη οξιά.
Η δεύτερη αλλαγή, σχετίζεται με κάποιες απόπειρες «εκσυγχρονισμού» εμφάνισης και λειτουργικότητας, που κατά τη γνώμη μου, μόνο αισθητική βελτίωση δεν προσέφεραν. Αναφέρομαι στις γυαλισμένες άσπρες βάσεις κάποιων Baikal, στην προσθήκη εναλλασσόμενων συσφίξεων (τσοκάκια) κ.λ.π.
Αμερική VS Πρώην Σοβιετικής Ένωσης
Ας επιστρέψουμε όμως στις υποθέσεις μας. Τι μπορεί να δημιούργησε αυτό το τόσο γερό, λειτουργικό και πάμφθηνο λειόκαννο;
Την εποχή του ψυχρού πολέμου, Σοβιετικοί και Αμερικανοί, επιδίδονταν σε ένα όργιο κατασκοπείας, προκειμένου να αποκτήσουν άκοπα οι μεν τις ανακαλύψεις των δε, σε επιστήμη και τεχνολογία.
Η δουλειά αυτή (η κατασκοπεία), ήταν πολύ δυσκολότερη για το σοβιετικό κράτος από ότι για το αμερικάνικο. Και αυτό, γιατί η Αμερική ενδιαφερόταν να «υποκλέψει» τις ευρεσιτεχνίες και τις ανακαλύψεις των Σοβιετικών σε συγκεκριμένους μόνο τομείς, όπως η διαστημολογία και τα σύγχρονα οπλικά συστήματα. Αντίθετα οι Σοβιετικοί, χρειαζόταν να υποκλέψουν το σύνολο των αμερικανικών ανακαλύψεων για να τους χρησιμεύσει ένα απειροελάχιστο μόνο μέρος των υποκλοπών τους.
Κι αυτό, γιατί η φύση του πολιτικού τους συστήματος ακύρωνε την αξία οποιουδήποτε προϊόντος δεν μπορούσε να παραχθεί με εξαιρετικά χαμηλό κόστος. Μοναδική εξαίρεση στον κανόνα αυτό, αποτελούσαν τα σύγχρονα οπλικά συστήματα και ένα μικρό μέρος της διαστημολογίας, αφού ούτως ή άλλως σ’ αυτή τη δεύτερη, παρέμεναν πρωτοπόροι.
Το πλαγιόκαννο της Baikal, θυμίζει έντονα το στιβαρότερο πλαγιόκαννο της ιστορίας, το αντιαισθητικό, αλλά πανίσχυρο πλαγιόκαννο μοντέλο 21 που πραγματοποίησε ο Olin, ως ιδιοκτήτης της Winchester.
Ευφυείς επινοήσεις
Για όποιον αγαπάει τις οπλοκατασκευές και προσπαθεί να υποθέσει την αιτιολόγηση κάθε επιμέρους στοιχείου τους (κοινώς τι είχε στο μυαλό του ο σχεδιαστής του όπλου, όταν έφτιαξε έτσι και όχι κάπως αλλιώς το τάδε σημείο του όπλου), το Baikal, αποτελεί ένα πραγματικό θησαυρό προς διερεύνηση. Αν η απλότητα και η λειτουργικότητα είναι μετά τις «προδιαγραφές μακροζωίας», οι ύψιστες αρετές στις οπλοκατασκευές, τότε το Baikal έχει πολλά πράγματα να μας διδάξει.
Ας πάρουμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της σχεδιαστικής ευφυΐας αυτού του όπλου, που ως πρωτεύων ζητούμενο είχε τη μείωση του κόστους παραγωγής, χωρίς κανένα συμβιβασμό στο θέμα της λειτουργικότητας. Ας πάρουμε λοιπόν το πιο τριτεύων στοιχείο ενός πλαγιόκαννου, την ουρά της βάσης του, που εισχωρεί στο άνω, πρόσθιο, ραχιαίο τμήμα του κοντακιού.
Στα περισσότερα πλαγιόκαννα, η ουρά αυτή έχει σφηνοειδές σχήμα (το πλάτος της όσο απομακρύνεται από τη βάση μειώνεται). Αποτέλεσμα είναι να αποτελεί πραγματικό πονοκέφαλο και αρκετές εργατώρες η σωστή χάραξη (σκάψιμο) του πάνω μέρους του κοντακιού και εφαρμογή της μέσα σ’ αυτό.
Σε λειτουργικό επίπεδο οι εργατώρες αυτές, δεν έχουν κανένα αντίκτυπο στην ποιότητα κατασκευής και στην αντοχή του όπλου. Αντίκτυπο αρνητικό έχει η κακή εφαρμογή ξύλου – μετάλλου, αν γίνει κακότεχνα και βιαστικά. Οι Σοβιετικοί όμως, ήθελαν και λιγότερες απαιτούμενες εργατώρες, και μείωση του κόστους, αλλά και κανένα αρνητικό αντίκτυπο στην ποιότητα κατασκευής.
Κατασκεύασαν λοιπόν την ουρά της βάσης με ίσο πλάτος σε όλη τη διαδρομή της, με αποτέλεσμα ένα κοπτικό ίδιου πλάτους να είναι αρκετό για να σκάψει με ακρίβεια την υποδοχή του υποφυλακτήρα στο κοντάκι, σε λίγα δευτερόλεπτα. Τέτοιες επινοήσεις συγκεντρώνει αμέτρητες το ρωσικό δίκαννο.
Το πείραμα
Μετά την υπόθεση λοιπόν ότι το πλαγιόκαννο της Baikal έχει τις αναφορές του στο μοντέλο 21 της Winchester (δεν λέω το αντίστροφο γιατί χωρίς να είμαι σίγουρος, νομίζω ότι το μοντέλο 21 προηγήθηκε της σύγχρονης μορφής του Baikal), έρχεται η ώρα των πειραματικών αποδείξεων. Πειραματικών αποδείξεων ως προς την ανυπέρβλητη αντοχή του Baikal, αφού η αντοχή του Winchester μοντέλο 21, έχει αποδειχθεί στο πασίγνωστο πείραμα του Olin που επιβίωσε μετά από 36 ώρες συνεχούς χρήσης, σ’ αντίθεση με τα υπόλοιπα (κατά πολύ ακριβότερα) όπλα που υπέκυψαν.
Είναι προφανές ότι δεν διαθέτω ούτε την υλικοτεχνική υποδομή, ούτε την οικονομική επιφάνεια να κάνω αναλύσεις στη δομή του ατσαλιού της μπάσκουλας όπλων, ή πολύ περισσότερο τεστ αντοχών στις κάννες του.
Μπορώ όμως να αναφέρω δύο σημαντικά πειράματα που πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με πληροφορίες μου. Το πρώτο αφορά σε ένα θιασώτη των Baikal που κατέστρεψε ένα τέτοιο όπλο αποδεικνύοντας σε μελέτη της κρυσταλλικής δομής του ατσαλιού της βάσης του, ότι το ατσάλι αυτό, ήταν πανομοιότυπο με το ατσάλι 4041 που κατασκευαζόταν η βάση του Winchester μοντέλο 21.
Η δεύτερη αφορά σε ένα «παιχνίδι» που συνήθιζαν στην Τράπεζα Δοκιμών του Μπέρμιγχαμ, όταν τους έστελναν όπλα για καταστροφή.
Προσοχή! Η αναφορά που ακολουθεί σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί πρόταση για δική σας δοκιμή και δεν πιστοποιεί τίποτε παραπάνω από αυτό που αναφέρει!
Παίρνοντας λοιπόν στην Τράπεζα Δοκιμών του Μπέρμιγχαμ όλες τις αναγκαίες προφυλάξεις, έβαζαν ένα 20άρι φυσίγγι μέσα στην κάννη των όπλων που ήθελαν να καταστρέψουν και πίσω του ένα 12άρι φυσίγγι, και το πυροδοτούσαν. Φυσικά αυτό το έκαναν σε όπλα διαμετρήματος 12. Δεδομένου του μειωμένου πάχους τοιχώματος που έχουν οι κάννες μετά τον κώνο συναρμογής σε σχέση με τις θαλάμες, τα περισσότερα όπλα έσκαγαν. Τι άλλο θα μπορούσε να συμβεί;
Δημιουργείτο υπέρμετρη αύξηση πιέσεων λόγω έμφραξης της κάννης από το 20άρι φυσίγγι και επιπλέον, πολύ υψηλές πιέσεις αρκετά μπροστά από τη θαλάμη από την πυροδότηση του 20αριού φυσιγγίου.
Και όμως, οι κάννες των περισσότερων ρωσικών Baikal πέρναγαν χωρίς κανένα πρόβλημα αυτή τη δοκιμασία, ακυρώνοντας στην πράξη την απόπειρα καταστροφής τους. Αυτό είναι συγκλονιστικό για όποιον έχει επίγνωση της καμπύλης των πιέσεων που αναπτύσσονται στην κάννη σε ένα τέτοιο πείραμα. Πολύ περισσότερο, όταν αναφερόμαστε σε όπλα που η δοκιμασία πιέσεών τους είναι τα 65, 75 ή το πολύ 90 μεγκαπασκάλ (mpa). Βέβαια, οι πιέσεις αυτές, δεν αποτελούν στα ρωσικά όπλα «πιέσεις δοκιμής», αλλά «πιέσεις καθημερινής χρήσης» που ισούνται συνήθως με τα 2/3 των πιέσεων δοκιμής.
Η απόδειξη
Για όσους τα πειράματα αυτά πιστοποιούν μόνο αντοχή και όχι συνολική ποιότητα κατασκευής, υπάρχει μια απόδειξη. Είναι η ίδια απόδειξη που νομίζω ότι θα καλύψει απόλυτα όσους θεωρούν μη ανατάξιμη την υποβαθμισμένη αισθητικά εικόνα των ρωσικών Baikal. Τα όπλα αυτά, επελέγησαν από αρκετούς οπλουργούς στην Ελλάδα και το εξωτερικό, ως «πρώτη ύλη» αναβαθμιστικών βελτιώσεων, που απέδωσαν ποιοτικά, εξαιρετικά λειτουργικά και (όσο απίστευτο και αν φαίνεται) αισθητικά, απόλυτα αποδεκτά κυνηγετικά όπλα.
Κλείνω αυτή την αναφορά μου στα ρωσικά Baikal, με την επισήμανση ότι τα αλληλεπίθετα της Baikal προσφέρονται πολύ περισσότερο από τα πλαγιόκαννα για τέτοιου είδους «μεταμορφώσεις».
Θεωρώ αναγκαία επίσης, την επισήμανση ότι στην έκθεση χειροποίητων όπλων που διατηρώ, δεν εμπορεύθηκα ποτέ, ούτε σκοπεύω να το κάνω στο μέλλον, ρωσικά Baikal. Αυτό για πρόληψη παρερμηνειών και παρεξηγήσεων…