Του Ανδρέα Κουϊνέλη
Το κυνήγι στο Δέλτα του Έβρου για μας τους Eβρίτες που το ζούμε ανδρωνόμαστε και το καυχιόμαστε κυνηγετικά είναι τρόπος ζωής, πάθος, έλξη, η οποία δεν μπορεί να περιγραφεί με λόγια για όσους δεν έχουν την τύχη να την βιώσουν. Για τους περισσότερους κυνηγούς είναι απλώς ένας παράδεισος για υδρόβια, τον οποίο επισκέπτονται όταν μάθουν ότι χαλάει ο καιρός, διανύοντας ατελείωτα χιλιόμετρα.
Όχι όμως και για τους ντόπιους, οι οποίοι έχουν ασχοληθεί πραγματικά με τις συνθήκες, τα μέρη, τις καιρικές επιρροές των υδροβίων που ζουν και αναπαράγονται στο Δέλτα, αλλά και το επισκέπτονται κατά τις περιόδους μεταναστεύσεως.
Οι περισσότεροι κυνηγοί υδροβίων έχουν συνδεμένο το κυνήγι της αγριόπαπιας με ανέμους βόρειους, ψυχρούς, με θερμοκρασίες αρκετά κάτω από το μηδέν με χιόνια, πάγο, ψιλοβρόχι, χιονόνερο. Βαριά ρούχα, ολόσωμες μπότες, πολύ λάσπη, σπάσιμο πάγων, συνθέτουν την εικόνα μιας μεγάλης ταλαιπωρίας, με αρκετή δόση κινδύνου και πολύ σωματική κούραση. Αυτή είναι όμως η γοητεία του κυνηγιού της αγριόπαπιας.
Αμέτρητα κοπάδια στο παγωμένο Δέλτα
Ένας από αυτούς ήμουν και είμαι και εγώ και πριν μερικά χρόνια αυτές και μόνο αυτές ήταν οι συνθήκες οι οποίες μου προκαλούσαν δέος και κίνητρο για να επισκεφθώ με την παρέα μου και ειδικά τον φίλο μου Δημήτρη, όποτε τύχαινε το Δέλτα του Έβρου, τον γνωστό σε όλους Γκιαούρ Αντά.
Φέτος οι απογευματινές επισκέψεις είχαν αυξηθεί κατακόρυφα από προηγούμενες χρονιές, λόγω του γεγονότος ότι επιτέλους μετά από αρκετές περιπλανήσεις και αναγνωρίσεις, αλλά και πληροφορίες, βρήκαμε έναν κήπο (μέρος που ζητούν τα πουλιά). Στο συγκεκριμένο μέρος χτυπήσαμε αρκετά πουλιά, κυρίως καθαρά, αλλά και μπίζια, καθώς και κοκκινοκέφαλα, άλλοτε περισσότερα, άλλοτε λιγότερα μετά από ατελείωτες ώρες αναμονής στο κρύο, μέσα στα παγωμένα νερά του Έβρου και αρκετές φορές κολλημένοι στις λάσπες του .
Η παγωνιά που έπληξε τις γειτονικές μας χώρες στα τέλη του Γενάρη και επεκτάθηκε και σε εμάς στις αρχές του προηγούμενου μήνα, ήταν η αιτία να επισκεφθούν το Δέλτα κοπάδια σε ασύλληπτους αριθμούς.
Όσοι ήταν μέσα στις καλύβες πήραν αρκετά πουλιά και όσοι άντεξαν το κρύο λιγάκι περισσότερο, επιβραβεύτηκαν για την αντοχή τους, με ονειρικά πρωινά. Στο μετέπειτα διάστημα, αρκεστήκαμε σε μοναχικές εξόδους σε πονηρά σημεία με μικρές καρπώσεις, αλλά εντυπωσιακές τουφεκιές.
Η είσοδος των κοπαδιών το πρωί, από τα τούρκικα παράλια λόγω των ασθενών βόρειων ανέμων, ήταν πραγματικά για γέλια αφού τα πουλιά γνώριζαν το τι τα περίμενε από κάτω. Μετά από τόσες τουφεκιές που είχαν μαζέψει, πετούσαν στο Θεό, μάλιστα δεν ήταν λίγοι αυτοί που εκτός από μονόκαννο κανόνι που προμηθεύτηκαν, πειραματίζονταν με όλων των ειδών τα φυσίγγια, με ατσάλινα σκάγια πλέον, για να καταφέρουν να κρατήσουν τα πουλιά .
Μιά μοναδική εμπειρία στο τέλος της σεζόν
Η σεζόν για τα υδρόβια ουσιαστικά, αλλά και τυπικά κλείνει στις 31 Ιανουαρίου που κλείνει και το κυνήγι της πρασινοκέφαλης. Μετά όλα όσα ανέφερα πιο πρίν, η διάθεση για κυνήγι αγριόπαπιας θα είχε χαμηλό ενδιαφέρον…. όμως το τελευταίο Σάββατο μας επιφύλασσε μια σούπερ κυνηγετική εμπειρία που συμβαίνει σπάνια και προσωπικά από τα αρχεία μου είχε να συμβεί από το 2009. Ο καιρός έδωσε ισχυρούς Νοτιάδες που θα έφταναν τα δέκα με έντεκα μποφόρ.
Παρασκευή βράδυ λοιπόν, παραμονή της 31ης και η ανησυχία ήταν έκδηλη στην παρέα, όσο βλέπαμε τις τέντες να πάλλονται στους ρυθμούς του ισχυρού νοτιά στην παραλία της πόλης μας, τόσο περισσότερο αναμέναμε την στιγμή της αναχώρησης. Τα αυτοκίνητα είχαν φορτωθεί από νωρίς με τον απαραίτητο εξοπλισμό που δεν ήταν άλλος από φυσίγγια με ατσάλινα σκάγια.
Ο χρόνος προετοιμασίας του εξοπλισμού είχε λιγοστέψει κατά πολύ μετά από τόσο καιρό και τόσες εξόδους, καθώς φτάναμε και προς το τέλος της κυνηγετικής περιόδου.
Τα πλέον απαραίτητα είναι ήδη φορτωμένα στο αυτοκίνητο, μόνιμα, που μοιάζει με κυνηγετικό κατάστημα κατά την διάρκεια του κυνηγιού. Επιπλέον συμπληρώσαμε σπαστά καφεδάκια, νεράκι και φυσικά το πιο απαραίτητο αξεσουάρ το οποίο δεν πρέπει να λείπει ποτέ από τα είδη του σωστού κυνηγού…. τα τελάρα. Τα τελάρα μας είναι τα καθίσματά μας στις ατελείωτες ώρες αναμονής, πλένονται εύκολα από τις λάσπες, είναι ανθεκτικά και χρησιμεύουν και σαν αποθηκευτικός χώρος για το κουβάλημα των θηραμάτων.
Τα μποφόρ του Νοτιά φέραν τα παπιά…
Νωρίς το πρωί τα πράγματα χειροτέρεψαν από πλευράς καιρού, η ένταση των ανέμων ενισχύθηκε και η ταχύτητά τους άγγιζε τα 80 χλμ. Ξερίζωνε δέντρα και η ΔΕΗ προσπαθούσε με κάθε τρόπο να διατηρήσει την παροχή ρεύματος στην πόλη, φυσικά εμείς ακάθεκτοι ήμασταν ήδη στο αυτοκίνητο και οδεύαμε ολοταχώς προς το Δέλτα. Ήταν αρκετές οι φορές που νομίζαμε ότι θα μας πάρει και θα μας σηκώσει στο δρόμο ο αέρας, αλλά ο δρόμος έπαψε να μας απασχολεί την στιγμή που περάσαμε τις γραμμές του τρένου και βρεθήκαμε στο σημείο που ξέρουμε ότι με κάθε Νοτιά γίνεται χαμός από παπιά.
Τα αυτοκίνητα άρχισαν να συρρέουν το ένα πίσω από το άλλο, με βιαστικές κινήσεις, αλλά όχι επιπόλαιες για να μην χάσουμε την ιδανική φυλάχτρα, βρεθήκαμε σε λίγα μόλις λεπτά δίπλα στο γλυκό νερό.
Τα ακούγαμε τα κοπάδια που μας πατούσαν τα κεφάλια αλλά δεν είχε χαράξει ακόμη για να μπορούμε να τα δούμε κιόλας. Η εμπειρία μας στις συγκεκριμένες καιρικές συνθήκες μας συμβούλευε να κάνουμε υπομονή. Κάναμε και επιβραβευτήκαμε.
Μόλις βγήκε το πρώτο φως είδαμε αυτό που υποπτευόμασταν… όταν το ακούγαμε, κοπάδια με πλήθος πουλιών περνούσαν πάνω από το κεφάλι μας. Οι τουφεκιές έφευγαν η μια πίσω από την άλλη και πλέον ακουγόταν από όλες τις κατευθύνσεις.
Για να μην ψάχνεις πρέπει να αφήσεις τα πουλιά να σε προσπεράσουν και μετά να ρίξεις, αλλιώς ο δυνατός αέρας τα μετακινούσε προς τα πίσω και ήταν αδύνατο να τα βρεις. Η προσκόπευση απαραίτητη και πολύ μεγαλύτερη από ότι σε φυσιολογικές συνθήκες. Οι γομώσεις όχι απαραίτητα δυνατές, ούτε και τα σκάγια χοντρά. Τα ατσάλινα άρχισαν να δείχνουν τις δυνατότητες τους γρήγορα και ο χαρακτηριστικός ήχος τους που στην αρχή ξένιζε, τώρα πλέον συνηθίστηκε και συνδυάστηκε με αποτελεσματικότητα.
Όσο περνούσε η ώρα, τόσο περισσότερα κοπάδια προσπαθούσαν κόντρα στον αέρα να προσεγγίζουν το γλυκό νερό, μιας και η θάλασσα ήταν πλέον αφιλόξενη με τα έντεκα μποφόρ να την ταράζουν.
Αντοχές που δοκιμάζονται…
Η βροχή δεν μας άφηνε να δούμε μακριά καθώς μας τύφλωνε, αλλά και τα πουλιά που τα ανάγκαζε να πετούν χαμηλά. Οι χήνες περνούσαν από μπροστά μας αλλά κανείς δεν τολμούσε να ρίξει, ούτε στα κοπάδια από τις βαρβάρες. Η αδρεναλίνη στα κόκκινα, τουφεκιές και τρέξιμο μέσα στα αφιλόξενα νερά του Δέλτα μας για γρήγορη επαναφορά στη φυλάχτρα. Η ροή των κοπαδιών άρχισε να αυξάνεται, κοπάδια από παντού και πλέον μόνο καθαρά.
Τέτοιο κυνήγι είναι δύσκολο να περιγράψει κανείς. Η συνεχής εναλλαγή εικόνων και συναισθημάτων είναι πρωτόγνωρη για ένα ανθρώπινο νου.
Δυνατός αέρας, βροχή που γίνεται και χαλάζι, υδρόβια σε απίστευτους αριθμούς και ο εξοπλισμός να δοκιμάζεται συνεχώς παρέα με τη σωματική αντοχή.
Για να πάρεις στο χέρι το κάθε πουλί έπρεπε να διανύσεις απόσταση σε λάσπη και νερό με την μπότα να κολλάει σε κάθε βήμα σε αυτήν πεισματικά. Το νερό σε συνδυασμό με το κύμα, απομάκρυνε γρήγορα τα θηρευμένα πουλιά, που αν ήταν και τραυματισμένα, ήταν δύσκολο να τα βρεις μέσα στη θύελλα. Ανάσες πολλές και το νερό απαραίτητο για να μην αφυδατωθείς.
Μοναδικές εικόνες μέσα σε ένα τοπίο μοναδικό. Η κάθε τουφεκιά ζυγισμένη και υπολογισμένη καθώς τα φυσίγγια λιγόστευαν και το αυτοκίνητο έμοιαζε να είναι χιλιόμετρα μακριά. Όταν κόπαζε η βροχή ήταν εύκολο να ρίξεις, αλλά και να δεις τι γίνεται τριγύρω σου, εικόνα μαγική η διπλανή φυλάχτρα με το παλικάρι να αναμένει τα παπιά αγκαλιά με το κίτρινο λαμπρατόρ του, το οποίο ανέμενε την εντολή του για επαναφορά. Μια πρόχειρη καταμέτρηση έδειξε ότι φτάσαμε στο όριο κάρπωσης και ήταν η ώρα της ταλαιπωρίας. Κουβάλημα των πουλιών και επιστροφή στο αυτοκίνητο με τη βροχή να έχει δώσει την θέση της στο χαλάζι. Περπάτημα με ορατότητα μηδενική και το νερό να έχει μπει παντού. Μούσκεμα τα πάντα. Μετά από μισή ώρα περίπου, απαλλαγμένοι από τα ρούχα μέσα στο αυτοκίνητο, προσπαθούμε να πάρουμε επαφή μέσω τηλεφώνου με τον έξω κόσμο που έχει φρικάρει με την απουσία ρεύματος. Τα καφεδάκια φτιάχνονται εν κινήσει και ο καθένας προσπαθεί να περιγράψει τις εικόνες που έζησε.
Η μαγεία του απρόβλεπτου…
Αυτός ο τόσο παρεξηγημένος άνεμος από τους κυνηγούς μας χάρισε ένα αξέχαστο δώρο, αφού οι τόσες μέρες παγωνιάς είχαν αναγκάσει τα πουλιά να είναι έξω από το Δέλτα και η ξαφνική αλλαγή τα ανάγκασε να έρθουν να μπουν όλα μέσα πετώντας πολύ χαμηλά, λόγω της σφοδρότητας του ανέμου.
Το τελείωμα της ημέρας μας βρήκε ανάμεσα στην υπόλοιπη παρέα να διηγούμαστε με κάθε λεπτομέρεια το τι χαμός έγινε τρώγοντας αρκετά από τα πρασινοκέφαλα που χτυπήσαμε με παραδοσιακή συνταγή και κρασί Σουφλίου. Αυτοί που δεν κατάφεραν να έρθουν μοιράστηκαν την χαρά μας και τις ιστορίες μας, αυτός που δεν μιλιόταν ήταν ο μικρότερος της παρέας Παναγιώτης που αποκοιμήθηκε .
Η μαγεία του Νοτιά μας οδήγησε σε μια ακόμη κυνηγετική εμπειρία . Η ομορφιά του απρόβλεπτου είναι το δώρο της φύσης που παρασύρει όλους εμάς χρόνια τώρα στο κυνήγι. Ειδικά τώρα που η ζωή μας έχει φορτωθεί από πολλά και καθημερινά άγχη και μια ρουτίνα σε πολλούς τομείς της. Μέσα σε αυτό το γενικότερο κλίμα της κατήφειας, της μόνιμης γκρίνιας και αμφισβήτησης, με ανθρώπινες αντιδράσεις κατά πολύ προβλέψιμες γιατί συνήθως έχουν σχέση με εύκολο, ανέξοδο και ψευδές κέρδος κάθε είδους, οικονομικό, κοινωνικό, συναισθηματικό, εγώ συνεχίζω να έχω την απόλυτη ανάγκη του απρόβλεπτου. Σαν κυνηγός ή σαν φωτογράφος, ήμουν και θα είμαι περιπατητής σε αυτή τη φύση που πολλοί επιμένουν να λένε ότι χρειάζεται βοήθεια αλλά δεν την δίνουν, θα βλέπω αυτά που πολλοί προσπαθούν να δουν αλλά δεν τα καταφέρνουν. Θα συνεχίσω να λέω πως είμαι κυνηγός ακόμη κι αν το κυνήγι απαγορευτεί στην Ελλάδα, γιατί αυτό με έμαθε να βλέπω την φύση και όχι απλώς να την κοιτάζω.
Εμείς που επιλέγουμε να συνεχίζουμε να κυνηγούμε βιώνοντας συγχρόνως κάθε χρόνο πιο έντονα την ανησυχία για το μέλλον της θεόσταλτης τέχνης του κυνηγιού, ας προσπαθήσουμε να απομονώσουμε όλους αυτούς που επιδιώκουν το αντίθετο. Αυτό πρέπει να είναι πλέον το προφίλ του σύγχρονου Έλληνα κυνηγού, εκτός από τον διαχειριστικό ρόλο του.