Οι μέγιστες αποστάσεις σκαγίων και βλημάτων
Τα σκάγια πάνε πολύ κοντά για να κάνουν δουλειά και πολύ μακριά για να κάνουν ζημιά. Αυτό να το θυμάστε πάντα όταν πιέζετε τη σκανδάλη.
Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι το Νο7 (2,5mm), μπορεί να τραυματίσει σοβαρά το μάτι ενός συνανθρώπου μας ή κατοικίδιου ζώου, σε απόσταση μεγαλύτερη των 200m., ενώ το χρήσιμό του βεληνεκές στο κυνήγι δεν ξεπερνά τα 40m., για αντίστοιχο σε μέγεθος θήραμα.
Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι το θήραμα για να καταβληθεί, απαιτούνται τουλάχιστον 5 σκάγια. Εξαιρούνται οι περιπτώσεις τραυμάτων στον εγκέφαλο, στη σπονδυλική στήλη και στη καρδιά.
Πρώτος ο Γάλλος ερευνητής Bommie, ήταν αυτός που μελέτησε τη φυσιολογική επίδραση των τραυμάτων και αξιολόγησε με εκατοντάβαθμο την ακαριαία καταβολή του θηράματος. Με αυτό όμως το θέμα θ’ ασχοληθούμε στο επόμενο άρθρο μας για να γίνει κατανοητή σε όλους η σημασία των αποστάσεων και διάφορα φαινόμενα όπως ματωμένα θηράματα, πούπουλα στον αέρα κ.α.
Τα σκάγια, ανάλογα με τη διάμετρό τους και την αρχική ταχύτητα, διανύουν μία απόσταση Α, η οποία διαφέρει πολύ μεταξύ τους, ανάλογα με τη διάμετρό τους.
Επίσης σπουδαίο ρόλο στη τελική απόσταση, παίζει και η σκληρότητα, σφαιρικότητα κ.α. των σκαγίων και το choke της κάνης. Για σκάγια με ταχύτητα V1 380m/sec., οι μέγιστες δυνατές αποστάσεις, ενδεικτικά είναι οι ακόλουθες στον πίνακα 1.
Πίνακας: 1
ΜΕΓΙΣΤΕΣ ΤΑΧΥΤΗΤΕΣ ΣΚΑΓΙΩΝ (V1 380m/sec.) | ||
Νούμερο σκαγίων | Διάμετρος σκαγίου σε χιλιοστά | Μέγιστη δυνατή απόσταση σε μέτρα |
Νο9 | 2 | 160 |
Νο8 | 2,25 | 180 |
Νο7 | 2,5 | 200 |
Νο6 | 2,75 | 220 |
Είναι εύκολο μελετώντας τον πίνακα να διαπιστώσουμε και να υπολογίσουμε τη μέγιστη απόσταση σε μέτρα που είναι ίση με το γινόμενο από τον πολλαπλασιασμό της διαμέτρου των σκαγίων επί 80, δηλαδή για σκάγια Νο6 είναι 2,75×80 άρα το Νο6 διατηρεί επικίνδυνη ταχύτητα και πέρα των 220m.
Επίσης, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι τα σκάγια για να φτάσουν στην απόσταση αυτή, πρέπει να βληθούν με ανάλογη κλίση του όπλου, λόγω της καμπύλης των σκαγίων πριν της πτώσεως τους, η οποία δεν είναι ευκαταφρόνητη π.χ. για σκάγια Νο9 2mm, απαιτείται κλίση 18Ο. Ακόμη κάτι που ίσως ελάχιστοι γνωρίζουν -μέχρι και οι αρθρογράφοι που ασχολούνται με θέματα βλητικής- είναι ότι στις αποστάσεις αυτές, ανάλογα με το choke του όπλου, τα σκάγια έχουν διασπορά πλάτους πάνω από 100m.
Είναι λοιπόν φανερό, πόσο εύκολα μπορούμε να γίνουμε υπαίτιοι τραυματισμών όταν δεν προσέχουμε και πυροβολούμε ανεξέλεγκτα. Αλλά σε περίπτωση συσσωμάτωσης των σκαγίων από ελαττωματική βυσμάτωση, οι αποστάσεις αυτές και ανάλογα με τη μάζα της συσσωμάτωσης, μπορούν να υπερδιπλασιαστούν.
Το 1955 βρέθηκε σκοτωμένος ένας τσοπάνος από συσσωμάτωση στο κεφάλι που βρισκόταν σε απόσταση 350 m. που πυροβολήθηκε από κυνηγό που βρισκόταν στον απέναντι λόφο και κυνηγούσε πέρδικες.
Τα όσα αναφέραμε για τις μέγιστες αποστάσεις, αφορούν την οριζόντια βολή. Για κάθετες βολές, τα ύψη που μπορούν να φτάσουν τα σκάγια είναι κάπως περιορισμένα. Εάν θέλετε να μάθετε σε τι ύψος φτάνουν τα σκάγια σας, θα πρέπει να πολλαπλασιάσετε τις αναφερόμενες αποστάσεις οριζοντίου βολής με το συντελεστή 0,75, δηλαδή για σκάγια διαμέτρου 2,5mm λόγω του ότι η ανώτερη δυνατή απόσταση, είναι 210m, το μέγιστο ύψος του No7 θα είναι 157m.
Τα 9βολα με διάμετρο βολίδας 8,6 έχουν πτώση στα 600m περίπου, ενώ το μονόβολο ξεπερνά το 1 χιλιόμετρο.
Γνωστή ελληνική εταιρεία για τα ευρήματά της, είχε σχεδιάσει ένα υποτυπώδες «καπέλο» που τοποθετούσε πάνω από τα σκάγια και στις κανονικές αποστάσεις συμπεριφερόταν σαν μονόβολο διαπερνώντας λαμαρίνα 2,5mm, ενώ πάνω από τα 70m ελευθερωνόταν η δέσμη των σκαγίων, με αποτέλεσμα να είναι δυνατή η καταβολή μεγάλων υδροβίων, σε αποστάσεις 90m και πλέον. Ο κυνηγός όμως, θα έπρεπε να εκτιμήσει σωστά την απόσταση, την καμπύλη της τροχιάς κ.α., πράγμα πολύ δύσκολο για το σύνολο των κυνηγών.
Τα φυσίγγια αυτά δεν κυκλοφόρησαν ποτέ στην αγορά, γιατί από την ίδια την εταιρεία θεωρήθηκαν αντιοικολογικά και μόνο μεγάλη ζημιά θα έκαναν στην πανίδα, με ελάχιστη κάρπωση του χρήστη. Τα σκάγια των φυσιγγίων MAGNUM ιδίας διαμέτρου με εκείνα των κοινών με 36g., έχουν αισθητά μικρότερες τιμές μέγιστων αποστάσεων για τον απλό λόγο ότι η αρχική τους ταχύτητα είναι κατά πολύ μικρότερη εκείνων των συμβατικών. Τώρα πως γίνεται και ορισμένοι Έλληνες γομωτές στα κουτιά των φυσιγγίων MAGNUM γράφουν με μεγάλα γράμματα «Υψηλών ταχυτήτων», ίσως κάτι θα ξέρουν περισσότερο από τους πρώτους διδάξαντες, τους Αμερικανούς που τα MAGNUM τους δεν ξεπερνούν V1 360m/sec. Πριν κυκλοφορήσουν έναν τύπο φυσίγγια, θα πρέπει αν δοκιμάσουν μερικά αναγνωρισμένων και όχι να καινοτομούν για λόγους εντυπωσιασμού. Την παρατήρηση αυτή, την κάνω καλοπροαίρετα. Όλοι πρέπει να συμβάλλουμε για να βελτιωθεί ποιοτικά η εγχώρια παραγωγή, αδιακρίτως προϊόντος.
Φυσικά, οι μέγιστες αποστάσεις, μπορούν να αυξηθούν εάν χρησιμοποιηθούν διάφορα ευρήματα κατά πολύ. Θα ήταν παράλειψη να μην σας επιστήσουμε τη προσοχή στο ότι θα πρέπει να σεβόμαστε τα θηράματα και ν αποφεύγουμε να τα πυροβολούμε σε αποστάσεις που απλώς τα τραυματίζουμε και μετά γίνονται βορά των σαρκοφάγων και όλα αυτά γιατί κάποτε έτυχε να έχετε επιτυχή βολή σε απόσταση 60m ή 70m.
Έχει αποδειχθεί ότι τα θηράματα που καρπούμεθα, τα πυροβολούμε σε αποστάσεις μέχρι και 30m. Η αναλογία είναι 80% και πλέον και το υπόλοιπο 20% πάνω από αυτές τις αποστάσεις. Πάνω δε από 35m. για τα συμβατικά φυσίγγια με κάνη full(*), τα θηράματα που πυροβολούνται, τραυματίζονται, ή πέφτουν πολύ μακριά σε ποσοστό 80%. Στην περίπτωση αυτή δεν κυνηγάμε, απλά τζογάρουμε.
Είναι κατανοητό, τι ζημιά κάνουν αυτές οι μακρινές βολές στη πανίδα. Γι’ αυτό πρέπει ν’ αποφεύγουμε τις μακρινές βολές που άλλωστε τις περισσότερες και να πέσει το θήραμα, είναι πολύ δύσκολο να το βρούμε. Το «Δε βαριέσαι, εγώ το σκότωσα κι ας μην το πάρω», πρέπει να το ξεχάσουμε δια παντός.
Στο επόμενο άρθρο μας, θ’ ασχοληθούμε με τα ευρήματα του μεγάλου Γάλλου βιολόγου και φανατικού κυνηγού, Bommie. Επίσης, για τα σκοτωμένα θηράματα που δύσκολα τα βρίσκουμε και άλλα πολλά, που ποτέ κανείς δε σας δίδαξε.
Βολές
Παράκληση προς τους αρθρογράφους που ασχολούνται με τη βλητική: Το ν’ αντιγράψεις ένα άρθρο που έχει δημοσιευτεί σε ξένο περιοδικό και να βάζεις την υπογραφή σου, δεν είναι ένα τόσο μεγάλο ατόπημα. Μεγάλο όμως ατόπημα, είναι να μη μεταφέρεις σε κατανοητή γλώσσα, το μεταφρασμένο κείμενο και να μη μπαίνεις στο κόπο, γιατί είσαι εγγράμματος, να μη μετατρέπεις τις γιάρδες και τις ίντσες σε μέτρα ή χιλιοστά. Σκοπός των αρθρογραφούντων είναι να συμβάλλουν στην επιμόρφωση των κυνηγών και όχι της προσωπικής τους προβολής.
