Τι είναι η Πεζοπορία – Ορειβασία

Πρόκειται για την πιο απλή μορφή άσκησης. Με ελάχιστη διανυόμενη απόσταση τα 5 χλμ (ή σε χρόνο περίπου μια – δύο ώρες ), πραγματοποιείται σε εδάφη με πολύ μικρή κλίση δίχως μεγάλη υψομετρική διαφορά, χρειάζεται ελαφρύς εξοπλισμός που αποτελείται από αθλητικά παπούτσια ή παπούτσια trekking, ελαφρό συμβατικό ντύσιμο ανάλογα την εποχή, απαραίτητο είναι ένα μικρό σακίδιο, νερό – πρόχειρη τροφή. Είναι το είδος της πεζοπορίας που είναι προσιτό σε όλους αρκεί να υπάρχει ένα καλό επίπεδο υγείας. Η πεζοπορία μπορεί να γίνει οπουδήποτε αρκεί να υπάρχει το κατάλληλο περιβάλλον σ’ ένα δάσος, σ’ ένα βουνό σ΄ ένα νησί, δίπλα στην θάλασσα, οπουδήποτε.

Μια διαδρομή χαρακτηρίζεται ως απλή πεζοπορία, όταν η υψομετρική διαφορά που καλύπτεται κατά τη διάρκεια της διαδρομής δεν ξεπερνά τα 300μ. Για μεμονωμένα άτομα, οικογένειες, και νεαρά παιδιά, λίγες ώρες, μισή μέρα αλλά και ολόκληρη μέρα, η απλή πεζοπορία αποτελεί ιδανική σωματική και κοινωνική δραστηριότητα.

Ορεινή Πεζοπορία

Πρόκειται για το επόμενο στάδιο της πεζοπορίας. Η απόσταση των 15 – 20 χλμ. και οι 5 – 8 ώρες πορείας αποτελούν πια τον κανόνα. Τα χιλιόμετρα όμως σε σχέση με τις ώρες χάνουν λίγο την αξία τους γιατί το έδαφος είναι ορεινό και έτσι οι δυσκολίες που παρουσιάζονται έχουν σαν αποτέλεσμα να διανύονται λιγότερα χλμ. ανά ώρα. Έχει διαπιστωθεί ότι η μέση ωριαία ταχύτητα είναι 3 – 4 χλμ./ώρα. Ο εξοπλισμός είναι περισσότερο εξειδικευμένο, ιδιαίτερα τη χειμερινή περίοδο επιβάλλεται να είναι ο κατάλληλος. Βάση του εξοπλισμού είναι ένα καλό ορειβατικό μποτάκι (άρβυλο) όπως επίσης ένα καλό σακίδιο, επίσης απαραίτητο θεωρείται το κατάλληλο ντύσιμο ενώ η πρόβλεψη τροφής και νερού είναι αναγκαία συμπληρώματα της πορείας.

Η ορεινή πεζοπορία μπορεί να γίνει σε οποιοδήποτε βουνό. Βασικό χαρακτηριστικό της ορεινής πεζοπορίας είναι η υψομετρική διαφορά της διαδρομής η οποία μπορεί να φθάσει τα 500 – 600 μέτρα, επίσης η πορεία γίνεται συνήθως σε υψόμετρα μεγαλύτερα των 500μ. Αυτονόητο θεωρείται ότι η πραγματοποίηση πεζοπορίας ειδικά σε υψόμετρα πάνω από τα 1000μ. κατά τη διάρκεια του χειμώνα μπορεί να γίνει εξαιρετικά δύσκολη λόγω των άσχημων καιρικών συνθηκών. Όσοι ασχολούνται με την ορεινή πεζοπορία πρέπει να είναι εξασκημένοι, να έχουν ήδη κάνει απλές πεζοπορίες και φυσικά πρέπει να είναι ικανοί να αντιμετωπίσουν πιθανές δυσκολίες.

Ορειβασία

Η ορειβασία είναι η δραστηριότητα – κίνηση στο περιβάλλον του βουνού, εντός η εκτός χαρτογραφημένων και σηματοδοτημένων μονοπατιών, με οποιεσδήποτε μετεωρολογικές συνθήκες.

Στην ορειβασία οι αντικειμενικοί κίνδυνοι (που προέρχονται από την φύση) καθώς και οι υποκειμενικοί (που προέρχονται από τα ανθρώπινα λάθη) είναι σχετικά συχνοί και όχι σπάνια οδηγούν σε σοβαρούς τραυματισμούς ή θανάτους. Μερικοί από τους αντικειμενικούς κινδύνους που αντιμετωπίζει ο περιπατητής – ορειβάτης είναι οι ξαφνικές αλλαγές του καιρού στο βουνού, το μαλακό ή παγωμένο χιόνι, οι χιονοστιβάδες, το δυνατό κρύο, η έκθεση στον ήλιο, οι πτώσεις βράχων. Η καταπόνηση του σώματος σε συνδυασμό με το περιβάλλον μπορεί να οδηγήσει σε αφυδάτωση, κρυοπαγήματα, ασθένεια του βουνού, απώλεια προσανατολισμού, απώλεια ψυχραιμίας, διαστρέμματα, κατάγματα, και άλλες δυσάρεστες καταστάσεις. Η δυσκολία μιας ορειβατικής διαδρομής εξαρτάται από την διάρκειά της, το ανάπτυγμά της, την υψομετρική διαφορά που καλύπτεται αλλά και τις τεχνικές δυσκολίες που περιέχει.

Μια τέτοια δραστηριότητα μπορεί να διαρκεί από μερικές ώρες έως αρκετές ημέρες, επομένως ο απαιτούμενος εξοπλισμός και τα απαραίτητα εφόδια ποικίλουν. Εκτός από τα απαραίτητα για πεζοπορία, η ορειβασία απαιτεί περισσότερο εξειδικευμένο εξοπλισμό, ειδικές μπότες, piolet, crampons, σχοινιά, καρφιά, κ.α. Στην σύγχρονη ορειβασία χρησιμοποιούνται ειδικά υλικά για τον ρουχισμό, ιδιαίτερα ανθεκτικά και με ιδιότητες που δίνουν μεγάλη αυτονομία και σιγουριά στον ορειβάτη.

Η δραστηριότητα απαιτεί καλή φυσική κατάσταση ώστε να ολοκληρώνεται στο συντομότερο δυνατό διάστημα, μειώνοντας έτσι την μακροχρόνια έκθεση του ορειβάτη στους κινδύνους του βουνού, ειδικά όταν οι συνθήκες είναι ακραίες. Ιδιαίτερα σημαντικό θεωρείται και η καλή προετοιμασία, ώστε να προβλεφθούν ακόμη και οι καταστάσεις που θέτουν την ζωή σε κίνδυνο, ώστε μια ορειβατική εξόρμηση να αφήσει αξέχαστες εμπειρίες και όχι τραύματα ή απώλεια ζωής.

Εκπαίδευση στην Ορειβασία

Η ορειβατική εκπαίδευση στην Ελλάδα έχει αποτελέσει θέμα συζήτησης από την αρχή της παρουσίας της στην. Ο αριθμός των ανθρώπων και κυρίως των νέων που στρέφονται προς αυτό τον τρόπο ζωής, (γιατί δίχως να υπερβάλει κάποιος πρόκειται για τρόπος ζωής) αυξάνεται εντυπωσιακά. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα και αρνητικά φαινόμενα, όπως η αύξηση των θανατηφόρων δυστυχημάτων αλλά και η οικονομική εκμετάλλευση. Όσοι αποφασίζουν να ασχοληθούν πρέπει να γνωρίζουν να αρχίσουν ορθά. Ο πιο ασφαλείς τρόπος είναι να παρακολουθήσουν μια σχολή ορειβασίας και όχι να το κάνουν δίπλα σε κάποιον που απλά ‘’ξέρει’’.

Ο επίσημος φορέας ορειβατικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα είναι η Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας Αναρρίχησης (ΕΟΟΑ). Η Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας Αναρρίχησης γνωρίζοντας τα αρνητικά φαινόμενα που δυσφήμιζαν την δραστηριότητα, δημοσίευσε το 2005 στο www.eooa.gr τα εξής: “Η ΕΟΟΑ επιθυμεί να γνωστοποιήσει στα μέλη των Συλλόγων ότι τα πτυχία ορειβασίας που χορηγούνται από ιδιωτικές σχολές δεν είναι αποδεκτά για τις βαθμίδες εκπαίδευσης της ΕΟΟΑ”.

Η ανακοίνωση είχε στόχο την ενημέρωση του συνόλου, ορειβατών και αναρριχητών μέλη συλλόγων και μη. Στη χώρα μας, η Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας Αναρρίχησης είναι υπεύθυνη για την διοργάνωση και εποπτεία σχολών, σεμιναρίων και αγώνων ορειβασίας, αναρρίχησης και ορειβατικού σκι. Το καθεστώς που διέπει τις δραστηριότητες αυτές δεν είναι ευρύτερα γνωστό, λόγω κακής πληροφόρησης. Οι ομοσπονδιακές σχολές ορειβασίας χωρίζονται σε βαθμίδες, οι οποίες καθορίζονται στον κανονισμό εκπαίδευσης που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ορειβασίας Αναρρίχησης.