Το γεγονός ότι το λειόκαννο κυνηγετικό όπλο παρουσιάζει αρκετές ιδιαιτερότητες σε σχέση με το ραβδωτό το γνωρίζουμε όλοι. Ίσως όμως να μην έχουμε αντιληφθεί ότι γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο είναι μάταιο να προσπαθούμε να σκοπεύσουμε με λειόκαννο, βασιζόμενοι στην εμπειρία που αποκτήσαμε στα ραβδωτά, είτε κατά τη θητεία μας στο στρατό είτε στην παιδική μας ηλικία όταν πειρματιζόμασταν με το αεροβόλο.
Υποφέρετε από πονοκεφάλους μετά από ένα κυνήγι με πολλές τουφεκιές; Μήπως κατά την τουφεκιά νιώθετε πόνο στο ζυγωματικό; Όταν πατάτε τη σκανδάλη, απ’ την ανάκρουση ο υποφυλακτήρας χτυπάει και τραυματίζει το μεσαίο δάκτυλο; Μήπως χάνετε συστηματικά βολές που είναι πάνω ή κάτω απ’ το στόχο σας; Μήπως μετά την πρώτη βολή δυσκολεύεστε πολύ στο να επαναφέρετε το όπλο σας στην σκοπευτική ευθεία για τη δεύτερη;
Τις απαντήσεις σε όλα αυτά τα ερωτήματα θα σας τις δώσει το συγκεκριμένο άρθρο, διότι αν αντιμετωπίζετε ένα από τα παραπάνω προβλήματα, τότε οι διαστάσεις του κοντακίου δεν ταιριάζουν στο σωματότυπό σας. Με ένα όπλο που διαθέτει ακατάλληλες διαστάσεις για εσάς, όσο καλό κι αν είναι, δεν θα πετύχετε ποτέ με αυτό υψηλά ποσοστά ευστοχίας.
Η ταυτότητα του λειόκαννου
Από τις αρχές ακόμα της δημιουργίας του, το λειόκαννο κυνηγετικό όπλο δήλωσε την ταυτότητά του: είναι ένα όπλο που τουφεκίζει πάνω στην κίνηση και σκοπεύει κινούμενους στόχους, σε αντίθεση με το ραβδωτό όπλο (πολεμικό, αεροβόλο κ.λπ.) που απαιτεί απόλυτη σταθερότητα και στατικότητα για ακρίβεια στη βολή.
Το ραβδωτό σημαδεύει και ο σκοπευτής έχει διαθέσιμο χρόνο για ρυθμίσεις, φροντίζοντας την ακρίβεια της βολής του, στο λειόκαννο έχουμε κατάδειξη στόχου σε δραματικά μικρό χρόνο που δεν δίνει περιθώρια στο σκοπευτή για ρυθμίσεις. Όλη η δουλειά στο ραβδωτό στηρίζεται στο πόσο καλά και ακριβή σκοπευτικά διαθέτει (κλεισιοσκόπιο, διόπτρα κ.λπ.), ενώ όλη η δουλειά στο λειόκαννο στηρίζεται στο πόσο ταιριάζει το κοντάκι στις σωματικές διαστάσεις του κατόχου του. Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ότι οποιαδήποτε τεχνική σκόπευσης με πολεμικό όπλο έχουμε μάθει στο στρατό ή με το αεροβόλο των παιδικών μας χρόνων, είναι εντελώς άχρηστη στο κυνήγι με το λειόκαννο όπλο. Απεναντίας, θα έλεγα ότι δεν είναι μόνο παραπλανητική, αλλά και καταστροφική.
Πρώτη προσέγγιση
Να δούμε μια συνηθισμένη σκηνή σε ένα οπλοπωλείο. Μπαίνει ο κυνηγός, ζητάει το τάδε όπλο που του αρέσει αισθητικά, έχει δυνατό όνομα με μεταπωλητική αξία, έχει το μήκος κάννης και τα τσοκάκια που επιθυμεί, το περιεργάζεται λίγο στα χέρια του κι αν τα βρούνε στην τιμή, το παίρνει και φεύγει. Παρακάτω μπαίνει σε ένα μαγαζί με ρούχα και ζητάει το τάδε σακάκι. Το παίρνει στα χέρια του και το πρώτο πράγμα που κάνει είναι να το φορέσει να δει αν τον στενεύει στους ώμους, αν του ταιριάζει στο σώμα του και τρέχει στον καθρέφτη να δει πώς στρώνει πάνω του.
Αυτό που θα έπρεπε να κάνει στο όπλο των 1.500 ευρώ, το κάνει στο σακάκι των 200 ευρώ. Είναι σχήμα οξύμωρο, για να μην πω… τραγικό. Γι’ αυτό στη χώρα μας οι περισσότεροι κυνηγοί σήμερα τουφεκίζουν με λάθος κοντάκια.
Τα πάντα ξεκινούν από την αγορά και την πρώτη προσέγγιση στο όπλο. Βέβαια, εξυπακούεται ότι για να ελέγξει κάποιος αν του έρχεται καλά το όπλο που κρατάει και θέλει να αγοράσει, θα πρέπει να ξέρει να επωμίζει σωστά και να επαναλαμβάνει συνεχώς την ίδια επώμιση, όχι κάθε φορά να κάνει διαφορετική. Όμως, αυτή ποιος θα του τη διδάξει; Ο στρατός με το πολεμικό όπλο; Ο πατέρας ή ο θείος που και αυτοί “σέρνουν” μαζί τους τα λάθη του αυτοδίδακτου; Το άγιο πνεύμα που θα κατέβει από τον ουρανό ή μήπως γεννήθηκε να ξέρει;
Οι σωματομετρικές διαστάσεις
Για να στηρίξουμε το σημερινό θέμα όπως αλλά και οποιοδήποτε άρθρο γράφεται περί διαστάσεων κοντακίου στο διηνεκές, θα υποθέσουμε ότι ο αναγνώστης έχει διδαχθεί τη σωστή επώμιση από έναν εξειδικευμένο δάσκαλο κυνηγετικής σκοποβολής.
Οι σωματομετρικές διαστάσεις του κοντακίου σε έναν που ξέρει να επωμίζει είναι κρίσιμες στη σκόπευση του λειόκαννου. Αν τα μέτρα του κοντακίου δεν ταιριάζουν, το ένα εκατοστό μετακίνησης της κάννης (του στομίου) στα 35 μ. αντιστοιχεί σε μετακίνηση του κέντρου της τουφεκιάς κατά 80 εκ.
Σκεφτείτε ότι η πλειονότητα των κυνηγών σήμερα τουφεκίζει με όπλα που παρουσιάζουν απόκλιση περισσότερο από ένα εκατοστό και δεν διαθέτει τις γνώσεις για να το διαπιστώσει.
Για να πάει η βολή εκεί που θέλουμε
Από τη στιγμή που στο λειόκαννο όπλο -και το τονίζουμε για ακόμα μία φορά- δεν γίνεται ευθυγράμμιση σκοπευτικών όπως στο ραβδωτό, το κοντάκι του είναι στα μέτρα μας και δεν θα χρειάζεται να του κάνουμε καμία διόρθωση όταν το επωμίζουμε.
Εμείς παρακολουθούμε το στόχο, επωμίζουμε σωστά, τα μάτια μας εστιάζουν μόνο στο στόχο και καθόλου στο όπλο, τα μέτρα του κοντακίου ταιριάζουν στο σώμα μας, τότε η βολή μας θα πάει εκεί που βλέπουμε.
Εκεί διαπιστώνεται πως η υπόθεση “μέτρα του κοντακίου” είναι σημαντικότατη. Μετά τη σωστή επώμιση είναι το μεγαλύτερο μυστικό της σκοπευτικής επιτυχίας του λειόκαννου όπλου.
Κοντάκι κατά παραγγελία
Τα σωστά μέτρα θα βοηθήσουν ώστε το κυρίαρχο μάτι του σκοπευτή να τοποθετηθεί στην απαιτούμενη θέση έτσι ώστε να ευθυγραμμιστεί το όπλο και να πάνε τα σκάγια εκεί που βλέπει. Σ’ αυτό το σημείο είναι σημαντικό να κατανοήσουμε το γιατί πολλές εταιρείες όπλων προσφέρουν τη δυνατότητα παραγγελίας κοντακίου στις διαστάσεις που επιθυμεί ο πελάτης. Έτσι, λοιπόν, αναγνωρίζουμε ότι το κυρίαρχο και κοινό στοιχείο στα εξαιρετικά όπλα, που θεωρούνται πολύ ακριβά, είναι ότι το κοντάκι τους φτιάχτηκε στα μέτρα του πελάτη που το παρήγγειλε. Αυτό ακριβώς το κυρίαρχο στοιχείο είναι πιο σημαντικό από την αισθητική που αντιπροσωπεύουν τα σκαλίσματα, τα εντυπωσιακά νερά της καρυδιάς και τα άλλα επουσιώδη.
Τα σωστά μέτρα
Ποια είναι όμως αυτά τα μέτρα του κοντακίου που κρύβουν τα μυστικά της επιτυχίας στη βολή του λειόκαννου; Οι κρίσιμες, λοιπόν, διαστάσεις είναι:
Το μήκος από τη σκανδάλη μέχρι το μέσον του πέλματος, η κλίση της ράχης, μπροστά και πίσω δηλαδή, η μικρή και η μεγάλη κλίση, κλίση πέλματος (PITCH), παρέκκλιση πλάγια (CAST-OFF/CAST-ON), είδος λαβής (ίσια ή πιστολέ), πάχος λαβής και πάχος πέλματος. Όλα τα ανωτέρω μέτρα είναι σημαντικά, όμως τα απολύτως απαραίτητα, που παρ’ όλα αυτά σπάνια σχολιάζονται όσο τα τσοκάκια και οι αυλοί των καννών, είναι οι δύο κλίσεις της ράχης, το μήκος και η κλίση του πέλματος.
Οι δύο κλίσεις της ράχης, δηλαδή μικρή και μεγάλη, κυμαίνονται στα περισσότερα όπλα μαζικής παραγωγής από 34 έως 45 χιλ. για τη μικρή και από 50 έως 65 για τη μεγάλη. Το μήκος κυμαίνεται από 35,5 εκ. έως 37,5 εκ. και η κλίση του πέλματος από 4 έως 8 εκ. (απόσταση στομίου κάννης με την κατακόρυφο όταν το πέλμα ακουμπάει).
Ανατομικές διαφορές
Η ράχη του κοντακίου, αν προσέξετε στο όπλο σας έχει κατηφορικό σχήμα από τη μικρή προς τη μεγάλη κλίση. Έτσι είναι ευνόητο ότι το ζυγωματικό σε μια λάθος επώμιση ή αν η επώμιση δεν είναι πάντα η ίδια, μπορεί να καθίσει σε άλλο σημείο απ’ αυτό που πρέπει και να αλλάξει η σκόπευση. Το μήκος, αν είναι μεγαλύτερο από αυτό που πρέπει, το κοντάκι σε κάθε απόπειρα αυθόρμητης επώμισης θα σκαλώνει στα ρούχα και τη μασχάλη, ενώ αν είναι κοντύτερο θα μας τραυματίζει το μεσαίο δάχτυλο ο υποφυλακτήρας της σκανδάλης κατά τη βολή.
Η κλίση του πέλματος σχετίζεται με την έδραση του όπλου στον ώμο και την ανατομία του. Θα πρέπει να ακολουθεί το σχήμα του σώματος του κυνηγού ή σκοπευτή στο σημείο του ώμου που κάθεται το πέλμα. Το σχήμα αυτό αντιλαμβάνεστε ότι παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία αφού διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο η διάπλαση του στήθους και του δελτοειδούς μυός που υπάρχει εκεί.
Επίσης, οι γυναίκες λόγω στήθους χρειάζονται διαφορετικό PITCH απ’ ότι ένας άντρας. Οι τραυματισμοί με μελανιές στον ώμο είναι αποτέλεσμα ακατάλληλης κλίσης πέλματος, με την προϋπόθεση, βέβαια, να μην κάνουμε λάθη στην επώμιση διότι τότε και το ιδανικό PITCH να έχουμε, τους πόνους και τις μελανιές δεν τις γλιτώνουμε.
Εμπιστευτείτε τους ειδικούς
Συνοψίζοντας θα πρέπει να ξέρουμε ότι τα μέτρα του κοντακίου δεν αλλάζουν όταν αλλάζει ο τύπος του όπλου. Απλά έχουμε διαφοροποιήσεις στο ύψος της βάσης ανάλογα με τον τύπο του όπλου και αυτό δίνει συχνά τη ψευδαίσθηση ότι διαφοροποιούνται και τα κοντάκια. Σαφώς το αλληλεπίθετο (σούπερ ποζέ) έχει πιο μεγάλο βάθος λαβής από ένα πλαγιόκαννο, όμως ένας καλός τεχνίτης κοντακίων (κοντακάς) με εμπειρία θα προσέξει αυτή τη λεπτομέρεια όταν κατασκευάζει κοντάκι με διαστάσεις αλληλεπιθέτου σε πλαγιόκαννο. Έτσι, θα μπορεί ο κάτοχος δύο ή παραπάνω όπλων να έχει κοντάκια με τα ίδια μέτρα στα όπλα του.
Όπως, λοιπόν, διαπιστώνουμε, η εφαρμογή του κοντακίου στο σωματότυπο του κατόχου είναι περίπλοκη υπόθεση και γι’ αυτό επιβάλλεται να γίνει με το σωστό τρόπο.
Στο εξωτερικό (τώρα και στην Ελλάδα), στη διαδικασία παραγγελίας ενός όπλου ή της κατασκευής ενός νέου κοντακίου σε ένα ήδη υπάρχον όπλο, εμπλέκονται δύο εξειδικευμένα άτομα για να γίνει το σωστό. Ο ένας είναι ο δάσκαλος κυνηγετικής σκοποβολής που ελέγχει αν η επώμιση του ενδιαφερόμενου δεν έχει λάθη και μετά παίρνει τα μέτρα ανάλογα με το σωματότυπο. Ο άλλος είναι ο τεχνίτης (ο κοντακάς) που φτιάχνει εξ αρχής το κοντάκι σύμφωνα με τα μέτρα που έχει δώσει ο δάσκαλος. Η δουλειά του κοντακά είναι να κατασκευάζει και όχι να κάνει γνωμάτευση. Είναι κάτι σαν να πηγαίνουμε στο φαρμακοποιό να μας πει γιατί έχουμε κοιλιακά άλγη, αντί να πάμε στο γιατρό να μας εξετάσει.
