Στη στήλη αυτή αναφέρομαι συνήθως σε ιστορικές οπλοκατασκευές που κλήθηκαν να ανταποκριθούν, στο μακρινό παρελθόν, σε συγκεκριμένες θηραματικές ανάγκες κάποιων λαών. Θα θυμάται ο αναγνώστης την αναφορά στα μονόκαννα μικρού διαμετρήματος που προοριζόντουσαν μέχρι το 1925 σε κορακοκτονία και κυνήγι κουνελιού στη γηραιά Αγγλία, τα περίφημα RRR (Rook and Rabbit Rifles).
Το παραδοσιακό κυνήγι
Η σημερινή αναφορά σχετίζεται με κάποια όπλα που υπηρετούσαν έναν παραδοσιακό τρόπο κυνηγίου της γειτονικής Ιταλίας και που εξακολουθούν να παράγονται και να έχουν αντικείμενο χρήσης μέχρι τις μέρες μας. Πρόκειται για δίκαννα αλληλεπίθετα και σπανιότερα πλαγιόκαννα, μικρών διαμετρημάτων που προορίζονται για χρήση κατά σταθερού στόχου.
Στη δική μας κυνηγετική κουλτούρα, αποτελεί ιεροσυλία η βολή προς ένα καθιστό θήραμα. Όπως άλλωστε αποτελεί για πολλούς βαρετή θεατρική παράσταση το δημοφιλέστατο στην Αγγλία «driven game» που ακίνητοι οι κυνηγοί επιχειρούν βολές σε εδαφόβια θηράματα, κυρίως φασιανούς, πέρδικες ή γκράους, που εξωθούνται από διώκτες να διαγράψουν πτήσεις περνώντας πάνω από τα καρτέρια των κυνηγών. Όμως, κάθε τύπος κυνηγίου έχει βαθιά τις ρίζες του στην ιστορία και τις ανάγκες του λαού που τον επινόησε. Και το αξιοσημείωτο είναι, ότι κάθε ευκολία που παρουσιάζει ένας τύπος παραδοσιακού κυνηγίου, συνδυάζεται με την εφεύρεση ενός αντίδοτου που δυσκολεύει, ως αντιστάθμισμα, το όλο εγχείρημα.
Κυνήγι από εξώστη
Στο αγγλικό driven game για παράδειγμα συνηθίζεται η καλλιέργεια μίας σειράς από λεύκες μεγάλου ύψους πριν τα καρτέρια των κυνηγών. Έχει παρατηρηθεί ότι αυτή η διάταξη εξαναγκάζει τα θηράματα να περάσουν πάνω από τα καρτέρια σε οριακό ύψος, δυσκολεύοντας τις βολές των κυνηγών.
Το είδος κυνηγίου που συνηθίζεται εδώ και πολλά χρόνια στην Ιταλία και που θα περιγράψουμε σήμερα τα όπλα του, είναι το περίφημο «caccia da capano», ελληνιστί «κυνήγι από εξώστη». Σ’ αυτό το παραδοσιακό κυνήγι στήνεται ένα μικρό ξύλινο δωματιάκι πάνω σε ένα δέντρο, με διαστάσεις που να χωράει στην καλύτερη περίπτωση δύο κυνηγούς στριμωγμένα. Στο πρόσθιο μέρος αυτής της παράγκας υπάρχει ένα άνοιγμα που βλέπει προς κάποιο ιδιαίτερα κοντινό γειτονικό δέντρο. Το κυνήγι πραγματοποιείται με βολές σε μικρά φτερωτά θηράματα που θα καθίσουν στα κλαριά αυτού του απέναντι δέντρου. Τα συνηθέστερα θηράματα αυτού του κυνηγίου είναι οι τσίχλες, τα ψαρόνια και τα κοτσύφια.
Είναι πασιφανές ότι δεν υπάρχει ευκολότερο πράγμα από το να χτυπήσει κανείς ένα καθιστό θήραμα σε απόσταση 7ως 15 μέτρων μπροστά του. Γιατί σ’ αυτές τις αποστάσεις πραγματοποιείται η συντριπτική πλειοψηφία των βολών σ’ αυτό το κυνήγι.
Η πραγματοποίηση του «caccia da capano»
Ανέφερα στην αρχή ότι η δυσκολία στο κυνήγι είναι υποσυνείδητη επιδίωξη και ανάγκη κάθε κυνηγού και γι’ αυτό η ίδια η κουλτούρα ενός λαού που δημιούργησε ένα εύκολο παραδοσιακό κυνήγι, οδήγησε και στην επινόηση των δυσκολιών του.
Το «caccia da capano» λοιπόν παρουσιάζει δύο συγκεκριμένες δυσκολίες στην πραγματοποίησή του.
Η πρώτη σχετίζεται με την απαιτούμενη τεχνογνωσία και εμπειρία στην εκτροφή και σωστή συντήρηση ζωντανών κραχτών που τοποθετούνται στο επίμαχο δέντρο λειτουργώντας ως ζωντανοί κράχτες προσέλκυσης των θηραμάτων. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι και στην Ιταλία και στη Νότια Γαλλία που συνηθίζεται αυτό το παραδοσιακό κυνήγι, οι θηροφύλακες κάνουν αιφνιδιαστικούς ελέγχους και ξέρουν να διαπιστώνουν αν οι ζωντανοί κράχτες είναι σωστά συντηρημένοι, καλοταϊσμένοι, κλπ.
Η δεύτερη σχετίζεται με την επιλογή όπλων μικρών διαμετρημάτων, που αφενός δυσκολεύουν την καταβολή του θηράματος και αφετέρου προστατεύουν το θήραμα που θα βρεθεί σε πολύ κοντινή απόσταση από την αχρήστευσή του λόγω πολλών τραυμάτων. Αξίζει πραγματικά μία αναφορά στα όπλα που χρησιμοποιούνται σ’ αυτό το κυνήγι και στην ιστορία τους.
Γνώστες και τελειομανείς
Σήμερα επικρατέστερα διαμετρήματα γι’ αυτό το είδος κυνηγίου είναι το 28 και το 36. Όσο και αν φαίνεται περίεργο οι κυνηγοί του caccia da capano είναι ιδιαίτερα τελειομανείς σε όλα τα θέματα που αφορούν το κυνήγι τους. Οι παράγκες που κατασκευάζουν πάνω στα δέντρα διαθέτουν απίστευτη εργονομία και είναι τόσο καλά σχεδιασμένες ώστε εξωτερικά να φαίνονται ελάχιστα και να έχουν τις μικρότερες δυνατές διαστάσεις, εσωτερικά όμως είναι ιδιαίτερα άνετες και μπορούν να φιλοξενήσουν ξεκούραστα έναν κυνηγό όλη μέρα.
Τέλος τα όπλα τους επιλέγονται με ιδιαίτερη προσοχή και αυστηρότητα. Οι περισσότεροι κυνηγοί όταν αγοράζουν ένα 36άρι δεν ξέρουν, δεν ρωτούν και δεν ενδιαφέρονται αν η βάση του όπλου τους είναι ίδιου διαμετρήματος με τις κάννες, ή αν ο κατασκευαστής του όπλου για λόγους οικονομίας προσαρμόζει 36άρες κάννες σε μπάσκουλα 28άρα ή ακόμα και 20άρα. Τέτοια όπλα όμως δεν έχουν καμία τύχη εμπορική στους κυνηγούς του caccia da capano. Είναι και γνώστες και τελειομανείς.
Το Ιταλικό κυνήγι
Πολλοί υποστηρίζουν ότι αυτός ο τύπος κυνηγίου που αφορά κυρίως στατικά μικρόπουλα ανθεί στην Ιταλία από τότε που παρατηρείται μεγάλη ένδεια σοβαρών θηραμάτων, δηλαδή τα τελευταία 30 χρόνια. Μέγα λάθος! Το κυνήγι αποτελεί παραδοσιακό κυνήγι των Ιταλών και αριθμεί σχεδόν ενάμιση αιώνα ιστορίας. Η πιο ακραία απόδειξη αυτού του γεγονότος είναι οι τέσσερις αδελφοί Cortesi. Οι Cortesi, ο Alfredo, ο Salvatore, ο Alberto και ο Virgilio κατασκεύασαν κάποια από τα τελειότερα όπλα της Ιταλίας. Ήταν τόσο αφοσιωμένοι στην παράδοση που μέχρι τα μέσα του περασμένου αιώνα κατασκεύαζαν εμπροσθογεμή πλαγιόκαννα και αλληλεπίθετα. Στη διάρκεια της ζωής τους πρόλαβαν να παραδώσουν ελάχιστα όπλα, αφού κάποια από αυτά απαιτούσαν τέσσερα χρόνια για την κατασκευή τους και στο διάστημα αυτό δεν τους έμενε χρόνος να ασχοληθούν παράλληλα με κανένα άλλο όπλο. Σήμερα τα όπλα των αδελφών Cortesi κοσμούν μεγάλα μουσεία όπλων και τους οπλοβαστούς συγκεκριμένων βασιλικών οικογενειών. Παρόλ’ αυτά η συντριπτική πλειοψηφία των ελάχιστων όπλων που κατασκεύασαν ήταν μικρών διαμετρημάτων όπλα (κυρίως 28) παραγγελμένα για caccia da capano.
Η ποιότητα μετράει
Ακόμα και οι Ιταλοί κυνηγοί αυτού του τύπου κυνηγίου που δεν έχουν την οικονομική άνεση να αποκτήσουν ένα πανάκριβο όπλο, δεν συμβιβάζονται με σύγχρονες φτηνές οπλοκατασκευές, αλλά καταφεύγουν σε παλιότερα ποιοτικά όπλα που μπορούν να τα αποκτήσουν σε λογικές τιμές. Αυτό το είδος κυνηγίου για παράδειγμα είναι η αιτία της μεγάλης ζήτησης και της ενθουσιώδους υποδοχής που επιφυλάσσουν οι Ιταλοί στα παλιά αγγλικά Rook Rabbit Rifles που μετατράπηκαν σε μονόκαννα 36άρια. Και αυτό έχει να κάνει και με άλλη μία παράμετρο των οπλοκατασκευών. Στις μέρες μας εντοπίζει κάποιος πολύ δύσκολα καινούργια, ακριβά, ποιοτικά μονόκαννα. Και κάποιοι Ιταλοί θιασώτες αυτού του κυνηγίου δεν θέλουν να συμβιβαστούν με την απόκτηση ενός πλαγιόκαννου ή αλληλεπίθετου δίκαννου, στην προσπάθειά τους να αποκτήσουν ένα ποιοτικό όπλο.
