“Να προσέχεις το όπλο, δεν γνωρίζει φίλους”. Τούτα ήταν τα λόγια του πατέρα μου που από νεαρή ηλικία χαράχτηκαν στην καρδιά μου. Κάθε φορά που πήγαινα κυνήγι με ρωτούσε, “με ποιον θα πας;”, και του απαντούσα με τους φίλους μου. “Να προσέχεις, μου επαναλάμβανε πάντοτε, και να μην ξεχνάς ποτέ ότι το όπλο δεν γνωρίζει φίλους”. Μα, του έλεγα, αφού ξέρω να το χρησιμοποιώ, το ίδιο και οι φίλοι μου, εκείνος χαμογελούσε και ήταν σαν να έλεγε “θα το καταλάβεις μόνος σου”. Η πραγματικότητα είναι ο αδιάψευστος μάρτυρας. Στο τέλος κάθε κυνηγετικής περιόδου έχουμε και έναν αριθμό -ευτυχώς πολύ μικρό- τραυματισμένων συναδέλφων κυνηγών ή ανθρώπων της υπαίθρου. Το όπλο είναι δεδομένο ότι σκοτώνει. Οτιδήποτε βρεθεί μέσα στην εμβέλειά του και χτυπηθεί, σκοτώνεται ή τραυματίζεται. Η ορθότητα της χρήσης του απαιτεί τη μέγιστη σοβαρότητα και προσοχή για να είναι το κυνήγι ευχάριστη δραστηριότητα και όχι να καταλήγει σε τραγική εμπειρία.
Απλοί …κανόνες ασφαλείας
Όταν το κυνήγι είναι συντροφικό θα πρέπει ανά πάσα στιγμή να γνωρίζουμε πού βρίσκεται ο φίλος (ή οι φίλοι) μας. Έτσι κυνηγάμε πιο ελεύθερα και ελαχιστοποιούμε τον κίνδυνο ατυχήματος. Σύντομα σφυριγματάκια, προσδιοριστικά των θέσεών μας είναι πάντα χρήσιμα όταν είμαστε σε κλειστό π.χ. για μπεκάτσα, ακόμα και η ευδιάκριτη ενδυμασία παίζει το ρόλο της. Για σκεφθείτε να κυνηγάμε με κάποιον και να μη γνωρίζουμε αν βρίσκεται μπροστά μας, πίσω, δεξιά ή αριστερά, ή να τον βλέπουμε κατά διαστήματα πότε δίπλα μας, πότε απέναντι και πότε… Έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες ατυχήματος όπως συνέβη με τον πατέρα μου (η περιγραφή του περιστατικού έγινε σε προηγούμενο άρθρο). Κάποτε πήγαμε για παπιά σε ένα ποτάμι, εγώ μέσα στο νερό και οι δύο φίλοι μου ένας δεξιά και ένας αριστερά. Επειδή σε ένα σημείο τα πλατάνια, οι ιτιές και τα βάτα ήταν πυκνά και δεν είχαμε οπτική επαφή με τα παιδιά, τους λέω να προχωρούν αργά γιατί εγώ δεν μπορούσα να πάω γρήγορα μέσα στο νερό και να έχουμε παράλληλη πορεία. Εντάξει, μου απαντούν. Μετά από ένα τέταρτο πορείας μέσα στο νερό και έχοντας τεταμένη την προσοχή μη τυχόν και πεταχτεί κάποιο παπί, πετάγεται ξαφνικά ένα μπεκατσίνι το οποίο με τσαλιμάκια φεύγει μπροστά μου και η τουφεκιά το προφταίνει λίγο πριν χαθεί. Ταυτόχρονα, ακούγονται και οι φωνές των φίλων μου εκεί μπροστά που πήγαν τα σκάγια: πού τουφεκάς, πού ρίχνεις, τι κάνεις! Εγώ έγινα στήλη άλατος διότι, όπως είχαμε πει, νόμιζα ότι είναι δεξιά και αριστερά. Όμως εκείνοι είχαν περπατήσει γρηγορότερα, ανέβηκαν σε ένα ανάχωμα στη στροφή του ποταμού και με… περίμεναν! Πέραν του μαλώματος που ακολούθησε, διότι έτρεμαν ακόμα τα χέρια μου, μια και τα σκάγια πέρασαν μερικά μέτρα πάνω από τα κεφάλια τους, ουδέποτε πλέον ξαναπήγα μαζί τους για κυνήγι.
Ελέγχουμε πάντα που σημαδεύει η κάννη
Η αλόγιστη στροφή της κάννης, είτε κατά την πορεία είτε κατά το κυνήγι, είναι εξίσου επικίνδυνη. Πάντα πρέπει να ελέγχουμε η κάννη μας πού κοιτάζει. Πόσες και πόσες φορές δεν αντιλαμβανόμαστε ότι “βλέπει” τον συνάδελφό μας ή η δικιά του να “κοιτάζει” εμάς. Δεν νομίζω να υπάρχει κυνηγός που να αισθάνεται άνετα, όταν νιώθει την κάννη του φίλου του να είναι -έστω και ασυνείδητα- στραμμένη προς το μέρος του. “Λάκη!”, φώναζα σε έναν φίλο μου σε κυνήγι μπεκάτσας όταν τύχαινε να περνάμε στο ίδιο μονοπάτι, εκείνος μπρος με την κάννη προς τα πίσω κι εγώ να ακολουθώ, “κοίτα πού έχεις την κάννη!”. “Έλα βρε, μη φοβάσαι”, μου απαντούσε. Μετά από λίγη ώρα πάλι τα ίδια…
Όχι σε ανόητα …παιχνίδια
Δεν νοούνται παιχνίδια με τα όπλα. Κάποτε στο στρατό μάς λέγανε ότι το “άδειο όπλο σκοτώνει”. Στην ουσία δεν σκοτώνει το άδειο, αλλά το γεμάτο ή νομιζόμενο ως άδειο. Αναφέρω ένα γεγονός το οποίο έχει συγκλονίσει την περιοχή. Γαμπρός παίρνει την καραμπίνα του μέλλοντα πεθερού του και παίζει με την αρραβωνιαστικιά του χωρίς να ελέγξει αν είναι άδειο. Θεωρούμενη ως άδεια η καραμπίνα, πάνω στο παιχνίδι εκπυρσοκροτεί και τραυματίζει την κοπέλα στη μέση. Πρόκειται για πανέμορφη κοπέλα η οποία έκτοτε βρίσκεται σε αναπηρικό καροτσάκι καθηλωμένη, παράλυτη από τη μέση και κάτω.
Μέγιστη προσοχή, λοιπόν, στη χρήση του όπλου διότι δεν γνωρίζει κανένα φίλο ούτε ακόμη και αυτόν που το έχει. Η χρήση του κυνηγετικού όπλου μοιάζει με την οδήγηση του αυτοκινήτου. Ποτέ δεν κάνουμε προσπέραση αν δεν έχουμε πλήρη ορατότητα στο αντίθετο ρεύμα, έτσι ποτέ δεν τουφεκάμε στα τυφλά όταν υπάρχουν κι άλλοι συνάδελφοι ή άνθρωποι που επιδίδονται σε υπαίθριες δραστηριότητες. Τα λάθη πληρώνονται και μάλιστα ακριβά πολλές φορές.
Επανερχόμαστε συνεχώς στα μέτρα ασφαλείας που πρέπει να λαμβάνει ο καλός κυνηγός τόσο στον κυνηγότοπο όσο και στο σπίτι του.
Δυστυχώς, δεν είναι λίγοι οι κυνηγοί που υποβαθμίζουν αυτή την αναγκαιότητα, με τραγικά αποτελέσματα κάποιες φορές. Εμείς, επανερχόμαστε στο θέμα της ασφάλειας για άλλη μία φορά, εν όψει ενός ακόμη κυνηγετικού Σαββατοκύριακου, αλλά και με αφορμή το πρόσφατο καλογυρισμένο τηλεοπτικό σποτάκι της Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Μακεδονίας -Θράκης για το πορτοκαλί γιλέκο.
Ατυχήματα με κυνηγετικά όπλα συμβαίνουν συχνά, δυστυχώς, και βαραίνουν την οικογένεια των κυνηγών. Το κυνηγετικό όπλο είναι ένα άψυχο αντικείμενο, όπως ακριβώς ένα κομμάτι ξύλο ή σίδερο, γι’ αυτό και δεν μπορεί από μόνο του να κάνει σε κανέναν κακό. Πρέπει να μεσολαβήσει η πρόθεση ή η αμέλεια κάποιου ανθρώπου, οπότε μπορεί να μετατραπεί σε φονικό όργανο.
Η απροσεξία του ανθρώπου όμως, η αμέλεια, είναι αυτή που οδηγεί σε τραγωδίες.
Πάντα θα υπάρχουν αυτοί που παραμελούν τους κανόνες της κυνηγετικής συμπεριφοράς προς τους άλλους και προς το περιβάλλον. Σ’ αυτούς που αμαυρώνουν την αληθινή εικόνα των κυνηγών στην κοινή γνώμη, ταιριάζει ο χαρακτηρισμός «περιπλανώμενοι οπλοφόροι». Γιατί δεν νοείσαι κυνηγός αν είσαι περιπλανώμενος ασκόπως στο βουνό με ένα λειόκαννο στο χέρι και τουφεκίζεις ό,τι κινείται και πετάει…
Ο ασφαλής χειρισμός του όπλου είναι πρωταρχική ανάγκη για τους νέους κυνηγούς αλλά και τους παλαιούς.
- Όλα τα όπλα πρέπει να είναι τέλεια ελεγμένα και διατηρημένα σε καλή κατάσταση.
- Να τα εμπιστεύεστε τακτικά στα χέρια ενός επαγγελματία.
- Για να μεταφερθούν με αυτοκίνητο, τα όπλα πρέπει όχι μόνο να είναι άδεια, αλλά και υποχρεωτικά “λυμένα” και σε θήκη.
- Γεμάτο όπλο στο σπίτι σημαίνει εγκληματική αδιαφορία.
- Στο σπίτι, τα όπλα είναι λυμένα και τακτοποιημένα σε ασφαλές σημείο και απρόσιτο σε παιδιά, άσχετους και κακοποιούς. Καλό είναι να έχουμε ντουλάπι-οπλοθήκη ασφαλείας.
- Όσον αφορά τώρα τα φυσίγγια, θα πρέπει να βρίσκονται σε ξεχωριστό μέρος από εκεί που έχουμε το όπλο και φυσικά το μέρος αυτό πάντα να κλειδώνει και να είναι απρόσιτο.
- Να θεωρείτε πάντοτε ότι ένα δεμένο όπλο είναι ένα γεμάτο όπλο, όποιες κι αν είναι οι συνθήκες.
- Έπειτα από ένα δύσκολο πέρασμα ή μια πτώση, ρίξτε μια ματιά στο εσωτερικό της κάννης: το χιόνι, τα φύλλα ή το χώμα μπορούν να προκαλέσουν έκρηξη κατά τον πυροβολισμό.
- Κατά τη διάρκεια του κυνηγίου, μην κρατάτε το δάκτυλο στη σκανδάλη.
- Χρησιμοποιείτε το κατάλληλο για κάθε όπλο φυσίγγι.
- Μην εμπιστεύεστε ποτέ την ασφάλεια.
- Κατά τη διάρκεια του κυνηγίου, αφαιρέστε τον αορτήρα από το τουφέκι: μπορεί να γίνει αιτία ατυχήματος.
- Όταν κλείνετε το τουφέκι σας, κρατάτε πάντα τις κάννες προς το έδαφος και ανεβάζετε το κοντάκι – όχι το αντίθετο.
- Ποτέ μην πυροβολείτε προς έναν θάμνο: δεν ξέρετε τι κρύβεται πίσω του.
- Ποτέ μην πυροβολείτε στην κατεύθυνση ενός ατόμου, έστω και αν μοιάζει να είναι αρκετά εκτός βεληνεκούς.
- Αν κυνηγάτε με μονόβολα: Προσοχή στους εξοστρακισμούς σε παγωμένο έδαφος, χαλίκι, επιφάνειες νερού, κορμούς δέντρων κ.λπ. Βεβαιωθείτε ότι η τουφεκιά σας θα καταλήξει στο έδαφος. Ποτέ μην πυροβολείτε πάνω από τη γραμμή του ορίζοντα.
- Κατά τη διάρκεια του κυνηγίου και ιδίως στο καρτέρι, οφείλετε να ενημερώσετε τον κυνηγό που είναι δίπλα σας αν αλλάξετε θέση.
- Φροντίζετε πάντα να φοράτε κάποιο ρούχο με έντονο χρωματισμό για να γίνεστε εύκολα αντιληπτός από τους άλλους κυνηγούς.
- Πολλοί νέοι κυνηγοί φθάνουν στην παραμονή της έναρξης της περιόδου, έχοντας ρίξει -στην καλύτερη περίπτωση- ένα κουτί φυσίγγια. Πολύ πριν από την απόκτηση της άδειας, πρέπει να αρχίζει η μύηση στον χειρισμό του όπλου.
- Η επαφή με κυνηγετικούς ή σκοπευτικούς ομίλους επιτρέπει την απόκτηση καλών αντανακλαστικών και αυτοκυριαρχίας.
- Όταν κρατάτε το όπλο θα πρέπει πάντα οι κάννες του (έστω κι αν είναι αποδεδειγμένα άδειο) να βλέπουν προς τον ουρανό ή το έδαφος.
- Όταν σας πλησιάσει κάποιος (άλλος κυνηγός στο βουνό, θηροφύλακας, βοσκός κ.λπ.) για να σας μιλήσει, αμέσως «σπάτε» το όπλο σας (δίκαννο), δηλαδή το ανοίγετε και αν έχετε καραμπίνα τραβάτε πίσω το κλείστρο αδειάζοντας τη θαλάμη. Το ίδιο κάνετε μόλις επιστρέψετε στο αυτοκίνητο και μιλάτε με τους υπόλοιπους της παρέας για κάποια αλλαγή τοποθεσίας.
- Αν αποφασιστεί τελικά να μετακινηθείτε σε άλλο μέρος, τα όπλα αδειάζονται αμέσως και μπαίνουν στις θήκες τους για να ξαναβγούν εκ νέου στον επόμενο προορισμό.
- Ποτέ δεν τουφεκίζουμε στο ύψος του ανθρώπου σε χώρους με περιορισμένη ορατότητα, π.χ. σε ελαιώνες.
- Ποτέ δεν τουφεκίζουμε κάτι χωρίς να το δείτε καλά και να ξέρετε τι βρίσκεται πίσω από αυτό.
- Όταν κυνηγάτε με παρέα στο βουνό δύο άτομα και πάνω, πρέπει να είσαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν θα σηκώσετε το ντουφέκι, και μόνο όταν βεβαιωθείτε απολύτως ότι δεν υπάρχει κανείς απέναντί σας, τότε και μόνο τότε θα πατήσετε τη σκανδάλη.
- Πολλές φορές χρειάζεται να περάσετε στον κυνηγότοπο διάφορους χαμηλούς φράχτες από σύρματα ή κορμούς. Είναι απαραίτητο να αδειάσετε το όπλο μας και να το δώσετε στον συγκυνηγό σας όχι μόνο για ασφάλεια αλλά για να έχετε ελεύθερα και τα χέρια σας. Το ίδιο κάνετε (ανοίγετε και αδειάζετε το όπλο) όταν θέλετε να περάσετε κάποιο ρυάκι με πυκνή βλάστηση που εμποδίζει την ορατότητα εκεί που πατάτε, καθώς επίσης και αν πρόκειται να πατήσετε πάνω σε κάποιους πεσμένους κορμούς ή κλαδιά που γλιστρούν από την πρωινή υγρασία.
- Αν κάποιος συγκυνηγός σας ζητήσει να δει το όπλο σας, πάντα πρέπει να το αδειάσετε και να του το δώσετε ανοικτό. Αυτό δείχνει παιδεία και σεβασμό στους κανόνες ασφαλείας.
- Ακόμη και μέσα στο σπίτι, αν ένας φίλος ζητήσει να δει το όπλο σας πρέπει να το βγάλετε από την οπλοθήκη-ντουλάπι και να το δώσετε αφού πρώτα το ανοίξετε, ασχέτως αν γνωρίζετε ότι είναι άδειο. Οι παλιοί κυνηγοί έλεγαν «τα άδεια όπλα σκοτώνουν» και είχαν δίκιο.
- Κατά την επιστροφή στο αυτοκίνητο, ποτέ δεν αφήνετε το όπλο «δεμένο» να ακουμπάει πάνω του. Έχει συμβεί πολλές φορές να μπουν όλοι μέσα στο αυτοκίνητο, να ξεχαστεί το όπλο στηριγμένο όρθιο και στην εκκίνηση να πέσει το όπλο κάτω και να εκπυρσοκροτήσει.
- Το όπλο πάντα πρέπει να είναι και να φαίνεται άδειο και ασφαλές.
Από τη στιγμή που οι παραπάνω κανόνες ασφαλείας γίνουν “στάση ζωής” για όλους τους κυνηγούς, τότε ολόκληρη η κυνηγετική οικογένεια αποκτά “φωνή” κι έχει την δύναμη για να αντικρούσει τη “λάσπη” που κάποιοι εκτοξεύουν αμαυρώνοντας την εικόνα της.
